|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 227
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
< B>Υπόθεση Αρ. 679/92
Ενώπιον
: ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ, Δ.Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 28 και 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:-
Ανδρέα Παπαέτη, από την Πάφο
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
1. Του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, από τη Λευκωσία
2. Του Υπουργού Συγκοινωνιών & 'Εργων, από τη Λευκωσία
3. Του Συμβουλίου Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών
και Τεχνικών ΄Εργων, από τη Λευκωσία
Καθ΄ ων η Αίτηση
_ _ _ _ _ _ _ _
31 Ιανουαρίου, 1997
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ
Για τον Αιτητή: Κος. Α. Ταλιαδώρος.
Για τους Καθ΄ ων η Αίτηση 1 και 2: Κα. Λ. Μ. Δημητριάδου, Δικηγόρος
της Δημοκρατίας.
Για τους Καθ΄ ων η Αίτηση 3: Κος. Ν. Παναγιώτου.
_ _ _ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής με την παρούσα προσφυγή ζητά την πιο κάτω θεραπεία:-
"Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των Καθ΄ ων η Αίτηση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή με τις επιστολές ημερ. 28.7.1992 και 3.8.1992 και σύμφωνα με την οποία απορρίφθηκε η προσφορά του Αιτητή και/ή η προσφορά για την κατασκευή του δρόμου Μανσούρα-Πύργος (Συμβόλαιο Αρ. RS/3/91) κατακυρώθηκε στους Γεώργιος Π. Ζαχαριάδης Λίμιτεδ, είναι άκυρη και στερείται οποιουδήποτε αποτελέσματος.
Β. Οποιαδήποτε άλλη και/ή περαιτέρω θεραπεία θεωρήσει το Δικαστήριο εύλογη και δίκαιη υπό τις περιστάσεις."
Ο Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων με την επιστολή του Αρ. Φακέλου 147/84/Β, ημερομηνίας 13/2/1992, ζήτησε προσφορές για την κατασκευή του δρόμου Μανσούρα-Πύργος - Συμβόλαιο Αρ. RS 3/91 με βάση τον ισχύοντα κατάλογο προεπιλεγέντων εργολάβων, και απέστειλε επιστολή πρόσκλησης για προσφορές (Letter of Invitation) από τους εργολάβους των κατηγοριών Α μέχρι Δ. Ο αιτητής
κ. Α. Παπαέτης κατατάγηκε στην κατηγορία Ε του πιο πάνω καταλόγου προεπιλεγέντων εργολάβων.
Το Τμήμα Δημοσίων ΄Εργων με την Προκήρυξη Αρ. 733 στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της 28ης Φεβρουαρίου 1992 ζήτησε προσφορές για ανάληψη Τεχνικών Έργων κατηγορίας Ι και ΙΙ για την κατασκευή του δρόμου Μανσούρα - Πύργος -Συμβόλαιο Αρ. RS 3/91 από εργολάβους εγκεκριμένους σύμφωνα με τον περί Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Νόμο.
Με την επιστολή Αρ. Φακέλου 147/84, ημερομηνίας 26/2/1992, ο Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων έστειλε τα έγγραφα των προσφορών στο Γραφείο του Γενικού Λογιστή, Προέδρου του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών.
Ο Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων με την επιστολή του Αρ. Φακ. 147/84/13, ημερομηνίας 10/3/1992, πληροφορούσε όλους όσους πήραν έγγραφα των προσφορών ότι η τελευταία ημερομηνία υποβολής των προσφορών παρατείνεται μέχρι τις 27/3/1992.
Στις 27/3/1992 υποβλήθηκαν στο Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών 8 (οκτώ) προσφορές και στάληκαν αντίγραφα στο Τμήμα Δημοσίων ΄Εργων για μελέτη και υποβολή εισηγήσεων.
Οι εισηγήσεις του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων στάληκαν με την επιστολή Αρ. Φακέλου 147/87/Β ημερομηνίας 16/4/1992.
Ο Πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών με την επιστολή του Αρ. Φακ. Τ. 289/56/97/17, ημερομηνίας 28/5/1992, προς το Συμβούλιο Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών ζητούσε να πληροφορηθεί κατά πόσο ο αιτητής κατέχει ετήσια άδεια εργολήπτου για το 1992 και για ποια κατηγορία. Σ΄ απάντηση το Συμβούλιο Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών απέστειλε επιστολή ημερομηνίας 28/5/1992, στην οποία αναφέρει ότι ο αιτητής κατέχει ετήσια άδεια για το 1992, Β΄ Τάξης από τις 18/5/1992.
Το θέμα τέθηκε υπόψη του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών κατά τη συνεδρίαση του στις 29/5/1992 και αποφάσισε την κατακύρωση της προσφοράς στο δεύτερο χαμηλότερο προσφοροδότη. Η χαμηλότερη προσφορά του αιτητή δεν έγινε δεκτή γιατί κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν πληρούσε τους όρους της προσφοράς όσον αφορά την ετήσια άδεια εργολήπτου.
Στις 3/6/1992 ο αιτητής απέστειλε επιστολή στον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών με την οποία διαμαρτύρετο για την κατακύρωση της προσφοράς σε άλλο προσφοροδότη.
Μετά τη λήψη της πιο πάνω επιστολής του αιτητή αναστάληκε η γνωστοποίηση της απόφασης του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών και στάληκε η επιστολή Αρ. Τ. 289/56/97/17, ημερομηνίας 18/6/1992, στο Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για γνωμάτευση.
Η απάντηση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας δόθηκε με την επιστολή Αρ. Γ.Ε. 50(ΙΙΙ)/1939/VII, ημερομηνίας 24/6/1992.
Στις 14/7/1992 ο αιτητής έστειλε δεύτερη επιστολή με την οποία ισχυριζόταν ότι η προσφορά του ήταν έγκυρη με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και υποστήριζε τη θέση του με επιστολή του Διευθυντή του Συμβουλίου Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών, ημερομηνίας 3/6/1992.
Με την επιστολή του ο Πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών Αρ. Φακέλου Τ. 289/56/97/17, ημερομηνίας 28/7/1992, γνωστοποιούσε την απόφαση της κατακύρωσης της προσφοράς στο Διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων.
Προς τον αιτητή στάληκε επιστολή ημερομηνίας 28/7/1992,
σ΄ απάντηση των επιστολών του ημερομηνίας 3/6/1992 και 14/7/1992.
΄Εχοντας υπόψη το περιεχόμενο της επιστολής του Διευθυντή του Συμβουλίου Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών ημερομηνίας 3/6/1992, που στάληκε στον αιτητή, ο Πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών (Κ.Σ.Π.) έστειλε την επιστολή ημερομηνίας 29/7/1992 προς το Διευθυντή του Συμβουλίου Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών εκθέτοντας τις δικές του απόψεις για το θέμα.
Η επίδικη απόφαση έχει ως πιο κάτω:-
"Απόσπασμα Πρακτικών Κ.Σ.Π. 29.5.92
289/56/350/20
Κατασκευή του δρόμου Έμπα-Τάλα
Μελετήθηκε η επιστολή του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων αρ. φακ. 62/64/Β ημερ. 8.5.92.
Με την επιστολή αρ. φακ. 5 & 18/82/AIEATEX ημερ. 28.5.92 του Συμβουλίου Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών ο πιο φθηνός προσφοροδότης Ανδρέας Παπαέτης δεν κατείχε ετήσια άδεια εργολήπτου κατά τον ουσιώδη χρόνο υποβολής των προσφορών έτσι που να μη μπορεί να ληφθεί υπόψη η προσφορά του.
Η προσφορά κατακυρώνεται στους Α/φούς Ιακώβου που είναι ο δεύτερος πιο φθηνός προσφοροδότης.
Παρώ ν ο κος. Γ. Μούντης
289/56/97/17
Κατασκευή του δρόμου Μανσούρα-Πύργος
Μελετήθηκε η επιστολή του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων αρ. φακ. 147/87/Β ημερ. 16.4.92.
Με βάση το αιτιολογικό που αναφέρεται στη μελέτη της προσφοράς ΄Εμπα-Τάλα η προσφορά του κου Α. Παπαέτη απορρίπτεται και το έργο κατακυρώνεται στον αμέσως πιο φθηνό προσφοροδότη Γ.Π. Ζαχαριάδης προς
£666.566.-
Παρών ο κος Γ. Μούντης"
Ο λόγος της απόρριψης της προσφοράς του αιτητή ήταν, όπως φαίνεται πιο πάνω, ότι δεν κατείχε ετήσια άδεια εργολήπτου κατά τον ουσιώδη χρόνο υποβολής των προσφορών.
Οι καθ΄ ων η αίτηση ήγειραν προδικαστική ένσταση ότι ο αιτητής δεν έχει έννομο συμφέρον στην έννοια του ΄Αρθρου 146.2 του Συντάγματος, γιατί η προσφορά του δεν ήταν σύμφωνη με τους όρους των προσφορών, σ΄ ότι αφορά την ύπαρξη εκ μέρους του αιτητή άδειας εργολήπτου σύμφωνα με τον περί Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Νόμο.
Το ΄Αρθο 5(2) του βασικού Νόμου (Νόμος 97/73) όπως τροποποιήθηκε με το Νόμο 32/82 , άρθρο 5, έχει ως εξής:-
"Ουδείς μη εγγεγραμμένος και μη κάτοχος ετησίας αδείας εργολήπτης δύναται να μετάσχη οιουδήποτε μειοδοτικού διαγωνισμού δια την εκτέλεσιν οιουδήποτε οικοδομικού ή τεχνικού έργου ή και αμφοτέρων, δημοσίας ή ιδιωτικής φύσεως, ή καθ΄ οιονδήποτε τρόπον ν΄ αναλάβη την εκτέλεσιν οιουδήποτε έργου."
΄Αρθρο 5(3)
:-"Ουδείς μη εγγεγραμμένος και μη κάτοχος ετησίας αδείας εργολήπτης δικαιούται να φέρη τον τίτλον εργολήπτου ή εργολάβου οικοδομών ή άλλων τεχνικών έργων ή καθ΄ οιονδήποτε τρόπον προφορικώς ή γραπτώς να παραπλανά το κοινόν περί της ιδιότητός του ως εργολήπτου."
Η μη κατοχή από τον αιτητή της ετήσιας άδειας εργολήπτη αποτελούσε και προϋπόθεση (σύμφωνα με το Νόμο) για συμμετοχή στην προσφορά αλλά και όρο της προσφοράς.
Η τήρηση όρων που τίθενται για την υποβολή προσφορών και οι συνέπειες που μπορεί να προκύψουν από την παράβασή τους εξετάσθηκαν στην απόφαση
Papadopoulos v. Republic (1985) 3(A) C.L.R. 154. (Βλέπε επίσης Κυριακόπουλος - Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο, 4η ΄Εκδοση, Τόμος Β΄, σελίδα 380, Christofides Trading v. Republic (1985) 3(B) C.L.R. 546.Ο καθορισμός των προϋποθέσεων για συμμετοχή σε πλειοδοτικό διαγωνισμό και ο καταρτισμός των όρων των προσφορών ανάγονται στη διακριτική ευχέρεια της αρμόδιας αρχής η οποία είναι γνώστης των αναγκών και σε ιδανική θέση να καθορίσει τις προδιαγραφές για πλήρωσή τους. Ο κρίσιμος χρόνος για τον προσδιορισμό της ύπαρξης των προϋποθέσεων για συμμετοχή είναι εκείνος που καθορίζεται για την υποβολή των προσφορών και εν πάση περιπτώσει δεν επεκτείνεται πέραν της τελευταίας ημερομηνίας υποβολής των προσφορών. Η θέση αυτή βρίσκει έρεισμα και στην απόφαση της Ολομέλειας στην
Republic v. Pericleous and Others (1984) 3 C.L.R. 577.Ο κρίσιμος χρόνος για τη διαπίστωση της ύπαρξης των προϋποθέσεων για συμμετοχή σε πλειοδοτικό διαγωνισμό και τήρησης των όρων του διαγωνισμού εναι η τελευταία ημερομηνία που ορίζεται για υποβολή των προσφορών. (Βλέπε Αναθεωρητική ΄Εφεση 903 Tamassos Tobacco Suppliers and Co., και Δημοκρατίας, απόφαση δόθηκε στις 28/2/1992, σελίδες 10-11).
Για το ίδιο θέμα ο αδελφός Δικαστής κ. Δ. Στυλιανίδης, στην απόφαση του στην Υπόθεση Αρ. 670/91 GEVO LTD., ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 18/9/1992, στις σελίδες 10-11 λέγει:-
"Η παράλειψη προσφοροδότη να υποβάλει τα στοιχεία τα οποία είναι ουσιώδη για την αξιολόγηση της προσφοράς του, και η υποβολή τέτοιων στοιχείων εκ των υστέρων είναι αντίθετη με την αρχή της χρηστής διοίκησης και ίσης μεταχείρισης των προσφοροδοτών και επιφέρει την ακυρότητα της προσφοράς - (βλ., μεταξύ άλλων,
Η διακήρυξη προσφορών αποτελεί πράξη κανονιστικού περιεχομένου και η παράβαση των όρων της συνεπάγεται ακυρότητα - (βλ. Σ.τ.Ε. Υπόθεση 531/49).
Η διακήρυξη της δημοπρασίας συνιστά το νομικό πλαίσιό της και δεσμεύει τόσο τη διοίκηση, όσο και τους διαγωνιζομένους. Η παράβαση ουσιωδών διατάξεών της, που αποβλέπουν στην ουσιώδη εξυπηρέτηση του σκοπού που επιδιώκεται με τη δημοπρασία, οδηγεί στην ακυρότητα του αποτελέσματος της δημοπρασίας - (βλ. Σ.τ.Ε. Υπόθεση 668/74
. Αιμίλιος ΄Ελληνας & Σία Λτδ. ν. Υπουργείου Οικονομικών και ΄Αλλου, Υπόθεση Αρ. 64/89, (Απόφαση δόθηκε στις 27 Ιανουαρίου, 1990, δε δημοσιεύτηκε ακόμα). Λουκής Π. Λουκαΐδης, Λίμιτεδ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 549/88, (Απόφαση δόθηκε στις 10 Μαρτίου, 1990, δε δημοσιεύτηκε ακόμα))."Στην παρούσα υπόθεση η εκ των υστέρων προσκόμιση της άδειας εργολήπτη από τον αιτητή είναι αντίθετη με την αρχή της χρηστής διοίκησης και ίσης μεταχείρισης των προσφοροδοτών γιατί θα καθιστούσε τον αιτητή σε πλεονεκτικότερη θέση από εκείνους που συμμορφώθηκαν πλήρως με τους όρους της προσφοράς.
Η προβολή του ισχυρισμού εκ μέρους του αιτητή ότι η διοίκηση συμπεριφέρθηκε αντιφατικά και ότι παραβίασε τις αρχές και τους κανόνες της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης δε με βρίσκει σύμφωνο.
Η θέση της Νομολογίας στο θέμα της καλής πίστης φαίνεται στην Tamassos Tobacco Suppliers and Co., (ανωτέρω) στη σελίδα 15:-
"Στο διοικητικό δίκαιο ισχύει η αρχή της καλής πίστης που αποβλέπει στη διασφάλιση σύμμετρης λειτουργίας των διοικητικών οργάνων και τον αποκλεισμό της αυθαιρεσίας. Η αρχή αυτή γίνεται δεκτή και από τη νομολογία των κυπριακών δικαστηρίων (βλ. μεταξύ άλλων, Vassiliou v. Republic [1982] 3 C.L.R. 220, Papadopoulou v. Republic [1984] 3 C.L.R. 332, και Droushiotis v. C.B.C. [1984] 3 C.L.R. 546). Η αρχή της καλής πίστης δεν επιτρέπει εκτροπή από τις αρχές του διοικητικού δικαίου ή τη λειτουρία της Διοίκησης έξω από τους κανόνες της χρηστής διοίκησης. Η πρόσκληση των εφεσιβλήτων για την προσκόμιση του πληρεξουσίου συνιστούσε εκτροπή από τη σύννομη λειτουργία του διοικητικού οργάνου η οποία άφησε αμετάβλητο το νομικό καθεστώς ως προς την εγκυρότητα της προσφοράς των εφεσειόντων."
Αναφορικά με την αντιφατικότητα στη συμπεριφορά της Διοίκησης είναι βασική αρχή του Διοικητικού Δικαίου ότι δεν υπάρχει ισότητα στην παρανομία.
Στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959 στη σελίδα 158, διαβάζουμε τα πιο κάτω:-
"ΥΙΙ. Ουκ ισότης εν τη παρανομία.
Εκ του ότι η Διοίκησις δεν εφήρμοσε τον νόμον εις άλλην περίπτωσιν, δεν δημιουργείται ακυρότης εκ της εφαρμογής του επί της κρινομένης υποθέσεως: 761 (36), ούτε η εν τω παρελθόντι ή έναντι ετέρων προσώπων: 1253 (48), 755, 756 (49), 892 (51) γενομένη μη νόμιμος ενέργεια της Διοικήσεως δημιουργεί και υποχρέωσιν αυτής όπως επαναλάβη ομοιομόρφως την παράβασιν: 353, 1187 (53), 1118, 1121 (54)."
(Βλέπε επίσης Ayios Αndronikos Devel
. v. Republic (1985) 3(D) C.L.R. 2362 στις σελίδες 2388-2389).Στην παρούσα υπόθεση, απ΄ όλα τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν μου κατέληξα στο συμπέρασμα ότι ο αιτητής δεν κατείχε έγκυρη άδεια εργολήπτη, ούτε στις 4/3/92 κατά το χρόνο που
αποτάθηκε στο Τμήμα Δημοσίων ΄Εργων για να προμηθευτεί τα σχετικά έντυπα των προσφορών, ούτε και στις 27/3/92, κατά το χρόνο της υποβολής των προσφορών.
Η παράβαση είναι ουσιώδης και ως εκ τούτου η προσφορά δεν ήταν έγκυρη. Ο αιτητής στερείται εννόμου συμφέροντος να αμφισβητήσει την κατακύρωση της προσφοράς σε άλλον.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των καθ΄ ων η αίτηση τα οποία υπολογίζω στο ποσό των £350,00.
Δ. Γρ. Δημητριάδης,
Δ.
/ΜΝ