|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1996) 4 ΑΑΔ 2265
6 Σεπτεμβρίου, 1996
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΠΙΕΡΗΣ ΠΙΕΡΙΔΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ,
Αιτητές,
ν.
ΑΡΧΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ' ης η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 589/94)
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη αιτιολογίας — Αρχή Λιμένων Κύπρου—Προαγωγές — Κριτήρια — Μη ικανοποιητική αιτιολόγηση της επιλογής βάσει των θεσμοθετημένων κριτηρίων στην εξετασθείσα υπόθεση — Μη νόμιμη η δοθείσα αιτιολογία με βάση τα ανατεθέντα στους υποψηφίους καθήκοντα.
Οι αιτητές προσέβαλαν την προαγωγή των ενδιαφερομένων μερών στη θέση Λιμενικού Επιθεωρητή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Έχοντας υπόψη το περιεχόμενο του Καν.3 της Κ.Δ.Π. 317/82 όπως επίσης και την υπηρεσιακή εικόνα των υποψηφίων, θεωρείται πως η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί για έλλειψη επαρκούς αιτιολογίας της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου. Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα αυτό εφόσον με βάση τα τρία θεσμοθετημένα κριτήρια του Καν.3, δηλαδή αξία, προσόντα και αρχαιότητα, αιτητές και ενδιαφερόμενα μέρη είναι περίπου ίσοι, και είναι δύσκολο να εντοπιστεί οποιαδήποτε ουσιαστική υπεροχή ενός υποψηφίου έναντι άλλου.
Ενόψει του δεδομένου αυτού, των διισταμένων απόψεων των μελών του Συμβουλίου αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων στις συνεντεύξεις και της σύστασης του Διευθυντή Εκμετάλλευσης υπέρ των αιτητών, θεωρείται πως δε δίνεται οποιαδήποτε ουσιαστική αιτιολογία για επιλογή των ενδιαφερομένων μερών αντί των αιτητών. Η πλειοψηφία των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου που επέλεξε τα ενδιαφερόμενα μέρη δεν εξηγά ούτε παραπέμπει σε οτιδήποτε που να υποστηρίζει τη θέση ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι καταλληλότερα για προαγωγή, εκτός από το ότι αυτοί είχαν καλύτερη απόδοση στη συνέντευξη και επειδή εργάζονται στους βασικότερους τομείς λειτουργίας του λιμανιού. Η άποψη της πλειοψηφίας ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη εργάζονται στους βασικότερους τομείς λειτουργίας του λιμανιού δεν αποτελεί νόμιμη αιτιολογία εφόσον έχει καθιερωθεί πως η φύση των καθηκόντων που ασκεί ένας υποψήφιος δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο κριτήριο επιλογής. Η εσωτερική ανάθεση ορισμένων καθηκόντων δεν μπορεί να ανάγεται σε στοιχείο υπεροχής με αποτέλεσμα να επενεργεί αρνητικά έναντι υποψηφίων στους οποίους ανατέθηκαν όχι λόγω περιορισμένων ικανοτήτων άλλα καθήκοντα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Κούτας ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1423,
Κόκκαλος ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 2007,
Χ" Ναθαναήλ κ.ά. ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1995) 4 Α.Α.Δ. 1371.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Αρχής Λιμένων με την οποία προάχθηκαν τα ενδιαφερόμενα μέρη στη θέση του Λιμενικού επιθεωρητή αντί των Αιτητών.
Χρίστου για Μαρκίδη, Μαρκίδη και Σία, για τους Αιτητές.
Α. Λυκούργου για Τ. Παπαδόπουλο, για την Καθ' ης η αίτηση.
Γ. Τριανταφυλλίδης, για το Ενδιαφερόμενο μέρος.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Οι αιτητές προσβάλλουν την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Αρχής Λιμένων Κύπρου (η Αρχή), ημερ. 29.1.94, με την οποία προάχθηκαν τα ενδιαφερόμενα μέρη Π. Καρύδας και Μ. Μάτσης στη θέση του Λιμενικού Επιθεωρητή, που είναι σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας, θέση προαγωγής.
Τα γεγονότα της υπόθεσης είναι σε συντομία τα ακόλουθα.
Με σημείωμα του ημερ. 30.12.93 προς το Διοικητικό Συμβούλιο ο Γενικός Διευθυντής της Αρχής υπέβαλε πρόταση για την πλήρωση δύο κενών θέσεων Λιμενικού Επιθεωρητή μαζί με κατάλογο των υποψηφίων που πληρούσαν τις πρόνοιες του Σχεδίου Υπηρεσίας, και που ήταν βασικά οι τρεις αιτητές και τα δύο ενδιαφερόμενα μέρη. Το Διοικητικό Συμβούλιο στη συνεδρίαση του ημερ. 14.1.94 αποφάσισε να καλέσει τους υποψηφίους σε προφορική εξέταση, η οποία και έγινε στις 26.1.94.
Κατά την εν λόγω συνεδρίαση και πριν τη διεξαγωγή των προφορικών εξετάσεων το Συμβούλιο αποφάσισε να μη λάβει υπόψη τις τροποποιήσεις στις βαθμολογίες του προσυπογράφοντα λειτουργού που έγιναν παράτυπα στις εκθέσεις των υποψηφίων για ορισμένα χρόνια. Οι εκθέσεις αυτές αφορούσαν και τους αιτητές και τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Μετά τη διεξαγωγή των προφορικών εξετάσεων, το Διοικητικό Συμβούλιο αξιολόγησε την απόδοση των υποψηφίων σ' αυτή. Δεν υπάρχει ενιαία αξιολόγηση για κάθε υποψήφιο. Ορισμένα μέλη του Συμβουλίου αξιολόγησαν για παράδειγμα ένα υποψήφιο ως "πολύ καλό" άλλα μέλη αξιολόγησαν τον ίδιο υποψήφιο ως "καλό, ή ως "μέτριο". Μόνο ο αιτητής Πιερίδης αξιολογήθηκε από όλα τα μέλη του Συμβουλίου ως "καλός".
Στη συνέχεια το Συμβούλιο ζήτησε από τον κ. Γ. Μαυρόγιαγκο, Διευθυντή Εκμετάλλευσης να προβεί σε σύσταση για προαγωγή στην επίδικη θέση πληροφορώντας τον για την απόφαση του Συμβουλίου να αγνοήσει τις παράτυπες τροποποιήσεις. Η σύσταση έχει ως ακολούθως:
"2.1.5 Ο κ. Γ. Μαυρόγιαγκος είπεν ότι έχοντας υπόψη και συνεκτιμώντας την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητα των 5 υποψηφίων Βοηθών Λιμενικών Επιθεωρητών και μετά από πολυετή προσωπική συνεργασία με τους υποψήφιους τους κατατάσσει στην εξής σειρά: 1. Π. Πιερίδης, 2. Α. Θεοφάνους, 3. Π. Παναγίδης. Πρόσθεσεν ότι παρά ταύτα όμως δεν υπάρχει καταφανής υπεροχή μεταξύ του κου Π. Πιερίδη και των επόμενων δυο ήτοι των κων Α. Θεοφάνους και Π. Παναγίδη. Πρόσθεσεν ότι σε δεύτερη σειρά προτίμησης θεωρεί τους υποψήφιους 4. Μ. Μάτση και 5. Π. Καρυδά. Ανέφερεν επίσης ότι οι συστάσεις του γίνονται χωρίς να ληφθούν υπόψη οι τροποποιήσεις του προσυπογράφοντα λειτουργού σε ορισμένες εμπιστευτικές εκθέσεις, οι οποίες έγιναν χωρίς να είχαν συζητηθεί προηγουμένως με τον αξιολογούντα λειτουργό και χωρίς να αιτιολογηθούν από τον προσυπογράφοντα λειτουργό στις περιπτώσεις διαφωνίας."
Μετά την αποχώρηση του Διευθυντή Εκμετάλλευσης από τη συνεδρία, το Συμβούλιο αποφάσισε όπως συνεχίσει τη συζήτηση του θέματος στην προσεχή συνεδρία. Το Συμβούλιο συνήλθε ξανά σε συνεδρία στις 29.1.94 όπου μεταξύ άλλων λέχθηκαν και τα ακόλουθα (βλ. Παράρτημα Στ στην Ένσταση):
".................................................................................................
2.1.4. Το Συμβούλιο «μελέτησε επίσης διεξοδικά τις ενστάσεις που υπέβαλε γραπτώς ο κ. Π. Πιερίδης σχετικά με την αξιολόγησή του για τα χρόνια 1989, 1990 και 1991 και έκρινε ότι δεν φαίνεται να στοιχειοθετούνται.
2.1.5. Το Συμβούλιο αποφάσισεν όπως λάβει υπόψη τις εμπιστευτικές και υπηρεσιακές εκθέσεις των υποψηφίων στο σύνολό τους με έμφαση στα τρία τελευταία χρόνια που υπάρχουν 1990,1991 και 1992
2.1.6.1 Από την εξέταση όλων των στοιχείων που είχε ενώπιόν του, το Συμβούλιο κατέληξε κατά πλειοψηφία στο συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να δεχθεί τη σύσταση του Διευθυντή Εκμετάλλευσης γιατί από τα στοιχεία αυτά προκύπτει διαφορετική εικόνα για τους 5 υποψηφίους και ότι ο Διευθυντής Εκμετάλλευσης βασίστηκε σε εντελώς υποκειμενικά κριτήρια που δεν τεκμηριώνονται."
Στη συνέχεια καταγράφονται οι επιλογές των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ως προς τους υποψηφίους. Η επιλογή των ενδιαφερομένων μερών δεν ήταν ομόφωνη. Μερικά μέλη υποστήριξαν ορισμένους υποψηφίους, άλλα μέλη άλλους υποψηφίους και κατάληξαν ως ακολούθως:
"2.1.6.2 Ο κ. Θ. Μιχαήλ αναφέρθηκε κατ' αρχή σε όλα εκείνα τα στοιχεία που πρέπει να λάβει υπόψη του το Συμβούλιο για μια αξιοκρατική επιλογή από τους υποψήφιους για προαγωγή .... Συνεχίζοντας ανέφερε πως η υπηρεσιακή εικόνα των υποψηφίων αναφορικά με την αξία - με έμφαση στα τελευταία 3 χρόνια - και στα προσόντα, είναι περίπου η ίδια. Από απόψεως όμως αρχαιότητας, που στην περίπτωση αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία λόγω της οριακής διαφοράς που έχουν οι υποψήφιοι στα άλλα σημεία, οι κοι Παναγίδης και Θεοφάνους υπερτερούν πασιφανώς. Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω και κάνοντας μια γενική συνεκτίμηση όλων των κριτηρίων έκρινε πως οι καταλληλότεροι για προαγωγή στη θέση του Λιμενικού Επιθεωρητή ήταν οι κοι Π. Παναγίδης και Α. Θεοφάνους.
2.1.6.3. Ο Αντιπρόεδρος και οι κοι Γ. Γαλαταριώτης, Μ. Κωνσταντινίδης και Δ. Μίτας υποστήριξαν ως πιο κατάλληλους για προαγωγή τους κους Π. Καρυδά και Μ. Μάτση. Ο κ. Δ. Μίτας ανέφερε ότι στην συνέντευξη των υποψηφίων υπήρξε τεράστια διαφορά μεταξύ αφενός των κων Μάτση και Καρυδά και αφετέρου των υπόλοιπων. Υποστήριξε επίσης ότι νεότεροι υπάλληλοι της Α.Λ.Κ. με ζωντάνια και όρεξη για δουλειά, όπως φαίνεται να είναι ο κ. Μάτσης, πρέπει να ενθαρρύνονται ώστε να συνεχίσουν να αποδίδουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό στην Α.Λ.Κ., και η αρχαιότητα δεν πρέπει να αποτελεί το μοναδικό κριτήριο επιλογής.
2.1.6.4. Ο κ. Σ. Καραβιώτης υποστήριξεν ως πιο κατάλληλους για προαγωγή τους κους Α. Θεοφάνους και Π. Καρυδά.
2.1.6.5. Ο κ. Λ. Κουζαπάς υποστήριξεν ως πιο κατάλληλους για προαγωγή τους κους Α. Θεοφάνους και Μ. Μάτση.
2.1.6.6 Ο Πρόεδρος δεν εξέφρασε άποψη όσον αφορά την επιλογή των 2 υποψηφίων τους οποίους θεωρεί πιο κατάλληλους για προαγωγή γιατί δεν τον βρίσκει σύμφωνο ο τρόπος της αντίκρυσης του θέματος από την πλειοψηφία του Συμβουλίου.
2.1.7.1. Τα μέλη που υποστήριξαν την υποψηφιότητα των κων Π. Παναγίδη και Α. Θεοφάνους ανέφεραν ότι τους θεωρούν καταλληλότερους από πλευράς αρχαιότητας και πείρας και περίπου ίσους σε αξία με τους υπόλοιπους υποψηφίους. Επίσης πιστεύουν ότι θα είναι σε καλύτερη θέση να εκτελέσουν τα καθήκοντα της θέσης του Λιμενικού Επιθεωρητή λόγω της μακροχρόνιας και πολύπλευρης απασχόλησής τους στον λιμενικό τομέα.
Τα Μέλη που υποστήριξαν την υποψηφιότητα των κων Π. Καρυδά και Μ. Μάτση ανέφεραν ότι τους θεωρούν καταλληλότερους από πλευράς αξίας και απόδοσης στην προφορική εξέταση ενώπιον του Συμβουλίου και επειδή εργάζονται στους βασικότερους τομείς λειτουργίας του λιμανιού, που είναι ο τομέας των αποθηκών και ο τομέας των εμπορευματοκιβωτίων, τους καθιστούν ικανότερους και πλέον πεπειραμένους για τις ανάγκες της θέσης. Από πλευράς προσόντων θεωρούν ότι ο κ. Μ. Μάτσης υπερέχει των άλλων υποψηφίων.
2.1.8 Το Συμβούλιο, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ενώπιόν του ουσιώδη στοιχεία, με αποχή του Προέδρου, για τους λόγους που εξέθεσε, έκρινε κατά πλειοψηφία, όπως προαναφέρεται, με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους (αξία, προσόντα, αρχαιότητα) και το αποτέλεσμα της προφορικής εξέτασης, που διεξήχθηκε, ότι οι κοι Π. Καρυδάς και Μ. Μάτσης είναι οι πιο κατάλληλοι για προαγωγή στην θέση του Λιμενικού Επιθεωρητή και αποφάσισε να τους προαγάγει στην πιο πάνω θέση."
Κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου ημερ. 11.2.94 ο Πρόεδρος πληροφόρησε το Συμβούλιο ότι ζήτησε από τη Διεύθυνση της Αρχής να μην προχωρήσει στην υλοποίηση της πιο πάνω απόφασης για να έχει την ευκαιρία να ανταλλάξει απόψεις για το θέμα. Ακολούθησε συζήτηση και το θέμα παρέμεινε σε εκκρεμότητα μέχρι τις 11.4.94 οπότε το Διοικητικό Συμβούλιο απεφάσισε την προώθηση και εφαρμογή της πιο πάνω απόφασης με προσφορά των επίδικων θέσεων στα ενδιαφερόμενα μέρη η οποία θα ίσχυε από τις 11.4.94.
Με επιστολές του ημερ. 21.4.94 ο Γενικός Διευθυντής πρόσφερε προαγωγή στα ενδιαφερόμενα μέρη την οποία και αποδέκτηκαν. Ως αποτέλεσμα καταχωρίστηκε η παρούσα προσφυγή.
Η δικηγόρος για την καθ' ης η αίτηση πρόβαλε στην Ένσταση την προδικαστική ένσταση ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη χωρίς όμως να αναπτυχθεί ο ισχυρισμός αυτός. Οι αιτητές με τη σειρά τους ισχυρίστηκαν στη γραπτή αγόρευση του δικηγόρου τους ότι έλαβαν γνώση της επίδικης απόφασης όταν αυτή γνωστοποιήθηκε στο προσωπικό της Αρχής με έγγραφη ανακοίνωση ημερομηνίας 12.5.94 και επομένως η προσφυγή που καταχωρήθηκε στις 4.7.94 είναι εμπρόθεσμη. Τα πιο πάνω δεν έχουν ανακρουσθεί από την καθ' ης η αίτηση. Επομένως θεωρώ πως οι αιτητές έλαβαν γνώση στις 12.5.94 και άρα η προσφυγή είναι εμπρόθεσμη.
Προτού προχωρήσω να εξετάσω τους λόγους ακυρότητας που προβλήθηκαν εκ μέρους των αιτητών αναφέρω πως με βάση τον Καν.3 του Μέρους IV των Κανονισμών του 1982 για την Αρχή Λιμένων Κύπρου (Σχέδια και Λοιποί Όροι Υπηρεσίας Υπαλλήλων) (ΚΔΠ 317/82) "η προαγωγή των υπαλλήλων αποφασίζεται με βάση την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητά τους, η οποία κρίνεται αφού εφαρμοστούν κατ' αναλογία οι διατάξεις του άρθρου 46 των περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμων του 1967 ως 1981".
Οι λόγοι ακυρότητας που προβλήθηκαν από το δικηγόρο των αιτητών είναι οι ακόλουθοι:
(1) Η σύσταση του Διευθυντή Εκμετάλλευσης για προαγωγή των αιτητών παραγνωρίστηκε χωρίς να δοθεί ειδική αιτιολογία.
(2) Απόδοση υπέρμετρης βαρύτητας στις συνεντεύξεις και ύπαρξη πλάνης ειδικά ως προς την αναφορά στα πρακτικά για "τεράστια διαφορά" στη συνέντευξη των ενδιαφερομένων μερών έναντι των υπολοίπων υποψηφίων δεδομένου του ότι υπήρξε διαφωνία και διιστάμενες απόψεις ως προς την απόδοση των υποψηφίων κατά τις συνεντεύξεις.
(3) Με αναφορά στο απόσπασμα των πρακτικών ότι νεότεροι υπάλληλοι της Αρχής με ζωντάνια και όρεξη για δουλειά, πρέπει να ενθαρρύνονται και η αρχαιότητα να μην αποτελεί το μοναδικό κριτήριο επιλογής,, ο δικηγόρος των αιτητών ισχυρίστηκε ότι εισήχθηκε εξωγενές κριτήριο επιλογής.
(4) Πρόσδοση υπεροχής στα ενδιαφερόμενα μέρη λόγω της φύσης των καθηκόντων που εκτελούσαν.
(5) Έλλειψη δέουσας έρευνας ως προς την ένσταση του αιτητή Πιερίδη αναφορικά με τις βαθμολογίες του των ετών 1989, 1990 και 1991.
(6) Η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Αρχής είναι αναιτιολόγητη.
Έχοντας υπόψη το περιεχόμενο του Καν.3 που παρατίθεται πιο πάνω, όπως επίσης και την υπηρεσιακή εικόνα των υποψηφίων, θεωρώ πως η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί για έλλειψη επαρκούς αιτιολογίας της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου. Κατέληξα στο συμπέρασμα αυτό εφόσον με βάση τα τρία θεσμοθετημένα κριτήρια του Καν.3, δηλαδή αξία, προσόντα και αρχαιότητα, αιτητές και ενδιαφερόμενα μέρη είναι περίπου ίσοι, και είναι δύσκολο να εντοπιστεί οποιαδήποτε ουσιαστική υπεροχή ενός υποψηφίου έναντι άλλου.
Ενόψει του δεδομένου αυτού, των διισταμένων απόψεων των μελών του Συμβουλίου αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων στις συνεντεύξεις και της σύστασης του Διευθυντή Εκμετάλλευσης υπέρ των αιτητών, θεωρώ πως δεν δίνεται οποιαδήποτε ουσιαστική αιτιολογία για επιλογή των ενδιαφερομένων μερών αντί των αιτητών. Η πλειοψηφία των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου που επέλεξε τα ενδιαφερόμενα μέρη δεν εξηγά ούτε παραπέμπει σε οτιδήποτε που να υποστηρίζει τη θέση ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι καταλληλότερα για προαγωγή, εκτός από το ότι αυτοί είχαν καλύτερη απόδοση στη συνέντευξη και επειδή εργάζονται στους βασικότερους τομείς λειτουργίας του λιμανιού. Όπως έχω ήδη αναφέρει η αξιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων στη συνέντευξη δεν ήταν ομόφωνη και υπήρξαν περιπτώσεις όπου για ένα υποψήφιο αυτή κυμαίνετο από πολή καλή - μέτρια - καλή. Η άποψη της πλειοψηφίας ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη εργάζονται στους βασικότερους τομείς λειτουργίας του λιμανιού (βλ. παραγρ. 2.1.7.2 των πρακτικών ανωτέρω), δεν αποτελεί νόμιμη αιτιολογία εφόσον έχει καθιερωθεί πως η φύση των καθηκόντων που ασκεί ένας υποψήφιος δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο κριτήριο επιλογής. Η εσωτερική ανάθεση ορισμένων καθηκόντων δεν μπορεί να ανάγεται σε στοιχείο υπεροχής με αποτέλεσμα να επενεργεί αρνητικά έναντι υποψηφίων στους οποίους ανατέθηκαν όχι λόγω περιορισμένων ικανοτήτων άλλα καθήκοντα (βλ. Λοϊζος Κούτας ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1423, Τάσος Κόκκαλος ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 2007 και Δημητράκη Χ" Ναθαναήλ κ.ά ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1995) 4 Α.Α.Δ. 1371 και τις αποφάσεις στις οποίες παραπέμπει).
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί και δεν θα εξεταστούν οι υπόλοιποι λόγοι ακυρότητας.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται, με έξοδα υπέρ των αιτητών.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα.