|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1995) 4 ΑΑΔ 1701
11 Σεπτεμβρίου, 1995
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΑΒΡΟΣ,
Αιτητής,
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΟΔΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 74/94)
Μηχανοκίνητα Οχήματα — Οι περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμοί του 1984 έως 1993 — Καν. 4(2)(δ)(i) — Κατ' εξαίρεση εισαγωγή μεταχειρισμένου οχήματος — Περιεχόμενο ρυθμίσεως — Ερμηνεία — Κατάργηση περιορισμού εισαγωγής ενός μόνο οχήματος.
Λέξεις και Φράσεις — "Συνήθης διανομή" — Έννοια από τη νομολογία στο πλαίσιο της περί μηχανοκινήτων οχημάτων νομοθεσίας — Αντιπαραβολή προς τη "μόνιμη εγκατάσταση".
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη αιτιολογίας — Πλημμελής αιτιολογία της απόρριψης αιτήματος εισαγωγής μεταχειρισμένου οχήματος στην κριθείσα περίπτωση.
Ο αιτητής προσέβαλε την ανάκληση της έγκρισης εισαγωγής από μέρους του μεταχειρισμένου μηχανοκινήτου οχήματος. Η ανάκληση διενεργήθηκε μόλις διαπιστώθηκε ότι ο αιτητής είχε εισαγάγει και στο παρελθόν μεταχειρισμένο όχημα.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Ο περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως (Τροποποιητικός) Νόμος (Ν. 5(Ι)/93) τέθηκε σ' εφαρμογή στις 5.2.93 και ίσχυε κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του αιτητή που ήταν η 20.9.93, οπότε και καθόριζε ήδη το περιεχόμενο του κρίσιμου Κανονισμού 4(2)(δ)(i) των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμών του 1984-1993.
Στην υπόθεση Νεοπτόλεμος Ιωάννου τα γεγονότα της οποίας είναι ίδια με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης το Δικαστήριο είχε την ευκαιρία να ασχοληθεί με το θέμα της ερμηνείας του Καν. 4(2)(δ)(i), όπως ίσχυε τότε. Μια από τις προϋποθέσεις που έθετε ο εν λόγω Κανονισμός ήταν και η "συνήθης διανομή" του αιτητή στο εξωτερικό.
Στην παρούσα υπόθεση είναι γεγονός πως ο τροποποιημένος Κανονισμός μιλά για "μόνιμη εγκατάσταση" και όχι για "συνήθη διαμονή". Πέραν τούτου όμως και των άλλων τροποποιήσεων που έγιναν, στον Κανονισμό δεν αναφέρεται ότι ο αιτητής στερείται δικαιώματος εισαγωγής και εγγραφής δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος, αιτιολογία που χρησιμοποίησαν οι καθ' ων η αίτηση για ανάκληση της έγκρισης που δόθηκε στον αιτητή.
2. Το θέμα της δήλωσης του αιτητή ότι δεν είχε εισάξει προηγουμένως άλλο μεταχειρισμένο όχημα, δεν μπορεί να επηρεάσει το αποτέλεσμα της προσφυγής, γιατί αν ο αιτητής εδικαιούτο εν πάση περιπτώσει στην εγγραφή (νοουμένου ότι πληρούσε τις προϋποθέσεις που απαριθμεί ο Κανονισμός) και δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος, η δήλωση δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως λόγος ανάκλησης της έγκρισης που του δόθηκε.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται για πλημμελή αιτιολογία εφόσον η αιτιολογία που έδωσαν οι καθ' ων η αίτηση για ανάκληση της έγκρισης του αιτητή δεν υποστηρίζεται από τις πρόνοιες του σχετικού Κανονισμού. Οι ισχυρισμοί των καθ' ων η αίτηση ότι ο αιτητής δεν αναφέρθηκε στη παραμονή του στο εξωτερικό κατά το 1990-1993, δεν απέδειξε μόνιμη εγκατάσταση και εφόσον δεν υπέβαλε αίτηση για εγγραφή δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος δεν μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο έγκρισής της, δεν περισώζουν το κύρος της επίδικης απόφασης, εφόσον η αιτιολογία που δόθηκε δεν υποστηρίζεται από τον Καν. 4(2)(δ)(ι), οι δεν άλλοι ισχυρισμοί παραμένουν ισχυρισμοί της δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Ιωάννου ν. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 4046.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση, με την οποία ανακλήθηκε η έγκριση για εγγραφή του μεταχειρισμένου οχήματος του αιτητή με αρ. εγγραφής Β31 ΨΓΗ Mercedes 230 Ε.
Σ. Καραπατάκης, για τον Αιτητή.
Γ. Κυριακίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Ο αιτητής με την προσφυγή του αυτή ζητά την ακύρωση της απόφασης του Εφόρου Μηχανοκινήτων Οχημάτων που του κοινοποιήθηκε με επιστολή ημερ. 17.1.94 και με την οποία ανακλήθηκε η έγκριση για εγγραφή του μεταχειρισμένου οχήματος του με αρ. εγγραφής B31CGH Mercedes 230E.
Ο αιτητής υπέβαλε στις 20.9.93 αίτηση όπως του επιτραπεί να εγγράψει μόνιμα το όχημα του Mercedes 230 Ε Saloon το οποίο την ημέρα της εισαγωγής του από το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ηλικίας μεγαλύτερης των πέντε ετών.
Ο αιτητής με ένορκη δήλωση του ημερ. 20.9.93 δήλωσε ότι δεν είχε εισάξει ή εγγράψει στο όνομα του άλλο μεταχειρισμένο όχημα ηλικίας μεγαλύτερης των δύο ετών. Δήλωσε επίσης ότι ήλθε στην Κύπρο για μόνιμη εγκατάσταση στις 11.5.93 από την Αγγλία όπου βρισκόταν από το 1977.
Ο Έφορος εξέτασε την πιο πάνω αίτηση και την ενέκρινε στις 21.9.93. Με επιστολή του Εφόρου προς τον αιτητή ημερ. 23.9.93 κοινοποιήθηκε η έγκριση του αιτήματος του.
Κατά τη διαδικασία εγγραφής του οχήματος στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών, διαπιστώθηκε ότι ο αιτητής είχε εισάξει και εγγράψει επ' ονόματι του στις 25.10.90 το όχημα YW140.
Ενόψει των πιο πάνω, η αίτηση του παραπέμφθηκε για επανεξέταση. Ο αιτητής διαμαρτυρήθηκε στο Διευθυντή Τμήματος Οδικών Μεταφορών για την πιο πάνω ενέργεια με επιστολή του δικηγόρου του ημερ. 7.12.93, στην οποία αναφέρετο, μεταξύ άλλων, πως ο πελάτης του μετά την εγγραφή του οχήματος το 1990, αναχώρησε στο εξωτερικό και ότι επανήλθε το 1993 φέροντας μαζί του το επίδικο όχημα.
Ο Έφορος εξέτασε εκ νέου την αίτηση του αιτητή σε συνεδρία ημερ. 24.12.93 και ακύρωσε την έγκριση που κοινοποιήθηκε στις ημερ. 23.9.93. Στα πρακτικά της πιο πάνω συνεδρίας αναφέρεται πως η έγκριση ημερ. 23.9.93 ακυρώθηκε διότι ο κ. Ζαβρός ενέγραψε άλλο μεταχειρισμένο όχημα το 1990.
Ο Έφορος με επιστολή του ημερ. 17.1.94 πληροφόρησε το δικηγόρο του αιτητή τα ακόλουθα:
"Αναφέρομαι στην επιστολή σας ημερ. 7.12.93 με την οποία ζητάτε την άμεση εγγραφή του οχήματος ΜΕΡΣΕΝΤΕΣ 230Ε AUTO αρ. Μηχ. 10298022129675 αρ. πλαισίου 1232232Α 234637 του πελάτη σας κ. Α. Ζαβρού και σας πληροφορώ πως η έγκριση που σας χορηγήθηκε με την επιστολή μας ΕΜΟ 9/Β40 και ημερ. 23.9.93 με την παρούσα ανακαλείται επειδή διαπιστώθηκε ότι ο κ. Ζαβρός ήδη άσκησε το δικαίωμα εισαγωγής οχήματος κατ' εφαρμογή του Κανονισμού 4(2)(δ) των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμών του 1984 μέχρι 1993."
Σαν αποτέλεσμα των πιο πάνω καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή.
Οι λόγοι ακυρότητας που προβλήθηκαν από το δικηγόρο του αιτητή είναι οι ακόλουθοι:
1. Η επίδικη απόφαση στερείται αναγκαίας και επαρκούς αιτιολογίας.
2. Παράβαση των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κίνησης Κανονισμών του 1984-1993 (Κ.Δ.Π. 66/84).
3. Πλάνη περί τα πράγματα.
Συγκεκριμένα ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίστηκε πως κατά την επάνοδο του αιτητή στην Αγγλία το 1990 μετά από σύντομη παραμονή του στην Κύπρο, δημιουργήθηκαν και πάλι οι προϋποθέσεις συνήθους διαμονής του στην Αγγλία. Εφόσον, συνέχισε, οι πρόνοιες της Κ.Δ.Π. 66/84 δεν απαγόρευαν την εισαγωγή δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος, ο αιτητής εδικαιούτο να εγγράψει το δεύτερο μεταχειρισμένο όχημα που εισήξε. Η μόνη αιτιολογία που δόθηκε, είπε, ήταν το λεκτικό των σχετικών Κανονισμών, οι οποίοι εν πάση περιπτώσει παραβιάστηκαν από τους καθ' ων η αίτηση, εφόσον ο αιτητής πληρούσε τις προϋποθέσεις που θέτουν οι Κανονισμοί.
Στη συνέχεια ο δικηγόρος του αιτητή παρέπεμψε στην υπόθεση Νεοπτόλεμος Ιωάννου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 4046, όπου ηγέρθη παρόμοιο θέμα και στην ερμηνεία του όρου "συνήθης διαμονή" που δίνεται στην πιο πάνω απόφαση, για να υποστηρίξει τη θέση του πως ο αιτητής απέκτησε ξανά από το 1990-1993 "συνήθη διαμονή" στο εξωτερικό. Στην προκειμένη περίπτωση, κατέληξε, το αρμόδιο διοικητικό όργανο δεν διενέργησε τη δέουσα έρευνα με αποτέλεσμα να εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση η οποία δεν στηρίζετο σε πραγματικά γεγονότα.
Η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση υποστήριξε με τη σειρά της πως η απόφαση ημερ. 21.9.93, με την οποία εγκρίθηκε το αίτημα του αιτητή, λήφθηκε κατόπιν ψευδούς και/ή παραπλανητικής δήλωσης του αιτητή και πως αν ο αιτητής δήλωνε την προηγούμενη εισαγωγή μεταχειρισμένου οχήματος, ο Έφορος ουδέποτε θα εξέδισε την ανακληθείσα απόφαση. Επικαλέστηκε στη συνέχεια τις γενικές αρχές που διέπουν την ανάκληση παράνομης ευμενούς διοικητικής πράξης για να υποστηρίξει ότι εφαρμόζονται στην προκειμένη περίπτωση.
Αναφορικά με την κατ' ισχυρισμό ελλειπή αιτιολογία και παράβαση των σχετικών Κανονισμών, η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση ισχυρίστηκε πως ο Κανονισμός 4(2)(δ)(i) με τη νέα τροποποίηση, μιλά για "μόνιμη εγκατάσταση" και όχι "συνήθη διαμονή" στο εξωτερικό, ότι ο Έφορος εξέτασε την αίτηση του αιτητή με βάση τις δηλώσεις του και ότι ο Έφορος δεν είχε υποχρέωση να γνωρίζει τις προθέσεις του αιτητή όταν επέστρεψε στην Αγγλία. Ο αιτητής, συνέχισε, δεν ανάφερε τα περί της παραμονής του στο εξωτερικό κατά την περίοδο 1990-1993 και ουδέποτε ζήτησε την εισαγωγή δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος στην Κύπρο. Επίσης ο αιτητής έπρεπε να αποδείξει όχι συνήθη διαμονή, αλλά μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό. Η παρούσα υπόθεση κατάληξε, διαφοροποιείται από την υπόθεση Νεοπτόλεμος Ιωάννου, (πιο πάνω), γιατί στην υπόθεση εκείνη ο Έφορος Μηχανοκινήτων Οχημάτων είχε ενώπιον του στοιχεία που υποδήλωναν ότι ο αιτητής απέκτησε εκ νέου συνήθη διαμονή στο εξωτερικό και ο Έφορος δεν τα εξέτασε, ενώ στην υπόθεση αυτή δεν υπήρχαν και ο Κανονισμός που εφαρμόζετο στην υπόθεση Νεοπτόλεμος Ιωάννου, απαιτούσε "συνήθη διαμονή", σ' αντίθεση με τη νέα τροποποίηση που απαιτεί "μόνιμη εγκατάσταση", προϋπόθεση που ο αιτητής είχε υποχρέωση να αποδείξει.
Ο Κανονισμός 4(2)(δ)(i) με βάση τις πρόνοιες του οποίου επιτρέπεται κατ' εξαίρεση η εισαγωγή μεταχειρισμένου οχήματος στη Δημοκρατία, κατά τον ουσιώδη χρόνο προνοούσε τα ακόλουθα (βλ. τροποποίηση που εισήχθηκε με το Ν. 5(1)/93):
"(δ) Κατ' εξαίρεση των διατάξεων της υποπαραγράφου (α) επιτρέπεται-
(i) Η εγγραφή ιδιωτικού μηχανοκίνητου οχήματος ή φορτηγού μηχανοκίνητου οχήματος μικτού βάρους μέχρι τριών τόνων το οποίο κατά την ημερομηνία της εισαγωγής του στη Δημοκρατία έχει ηλικία μεγαλύτερη των πέντε ετών, ή ανάλογα με την περίπτωση των τεσσάρων ετών, εφόσον το όχημα αυτό ανήκει κατά κυριότητα σε πρόσωπο μόνιμα εγκατεστημένο στην αλλοδαπή που έρχεται στη Δημοκρατία για μόνιμη εγκατάσταση και εφόσον ανήκε κατά κυριότητα στο ίδιο πρόσωπο για διάστημα τριών μηνών πριν από την άφιξή του στη Δημοκρατία. Εντούτοις η κατά τα ανωτέρω αίτηση για εγγραφή επιτρέπεται να γίνεται εντός χρονικής περιόδου ενός έτους από την άφιξη του αιτητή για μόνιμη εγκατάσταση στη Δημοκρατία:
Νοείται ότι η χρήση του οχήματος που εγγράφεται σύμφωνα με την παρούσα διάταξη επιτρέπεται μόνο στον κύριο του οχήματος, στο σύζυγο και στα τέκνα του, εφόσον αυτός είναι μόνιμα εγκατεστημένος στη Δημοκρατία. Δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση του οχήματος αυτού πριν από την πάροδο τριών ετών από την εγγραφή του:
Νοείται περαιτέρω ότι αιτήσεις για εγγραφή μηχανοκίνητου οχήματος σύμφωνα με τα πιο πάνω, οι οποίες υποβλήθηκαν από την 1η Ιουλίου 1992 και μέχρι την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου, θα εξεταστούν ή επανεξεταστούν από τον Έφορο βάσει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, με εξαίρεση την πιο πάνω διάταξη τη σχετική με τη χρονική περίοδο των τριών μηνών κυριότητας πριν από την άφιξη του αιτητή στη Δημοκρατία η οποία δεν θα εφαρμόζεται,
(ii).................................."
Ο Ν. 5(1)/93 τέθηκε σ' εφαρμογή στις 5.2.93 και ίσχυε κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του αιτητή που ήταν η 20.9.93.
Στην υπόθεση Νεοπτόλεμος Ιωάννου (πιο πάνω), τα γεγονότα της οποίας είναι ίδια με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, και την οποία επικαλέστηκε ο αιτητής, είχα την ευκαιρία να ασχοληθώ με το θέμα της ερμηνείας του Καν. 4(2)(δ)(i), όπως ίσχυε τότε. Μια από τις προϋποθέσεις που έθετε ο εν λόγω Κανονισμός ήταν και η "συνήθης διαμονή" του αιτητή στο εξωτερικό. Αφού αναφέρθηκα στις νομικές ερμηνείες του όρου, κατέληξα ως εξής στη σελ. 7 της απόφασης:
"Πέραν από την πιο πάνω ανάλυση, θα πρέπει να αναφερθεί πως πράγματι στο σχετικό κανονισμό δεν γίνεται αναφορά πως ο αιτητής στερείται του δικαιώματος εισαγωγής και εγγραφής δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος ηλικίας πέραν των δύο ετών. Συνεπώς, είναι ενδεχόμενο ένας αιτητής, ο οποίος άσκησε ένα τέτοιο δικαίωμα στο παρελθόν, να άλλαξε γνώμη και αντί να παραμείνει στην Κύπρο μόνιμα, να μετέβη ξανά στο εξωτερικό και κάτω από ορισμένες συνθήκες και προϋποθέσεις, ίσως να μπορεί να θεωρηθεί ότι απόκτησε εκ νέου "συνήθη διαμονή" στο εξωτερικό και να μπορεί, επιστρέφοντας ξανά στην Κύπρο για μόνιμη εγκατάσταση, να εισάξει και να εγγράψει και δεύτερο όχημα ηλικίας πέραν των δύο ετών.
Αυτό το ενδεχόμενο δεν το εξέτασε ο Έφορος στην υπό κρίση υπόθεση. Τουναντίον, το κριτήριο που χρησιμοποίησε για να πάρει την απορριπτική του απόφαση είναι έξω από τις πρόνοιες των σχετικών κανονισμών."
Στην παρούσα υπόθεση είναι γεγονός πως ο τροποποιημένος Κανονισμός μιλά για "μόνιμη εγκατάσταση" και όχι για "συνήθη διαμονή". Πέραν τούτου όμως και των άλλων τροποποιήσεων που έγιναν, στον Κανονισμό δεν αναφέρεται ότι ο αιτητής στερείται δικαιώματος εισαγωγής και εγγραφής δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος, αιτιολογία που χρησιμοποίησαν οι καθ' ων η αίτηση για ανάκληση της έγκρισης που δόθηκε στον αιτητή.
Το συμπέρασμα ότι ο Κανονισμός δεν στερεί από τον αιτητή τέτοιο δικαίωμα, υποστηρίζεται κατά την άποψη μου, και από το γεγονός πως στην προηγούμενη τροποποίηση του επίδικου Κανονισμού (βλ. Κ.Δ.Π. 398/91) περιείχετο η εξής πρόνοια:
"Νοείται περαιτέρω ότι δεν επιτρέπεται η εγγραφή οχήματος κατά την παρούσα διάταξη, αν ο κύριος του οχήματος είχε προηγουμένως εισαγάγει ατελώς στη Δημοκρατία άλλο μηχανοκίνητο όχημα, κατά τις διατάξεις της παραγράφου (β) ή (γ) του εδαφίου (4) του άρθρου 11 των περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμων του 1990."
Η πιο πάνω πρόνοια δεν έχει συμπεριληφθεί στη νέα τροποποίηση, υποδηλώνοντας κατά την άποψη μου πρόθεση του νομοθέτη να αφαιρέσει τον περιορισμό εισαγωγής ενός μόνο μεταχειρισμένου οχήματος.
Το θέμα της δήλωσης του αιτητή ότι δεν είχε εισάξει προηγουμένως άλλο μεταχειρισμένο όχημα, δεν μπορεί να επηρεάσει το αποτέλεσμα της προσφυγής, γιατί αν ο αιτητής εδικαιούτο εν πάση περιπτώσει στην εγγραφή (νοουμένου ότι πληρούσε τις προϋποθέσεις που απαριθμεί ο Κανονισμός) και δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος, η δήλωση δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως λόγος ανάκλησης της έγκρισης που του δόθηκε.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται για πλημμελή αιτιολογία εφόσον η αιτιολογία που έδωσαν οι καθ' ων η αίτηση για ανάκληση της έγκρισης του αιτητή δεν υποστηρίζεται από τις πρόνοιες του σχετικού Κανονισμού. Οι ισχυρισμοί των καθ' ων η αίτηση ότι ο αιτητής δεν αναφέρθηκε στην παραμονή του στο εξωτερικό κατά το 1990-1993, δεν απέδειξε μόνιμη εγκατάσταση και εφόσον δεν υπέβαλε αίτηση για εγγραφή δεύτερου μεταχειρισμένου οχήματος δεν μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο έγκρισης της, δεν περισώζουν το κύρος της επίδικης απόφασης, εφόσον η αιτιολογία που δόθηκε δεν υποστηρίζεται από τον Καν. 4(2)(δ)(i), οι δε άλλοι ισχυρισμοί παραμένουν ισχυρισμοί της δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Δεν επιδικάζονται έξοδα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.