|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 3360
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 670/95
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ.Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.
Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ
:SECO LTD, εκ Λευκωσίας,
Αιτητών
- και -
Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας,
Καθ΄ ου η αίτηση
-------------------------
23 Δεκεμβρίου 1997
Για τους αιτητές: Ν. Αβρααμίδης.
Για το καθ΄ ου η αίτηση: Κ. Αιμιλιανίδης.
Για το ενδιαφερόμενο μέρος: Καμιά εμφάνιση.
-------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας προκήρυξε μειοδοτικό διαγωνισμό για την προς αυτό πώληση και παράδοση ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, ήτοι, ενός "Main L.V. Switchboard" και δύο πανομοιότυπων "Motor Control Centers" για το εργοστάσιο επεξεργασίας λυμάτων στη Μια Μηλιά. Επρόκειτο για την "Προσφορά Αρ. 3/95".
Υπήρξαν πέντε προσφοροδότες, μερικοί από τους οποίους υπέβαλαν, εναλλακτικά, περισσότερες από μία προσφορές. Διαπιστώθηκαν, κατά τη μελέτη των προσφορών, ορισμένες παρεκκλίσεις από τους τεθέντες όρους. Καθώς φαίνεται, το Συμβούλιο προβληματίστηκε αναφορικά με το κατά πόσο οι παρεκκλίσεις ήταν ουσιώδεις, καθιστώντας άκυρες τις προσφορές, ή επουσιώδεις, ώστε να δικαιολογείται η αξιολόγηση τους. Επικράτησε η άποψη ότι η προσφορά που εμφάνιζε το μικρότερο πρόβλημα ήταν εκείνη του ενδιαφερομένου μέρους η οποία φαίνεται να θεωρήθηκε έγκυρη. Εν τέλει όμως έγινε δεκτό ότι και μία από τις προσφορές των αιτητών, η οποία ήταν και η χαμηλότερη όλων, θα μπορούσε επίσης να θεωρηθεί έγκυρη.
Προωθήθηκαν λοιπόν αυτές οι δύο για αξιολόγηση. Κατόπιν προεργασίας του ανώτερου τεχνικού ηλεκτρολογίας του Συμβουλίου, οι προσφορές στάληκαν σε εμπειρογνώμονες του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων και έπειτα σε Ισραηλινούς εμπειρογνώμονες. Υπήρξε σύγκλιση στο αποτέλεσμα. Θεωρήθηκαν ικανοποιητικές και οι δύο προσφορές. Ως εκ τούτου οι εμπειρογνώμονες συμβούλευσαν αποδοχή της χαμηλότερης, ήτοι, εκείνης των αιτητών, ύψους £37.130,40 έναντι εκείνης του ενδιαφερομένου μέρους, ύψους £48.723,12. Οι Ισραηλινοί πρόσθεσαν ωστόσο την εισήγηση όπως, πριν από την κατακύρωση, ζητηθεί από τους αιτητές η υποβολή λεπτομερέστερων σχεδίων σχετικά με κάποιες πτυχές.
Η Επιτροπή Προσφορών του Συμβουλίου συζήτησε το αποτέλεσμα της αξιολόγησης σε συνεδρία στις 13 Απριλίου 1995. Δεν κατέστη δυνατό να καταλήξει σε συγκεκριμένη εισήγηση. Εν συνεχεία, του θέματος επιλήφθηκε το Συμβούλιο το οποίο συνεδρίασε αργότερα κατά την ίδια ημερομηνία. Καθώς φαίνεται από το πρακτικό της συνεδρίασης του Συμβουλίου, τον κύριο λόγο είχε η πρόεδρος της Επιτροπής Προσφορών, η οποία εξέθεσε τα σχετικά στοιχεία και την μέχρι τότε αντίκρυση του θέματος με ιδιαίτερη έμφαση στις δικές της απόψεις. Εξήγησε ότι η ιδία είχε από την αρχή επιφυλάξεις αναφορικά με τις δυνατότητες της εξ Ελλάδος κατασκευάστριας εταιρείας του εξοπλισμού που θα προμήθευαν οι αιτητές. Και ότι η αβεβαιότητα της αναφορικά με το πώς θα έπρεπε να αποτιμηθούν αυτές οι επιφυλάξεις μετατράπηκε σε σαφή τοποθέτηση ότι, ως θέμα τάξης, δεν θα έπρεπε να γίνει δεκτή η προσφορά των αιτητών διότι, παρόλον που ικανοποιούσε τις προδιαγραφές, ήταν εντούτοις, όπως υποβλήθηκε, ασαφής. Η εικόνα θα καταστεί νομίζω ευκρινέστερη με την παράθεση του εξής αποσπάσματος εκ των όσων ανέφερε:
"Το γεγονός ότι οι Σύμβουλοί μας του Ισραήλ, νοιώθουν την ανάγκη παρόλον που δεν είναι μέσα στις προδιαγραφές κάτι τέτοιο να μας συμβουλεύσουν να ζητήσουμε επιπρόσθετα σχέδια, επιπρόσθετες πληροφορίες, detailed layout and dimensions των υλικών τα οποία θα προμηθευτούμε, εμένα αυτό με κάνει επιφυλακτική. Φάνηκε ότι τουλάχιστον από τις απαντήσεις που πήραμε από τον τεχνικό ηλεκτρολογίας ότι δεν υπάρχει γνώση για την εταιρεία που κατασκευάζει αυτά τα switchboards την ελληνική, δεν ξέρουμε τί εμπειρίες έχει και τί επίπεδο εργασίας έχει αυτή η εταιρεία και αντιλαμβάνεσθε είναι μια εταιρεία στην οποία δεν έχουμε άμεσο έλεγχο. Δεν είναι στην Κύπρο. Μιλούμε για την προμήθεια ενός υλικού που αν έρθει και δεν ικανοποιεί τις προδιαγραφές μας δεν θα έχουμε το χρόνο για να κάνουμε αλλαγές, το χρονοδιάγραμμά μας είναι πάρα πολύ πιεστικό. Αυτή ήταν η πρώτη μου αντίδραση, η πρώτη επιφυλακτικότητα, την οποία οι Λ.Κ.9.000 κάπου την εμπαλανσάραν. Δεν ήμουν τόσο σίγουρη αν γι αυτή την ανησυχία έπρεπε να πληρώσουμε Λ.Κ.10.000 παραπάνω. Στην πορεία όμως σήμερα της συζήτησης φάνηκε ότι όταν η ηλεκτρομηχανολογική υπηρεσία ζήτησε από τον πρώτο προσφοροδότη περισσότερες πληροφορίες, τότε είναι που ο προσφοροδότης συγκεκριμενοποίησε το μοντέλο των υλικών τα οποία θα χρησιμοποιούσε στην προσφορά του. Κατ΄ εμένα αυτό αυτόματα δημιουργεί θέμα τάξης. Σημαίνει ότι στην προσφορά του υπήρχε ασάφεια η οποία του επέτρεπε στην πορεία, όταν πλέον ανοιχθήκαν οι προσφορές, είχε υπόψη του ότι ήταν ο χαμηλότερος, να χειρισθεί το θέμα των μοντέλων που θα χρησιμοποιούσε ανάλογα με το τί τον συνέφερεν. Εάν για παράδειγμα, θα πω για τα switch, που είναι φθηνό μεν υλικό αλλά υπάρχουν δέκα διαφορετικών ποιοτήτων και τιμών switch, τα οποία όλα ικανοποιούν τις προδιαγραφές μας, δεν μπαίνει θέμα απόρριψης της προσφοράς λόγω τεχνικών προδιαγραφών. Όλα ικανοποιούν τις προδιαγραφές, αλλά η ποιότητα του ενός από το δέκατο, έχει μεγάλη διαφορά. Αυτόματα ο προσφοροδότης από τη στιγμή που ξέρει ότι παίρνει την προσφορά γιατί είναι ο πιο φθηνός μπορεί να παίξει με την ποιότητα ανάλογα με το πώς τον βολεύει. Για μένα αυτή η ασάφεια δίνει πλεονέκτημα στον προσφοροδότη, ουσιαστικά ναί, του δίνει την ευχέρεια να διαφοροποιηθεί από το τί υπέβαλε αρχικά. Για μένα σαν θέμα τάξης αυτή η προσφορά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή."
Στο πρακτικό εν συνεχεία αναφέρεται συνοπτικά ότι ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων και εξειδικεύεται ότι η συζήτηση επεκτάθηκε και στο κατά πόσο οι δύο εν λόγω προσφορές ήταν ή όχι έγκυρες. Λεπτομέρειες αυτής της συζήτησης δεν αποκαλύπτονται. Το πρακτικό καταλήγει απότομα με τα εξής:
"Αφού ολοκληρώθηκε η συζήτηση ο Πρόεδρος έθεσε το θέμα σε ψηφοφορία.
Υπέρ της κατακύρωσης της χαμηλότερης προσφοράς της Εταιρείας SECO ψήφισαν 8 (οκτώ) Μέλη υπέρ, 10 (δέκα) Μέλη εναντίο και υπήρξαν 4 (τέσσερις) αποχές.
Υπέρ της κατακύρωσης της προσφοράς της Εταιρείας I & G Electrical Services, ψήφισαν 12 (δώδεκα) Μέλη υπέρ, 2 (δύο) εναντίο και υπήρξαν 6 (έξι) αποχές.
.................................. .................................................. .......
Εν όψει του πιο πάνω αποτελέσματος ο Πρόεδρος ανέφερε ότι η προσφορά για την προμήθεια ενός L.V. Switchboard και δύο πανομοιότυπων motor control centres για το εργοστάσιο επεξεργασίας των λυμάτων στη Μια Μηλιά, κατακυρώνεται στην εταιρεία I & G Electrical Services."
Παρατηρώ κατ΄ αρχάς ότι ο μέχρι τέλους προβληματισμός του Συμβουλίου αναφορικά με την εγκυρότητα των προσφορών παρέμεινε μετέωρος. Το Συμβούλιο προχώρησε στη διεξαγωγή τελικής ψηφοφορίας προτού αποκρυσταλλωθεί θέση ως προς την εγκυρότητα της μιας ή της άλλης προσφοράς. Φαίνεται να συγκεράστηκε το ζήτημα της εγκυρότητας με το ζήτημα της επιλογής. Πάντως το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας δεν αποκαλύπτει ο,τιδήποτε σχετικά με τους λόγους της απόφασης. Από οποιαδήποτε άποψη. Ελλείπει παντελώς η αιτιολογία. Όταν μάλιστα χρειαζόταν ειδική αιτιολογία για το ότι δεν επιλέγηκε η χαμηλότερη προσφορά - βλ. Χαρίκλεια Χρίστου ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 324/86 ημερ. 23 Σεπτεμβρίου 1989 και Σ.τ.Ε. 1216/54 - η οποία ήταν μάλιστα εκείνη που σύστησαν οι εμπειρογνώμονες: βλ.
K.M.C. Motors v. Republic (1985) 3 C.L.R. 1235 στη σελ. 1256. A. Trikomitis Ltd v. Republic (1986) 3 C.L.R. 262 στη σελ. 266. και Αιμίλιος Έλληνας & Σία Λτδ ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 64/89 ημερ. 27 Ιανουαρίου 1990. Καθώς υποδείχθηκε στην Μιχαήλ Αντωνίου ν. Α.Η.Κ., υπόθ. αρ. 116/92 ημερ. 31 Μαρτίου 1993, (Πικής, Δ., όπως ήταν τότε):"Η καταγραφή και μόνο των προτιμήσεων των μελών συλλογικού οργάνου, είτε εκδηλώνονται λεκτικά είτε με την ψήφο τους, δεν συνιστά αιτιολόγηση αλλά απλώς αποκάλυψη της απόφασης τους. Η αιτιολόγηση αποβλέπει στον προσδιορισμό των λόγων για τις επιλογές που γίνονται."
Ο συνήγορος του Συμβουλίου εισηγήθηκε ότι η "ανάλυση του θέματος από την πρόεδρο της Επιτροπής Προσφορών ...... αποτελούσε ουσιαστικά την ειδική αιτιολογία την οποία υιοθέτησε η πλειοψηφία των μελών του Συμβουλίου .... για την κατακύρωση της Προσφοράς στο Ενδιαφερόμενο μέρος". Δεν μπορώ να συμφωνήσω. Η πρόεδρος της Επιτροπής Προσφορών εξέφρασε εν προκειμένω τις δικές της απόψεις και είναι εντελώς άγνωστο αν, και σε ποιο βαθμό, τις συμμερίζονταν και άλλοι.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Γ.Κ. Νικολάου,
Δ.
/ΕΘ