|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 813
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 334/95
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Aνδρέα Μαυρομμάτη
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
Υπουργού Οικονομικών και
Διευθυντή Εσωτερικών Προσόδων
Καθ΄ων η αίτηση
-------------------
26 Mαρτίου 1997
Για τον αιτητή: κ. Α. Μάγος.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: κα. Λ. Καουτζάνη, δικηγόρος της Δημοκρατίας.
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής με την παρούσα προσφυγή ζητά την ακύρωση της απόφασης των καθ΄ων η αίτηση ημερ. 24.1.95, με την οποία απορρίφθηκε αίτημά του για ατελή εισαγωγή αυτοκινήτου.
Ο αιτητής διετέλεσε Επαρχιακός Δικαστής από 1.9.58-30.6.70. Από την 1.7.70-15.6.72 ήταν Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, και από την 20.7.72-8.12.75 υπηρετούσε στο Υπουργείο Εξωτερικών και εκτελούσε ειδικά καθήκοντα Συμβούλου του Προέδρου της Δημοκρατίας (με ωφελήματα
Υπουργού). Ακολούθως, από την 9.12.75 υπηρετούσε με σύμβαση ως Πρέσβυς στο Υπουργείο Εξωτερικών, από δε την 1.9.77 μονιμοποιήθηκε στη θέση αυτή, την οποία εξακολούθησε να κατέχει μέχρι την αφυπηρέτησή του την 30.6.93. Κατά τον χρόνο που κατείχε τη θέση του Πρέσβυ, ο αιτητής από την 15.2.82 μέχρι την 26.4.82, ασκούσε καθήκοντα Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών. Στις 27.4.82 ανάλαβε το αξίωμα του Συνομιλητή στις διακοινοτικές συνομιλίες, κατόπιν διορισμού του από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το οποίο κατείχε μέχρι τις 31.3.86, εξακολουθώντας να λαμβάνει κατά την περίοδο αυτή τα ωφελήματα της θέσης του Γενικού Διευθυντή. Από την 1.4.86-30.6.89 υπηρέτησε και πάλι ως Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών και από την 1.7.89-30.6.93 ως Πρέσβυς και μόνιμος αντιπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.Στις 13.12.91 ο αιτητής υπόβαλε αίτηση για απαλλαγή από την πληρωμή δασμών και φόρων κατανάλωσης αναφορικά με συγκεκριμένο αυτοκίνητο. Ο Διευθυντής του Τμήματος Τελωνείων, με επιστολή του ημερ. 7.2.92, ζήτησε γνωμάτευση από τη Νομική Υπηρεσία, σχετικά με το θέμα. Στο αυτοκίνητο που εισήχθη στο μεταξύ, παραχωρήθηκε καθεστώς προσωρινής εισαγωγής μέχρι τις 30.11.94.
Η γνωμάτευση του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, ημερ. 24.11.94, ήταν αρνητική για το αίτημα του αιτητή, το οποίο τελικά απερρίφθη και παραχωρήθηκε στον αιτητή στις 24.1.95, άδεια διάθεσης του εν λόγω αυτοκινήτου με την καταβολή των οφειλομένων δασμών και φόρων. Ο αιτητής κατέβαλε τους αναλογούντες δασμούς και φόρους υπό διαμαρτυρία και καταχώρησε την παρούσα προσφυγή.
Ο αιτητής είχε, στο μεταξύ, καταχωρήσει και την προσφυγή αρ. 732/93 εναντίον της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, με την οποία η υπηρεσία του ως Συνομιλητή στις διακοινοτικές συνομιλίες δεν εξομοιώθηκε με υπηρεσία στο αξίωμα του Υπουργού για σκοπούς συντάξεως. Με την απόφαση του Δικαστηρίου, που εκδόθηκε στις 11.11.94, η προσφυγή του αιτητή απορρίφθηκε και ο αιτητής καταχώρησε εναντίον της την Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2023, η οποία ακόμα εκκρεμεί.
Ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίζεται ότι η επίδικη απόφαση, όπως και η νομοθετική διάταξη στην οποία βασίστηκε, παραβιάζουν την αρχή της ισότητας που κατοχυρώνεται από το Άρθρο 28 του Συντάγματος, είναι αναιτιολόγητη και λήφθηκε κατά πλάνη περί το Νόμο.
Η νομοθετική διάταξη με βάση την οποία χορηγείται η υπό εξέταση δασμολογική ατέλεια, βρίσκεται στον Τέταρτο Πίνακα και το άρθρο 11(16) του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου του 1994, και προνοεί τα ακόλουθα:
"(16) Το εδάφιο 16 της κλάσης 01 του Τέταρτου Πίνακα του παρόντος Νόμου αντικαθίσταται από το ακόλουθο νέο εδάφιο:
"16. Μηχανοκίνητα οδικά σχήματα μέχρι 2.000 κυβικά εκατοστά, εφόσον είναι βενζινοκίνητα και μέχρι 2.500 κυβικά εκατοστά, εφόσον είναι πετρελαιοκίνητα εισαγόμενα για αποκλειστική χρήση από πρόσωπα τα οποία, αφού υπηρέτησαν στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Προέδρου της Βουλής, του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, του Προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας, του Υπουργού ή του Υφυπουργού για συνεχές διάστημα ενός
Νοείται .................................................. .................."
Η αιτιολογία της επίδικης απόφασης βρίσκεται στα στοιχεία που την περιστοιχίζουν και ιδιαίτερα στη γνωμάτευση του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας που έχει ως εξής:
"2. Από τα στοιχεία τα οποία έχω συγκεντρώσει, προκύπτουν τα εξής:
(α) Ο κ. Μαυρομμάτης κατά τη θητεία του ως Εκπροσώπου της Ελληνικής Κυπριακής Πλευράς στις Ενδοκυπριακές Συνομιλίες διατηρούσε τη θέση του ως Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών - Πρέσβυς, με τις απολαβές, δικαιώματα και ωφελήματα της θέσεως αυτής.
(β) Οι περιπτώσεις των κ.κ. Γεωργίου Ιωαννίδη και Τ. Παπαδόπουλου, όσον αφορά τους όρους που υπηρετούσαν ως Συνομιλητές, διαφέρουν από την περίπτωση του κ. Μαυρομμάτη. Τονίζεται δε ότι η υπηρεσία των εν λόγω Συνομιλητών δεν λήφθηκε υπόψη ως παρέχουσα δικαίωμα αφορολόγητου αυτοκινήτου. Εξετάσθηκε μόνο για σκοπούς συνυπολογισμού της σχετικής περιόδου για σκοπούς συντάξιμης υπηρεσίας με βάση τα ειδικά γεγονότα των εν λόγω περιπτώσεων και τις σχετικές διατάξεις της περί Συντάξεως Νομοθεσίας που δεν παρέχουν οποιαδήποτε χρήσιμη καθοδήγηση για το θέμα που μας απασχολεί λόγω έλλειψης συνάφειας (πρβλ. και Πρωτοβάθμια απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Προσφυγή του κ. Μαυρομμάτη αρ. 732/93, ημερ. 11.11.1994).
(γ) Οι όροι υπηρεσίας στη θέση του Συνομιλητή, με βάση όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις, δεν ήταν ομοιόμορφοι, οπωσδήποτε δε στην περίπτωση του κ. Μαυρομμάτη, οι όροι αυτοί είχαν ρητώς καθορισθεί ότι ήταν εκείνοι της θέσεως που κατείχε ο κ. Μαυρομμάτης ως Γενικός Διευθυντής-Πρέσβυς χωρίς κανένα συσχετισμό με τη θέση του Υπουργού (βλ. την Απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Προσφυγή του κ. Μαυρομμάτη αρ. 732/93 που αναφέρθηκε προηγουμένως).
(δ) Το σχετικό διάταγμα με το οποίο επετράπη η ατελής εισαγωγή αυτοκινήτων από πρώην Υπουργούς ισχύει από ημερομηνία που δεν καλύπτει την περίοδο που ο κ. Μαυρομμάτης κατείχε τη θέση του Υπουργού.
3. Με βάση τα πιο πάνω και με τα δεδομένα της σχετικής νομοθεσίας, πιστεύω ότι το αίτημα του κ. Μαυρομμάτη για εισαγωγή αδασμολόγητου αυτοκινήτου δεν καλύπτεται νομικώς."
Η επίδικη απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με τη σχετική νομοθετική πρόνοια. Ο αιτητής που υπηρέτησε ως Υπουργός από 1.7.70-15.6.72 και ως Ειδικός Σύμβουλος του Προέδρου της Δημοκρατίας με ωφελήματα Υπουργού από 20.7.72-8.12.75, δεν αποχώρησε από το αξίωμα αυτό μετά την 1.1.78, όπως προνοεί η σχετική νομοθετική διάταξη, αλλά πριν από την ημερομηνία αυτή. Δεν υπάρχει νομοθετική πρόνοια που να δίδει στους υπηρετήσαντες ως Συνομιλητές ανάλογο όφελος. Ούτε μπορούσε η υπηρεσία του αιτητή ως Συνομιλητή να εξομοιωθεί όπως είναι ο ισχυρισμός του, με υπηρεσία Υπουργού, αφού κατά τον κρίσιμο χρόνο κατείχε και διατηρούσε τη θέση Γενικού Διευθυντή/Πρέσβυ, με τα ανάλογα ωφελήματα. Ο Νόμος εφαρμόστηκε ορθά και ο ισχυρισμός για πλάνη περί το Νόμο απορρίπτεται.
Ο αιτητής ισχυρίζεται επίσης, ότι το αξίωμα του Συνομιλητή είναι ισότιμο με εκείνο του Υπουργού και ότι έτυχε άνισης μεταχείρισης σε σχέση με άλλους Υπουργούς. Διαζευκτικά ισχυρίστηκε ότι η πιο πάνω νομοθετική πρόνοια είναι αντισυνταγματική, ως παραβιάζουσα το Άρθρο 28 του Συντάγματος, για το
λόγο ότι ο αποκλεισμός Υπουργών που αποχώρησαν πριν την 1.1.78 είναι αυθαίρετος.Η αρχή της ισότητας επιβάλλει την ίση μεταχείριση ατόμων που τελούν κάτω από τις ίδιες συνθήκες. Τούτο όμως δεν σημαίνει απόλυτη αριθμητική ισότητα, αλλά είναι επιτρεπτές εύλογες και λογικές διακρίσεις, λόγω της φύσεως των πραγμάτων (
Micrommatis v. Republic 2 R.S.C.C. 125, 131, Republic v. Nishan Arakian & Others (1972) 3 CLR 294, 298-302).Σε περιπτώσεις φορολογικών θεμάτων η εξουσία του νομοθέτη για διαφορετικές ρυθμίσεις και ταξινομίσεις είναι ευρύτερη (
Commercial Company "Arkozy" v. Republic (1975) 3 CLR 415). Ο καθορισμός χρονικού ορίου δεν παραβιάζει από μόνος του την αρχή της ισότητας.Στην πιο πάνω υπόθεση λέχθηκαν στη σελ. 421 τα ακόλουθα:
"In our case, there is equal treatment in respect of all, in the same circumstances - persons and goods for the same period. Difference in the customs duties imposed in respect of different periods, does not amount to discrimination, nor is the legal position changed merely because
those affected by the duties imposed on goods cleared during the first period, was a limited or an ascertainable number at the time of the enactment. Τhere was nothing personal in the character of the legislation. There was only a classification according to difference in time which was reasonable under the particular set of circumstances as founded on clear differentials having a rational relation to the objects sought to be achieved by the law in question. (See Basu's (supra) vol. 1, p.456). It was subjection to equal laws applying to all in the same circumstances, and this is what is meant by equal protection of the law."
Ομοίως, στην υπόθεση Panayi & Others v. Cyprus Τelecommunications Authority (1987) 3 CLR 889, διαφορετική μεταχείριση ατόμων που είχαν υπηρετήσει πριν την καθορισθείσα ημερομηνία και εκείνων που παρέμειναν στην υπηρεσία μετά την ημερομηνία αυτή, κρίθηκε εύλογη.
Στην παρούσα περίπτωση λαμβανομένου υπόψη ότι η νομοθετική διάταξη με την οποία εισήχθη για πρώτη φορά η εν λόγω φορολογική ατέλεια θεσπίστηκε το 1978 (ΚΔΠ 72/78), η εφαρμογή της σε άτομα που αποχωρούν από τα αναφερόμενα αξιώματα μετά την 1.1.78 κρίνεται εύλογη.
Ο αιτητής αποχώρησε από το αξίωμα του Υπουργού πριν την ορισθείσα από το Νόμο ημερομηνία. Ως Συνομιλητής δεν τελούσε υπό τις ίδιες πραγματικές συνθήκες με τα πρόσωπα που αναφέρονται στη σχετική νομοθετική πρόνοια, αφού δεν υπηρέτησε στο ίδιο με αυτούς αξίωμα. Ούτε προβλήθηκε ισχυρισμός ότι παραχωρήθηκε ατελής εισαγωγή αυτοκινήτου σε άλλο πρόσωπο που υπηρέτησε στο ίδιο αξίωμα. Ούτε μπορεί, όπως είπα και προηγουμένως, να εξομοιωθεί η υπηρεσία του αιτητή στο αξίωμα του Συνομιλητή με την υπηρεσία Υπουργού, ενόψει των περιστατικών της υπόθεσης και τη διατήρηση από αυτόν της θέσης Γενικού Διευθυντή-Πρέσβυ με τα συνεπαγόμενα ωφελήματα. Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός για άνιση μεταχείρισή, όπως και όλοι οι ισχυρισμοί του αιτητή, απορρίπτονται.
Σαν αποτέλεσμα, η προσφυγή αυτή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.
Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται. Δεν επιδικάζονται έξοδα.
Γ. Χρυσοστομής
Δ.
/ΚΧ"Π