|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 6
8 Ιανουαρίου, 1997
[ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ADRIAN HOLDINGS LTD,
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΜΥΝΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 200/95)
Επίταξη Ακίνητης Ιδιοκτησίας — Επίταξη για σκοπούς άμυνας — Ο περί Επιτάξεως Ιδιοκτησίας για Σκοπούς Άμυνας (Προσωρινές διατάξεις) Νόμος του 1992 (Ν. 10/92) —Περιστάσεις εφαρμογής στην κριθείσα περίπτωση.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος —Ακυρωτικός έλεγχος —Πλάνη περί τα πράγματα και υπέρβαση διακριτικής εξουσίας — Εκτίμηση γεγονότων και ζητήματα τεχνικής φύσεως.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέφυγε εναντίον του διατάγματος επίταξης της οροφής πολυκατοικίας ιδιοκτησίας της για αμυντικούς σκοπούς.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Είναι νομολογιακά καθιερωμένο ότι η εκτίμηση των πραγματικών γεγονότων ανήκει στη Διοίκηση και το Δικαστήριο επεμβαίνει μόνο αν υπάρχει πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο, ή η Διοίκηση υπερβαίνει τα όρια της διακριτικής της εξουσίας με το νόημα ότι η διαπίστωση των γεγονότων δεν είναι εύλογα επιτρεπτή με βάση τα ενώπιον της στοιχεία.
Η αναγκαιότητα χρήσης για σκοπούς άμυνας της οροφής και της σκάλας της επίδικης πολυκατοικίας είναι θέμα που αφορά την εκτίμηση των γεγονότων που εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Γενικού Επιτελείου της Εθνικής Φρουράς. Επίσης η επιχειρησιακή αναγκαιότητα της πολυκατοικίας και το κατά πόσο μπορεί να υποκατασταθεί από άλλο κτίριο ή άλλο έργο είναι θέμα τεχνικής φύσεως εκτός του ελέγχου του Δικαστηρίου.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Βασιάδου ν. Δημοκρατίας (1986) 3 Α.Α.Δ. 955,
Νικολάου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 34,
Rainbow Bleaching and Dyeing Co Ltd v. Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών (1990) 3 Α.Α.Δ. 93,
Ταλιάνος ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 576,
Βρυωνίδης ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1567.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση του Υπουργείου Άμυνας να επιτάξει ολόκληρη την οροφή πολυκατοικίας, ιδιοκτησίας των αιτητών.
Κ. Κυριακόπουλος, για τους Αιτητές.
Τ. Πολυχρονίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv vult.
ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, Δ.: Η αιτήτρια εταιρεία με την παρούσα προσφυγή ζητά από το δικαστήριο την ακόλουθη θεραπεία:
"Δήλωση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση και/ή διάταγμα των καθ' ων η αίτηση, που κοινοποιήθηκε στους Αιτητές στις 13.1.1995, να επιτάξουν ολόκληρη την οροφή της πολυκατοικίας του οικοδομικού συγκροτήματος γνωστού ως Adrian Court, και της σκάλας που οδηγεί σ' αυτό, και το οποίο οικοδομικό συγκρότημα είναι ιδιοκτησία των Αιτητών, είναι άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος."
Τα γεγονότα της υπόθεσης είναι σε συντομία τα ακόλουθα: Οι αιτητές είναι εγγεγραμμένοι ιδιοκτήτες του οικοδομικού συγκροτήματος Adrian Holdings Ltd, που βρίσκεται κοντά στην Βρεττανική Υπάτη Αρμοστεία και γειτνιάζει με τα τουρκικά φυλάκια της περιοχής.
Από τις πρώτες μέρες της εισβολής στην εκεί περιοχή έγιναν στρατιωτικές και πολεμικές επιχειρήσεις γύρω από το πιο πάνω συγκρότημα. Για σκοπούς άμυνας του κράτους, άνδρες της Εθνικής Φρουράς μπήκαν στο πιο πάνω ακίνητο και δημιούργησαν φυλάκιο για απόκρουση των εισβολέων και μέχρι σήμερα διατηρούν το φυλάκιο αυτό.
Από την 1.2.74 μέχρι σήμερα, οι ιδιοκτήτες του πιο πάνω συγκροτήματος εισπράττουν διάφορα ποσά σαν ενοίκια και αποζημιώσεις για την κατοχή του συγκροτήματος από την Εθνική Φρουρά. Το πιο πάνω συγκρότημα εξακολουθεί να θεωρείται αναγκαίο για τους σκοπούς άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο Υπουργός Άμυνας, ασκώντας τις εξουσίες που του παρέχονται στο Υπουργικό Συμβούλιο από το άρθρο 4 του Περί Επιτάξεως Ιδιοκτησίας Νόμου και που η άσκηση του ανατέθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο σε αυτόν, εξέδωσε διάταγμα επιτάξεως, ημερομηνίας 2.12.94, με το οποίο διατάχθηκε η επίταξη ολόκληρης της οροφής της πολυκατοικίας και της σκάλας που οδηγεί σε αυτήν, για περίοδο τριών χρόνων. Το πιο πάνω διάταγμα κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή του Γενικού Διευθυντή Υπουργείου Άμυνας, ημερομηνίας 9.1.95. Το πιο πάνω διάταγμα εκδόθηκε δυνάμει των προνοιών του Περί Επιτάξεως Ιδιοκτησίας για Σκοπούς Άμυνας (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου του 1992, Ν. 10/92.
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος των αιτητών επικεντρώνει τους νομικούς ισχυρισμούς του για υποστήριξη της αίτησης στα ακόλουθα:
(α) Η επίδικη απόφαση εκδόθηκε κατά παράβαση του άρθρου 23.8 του Συντάγματος.
(β) Πλάνη περί το νόμο και τα πράγματα.
(γ) Έλλειψη αιτιολογίας.
(δ) Υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας.
Σχετικά με τα επίδικα γεγονότα καταχωρήθηκαν ένορκες δηλώσεις από τον Adrian Μ. Αγρότη, ημερ. 10.1.96 και από τον Αντισυνταγματάρχη Χριστόδουλο Κωνσταντινίδη, ημερομηνίας 11.6.96.
Στην ένορκη δήλωση του ο κ. Αγρότης ισχυρίζεται ότι η Εθνική Φρουρά μπορεί να χρησιμοποιήσει άλλο κτίριο για σκοπούς φυλακίου και στρατώνα, και ότι το επίδικο κτίριο δεν είναι αναγκαίο για την άμυνα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αντίθετα, ο Αντισυνταγματάρχης Κωνσταντινίδης ανέφερε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
"3. Η πολυκατοικία "Adrian Holding Ltd", ιδιοκτησία των αιτητών, που βρίσκεται πλησίον της Βρεττανικής Υπάτης Αρμοστείας και γειτνιάζει με τα τούρκικα φυλάκια της περιοχής άρχισε να χρησιμοποιείται σχεδόν ολόκληρη από την Εθνική Φρουρά από το 1974. Έκτοτε σταδιακά αποδεσμεύτηκαν τα διαμερίσματα της και τώρα χρησιμοποιείται μόνο η οροφή και η σκάλα αυτής.
4. Επειδή η εν λόγω ιδιοκτησία εξακολουθεί να είναι απόλυτα αναγκαία για σκοπούς άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Υπουργός Άμυνας ασκώντας τις εξουσίες που χορηγούνται, στο Υπουργικό Συμβούλιο από το άρθρο 4 του περί Επιτάξεως Ιδιοκτησίας Νόμου, και που άσκηση τους ανατέθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο σ' αυτόν, εξέδωσε διάταγμα επίταξης ημερομηνίας 2.12.94, με το οποίο διατάσσεται η επίταξη ολόκληρης της οροφής της πολυκατοικίας του οικοδομικού συγκροτήματος "Adrian Holding Ltd" και της σκάλας που οδηγεί σ' αυτή για περίοδο 3 χρόνων.
5. Ο ρόλος της υπό αναφορά πολυκατοικίας δεν είναι δυνατό να υποκατασταθεί από άλλο κτίριο για την επιτήρηση της όλης περιοχής, ούτε να αναπληρωθεί από οποιαδήποτε άλλη κατασκευή διότι:
α. Αποτελεί αμυντικό στήριγμα της περιοχής.
β. Παρέχει κάλυψη στο προσωπικό και ευρέα πεδία βολής.
γ. Εξυπηρετεί τα αμυντικά σχέδια της Εθνικής Φρουράς γιατί από την οροφή του επιτηρείται άριστα η περιοχή μέχρι τη Σχολή Γρηγορίου (Δυτικά) τον Πενταδάκτυλο (Βόρεια) και την παρυφή της κατεχόμενης Λευκωσίας (Ανατολικά).
δ. Δεν γίνεται εύκολος στόχος όπως μια μεμονωμένη και χαρακτηριστική κατασκευή, π.χ. ένας μεταλλικός πύργος."
Θέλω να αναφέρω στο σημείο αυτό ότι αποδέχομαι πλήρως τη μαρτυρία του κ. Κωνσταντινίδη και απορρίπτω τη μαρτυρία του κ. Αγρότη.
Αναφορικά με την πρώτη εισήγηση του δικηγόρου του αιτητή η δικηγόρος της Δημοκρατίας ισχυρίστηκε ότι η ψήφιση του Ν. 10/92 κατέστη αναπόφευκτη λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στην Κύπρο σαν αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης εισβολής και κατοχής. Η έκδοση του επίδικου διατάγματος επίταξης δικαιολογείται δυνάμει του δικαίου της ανάγκης. Η επίταξη της οροφής και της σκάλας του επίδικου συγκροτήματος είναι αναγκαία για τους λόγους που αναφέρονται στην ένορκο δήλωση του Αντισυνταγματάρχη Κωνσταντινίδη και στα επισυνημμένα έγγραφα.
Η δικηγόρος της Δημοκρατίας διαφοροποιεί την υπόθεση Βασιάδου ν. Δημοκρατίας (1986) 3 Α.Α.Δ. 955, στην οποία αναφέρθηκε ο δικηγόρος της αιτήτριας εταιρείας, γιατί τότε δεν υπήρχε σε ισχύ ο νόμος 10/92 και στην υπόθεση εκείνη αποφασίστηκε ότι οι καθ' ων η αίτηση απέτυχαν να αποδείξουν ότι η ακίνητη ιδιοκτησία της αιτήτριας είχε κάποια ειδική ιδιότητα που την καθιστούσε απόλυτα αναγκαία για σκοπούς άμυνας για επίταξη πέραν των τριών ετών και επίσης εκεί αποφασίστηκε ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα για άλλα θέματα.
Στην παρούσα περίπτωση υπάρχει καθαρή μαρτυρία για την ανάγκη επίταξης της οροφής και της σκάλας και για τη μη δυνατότητα υποκατάστασης της πολυκατοικίας από άλλο κτίριο για την επιτήρηση της όλης περιοχής ή την αναπλήρωση της από άλλη κατασκευή.
Αποδέχομαι τις εισηγήσεις της δικηγόρου της Δημοκρατίας σαν νομικά ορθές. Είναι νομολογιακά καθιερωμένο ότι η εκτίμηση των πραγματικών γεγονότων ανήκει στη Διοίκηση και το Δικαστήριο επεμβαίνει μόνο αν υπάρχει πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο, ή η Διοίκηση υπερβαίνει τα όρια της διακριτικής της εξουσίας με το νόημα ότι η διαπίστωση των γεγονότων δεν είναι εύλογα επιτρεπτή με βάση τα ενώπιον της στοιχεία. Νικολάου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 34, Rainbow Bleaching and Dyeing Co Ltd v. Αναθεωρητικής Αρχής Αδειών (1990) 3 Α.Α.Δ. 93 και Ταλιάνος ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 576. Η αναγκαιότητα χρήσης για σκοπούς άμυνας της οροφής και της σκάλας της πολυκατοικίας είναι θέμα που αφορά την εκτίμηση των γεγονότων που εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Γενικού Επιτελείου της Εθνικής Φρουράς. Επίσης η επιχειρησιακή αναγκαιότητα της πολυκατοικίας και το κατά πόσο μπορεί να υποκατασταθεί από άλλο κτίριο ή άλλο έργο είναι θέμα τεχνικής φύσεως εκτός του ελέγχου του Δικαστηρίου. Βρυωνίδης ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1567.
Επίσης απορρίπτω την εισήγηση του δικηγόρου των αιτητών ότι η επίταξη έγινε για άλλους σκοπούς από τους αναφερόμενους στο διάταγμα επίταξης για να αποφύγουν τις συνέπειες της απόφασης του Δικαστηρίου στην αγωγή 3356/90 ή για σκοπούς τιμωρητικούς για να τιμωρήσουν τον αιτητή για τα νομικά μέτρα που έλαβε εναντίον τους. Από την ενώπιο μου μαρτυρία φαίνεται ότι η πολυκατοικία επιτάχθηκε για σκοπούς άμυνας από το 74, αρχικά ολόκληρη η πολυκατοικία και σταδιακά μειώθηκε για να παραμείνει τώρα στη χρήση της Εθνικής Φρουράς η οροφή και η σκάλα.
Επίσης απορρίπτω την εισήγηση του δικηγόρου του αιτητή ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα και ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί άλλη πολυκατοικία. Η μαρτυρία του Αντισυνταγματάρχη Κωνσταντινίδη και τα παραρτήματα του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς παρουσιάζουν την εικόνα ότι σαφώς η πολυκατοικία αυτή είναι απόλυτα αναγκαία γιατί άλλη κατασκευή ή άλλο κτίριο δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τις ανάγκες για τις οποίες εκδόθηκε το επίδικο διάταγμα επίταξης.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.