|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 1517
26 Ιουνίου, 1997 [ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στής]
αναφορικα με το αρθρο 146 του συνταγματοσ
δ. Αυλωνίτης και υιοί λτδ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ ΤΩΝ
1.ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ,
3. ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 637/95)
Προσφορές — Ουσιώδεις όροι — Η θετική κρίση της αρμόδιας αρχής περί εγκυρότητας προσφοράς δεν μπορεί να μεταβληθεί από το συνήγορο κατά την εκδίκαση προσφυγής κατά της κατακύρωσης.
Προσφυγή βάσει του Αρθρου 146 του Συντάγματος — Έννομο συμφέρον — Έννομο συμφέρον προσφοροδότη μη πληρούντος τις προδιαγραφές που όμως κρίθηκε έγκυρος από την αρμόδια αρχή.
Προσφυγή βάσει του Αρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Πλάνη περί τα πράγματα — Περιστάσεις βασιμότητας του λόγου στην κριθείσα περίπτωση κατακύρωσης προσφορών.
[Πέραν των ανωτέρω τίτλων η απόφαση του Δικαστηρίου διαβάζεται ως σύνολο.]
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Tamassos Tobacco Suppliers & Co v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60,
Βασίλης Χαράκης & Υιοί Ατδ ν. Δημοκρατίας (1994) 3 Α.Α.Δ. 10,
Εταιρεία Χρύσανθος Κυριάκου Ατδ ν. Α.Τ.Η.Κ. (1995) 3 Α.Α.Δ. 178,
Thermphase Ltd v. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 3780,
Εταιρεία Siemens AG v. A.H.K. (1994) 4 Α.Α.Δ. 1966,
Συλβέστρου & Κιτρομηλίδη Λτδ κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 2250.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η κατακύρωση της προσφοράς για την εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης στο Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού στο ενδιαφερόμενο μέρος αντί στους αιτητές.
Π. Λυσάνδρου, για τους Αιτητές.
Ν. Νικολαΐδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Λ.: Προκηρύχθηκε μειοδοτικός διαγωνισμός για την εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης στο Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού στο Στρόβολο. Στις 30 Δεκεμβρίου 1994 υποβλήθηκαν επτά προσφορές στο Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών. Το οποίο ζήτησε την κατά πρώτο λόγο αξιολόγηση τους από την Ενδοτμηματική Επιτροπή Προσφορών των Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Η εν λόγω Επιτροπή κατέληξε στις 23 Φεβρουαρίου 1995, υπό το φως γνωμάτευσης εμπειρογνωμόνων, σε εισήγηση κατακύρωσης στους αιτητές ως τους χαμηλότερους προσφοροδότες. Η προσφορά τους ήταν για £49.950 συν Φ.Π.Α. σε σύγκριση με την αμέσως επόμενη, ύψους £53,726 συν Φ.Π.Α., της Εταιρείας Προθέρκο Λτδ (ενδιαφερόμενο πρόσωπο). Ακολούθως η Τεχνική Επιτροπή του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, σε συνεδρία της, ημερ. 28 Μαρτίου 1995, συμφώνησε με την εισήγηση της Επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Αναφέρονται στο πρακτικό τα εξής:
"Η Τεχνική επιτροπή εξέτασε την έκθεση αξιολόγησης που ετοίμασε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και συμφώνησε με τις εισηγήσεις του Υπουργείου.
Η Επιτροπή σημειώνει ότι τα σώματα που προσφέρονται έχουν δοκιμασθεί σε πίεση 7 bar αντί 8 bar που ζητούν οι προδιαγραφές. Η πιο πάνω απόκλιση είναι αμελητέα και δεν επηρεάζει τη λειτουργία του συστήματος."
Το Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών επιλήφθηκε των προσφορών σε σε συνεδρία του στις 6 Απριλίου 1995. Ανέβαλε όμως την εξέταση ".... για να διευκρινιστεί το θέμα των πιέσεων των σωμάτων " Το έπραξε και σε σχέση με άλλες παρόμοιες περιπτώσεις. Επαναφέρθηκαν όλες στη συνεδρία της 14 Απριλίου 1995. Στο πρακτικό σημειώνεται η εξής διευκρίνιση αναφορικάμε το θέμα σε σχέση με άλλη περίπτωση:
"Ο κ. Πίττας αναφέρει ότι τα σώματα έχουν δοκιμαστεί σε 7 bar αντί 8 που προνοούν οι προδιαγραφές, όμως η διαφορά θεωρείται αμελητέα κατά τον ίδιο, αφού το σύστημα εργάζεται με πίεση 2 bar."
Κατέληξε σε εκείνη την περίπτωση ότι "ενόψει της διαφοράς που παρουσιάζει η φθηνότερη προσφορά, η κατακύρωση γίνεται στους ......που είναι ο πιο φθηνός εντός προδιαγραφών." Στην ιδία απόφαση ήχθη και για την προκείμενη περίπτωση.
Αναφέρονται τα εξής:
"Για τον ίδιο λόγο όπως και το προηγούμενο θέμα, η προσφορά κατακυρώνεται στον πιο φθηνό εντός προδιαγραφών προσφοροδότη κ.κ. Protherco Ltd έναντι του ποσού των £53.726,00."
Οι αιτητές προβάλλουν ότι εφόσον η σημειωθείσα απόκλιση από τις προδιαγραφές, σε ό,τι αφορά τον όρο που απασχόλησε, ήταν εξ αντικειμένου και κρίθηκε αμελητέα, καθιστούσε την προσφορά των αιτητών έγκυρη και θα έπρεπε εν προκειμένω να κατακυρωθεί ως η πλέον συμφέρουσα δεδομένου ότι ήταν η φθηνότερη αφού αυτό ήταν το κριτήριο που επικράτησε. Κατά τους αιτητές πάσχει λοιπόν η αιτιολογία για τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης λόγω πλάνης περί τα πράγματα.
Οι καθ' ων αντιτείνουν στην καταχωρηθείσα ένσταση τους ότι η απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη. Η συνήγορος τους, στην αγόρευση της, εισηγήθηκε κατά πρώτο ότι οι αιτητές στερούνται εννόμου συμφέροντος διότι κατά την άποψη της η προσφορά τους δεν ήταν έγκυρη εξ αιτίας μη συμμόρφωσης με ουσιώδεις όρους ανάμεσα στους οποίους περιέλαβε την εν λόγω απόκλιση.
Κατ' αρχήν, υπό εξέταση δεν μπορεί να είναι παρά μόνο τα ζητήματα που προσδιορίζονται στην αίτηση ακύρωσης και στην προς αντίκρουση καταχωρηθείσα ένσταση. Εκτός βέβαια όπου εγείρεται ζήτημα δημόσιας τάξης ένα από τα οποία είναι και το έννομο συμφέρον. Που μπορεί να εξεταστεί και αυτόβουλα από το δικαστήριο. Αλλά στην προκείμενη περίπτωση η εισήγηση της συνηγόρου δεν μπορεί να προωθηθεί δεδομένου ότι η ιδία η αρμόδια αρχή δεν απέκλεισε την προσφορά ως μη έγκυρη κατ' επίκληση παράβασης ουσιώδους όρου. Καθώς είναι νομολογημένο, η απόκλιση από επουσιώδη όρο δεν καθιστά άκυρη την προσφορά: βλ. Tamassos Tobacco Suppliers & Co. v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60, στην οποία έγινε ως προς αυτό εκτενής αναφορά σε προηγούμενη νομολογία, βλ. επίσης τις Βασίλης Χαρά-κης & Υιοί Λτδ ν. Δημοκρατίας (1994) 3 Α.Α.Δ. 10 και Εταιρεία Χρύσανθος Κυριάκου Λτδ ν.Α.Τ.Η.Κ. (1995) 3 Α.Α.Δ. 178.
Το ζήτημα, όπως το έχω θέσει, έχει δύο πτυχές. Η μια είναι ότι εδώ το Συμβούλιο δεν μου φαίνεται να απέκλεισε την προσφορά των αιτητών ως άκυρη αλλά, προσεγγίζοντας την ως έγκυρη, προτίμησε την προσφορά του ενδιαφερόμενου προσώπου ενόψει της σημειωθείσας απόκλισης. Με αυτή τη θεώρηση του ζητήματος δεν είναι παραδεκτή η μεταβολή θέσης. Στην υπόθεση Thermphase Ltd ν. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 3780, ο Πογιατζής Δ. θεώρησε πως η μεταβολή θα συνιστούσε παραβίαση των αρχών της χρηστής διοίκησης "αφού την εν γένει συμπεριφορά της διοίκησης προς τους πολίτες πρέπει να χαρακτηρίζει η καλή πίστη, η ειλικρίνεια και η συνέπεια". Στην υπόθεση Εταιρεία Siemens AG v. Α.Η.Κ. (1994) 4 Α.Α.Δ. 1966, ο Κωνσταντινίδης Δ. εξετάζοντας το ίδιο ζήτημα, τεθέντος όμως όχι από τους καθ' ων αλλά από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, επεξέτεινε το έρεισμα της μη δυνατότητας μεταβολής, επισημαίνοντας την έλλειψη δικαιοδοτικής βάσης έγερσης του ζητήματος. Ανέφερε τα εξής:
"Δεν υπάρχει δικαιοδοτική βάση για αναθεώρηση και ανατροπή στο πλαίσιο της προσφυγής των αιτητών, της κρίσης της Αρχής ως προς τη συζητούμενη πτυχή, ούτε βέβαια, μπορεί να τεθεί ζήτημα παράλληλης ή ανεξάρτητης κρίσης του Δικαστηρίου πάνω στο ίδιο θέμα.
Είναι διαφορετική η περίπτωση του αποκλεισμού προσφοροδότη για τέτοιο λόγο και η προσβολή από αυτόν της τελικής απόφασης με το επιχείρημα ότι η θεώρηση της προσφοράς του ως άκυρης δεν ήταν επιτρεπτή. Εκεί είναι κατ' ευθείαν αντικείμενο του ελέγχου ο αποκλεισμός του και είναι τότε που η δικαίωση της διοίκησης αποκαλύπτει την έλλειψη εννόμου συμφέροντους για προσβολή του κύρους της κατακύρωσης."
Στις υποθέσεις Συλβέστρου & Κιτρομηλίδη Λτδ κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1995) 4 ΑΛΛ. 2250, ο Χρυσοστομής Δ. υιοθέτησε το σκεπτικό του Κωνσταντινίδη Δ. Με το οποίο και εγώ συμφωνώ. Ωστόσο, αν επικρατούσε η άποψη ότι η προτίμηση της προσφοράς του ενδιαφερόμενου προσώπου, ως της φθηνότερης, εξυπονοούσε αποκλεισμό της προσφοράς των αιτητών ως άκυρης, η κατάληξη αυτή όχι μόνο παράμεινε αναιτιολόγητη αλλά και εξέφευγε το ακραίο όριο της διακριτικής εξουσίας του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, δεδομένου ότι την απόκλιση η Τεχνική Επιτροπή την είχε χαρακτηρίσει αμελητέα, που σημαίνει βέβαια ότι επρόκειτο για μη συμμόρφωση με εντελώς επουσιώδη όρο. Γι' αυτό καταλήγω ότι εν πάση περιπτώσει η προσφορά των αιτητών δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί έγκυρη με αποτέλεσμα να παρέχεται στους αιτητές έννομο συμφέρον.
Με αυτό πλέον ως δεδομένο, η δοθείσα αιτιολογία για τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης φανερώνει πλάνη περί τα πράγματα. Διότι η εν προκειμένω φθηνότερη προσφορά ήταν εκείνη των αιτητών και όχι του ενδιαφερόμενου προσώπου.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη διοικητική απόφαση ακυρώνεται στην ολότητα της βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.