Ζαχαρίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1997) 4 ΑΑΔ 118

Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη δέουσας έρευνας — Περιστάσεις στοιχειοθέτησης της στην κριθείσα περίπτωση διακρίβωσης προσόντος για προαγωγή.

Διοικητικό Δίκαιο —Αρχή της καλής πίστης — Περιεχόμενο — Ειδικά η απαγόρευση της αντιφατικής συμπεριφοράς της διοίκησης.

Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Προσόντα — Διαπίστωση των προσόντων — Απαιτούμενη η προσφυγή στις ειδικές επί θεμάτων προσόντων αρχές στις ανάλογες περιπτώσεις — Συνέπειες από τη μη λήψη των απόψεων τους στην κριθείσα περίπτωση — Αντιφατικές αποφάσεις της Ε.Δ. Υ.

Οι αιτητές προσέβαλαν την προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους σε Ανώτερο Υδραυλικό Μηχανικό.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:

Η Ε.Δ.Υ, χωρίς να προβεί η ίδια σε δέουσα έρευνα σχετικά με τα προσόντα όπως έχει καθήκον και υποχρέωση να προβεί αποφάσισε ότι ο αιτητής δεν έχει το πλεονέκτημα ενώ είχε αποφασίσει για το ίδιο θέμα ακριβώς το αντίθετο το 1989.

Στην Παπαλεοντίου και Άλλοι ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 26, έγινε ειδική αναφορά στην αρχή της καλής πίστης στο διοικητικό δίκαιο.

Πολύ σχετική είναι και η απόφαση στην Ευθυμίου ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 104.

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα. Αναφερόμενες υποθέσεις:

Δημοκρατία ν. Πανταζή (1991) 3 Α.Α.Δ. 47,

Παπαλεοντίου και Άλλοι ν. Ε.Δ.Υ. (1995) 4 Α.Α.Δ. 26,

Χαραλαμπίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 414,

Ευθυμίου ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 104.

Προσφυγές.

Προσφυγές με τις οποίες προσβάλλεται η απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας με την οποία προήγαγαν το ενδιαφερόμενο μέρος στη θέση Ανώτερου Υδραυλικού Μηχανικού αντί των αιτητών.

Α. Μ. Κωνσταντίνου, για την Αιτήτρια στην Υπόθεση Αρ. 517/94.

Λ. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή στην Υπόθεση Αρ. 680/94.

Α. Παπασάββας, Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.

Κ. Καλλής, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.

Cur. adv. vult.

ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Δ.: Οι αιτητές με την παρούσα προσφυγή ζητούν από το Δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία:-

"Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη ή/και απόφαση των καθ' ων η Αίτηση, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερομηνίας 27/5/94 και αρ. 2883 (Αρ. Γνωστοποίησης 1950) και με την οποία προήγαγαν το Ενιδαφερόμενο Μέρος Γεώργιο Σωκράτους στη μόνιμη θέση Ανώτερου Υδραυλικού Μηχανικού (Τακτ. Προϋπ.), Τμήμα Ανάπτυξης Υδάτων, από 1/5/94, αντί της Αιτήτριας, είναι άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος."

Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, με επιστολή του ημερομηνίας 1/12/1993, ζήτησε την πλήρωση μιας κενής μόνιμης θέσης Ανώτερου Υδραυλικού Μηχανικού, Τμήμα Ανάπτυξης Υδάτων.

Η θέση Ανώτερου Υδραυλικού Μηχανικού, Τμήμα Ανάπτυξης Υδάτων, είναι θέση Προαγωγής και η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (που στη συνέχεια θ' αναφέρεται σαν Ε.Δ.Υ.) αποφάσισε να επιληφθεί του θέματος πλήρωσης της πιο πάνω κενής θέσης σε ημερομηνία που θα οριζόταν αργότερα και στη συνεδρίαση θα παρίστατο και ο Διευθυντής του Τμήματος Ανάπτυξης Υδάτων.

Η Επιτροπή επιλήφθηκε του θέματος πλήρωσης της θέσης στη συνεδρίαση της με ημερομηνία 6/4/1994, στην οποία παρέστη και ο Διευθυντής του Τμήματος Ανάπτυξης Υδάτων. Η Ε.Δ.Υ., αφού άκουσε τη σύσταση του Διευθυντή, ανέβαλε την περαιτέρω εξέταση του θέματος, μέχρι να προσκομιστούν πρόσθετα στοιχεία από ένα από τους υποψήφιους, σχετικά με τις σπουδές του, ώστε να μπορέσει να κρίνει εάν αυτός διέθετε το πλεονέκτημα που προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας.

Η Επιτροπή συνέχισε την εξέταση του θέματος στη συνεδρίαση της με ημερομηνία 18/4/1994, και αφού εξέτασε τα διάφορα στοιχεία σχετικά με τις σπουδές του υποψήφιου από τον οποίο είχε ζητηθεί να προσκομίσει συμπληρωματικά στοιχεία σχετικά με αυτές, έκρινε ότι αυτός δε διέθετε το πλεονέκτημα. Στη συνέχεια η Επιτροπή ασχολήθηκε με την αξιολόγηση και σύγκριση των υποψήφιων. Η Επιτροπή, αφού εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από τους Προσωπικούς Φακέλους και τους Φακέλους Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψήφιων και έλαβε επίσης υπόψη τις κρίσεις και τη σύσταση του Διευθυντή, έκρινε, κατά πλειοψηφία, με βάση το σύνολο των καθιερωμένων κριτηρίων (αξία, προσόντα, αρχαιότητα), ότι το ενδιαφερόμενο μέρος υπερείχε των άλλων υποψήφιων, τον επέλεξε ως τον πιο κατάλληλο και αποφάσισε να προσφέρει σ' αυτόν προαγωγή στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Ανώτερου Υδραυλικού Μηχανικού, Τμήμα Ανάπτυξης Υδάτων.

Η πιο πάνω προαγωγή δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με ημερομηνία 27/5/1994.

Εναντίον της πιο πάνω απόφασης καταχωρίστηκαν οι παρούσες προσφυγές στις 8/6/1994 και 2/8/1994 αντίστοιχα.

Οι δύο πιο πάνω προσφυγές συνεκδικάστηκαν μετά από διαταγή του Δικαστηρίου στις 30/10/1995.

Ανάμεσα στους νομικούς ισχυρισμούς που προβλήθηκαν εκ μέρους των δικηγόρων των αιτητών είναι και οι πιο κάτω: πλάνη όσον αφορά την απόφαση των καθ' ων η αίτηση ότι το ενδιαφερόμενο μέρος είχε ευρύτατη πείρα ή ότι υπερέχει της αιτήτριας σε πείρα, ή ότι το ενδιαφερόμενο μέρος γενικά υπερέχει της αιτήτριας παραγνωρίζοντας ότι η αιτήτρια υπερέχει σε αξία και αρχαιότητα. Αναφορικά με τον αιτητή στην Προσφυγή Αρ. 680/94 η Ε.Δ.Υ, χωρίς οποιαδήποτε έρευνα μέσω αρμόδιων οργάνων αποφάσισε ότι ο αιτητής δεν κατέχει το πρόσθετο προσόν που απαιτούσε το Σχέδιο Υπηρεσίας.

Στα πρακτικά της συνεδρίασης της Ε.Δ.Υ, με ημερομηνία 6/4/1994 στη σελίδα 2 διαβάζουμε τα πιο κάτω:-

"Αναφορικά με τον υποψήφιο Χάματσο Τάσσο η Επιτροπή παρατήρησε ότι, από τα στοιχεία που βρίσκονται στον Προσωπικό Φάκελο του, δεν μπορεί να κρίνει εάν αυτός διαθέτει το πλεονέκτημα και αποφάσισε όπως ζητηθεί από αυτόν να προσκομίσει τα απαραίτητα στοιχεία για ολοκλήρωση του φακέλου του και τεκμηρίωση της κατοχής από μέρους του του πλεονεκτήματος, όπως αυτό προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας.

Στη συνέχεια προσήλθε στη συνεδρίαση ο Διευθυντής του Τμήματος Ανάπτυξης Υδάτων κ. Λύτρος Κωνσταντίνος, ο οποίος ενημερώθηκε για τα πιο πάνω και παρακλήθηκε να ζητήσει από το Χάματσο Τάσσο να προσκομίσει τα απαραίτητα στοιχεία για τεκμηρίωση της κατοχής από μέρους του του πλεονεκτήματος. Στη διάθεση του Διευθυντή τέθηκαν οι Προσωπικοί Φάκελοι και οι Φάκελοι των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων."

Στη συνέχεια στα πρακτικά της συνεδρίασης της Ε.Δ.Υ, ημερομηνίας 18/4/1994 στη σελίδα 1 αναφέρονται τα πιο κάτω:-

"Στην αρχή της συνεδρίασης, η Επιτροπή μελέτησε από τον Προσωπικό Φάκελο του υποψήφιου Χάματσου Τάσσου τα διάφορα στοιχεία που αφορούν τις σπουδές του, περιλαμβανομένων και των πρόσθετων στοιχείων που προσκόμισε ο ίδιος ύστερα από παράκληση της Επιτροπής, και έκρινε ότι αυτός δεν κατέχει μεταπτυχιακό προσόν, έστω και αν το δίπλωμα που κατέχει θεωρείται από το Πανεπιστήμιο της Δρέσδης που το απένειμε ως ισότιμο με το επίπεδο του M.Sc Ενόψει τούτου, η Επιτροπή έκρινε ότι ο Χάματσος Τάσσος δε διαθέτει το πλεονέκτημα."

Η Ε.Δ.Υ, το 1988 όταν ο αιτητής ήταν υποψήφιος για τη θέση Ανώτερου Υδραυλικού Μηχανικού και το Σχέδιο Υπηρεσίας προνοούσε για "Μεταπτυχιακό προσόν σε θέματα σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης", θεώρησε ότι κατείχε το προσόν αυτό. Η Ε.Δ.Υ, τότε στη συνεδρία της με ημερομηνία 23/1/1989 ανέφερε:-

"Η Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη όλα τα στοιχεία που αφορούν τα προσόντα του Τάσου Χάματσου, έκρινε ότι αυτός διαθέτει το πλεονέκτημα που προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας."

(Η υπογράμμιση είναι δική μου.)

Από τα πιο πάνω βλέπουμε ότι η Ε.Δ.Υ, για την ίδια θέση για το ίδιο προσόν για τον ίδιο αιτητή αποφάσισε το 1989 ότι ο σημερινός αιτητής κατέχει το πρόσθετο προσόν ενώ το 1994 για την ίδια θέση για το ίδιο προσόν, και για τον ίδιο αιτητή αποφασίζει ακριβώς το αντίθετο, ότι δηλαδή ο αιτητής δεν κατέχει το πρόσθετο προσόν.

Σύμφωνα με τις αρχές της Νομολογίας:-

"Η δέουσα έρευνα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εγκυρότητα της διοικητικής πράξης ή απόφασης, γιατί η διοίκηση έχει υποχρέωση να ερευνήσει όλα τα κρίσιμα στοιχεία, για να εξακριβώσει τα ορθά γεγονότα και να εφαρμόσει το νόμο στη συγκεκριμένη περίπτωση." (Δημοκρατία ν. Πανταζή (1991) 3 Α.Α.Δ. 47, στη σελίδα 52.)

Στην Παπαλεοντίου και Άλλοι ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 265, λέχθηκαν τα εξής:-

"Στο διοικητικό δίκαιο ισχύει η αρχή της καλής πίστης η οποία αποβλέπει στη διασφάλιση της σύμμετρης λειτουργίας των διοικητικών οργάνων και τον αποκλεισμό της αυθαιρεσίας. Η αρχή αυτή δεν επιτρέπει εκτροπή από τις αρχές του διοικητικού δικαίου ή λειτουργία της διοίκησης έξω από τους κανόνες της χρηστής διοίκησης. (Βλ. Vassiliou v. R. (1982) 3 C.L.R. 220, Papadopoulou v. R. (1984) 3 C.L.R. 332 και Tamassos Tobacco Suppliers & Co. v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60.)

Από την αρχή της καλής πίστεως προκύπτει ότι η διοίκηση δεν δικαιούται να εκμεταλλευθεί ή να δημιουργήσει καταστάσεις πλάνης, απάτης ή απειλής, ούτε να αναιρέσει προηγούμενες δικές της ενέργειες στις οποίες στηρίχθηκε ο διοικούμενος και οι οποίες δημιούγησαν γι' αυτόν μια ευνοϊκή κατάσταση, αλλάζοντας ex post facto τα κριτήρια.

Αντίθετα η διοίκηση, έχει υποχρέωση από την αρχή της καλής πίστης να εμμένει σε προκηρυχθείσα πρακτική της και παραβαίνει την αρχή αυτή όταν ενεργεί κατά τρόπο αντίθετο προς τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη του ιδιώτη.

Οι αλλαγές στη συμπεριφορά της διοίκησης και η δυνατότητα της να μεταβάλλει πορεία όπου κρίνει τούτο αναγκαίο, δεν πρέπει να αποτελούν εκδήλωση ασυνέπειας ή αυθαιρεσίας. Η αντιφατική συμπεριφορά της διοίκησης (venive contra factum proprium) προσβάλλει τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη του ιδιώτη απέναντι της και μπορεί να στηρίξει την παρανομία της διοικητικής πράξης. (Βλ. σχετικά Δαγτόγλου, Γενικό Διοικητικό Δίκαιο Α, 1977, σελ. 106-107, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959, σελ. 159, Eleftherios Soteriou v. The Greek Communal Chamber & Anohter (1964) 3 C.L.R. 83, 104, Medcon Construction v. R.(1968) 3 C.L.R. 535, 544 και Drousiotis v. C.B.C. (1984) 3 C.L.R. (1984) 3 C.L.R. 546,552.)"

Η θέση της Νομολογίας είναι ξεκάθαρη ότι σε περίπτωση απαιτούμενου προσόντος όπως στην παρούσα περίπτωση που απαιτείται μεταπτυχιακό προσόν, η Ε.Δ.Υ., έπρεπε να ζητήσει τη γνώμη των ειδικών αρχών επί θεμάτων προσόντων. Στη Χαραλαμπίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 414, λέχθηκαν τα πιο κάτω για το μεταπτυχιακό προσόν:-

"Τα σχέδια υπηρεσίας απαιτούν, ως βασικό προσόν, πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλο ή ισότιμο προσόν στη χημεία. Το πλεονέκτημα αφορά σε μεταπτυχιακό προσόν στη χημεία.

Υποστηρίχθηκε από το δικηγόρο της Δημοκρατίας ότι η φράση "μεταπτυχιακό προσόν" δεν σημαίνει μεταπτυχιακό ακαδημαϊκό δίπλωμα. Αντίθετα μάλιστα, η αποφυγή της χρήσεως του όρου "δίπλωμα", υποδηλώνει οποιοδήποτε προσόν ο υποψήφιος αποκτά μετά τον πανεπιστημιακό πρώτο κύκλο σπουδών.

Έχουμε τη γνώμη πως η ερμηνεία που υιοθέτησε η Ε.Δ.Υ, δεν ήταν επιτρεπτή στο δικαιοδοτικό της πλαίσιο να ερμηνεύει τα σχέδια υπηρεσίας."

Πολύ σχετική είναι και η απόφαση στην Ενθυμίου ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 104, όπου λέχθηκαν τα πιο κάτω:-

"Όπως έχω επισημάνει σε άλλες αποφάσεις μου, ο τόπος μας έχει εγγενές πρόβλημα αξιολόγησης των ενδεικτικών σπουδών λόγω πανσπερμίας διπλωμάτων που αποκτούνται σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Είναι καιρός, νομίζω, να εφαρμοσθούν οι πρόνοιες του περί Συμβάσεως της ΟΥΝΕΣΚΟ για την Αναγνώριση Σπουδών, Διπλωμάτων και Πτυχίων τα οποία αφορούν την Ανώτερη Εκπαίδευση στα Κράτη που ανήκουν στην περιοχή της Ευρώπης (Κυρωτικός) Νόμου του 1985. 11/85, και ιδιαίτερα να λειτουργήσει ο μηχανισμός που προβλέπεται στο άρθρο 8, και επ. του Νόμου. Συμπληρώνοντας τα γεγονότα και το πρόβλημα που επισημαίνω, αναφέρω πως το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Δημοκρατίας με επιστολή του προς το δικηγόρο του αιτητή, ημερ. 12.5.94, βεβαιώνει πως αυτός κατέχει "τον αναγνωρισμένο τίτλο diplom (Electronic Computers) από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Πράγας τον οποίον απέκτησε μετά από πενταετή κύκλο σπουδών."

Έχω επίσης παρατηρήσει, σε άλλη απόφαση μου, πως στα πλαίσια της έρευνας για το κύρος και ακριβές περιεχόμενο των πανεπιστημιακών διπλωμάτων, ή τίτλων σπουδών, το πιο αρμόδιο όργανο για να εκφέρει άποψη είναι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Η Συμβουλευτική Επιτροπή και η ΕΔΥ δεν απευθύνθηκαν σ' αυτό, και ομολογουμένως ο δικηγόρος του αιτητή πήρε την πιο πάνω βεβαίωση μετά την καταχώριση της προσφυγής. Για τους λόγους που εξηγώ πιο πάνω, είμαι της γνώμης πως η έρευνα της ΕΔΥ ήταν ελλειπής, καθώς επίσης κι η αιτιολογία που έδωσε για να απορρίψει τον αιτητή ως υποψήφιο. Το ζήτημα θα πρέπει να επανεξετασθεί. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται και κατ' ακολουθίαν οι διορισμοί και προαγωγές όλων των ενδιαφερομένων."

Για όλους τους πιο πάνω λόγους κρίνω ότι η προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους πρέπει ν' ακυρωθεί.

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν, η δε επίδικη απόφαση ακυρώνεται.

Οι καθ' ων η αίτηση να πληρώσουν £250.- στον καθένα αιτητή έναντι των εξόδων του.

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία