ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1997) 4 ΑΑΔ 1248
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 770/94
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Μ. ΚΡΟΝΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Αλέκου Αλεξανδράκη, από την Αγλαντζιά
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας
Καθής η αίτηση
- - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
: 16.5.1997ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ
:Για τον αιτητή : Χρ. Κιτρομηλίδης.
Για την καθής η αίτηση : Γ. Στυλιανίδης.
Για το ενδιαφερόμενο μέρος: Χρ. Ματθαίου.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή του ο αιτητής ζητά την ακόλουθη θεραπεία:
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση και ή πράξις των καθ΄ ων η Αίτησις η οποία εδημοσιεύθη εις την επίσημον εφημερίδα της Δημοκρατίας την 29.7.1994, δυνάμει της οποίας προήχθη εις την μόνιμη θέση Κτηματολογικού Λειτουργού 2ης Τάξης (Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας) από την 1.6.1994 ο Στέλιος Μ. Χ"Μάρκου, από τη Λευκωσία, αντί του Αιτητού, είναι άκυρη, παράνομη και εστερημένη οιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος."
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών με επιστολή του ημερομηνίας 19.1.1994 ζήτησε την πλήρωση μιας κενής μόνιμης θέσης Κτηματολογικού Λειτουργού 2ης Τάξης, Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας.
Επειδή σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας η θέση αυτή είναι θέση προαγωγής, η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ), σε συνεδρίασή της ημερομηνίας 3.2.1994, αποφάσισε να επιληφθεί του θέματος πλήρωσης της πιο πάνω θέσης σε ημερομηνία που θα οριζόταν αργότερα και στη συνεδρίαση να κληθεί να παραστεί και ο Διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας.
Στη συνεδρίασή της ημερομηνίας 5.5.1994, η ΕΔΥ ασχολήθηκε με τον ενώπιόν της κατάλογο των υποψηφίων τον οποίο και ενέκρινε. Στον κατάλογο περιλαμβάνονταν τόσο ο αιτητής όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος. Στη συνεδρίαση παρευρίσκετο και ο Διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας στη διάθεση του οποίου τέθηκαν τόσο οι Προσωπικοί Φάκελοι όσο και οι Φάκελοι των Ετήσιων Εμπιστευτικών και Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων. Ακολούθως ο Διευθυντής σύστησε για προαγωγή το ενδιαφερόμενο μέρος. Η σύσταση του Διευθυντή έχει ως ακολούθως:
"Όσον αφορά την προσφορά των υποψηφίων για το 1993, για το οποίο δεν έχουν ακόμα υποβληθεί Υπηρεσιακές Εκθέσεις, μετά από πληροφορίες που πήρα από τους οικείους προϊσταμένους τους, αναφέρω ότι η προσφορά τους υπήρξε πάρα πολύ ικανοποιητική και βρίσκεται στο ίδιο περίπου επίπεδο με τον προηγούμενο χρόνο.
Όλοι οι υποψήφιοι κατέχουν την απαιτούμενη από το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης πολύ καλή γνώση της Αγγλικής, γιατί έχουν επιτύχει σε ενδοτμηματικές εξετάσεις που διεξήχθησαν στην Αγγλική γλώσσα και χρησιμοποιούν την Αγγλική στην εργασία τους σε πολύ ψηλό επίπεδο, τόσο στο γραπτό όσο και στον προφορικό λόγο.
Με βάση τα τρία κριτήρια στο σύνολό τους, την προσωπική γνώση που έχω για όλους τους υποψηφίους και τις πληροφορίες που πήρα από τους οικείους προϊσταμένους τους σ΄ ό,τι αφορά την προσφορά, την αξία και την καταλληλότητά τους για την υπό πλήρωση θέση, συστήνω για προαγωγή το Χατζημάρκου Στέλιο. Ο Χατζημάρκου είναι από τους πιο αξιόλογους λειτουργούς που διαθέτει το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, του ανατίθενται πάντοτε λόγω ικανοτήτων οι πιο πολύπλοκες υποθέσεις εκατοντάδων χιλιάδων λιρών, τις οποίες διεκπεραιώνει με ταχύτητα, μεθοδικότητα και θετικότητα. Είναι ο πλέον καταρτισμένος από όλους του υποψηφίους, γιατί διαθέτει πανεπιστημιακό δίπλωμα, το οποίο παρ΄ όλο ότι δεν προβλέπεται από το Σχέδιο Υπηρεσίας, δεν παύει να είναι ένα προσόν το οποίο τον βοηθά στη διεκπεραίωση της εργασίας που του ανατίθεται.
Παρ΄ όλο ότι ο Χατζημάρκου υστερεί οριακά σε αρχαιότητα έναντι αριθμού υποψηφίων και δε φαίνεται να υπερέχει σε αξία μέσα από τις Υπηρεσιακές Εκθέσεις, κατά την κρίση μου είναι ο πιο κατάλληλος για να καταλάβει τη θέση, γιατί αυτό που έχει σημασία και υπήρξε καθοριστικός παράγων στη σύστασή μου είναι η υπευθυνότητα και η μεθοδικότητα που τον διακρίνει στη διεκπεραίωση των πολύ σοβαρών υποθέσεων που αναλαμβάνει και είμαι βέβαιος ότι θα ασκήσει τα νέα καθήκοντά του πάρα πολύ ικανοποιητικά."
Στη συνέχεια η ΕΔΥ ασχολήθηκε με την αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων. Το σχετικό πρακτικό έχει ως ακολούθως:
"Η Επιτροπή εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από το Φάκελο Πλήρωσης της θέσης, καθώς και από τους Προσωπικούς Φακέλους και τους Φακέλους των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων και έλαβε επίσης υπόψη τις κρίσεις και τη σύσταση του Διευθυντή.
Η Επιτροπή έλαβε υπόψη τις Εμπιστευτικές/ Υπηρεσιακές Εκθέσεις των υποψηφίων στο σύνολό τους, όπως αυτές έγιναν τελικά δεκτές από την ίδια, με ιδιαίτερη έμφαση στα τελευταία χρόνια. Όσον αφορά τις Υπηρεσιακές Εκθέσεις που υποβλήθηκαν για το 1990, η Επιτροπή τις προσήγγισε με βάση τη γενική απόφαση που πήρε στη συνεδρίασή της με ημερομηνία 7.10.91, στο βαθμό που συνάδει με τα στοιχεία της παρούσας διαδικασίας.
Η Επιτροπή έλαβε επίσης υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων καθώς και την αρχαιότητά τους, η οποία φαίνεται στον ενώπιόν της κατάλογο των υποψηφίων.
Όσον αφορά την απαιτούμενη από το Σχέδιο Υπηρεσίας πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, η Επιτροπή, με βάση τα ενώπιόν της στοιχεία και τη σχετική δήλωση του Διευθυντή, έκρινε ότι τη διαθέτουν όλοι οι υποψήφιοι.
Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη όλα τα ενώπιόν της ουσιώδη στοιχεία και με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα - έκρινε ότι ο ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΥ Στέλιος, ο οποίος έχει και τη σύσταση του Διευθυντή, υπερέχει των άλλων υποψηφίων, τον επέλεξε ως τον πιο κατάλληλο και αποφάσισε να προσφέρει σ΄ αυτόν προαγωγή στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Κτηματολογικού Λειτουργού, 2ης Τάξης (Κτηματολογίου), Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας.
Η Επιτροπή, επιλέγοντας το Χατζημάρκου, έλαβε υπόψη ότι αυτός έχει τη σύσταση του Διευθυντή και δεν υστερεί των υπόλοιπων υποψηφίων σε αξία, όπως αυτή φαίνεται μέσα από τις Υπηρεσιακές Εκθέσεις, παρόλο που μερικοί υποψήφιοι υπερέχουν οριακά έναντι αυτού σε αρχαιότητα. Η σύσταση του Χατζημάρκου από το Διευθυντή, οι δηλώσεις του Διευθυντή αναφορικά με την καταλληλότητά του, την αξία και την προσφορά του και η κατοχή από αυτόν πανεπιστημιακού διπλώματος, το οποίο παρ΄ όλο ότι δεν προβλέπεται από το Σχέδιο Υπηρεσίας δεν παύει να είναι ένα προσόν το οποίο θα τον βοηθήσει στην άσκηση των καθηκόντων του και ιδιαίτερα των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης, κλίνουν την πλάστιγγα υπέρ αυτού."
Ο αιτητής επιδιώκει την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης για τους πιο κάτω λόγους:
(α) Ότι οι καθών η αίτηση ενήργησαν καθ΄ υπέρβαση και ή κατάχρηση εξουσίας παραγνωρίζοντας τα καθιερωμένα κριτήρια αξίας, προσόντων και αρχαιότητας.
(β) Ότι οι καθών η αίτηση παρέλειψαν να επιλέξουν τον ικανότερο και καλύτερο υποψήφιο υπό τις περιστάσεις.
(γ) Ότι ενήργησαν με τρόπο δυσμενή έναντι του αιτητή.
(δ) Ότι η απόφαση των καθών η αίτηση ήτο αναιτιολόγητη και,
(ε) Ότι η όλη προπαρασκευαστική ενέργεια των καθών η αίτηση για τη λήψη της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης είναι ελαττωματική και παράνομη με αποτέλεσμα να καθίσταται τρωτή.
Στη γραπτή αγόρευσή του ο ευπαίδευτος δικηγόρος του αιτητή ασχολείται με ένα και μοναδικό λόγο ακυρώσεως, ότι η σύσταση του Διευθυντή είναι τρωτή και κατ΄ ακολουθία τρωτή ήταν και η απόφαση της ΕΔΥ. Ισχυρίζεται ο αιτητής ότι (α) η σύσταση του Διευθυντή δεν συνάδει με το περιεχόμενο των φακέλων και είναι αναιτιολόγητη, (β) τόσο ο Διευθυντής όσο και η ΕΔΥ έδωσαν υπέρμετρη βαρύτητα στο πανεπιστημιακό προσόν του ενδιαφερόμενου μέρους, (γ) η αναφορά του Διευθυντή στην υπευθυνότητα και μεθοδικότητα του ενδιαφερόμενου μέρους για να στηρίξει τη σύστασή του ήταν ανεπίτρεπτη, αφού τα δύο αυτά στοιχεία περιέχονται στις εμπιστευτικές/υπηρεσιακές εκθέσεις και (δ) υπερέχει του ενδιαφερόμενου μέρους.
Όσον αφορά τον πρώτο πιο πάνω ισχυρισμό του αιτητή κρίνω ότι δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Από την εξέταση των φακέλων προκύπτει ότι, ο αιτητής υπερέχει του ενδιαφερόμενου μέρους στο στοιχείο της αρχαιότητας κατά επτά (7) περίπου μήνες, ότι αμφότεροι είναι ίσοι σε αξία και ότι το ενδιαφερόμενο μέρος κατέχει πτυχίο συναφές προς τα καθήκοντα της θέσης αλλά μη απαιτούμενο από τα σχέδια υπηρεσίας έστω και ως επιπρόσθετο προσόν. Στα τρία αυτά δεδομένα αναφέρεται ο Διευθυντής στη σύστασή του με ειδική αναφορά. Ο Διευθυντής πέραν των στοιχείων των φακέλων αναφέρεται και στην προσωπική του γνώση για τους υποψηφίους και σε πληροφορίες που πήρε από τους οικείους προϊσταμένους τους για να καταλήξει στη σύσταση του για το ενδιαφερόμενο μέρος θεωρώντας τον ως αξιόλογο λειτουργό και πιο κατάλληλο για να καταλάβει τη θέση.
Εξέταση του περιεχομένου της σύστασης και της προσβαλλόμενης απόφασης αποκαλύπτει ότι παρέχουν στο Δικαστήριο τα απαραίτητα ειδικά και συγκεκριμένα στοιχεία για τη διακρίβωση της νομιμότητας τους. Δίδουν με εξειδικευμένο τρόπο και τους λόγους της προτίμησης του Διευθυντή και τους λόγους προτίμησης του ενδιαφερόμενου μέρους από την ΕΔΥ. Η σύσταση ανταποκρίνεται πλήρως προς τα στοιχεία των φακέλων και το συμπέρασμα που διατυπώνεται σ΄ αυτή και στην προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν της εκτίμησης των υπαρχόντων στους φακέλους υπηρεσιακών στοιχείων των υποψηφίων.
Ο δεύτερος ισχυρισμός του αιτητή επίσης δεν ευσταθεί. Ούτε ο Διευθυντής ούτε και η ΕΔΥ έδωσαν υπέρμετρη βαρύτητα στο πανεπιστηματικό προσόν του ενδιαφερόμενου μέρους. Είναι γεγονός ότι, τόσο στη σύσταση του Διευθυντή, όσο και στην επίδικη απόφαση της ΕΔΥ, αναφέρεται το πανεπιστημιακό δίπλωμα του ενδιαφερόμενου μέρους με την παρατήρηση
ότι θα τον βοηθήσει στην άσκηση των καθηκόντων της θέσης. Κεντρικός όμως άξονας της σύστασης του Διευθυντή είναι η προσωπική του γνώση για τους υποψηφίους και "η ταχύτητα, μεθοδικότητα και θετικότητα" που διακρίνει τον συστηθέντα στη διεκπεραίωση της εργασίας του.Και ο τρίτος ισχυρισμός (πιο πάνω) του αιτητή, ότι δηλαδή ο Διευθυντής κάνει επίκληση όρων και ιδιοτήτων που βρίσκονται στις εκθέσεις αξιολόγησης για να αιτιολογήσει τη σύστασή του, κρίνεται ανεδαφικός. Θεωρώ ότι δεν υπάρχει τίποτε το επιλήψιμο στη λεκτική επίκληση από το Διευθυντή και την ΕΔΥ ορισμένων όρων που περιέχονται και στις εκθέσεις αξιολόγησης. Στην απόφαση της Ολομέλειας Βασιλείου κ.α. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 1524, ημερομηνίας 27.2.1997, έχει νομολογηθεί ότι τα στοιχεία των φακέλων και ιδίως οι εκθέσεις αποτελούν τον κατ΄ εξοχή δείκτη των ιδιοτήτων και των ικανοτήτων που στην πράξη, διαμέσου της απόδοσης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, έδειξαν ότι έχουν. Η σταθερή νομολογία μας δέχθηκε ότι η βαρύτητα στις συστάσεις εξαρτάται και από το βαθμό που τούτες συνάδουν προς τα στοιχεία των φακέλων. (Βλέπε: Νιόβη Παπαϊωάννου & Άλλοι (Αρ.2) ν. Δημοκρατίας (1991) 3 ΑΑΔ 713, Παπαδοπούλου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 760/94, ημερομηνίας 31.10.1995 και Σολωμού κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 586/94 κ.α., ημερομηνίας 21.9.1995). Στις υποθέσεις αυτές αποφασίστηκε ότι μέσα στη διακριτική ευχέρεια του Διευθυντή είναι και η εξουσία να αξιολογεί τα στοιχεία των φακέλων και να καταλήγει σε συμπεράσματα. Η χρησιμοποίηση δε από το Διευθυντή στοιχείων που ήδη έχουν αξιολογηθεί στις υπηρεσιακές εκθέσεις δεν τα καθιστά εξωγενή στοιχεία.
Η εισήγηση ότι η αιτιολόγηση της σύστασης του Διευθυντή είναι ατελής ή ότι η αιτιολογία της απόφασης της ΕΔΥ πάσχει, κρίνεται ανεδαφική. Η γνώση του Διευθυντή για την αξία των υποψηφίων αποτελεί, όπως αναγνωρίζει η νομολογία, πρωτογενή πηγή γνώσης για τη διαμόρφωση των συστάσεών του. Ο Διευθυντής είναι, όπως έχει αναγνωρισθεί, σε μοναδική θέση να προβεί σ΄ εκτίμηση των λειτουργικών αναγκών της υπηρεσίας και σε σχέση με αυτές να υποβάλει συστάσεις για την καλύτερη πλήρωση των κενών θέσεων με τους καταλληλότερους υποψηφίους. (Βλέπε: Κυριάκου Παπαντωνίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 727/93, ημερομηνίας 30.12.1994,
Kalaitzis and Another v. Republic (1984) 3 C.L.R. 839).Η σύσταση του προϊσταμένου του Τμήματος είναι σοβαρότατο στοιχείο κρίσεως από τα συνθέτοντα την αξία του υποψηφίου και δεν μπορεί να παραγνωρισθεί από την ΕΔΥ χωρίς ειδική αιτιολογία. (Βλέπε: Άριστος Καψοσιδέρης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Α.Ε. 1165, ημερομηνίας 1
0.4.1995, Mytides & Another v. The Republic (1983) 3 C.L.R. 1096).Είναι γνωστή η αρχή ότι η ΕΔΥ, όταν επιλέγει υποψήφιο με βάση τη σύγκριση, δεν είναι αναγκαίο για να δικαιολογήσει την επιλογή της να δείξει ότι ο συγκεκριμένος υποψήφιος έχει έκδηλη υπεροχή έναντι των άλλων υποψηφίων.
Από την άλλη το Δικαστήριο δεν μπορεί να επέμβει με πρόθεση να ακυρώσει απόφαση με την οποία έγινε μια τέτοια επιλογή, εκτός αν ικανοποιηθεί ότι ο αιτητής παρουσίαζε έκδηλη υπεροχή έναντι του προσώπου που επελέγη κι αυτό γιατί σε μια τέτοια περίπτωση το όργανο που έκαμε την επιλογή θεωρείται ότι υπερέβη τα ακραία όρια της διακριτικής του εξουσίας και κατά συνέπεια ενήργησε με κατάχρηση εξουσίας.
Ο όρος "έκδηλη υπεροχή" έχει σαφώς ερμηνευθεί στην υπόθεση HadjiΙoannou v. The
Republic (1983) 3 CLR 1041. Η έκδηλη υπεροχή πρέπει να είναι αυταπόδεκτη και προφανής από την εξέταση των φακέλων των υποψηφίων. Η υπεροχή πρέπει να είναι τέτοιας φύσης και να εξάγεται από κάθε άποψη από το συνδυασμένο αποτέλεσμα της αξίας, προσόντων και αρχαιότητας των υποψηφίων, με άλλες λέξεις, πρέπει να εξάγεται ως αναντίρρητο συμπέρασμα τόσο πειστικό που να εντυπωσιάζει κάποιο από την πρώτη ματιά.Με βάση τα πρακτικά της ΕΔΥ και την ολότητα των στοιχείων των φακέλων, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι η επίδικη απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη, είναι αποτέλεσμα ορθής άσκησης της διακριτικής εξουσίας της ΕΔΥ, λήφθηκε ύστερα από δέουσα έρευνα και ήταν λογικά εφικτή κάτω από τις περιστάσεις.
Ο αιτητής απέτυχε να αποδείξει έκδηλη υπεροχή.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα £150 υπέρ των καθών η αίτηση και £150 υπέρ του ενδιαφερόμενου μέρους.
Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται στην ολότητά της.
(Υπ.) Μ. Κρονίδης, Δ.
/ΧΤΘ