|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1996) 4 ΑΑΔ 639
8 Μαρτίου, 1996
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ Άρθρο 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΩΣΤΑΣ ΣΚΕΜΠΕΤΖΗΣ ΑΝΗΛΙΚΟΣ, ΜΕΣΟΝ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΚΕΜΠΕΤΖΗ ΩΣ ΠΛΗΣΙΕΣΤΕΡΟΥ ΣΥΓΓΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΗΔΕΜΟΝΟΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΟΝ ΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 792/94)
Προσφυγή βάσει του Άρθρον 146 του Συντάγματος — Αντικείμενο — Εκτελεστές πράξεις μόνο προσβάλλονται παραδεκτώς — Ζήτημα της βαθμολογίας στις εξετάσεις προς εισαγωγή σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα — Νομολογία και οι περιστάσεις στην κριθείσα περίπτωση.
Ο ανήλικος αιτητής προσέφυγε μέσω του πατέρα του κατά της μη εισαγωγής του σε εκπαιδευτικό ίδρυμα μετά τις σχετικές γενικές εξετάσεις με αιτιάσεις κατά της βαθμολόγησής του και της δυνατότητας περαιτέρω αναβαθμολόγησής του που δεν του επιτράπηκε.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Η βαθμολογία συνιστά προπαρασκευαστική πράξη που δεν υπόκειται αυτοτελώς σε αναθεωρητικό έλεγχο.
Η απόρριψη του αιτήματος για αναθεώρηση της βαθμολογίας ή επιθεώρηση των γραπτών δε συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη αφού δεν είναι αφ'εαυτής παράγωγος οποιωνδήποτε έννομων συνεπειών.
Μπορεί να τίθεται ζήτημα εκτελεστής παράλειψης μόνο σε σχέση με ενέργειες που επιβάλλει ο Νόμος.
Η επιθεώρηση των γραπτών από τον αιτητή θα μπορούσε ίσως να συνδεθεί προς τις ανάγκες της υπόθεσης ως δυνητικά συναρτημένη προς το ζήτημα της θεμελίωσης των προβληθέντων λόγων ακυρότητας των μόνων πράξεων που προσβάλλονται. Δεν τέθηκε όμως τέτοιο ζήτημα ενώπιόν του Δικαστηρίου. Αντίθετα ο αιτητής είδε την άρνηση επιθεώρησης "ως στέρηση του δικαιώματός του της αντικειμενικής και αξιοκρατικής βαθμολογίας του γραπτού", ως εάν να υπήρχε δυνατότητα υπερκερασμού της βαθμολογίας που έγινε σύμφωνα με τον Οδηγό Εξετάσεων ο οποίος, όπως δέχεται και ο ίδιος, διέπει το θέμα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Ioannidou v. Republic (1966) 3 C.L.R. 480,
Τσαγγαρίδης ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 950.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση με την οποία αρνήθηκαν να αναθεωρήσουν τα γραπτά του αιτητή.
Ε. Βραχίμη, για τον Αιτητή.
Ρ. Παπαέτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Ο αιτητής διεκδίκησε εισαγωγή στα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας, στον Κύκλο Β. Πέτυχε όμως στις σχετικές εξετάσεις συνολική βαθμολογία 90.832, κατετάγη 158ος και δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει θέση. Ο τελευταίος που είχε εξασφαλίσει θέση ήταν ο 59ος.
Ο πατέρας του αιτητή ζήτησε προφορικά αναθεώρηση των γραπτών του από ανεξάρτητη επιτροπή και/ή την επιθεώρησή τους. Την απόρριψη του αιτήματός του ακολούθησε η παρούσα προσφυγή. Με το αίτημα (Α) προσβάλλει ως άκυρη τη μη επιλογή του ή τη μη προσφορά σ'αυτόν θέσης. Με το αίτημα (Β) προσβάλλει ως άκυρη την επιλογή 16 από τους επιτυχόντες. Προσετέθηκαν 7 ακόμα αιτήματα ως εξής:
(Γ) Δήλωση και/ή απόφαση ότι η βαθμολογία η οποία εδόθη εις τον αιτητή δεν στηρίζεται επί αντικειμενικών και αξιοκρατικών κριτηρίων και εδόθη κακόβουλα και ηθελημένα με μοναδικό σκοπό να στερήσουν τον αιτητή του δικαιώματός του να φοιτήσει σε Ελληνικό Πανεπιστήμιο.
(Δ) Δήλωση και/ή απόφαση ότι ο αιτητής επλήροι κατά πάντα τον ουσιώδη χρόνον δυνάμει του νόμου και/ή εσωτερικών κανονισμών και/ή εγκυκλίων του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού τα καθορισμένα αξιοκρατικά κριτήρια δι' επιλογή εισαγωγής του εις τον Κύκλον Β Ελληνικών Πανεπιστημίων.
(Ε) Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η βαθμολογία η οποία εδόθη εις τον αιτητή είναι άκυρος παράνομος αντισυνταγματικός εδόθη ουχί επί της αρχής της αξιοκρατίας, εν αντιθέσει προς τα ενδιαφερόμενα μέρη τα οποία αναξιοκρατικά βαθμολογήθησαν με σκοπό μόνον ν'αποκλείσουν τον αιτητή.
(ΣΤ) Η προφορική άρνηση του καθ' ου η αίτηση 2 να επιτρέψει αναθεώρηση των γραπτών εξετάσεων του αιτητού από ανεξάρτητη επιτροπή και/ή επιθεώρηση των γραπτών του ημ 21/6/94, 2/7/94 (Νέων Ελληνικών και Βιολογία) ημ. 25/6/94 (Χημείας) και 29/6/94 (Φυσικής) είναι άκυρος, αντισυνταγματική παράνομος και αντιβαίνει τους κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης.
(Ζ) Διαταγή του Δικαστηρίου δι'ασφαλή φύλαξη των γραπτών των επιτυχόντων μέχρις ακροάσεως της παρούσης και προσαγωγής τούτων εις το δικαστήριον.
(Η) Διαταγήν του Δικαστηρίου δι'αναθεώρηση των γραπτών υπό ανεξαρτήτου επιτροπής δι' έλεγχον, της αναξιοκρατικής βαθμολογίας η οποία στηρίζεται επί κριτηρίων αλλότριων προς τους κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης.
(Θ) Διαταγήν του Δικαστηρίου όπως μη ανακοινωθούν τ'αποτελέσματα εις το Υπουργείον Παιδείας της Ελλάδος μέχρις αποπερατώσεως της παρούσης προσφυγής.
Στην αγόρευση για τον αιτητή, μετά τη σύνοψη των παραδεκτών γεγονότων, καταγράφονται τα πιο κάτω ως οι λόγοι που δικαιολογούν την έγκριση των αιτημάτων του.
"Ο αιτητής με την προσφυγή του προσβάλλει την επιλογή των ενδιαφερομένων μερών και είναι η θέση του αιτητού ότι η βαθμολογία η οποία εδόθη στα πιο πάνω ενδιαφερόμενα μέρη στηρίχθησαν πάνω σε αναξιοκρατικά κριτήρια και/ή δεν χρησιμοποιήθηκε η ίδια μέθοδος βαθμολογίας τους με εκείνη του αιτητού και ότι σκόπιμα και κατά παράβαση των κανονισμών και των νόμων της Φυσικής Δικαιοσύνης, οι καθ' ων η αίτηση απέρριψαν αίτημα του αιτητού επιθεώρησης και/ή αναθεώρησης της βαθμολογίας που εδόθη στον αιτητή με εκείνης των ενδιαφερομένων μερών".
Οι καθ'ων η αίτηση υποστήριξαν πως μόνο τα δυο πρώτα αιτήματα αναφέρονται σε εκτελεστή διοικητική πράξη. Τα άλλα, και αναφέρθηκαν στα αιτήματα (Γ), (Δ) και (Ε) μόνο, προφανώς επειδή δεν πρόσεξαν και τα υπόλοιπα στην επόμενη σελίδα, είναι πράξεις εκτέλεσης ή προπαρασκευαστικές. Παρέπεμψαν στην υπόθεση Ελένη Ιωαννίδου ν. Δημοκρατίας (1966) 3 C.L.R. 480 στην οποία αποφασίστηκε πως οι εξετάσεις που διεξάγονται για να κριθεί η καταλληλότητα υποψηφίων για διορισμό στη δημόσια υπηρεσία είναι πράξη προπαρασκευαστική. Επίσης στην υπόθεση Χαράλαμπος Τσαγγαρίδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 950 στην οποία, σε σχέση πλέον προς εξετάσεις όμοιες με τις παρούσες, κρίθηκε ότι οι θεραπείες που αφορούσαν στη βαθμολογία, που ήταν πράξη προπαρασκευαστική της τελικής απόφασης, δεν μπορούσαν να εξεταστούν.
Ως προς την ουσία οι καθ'ων η αίτηση παρέπεμψαν στον Οδηγό Εξετάσεων που είναι παραδεκτό ότι διέπει την κατανομή των θέσεων. Δεν θα χρειαστεί να επεκταθώ στις λεπτομέρειες του Οδηγού. Κριτήριο για την εξασφάλιση θέσης σε ορισμένο κύκλο είναι η συνολική ανηγμένη βαθμολογία και δεν αμφισβητήθηκε πως αυτή η βαθμολογία του αιτητή ορθά εξάχθηκε βάσει της βαθμολόγησης και αναβαθμολόγησης των γραπτών του κατ'εφαρμογή του Οδηγού. Προτείνουν πως ουσιαστικά δεν προβάλλεται στην αγόρευση για τον αιτητή λόγος ακυρότητας και επισημαίνουν πως σύμφωνα με το Οδηγό Εξετάσεων "η βαθμολογία του αναβαθμο-λογητή διπλασιαζόμενη αποτελεί το βαθμό του υποψήφιου στο συγκεκριμένο μάθημα και είναι οριστική" και επίσης πως "επανεξέταση των γραπτών ή άλλη αναβαθμολόγηση δεν επιτρέπεται". Παραπέμπουν και επί του προκειμένου στην υπόθεση Χαράλαμπος Τσαγγαρίδης (ανωτέρω) στην οποία ο Δικαστής Νικήτας, με αναφορά σε νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, έκρινε πως "ο έλεγχος της βαθμολογίας όπως καθορίζεται από τον εντεταλμένο επιθεωρητή και φυσικά τους δυο αρχικούς κριτές δεν αποτελεί αρμοδιότητα κατ'αρχήν του ακυρωτικού Δικαστηρίου. Μόνο αν συντρέχει πλάνη περί τα πράγματα χωρεί ο δικαστικός έλεγχος".
Μελέτησα τις εισηγήσεις των δυο πλευρών και τα στοιχεία που βρίσκονται ενώπιόν μου. Καταλήγω ως εξής: Τα αιτήματα (Γ) και (Ε) εφόσον αποσκοπούν στην έκδοση ακυρωτικής απόφασης σε σχέση με τη βαθμολογία είναι απαράδεκτα αφού, με βάση τα πιο πάνω, η βαθμολογία συνιστά προπαρασκευαστική πράξη που δεν υπόκειται αυτοτελώς σε αναθεωρητικό έλεγχο. Τα αιτήματα αυτά συνιστούν στην πραγματικότητα ισχυρισμούς σε σχέση με το κύρος των εκτελεστών πράξεων που αποτελούν το αντικείμενο των αιτημάτων (Α) και (Β). Ισχύουν τα ίδια και ως προς το αίτημα (Γ) αφού η ενδεχόμενη θεμελίωση του ισχυρισμού πως ο αιτητής πληρούσε "τα καθιερωμένα αξιοκρατικά κριτήρια δι'επιλογή εισαγωγής", θα άπτετο του κύρους των πιο πάνω εκτελεστών πράξεων.
Είναι δικαιοδοτικής φύσης το ζήτημα της εκτελεστότητας των προσβαλλομένων πράξεων ή και της δυνατότητας παροχής των θεραπειών που ζητούνται και εξέτασα αυτεπαγγέλτως και τα αιτήματα (ΣΤ) - (Θ). Η απόρριψη του αιτήματος για αναθεώρηση της βαθμολογίας ή επιθεώρηση των γραπτών δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη αφού δεν είναι αφ'εαυτής παράγωγος οποιωνδήποτε έννομων συνεπειών. Το αίτημα (ΣΤ) δεν είναι παραδεκτό. Επίσης τα αιτήματα (Ζ), (Η) και (Θ), ως τελικά, εκφεύγουν εντελώς της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου όπως την καθορίζει το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Στην έκταση δε που το αίτημα (Η), είτε από μόνο του είτε σε συνδυασμό προς το αίτημα (ΣΤ), θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι θέτει ζήτημα παράλειψης οφειλόμενης ενέργειας, είναι απαράδεκτο αφού μπορεί να τίθεται ζήτημα εκτελεστής παράλειψης μόνο σε σχέση με ενέργειες που επιβάλλει ο Νόμος. Εδώ δεν επιβάλλει ο Νόμος τέτοια υποχρέωση. Αντίθετα ο Οδηγός Εξετάσεων καθιστά την αναβαθμολόγηση οριστική και την επανεξέταση των γραπτών ή άλλη αναβαθμολόγησή τους, ανεπίτρεπτη.
Μπορεί να είναι σύντομη και η αναφορά στους ισχυρισμούς που περιέχονται στο απόσπασμα από την αγόρευση για τον αιτητή το οποίο παρέθεσα. Έχουν παραμείνει ατεκμηρίωτοι. Δεν υπάρχει τίποτε που να συνηγορεί υπέρ της θέσης πως διαδραμάτισαν ρόλο αναξιοκρατικά κριτήρια ή ότι δεν χρησιμοποιήθηκε ή ίδια μέθοδος βαθμολογίας. Το θέμα της αναθεώρησης που ζητήθηκε το έχω καλύψει. Δεν υπήρχε τέτοια δυνατότητα και αβασίμως προβάλλεται ο γενικός και αόριστος ισχυρισμός για παράβαση των κανονισμών ή των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης. Η επιθεώρηση των γραπτών από τον αιτητή θα μπορούσε ίσως να συνδεθεί προς τις ανάγκες της υπόθεσης ως δυνητικά συναρτημένη προς το ζήτημα της θεμελίωσης των προβληθέντων λόγων ακυρότητας των πράξεων που προσβάλλονται με τα αιτήματα (Α) και (Β). Δεν τέθηκε όμως τέτοιο ζήτημα ενώπιόν μου. Αντίθετα ο αιτητής είδε την άρνηση επιθεώρησης "ως στέρηση του δικαιώματός του της αντικειμενικής και αξιοκρατικής βαθμολογίας του γραπτού", ως εάν να υπήρχε δυνατότητα υπερκερασμού της βαθμολογίας που έγινε σύμφωνα με τον Οδηγό Εξετάσεων ο οποίος, όπως δέχεται και ο ίδιος, διέπει το θέμα.
Η προσφυγή απορρίπτεται. Οι αποφάσεις που αποτελούν το αντικείμενο των αιτημάτων Α και Β επικυρώνονται. Η προσφυγή ασκήθηκε από τον ανήλικο αιτητή μέσω του πατέρα του. Δεν επιδικάζω έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.