Archer Navigation Ltd ν. Δημοκρατίας (1994) 4 ΑΑΔ 938

Διοικητική Πράξη ― Εκτελεστή ― Χαρακτηριστικά ― Πληροφοριακού χαρακτήρα πράξη δεν είναι εκτελεστή και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής βάσει του άρθρου 146 του Συντάγματος.

Τελωνειακοί Δασμοί ― Αμφισβήτηση για το καταβλητέο ποσό του δασμού μπορεί να γίνει αφού αυτό καταβληθεί ― Άρθρο 161 του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου (Ν 82/67) ― Η απόφαση του Διευθυντή για το ύψος του καταβλητέου δασμού δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη ― Προσβλητέα με προσοχή βάσει του Άρθρου 146 τoυ Συντάγματος μόνο μετά την καταβολή του δασμού.

Στην παρούσα προσφυγή, με την οποία προσβλήθηκε απόφαση των καθ' ων η αίτηση να κατατάξουν το σκάφος "ARCHER" των αιτητών στη δασμολογική κλάση 89.03 ως "σκάφος αναψυχής", προβλήθηκε από τους καθ'ων η αίτηση προδικαστική ένσταση ότι η προσβληθείσα απόφαση είχε καθαρά πληροφοριακό χαρακτήρα και δεν ήταν εκτελεστή διοικητική πράξη.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:

1) Η αναθεωρητική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου περιορίζεται στον έλεγχο της νομιμότητας εκτελεστών διοικητικών πράξεων. Εκτελεστή είναι μια πράξη με την οποία δηλώνεται η βούληση ενός διοικητικού οργάνου και η οποία αποσκοπεί στην προαγωγή έννομου αποτελέσματος, με το οποίο να δημιουργείται, τροποποιείται ή καταργείται μια υπάρχουσα νομική κατάσταση, δηλαδή είναι δικαίωμα ή μια υποχρέωση διοικητικού χαρακτήρα. Επίσης θα πρέπει να είναι δυνατή η άμεση εκτέλεσή της διά της διοικητικής οδού.

Πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα δεν περιέχει απόφαση που να δημιουργεί νέα νομική κατάσταση, δεν είναι εκτελεστή και ως εκ τούτου δεν μπορεί να είναι αντικείμενο προσφυγής με βάση το άρθρο 146 του Συντάγματος.

2) Σύμφωνα με την Τελωνειακή Νομοθεσία εάν υπάρχει οποιαδήποτε διαφορά ως προς το αν οφείλεται οποιοσδήποτε δασμός ή ως προς το ποσόν του πληρωτέου δασμού, ο εισαγωγέας οφείλει να καταβάλλει το απαιτούμενο ποσό του δασμού και στη συνέχεια να αμφισβητήσει την επιβολή ή το ύψος του. Αυτή η θέση θεμελιώνεται στις πρόνοιες του Άρθρου 161 του Περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου (Ν. 82/67).

Από το νομικό πλαίσιο και τη νομολογία, γίνεται καθαρό πως το περιεχόμενο των προσβαλλόμενων επιστολών αφορά προπαρασκευαστικής φύσης ενέργεια γιατί Διασάφηση δεν κατατέθηκε σύμφωνα με το Άρθρο 24 του Ν. 82/67, ο δασμός δεν επιβλήθηκε ούτε ζητήθηκε και δεν ακολουθήθηκαν οι πρόνοιες του άρθρου 161 του Ν. 82/67. Οι αιτητές με τις προαναφερθείσες επιστολές, πληροφορήθηκαν για τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, για τη δασμολογική ταξινόμηση του σκάφους που θα οδηγούσε στον καθορισμό των πληρωτέων δασμών και φόρων και δεν παρήχθη οποιοδήποτε έννομο αποτέλεσμα. Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη.

H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.

Αναφερόμενες υποθέσεις:

Kolokassides v. Republic (1965) 3 C.L.R. 542,

Kythreotis v. Republic (1965) 3 C.L.R. 437,

Nemitsas Industries Ltd v. Municipal Corporation of Limassol a.o. (1967) 3 C.L.R. 134,

Cyprus Flour Mills Co. Ltd a.o. v. Republic (1968) 3 C.L.R. 12,

Republic v. Demetriou a.o. (1972) 3 C.L.R. 219,

Ioannou v. Republic (1986) 3 C.L.R. 1661,

Δημοκρατία v. Χ" Παντελή (1989) 3 A.A.Δ. 961,

The Vintage Motors Enterprises Ltd v. Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων (1989) 3 A.A.Δ. 1588,

Παύλου v. Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας κ.ά. (1991) 4 A.A.Δ. 3393.

Προσφυγή.

Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία κατέταξαν το σκάφος των αιτητών "ARCHER" στη δασμολογική κλάση 89.03 "ως σκάφος αναψυχής".

M. Πελίδης, για τους Aιτητές.

Λ. Kαουτζάνη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Kαθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

XPYΣOΣTOMHΣ, Δ.: Οι αιτητές με την παρούσα προσφυγή ζητούν τις ακόλουθες θεραπείες:

(α) Δήλωσιν του Δικαστηρίου ότι η πράξις και/ή απόφασις των καθ' ων η αίτησις η οποία περιέχεται εις την επιστολήν των ημερομηνίας 27/8/1992, την οποίαν οι καθ' ων η αίτησις παρέλαβαν την 17/9/1992, (αντίγραφον της οποίας επισυνάπτεται και σημειούται ως "Α"), διά της οποίας οι καθ' ων η αίτησις κατέταξαν το σκάφος των αιτητών "ARCHER" εις την δασμολογικήν κλάση 89.03 "ως σκάφος αναψυχής", είναι παράνομος, άκυρος και εστερημένη οιουδήποτε αποτελέσματος.

(β) Δήλωσιν του Δικαστηρίου ότι η εν λόγω πράξις και/ή απόφασις των καθ' ων η αίτησις ήτο αναιτιολόγητη και αδικαιολόγητη υπό τας περιστάσεις η δε επιστολή των καθ' ων η αίτησις ημερ. 22/10/1992 (αντίγραφον της οποίας επισυνάπτεται και σημειούται ως "Β") εις απάντησιν της επιστολής των Αιτητών ημερ. 21/9/1992 (αντιγραφον της οποίας επισυνάπτεται και σημειούται ως "Γ"), διά της οποίας οι καθ' ων η αίτησις κατέταξαν το σκάφος των αιτητών "ως θαλαμηγόν" εις την δασμολογικήν κλάση 89.03, αντί ως επιβατικόν εις την κλάση 89.01, είναι παράνομος και άκυρος και εστερημένη οιουδήποτε αποτελέσματος."

Στις 31.10.91 έφθασε στη Μαρίνα Sheraton στη Λεμεσό, το θαλάσσιο σκάφος Vigio, με σημαία των Ονδούρων, προερχόμενο από τη Ρόδο.

Στις 11.6.92, το σκάφος αυτό ενεγράφη στο κυπριακό νηολόγιο με το όνομα Archer και όπως φαίνεται από το πιστοποιητικό εγγραφής, ανήκει καθ' ολοκληρία στους αιτητές. Από το πιστοποιητικό αυτό, καθώς και από άλλα πιστοποιητικά που επισυνάπτονται στην ένσταση, το θαλάσσιο σκάφος αυτό περιγράφεται σαν σκάφος αναψυχής.

Με αφορμή επιστολή του δικηγόρου των αιτητών ημερ. 25.6.92, που ήταν πληροφοριακής φύσης, ο καθ' ου η αίτηση με απαντητική επιστολή του ημερ. 27.8.92, πληροφόρησε το δικηγόρο των αιτητών τα ακόλουθα:

"Αναφέρομαι στην επιστολή σας ημερομηνίας 25.6.1992 σχετικά με το θαλάσσιο σκάφος "ARCHER" που είναι ιδιοκτησία της Κυπριακής εταιρείας ARCHER NAVIGATION LTD., Λεμεσός και έχει ήδη εγγραφεί στο Κυπριακό Νηολόγιο.

Σας πληροφορώ ότι δυνάμει του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου, το υπό αναφορά σκάφος κατατάσσεται, σαν σκάφος αναψυχής, στη δασμολογική κλάση 89.03 στην κατάλληλη υποδιαίρεση, ανάλογα με το είδος της μηχανής του και υπόκειται στην καταβολή:

(α) εισαγωγικού δασμου @ 25% και 38.5% κατ' αξία, αν η μηχανή του είναι "ντήζελ" ενώ αν η μηχανή του είναι διαφορετική @ 35.8% και 55% - 56.1% κατ' αξία προτιμησιακό και γενικό συντελεστή δασμού αντίστοιχα,

(β) σε φόρο κατανάλωσης @ 10% κατ' αξία εκτός αν χρησιμοποιείται για τη διεθνή ή παράκτια μεταφορά επιβατών και νοουμένου ότι έχει εξασφαλίσει για το σκοπό αυτό τη σχετική άδεια από το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας.

Επίσης, δυνάμει του περί φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου, το πιο πάνω σκάφος υπόκειται στην καταβολή φόρου προστιθέμενης αξίας @ 5% κατ' αξία.

Ενόψει του γεγονότος ότι το σκάφος έχει εισαχθεί στη Κύπρο, οι νενομισμένοι δασμοί και φόροι πρέπει να καταβληθούν στον Ανώτερο Τελώνη Λεμεσού το συντομότερο δυνατό.

Παρακαλώ σημειώσατε ότι η δασμολογητέα αξία του υπό αναφορά σκάφους είναι η πραγματική του αξία κατά την εισαγωγή, περιλαμβανομένων και των εξόδων μεταφοράς και ασφάλισης."

Στις 21.9.92 ο δικηγόρος των αιτητών απάντησε διαμαρτυρόμενος για το περιεχόμενο της επιστολής των καθ' ων η αίτηση και ζήτησε την επανεξέταση της κατάταξης του σκάφους, έτσι που να καταταγεί τούτο στη δασμολογική κλάση 89.01. Οι καθ' ων η αίτηση επανήλθαν με επιστολή τους ημερ. 22.10.92, το περιεχόμενο της οποίας έχει ως ακολούθως:

"Αναφέρομαι στην επιστολή σας με ημερομηνία 21 Σεπτεμβρίου 1992 με την οποία ζητάτε τη δασμολογική ανακατάταξη του σκάφους ARCHER στην κλάση 89.01 ως επιβατικό πλοίο, αντί στην κλάση 89.03 ως θαλαμηγός όπως σας έχει ήδη γνωστοποιηθεί με την επιστολή μου με στοιχεία αρ. 89.03 και ημερομηνία 27 Αυγούστου 1992.

Κατ' αρχήν θα ήθελα να σας πληροφορήσω ότι η δασμολογική ταξινόμηση των εισαγόμενων εμπορευμάτων γίνεται σύμφωνα με τους "Γενικούς Κανόνες για την ερμηνεία της Συνδυασμένης Ονοματολογίας" οι οποίοι έχουν νομική ισχύ (Γενικός Κανόνας 1) και ανεξάρτητα από τις πρόνοιες οποιασδήποτε άλλης νομοθεσίας που εφαρμόζεται στην Κύπρο.

Η φύση και ο χαρακτήρας που έχουν τα εμπορεύματα κατά το χρόνο της εισαγωγής καθορίζουν, σε συνδυασμό με τους Γενικούς Κανόνες, τη σωστή δασμολογική κλάση του είδους όπου εμπίπτει, άσχετα από την πρόθεση του εισαγωγέα ως προς τη χρήση του είδους μετά τον τελωνισμό.

Το υπό αναφορά σκάφος ARCHER είχε κατά τον χρόνο της εισαγωγής το χαρακτήρα της θαλαμηγού αναψυχής όπως σαφώς φαίνεται πάνω στα τρία πιστοποιητικά, εγγραφής, επιθεώρησης και χωρητικότητας του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας της Δημοκρατίας.

Περαιτέρω με βάση τον Γενικό Κανόνα 3(α) η δασμολογική κλάση 89.03 είναι περισσότερο εξειδικευμένη και έχει προτεραιότητα της κλάσης 89.01 της οποίας το περιεχόμενο είναι γενικότερο.

Είναι σαφές πλέον ότι η κλάση 89.03 είναι η πλέον αρμόζουσα για την περίπτωση του σκάφους ARCHER και οποιαδήποτε δασμολογική ανακατάταξη δεν είναι δυνατόν να γίνει."

Σαν αποτέλεσμα καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή, η οποία στρέφεται εναντίον του περιεχομένου των προαναφερθέντων δύο επιστολών των καθ' ων η αίτηση.

Δεν θα ασχοληθώ στο στάδιο αυτό με τους πολλούς λόγους ακυρότητας που προβάλλονται από τους αιτητές. Θα ασχοληθώ όμως με την προδικαστική ένσταση των καθ' ων η αίτηση, η οποία υποβλήθηκε με την ένστασή τους.

Είναι η εισήγηση των καθ' ων η αίτηση πως η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση του καθ' ου η αίτηση δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη μέσα στην έννοια του άρθρου 146 του Συντάγματος, αλλά είναι απλώς πληροφοριακής και/ή προπαρασκευαστικής φύσεως και επομένως δεν είναι δεκτική προσβολής με προσφυγή.

Ο δικηγόρος των αιτητών αντέκρουσε αυτή τη θέση και εισηγήθηκε ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι εκτελεστή.

Η αναθεωρητική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου περιορίζεται στον έλεγχο της νομιμότητας εκτελεστών διοικητικών πράξεων. Εκτελεστή είναι μια πράξη με την οποία δηλώνεται η βούληση ενός διοικητικού οργάνου και η οποία αποσκοπεί στην παραγωγή έννομου αποτελέσματος, με το οποίο να δημιουργείται, τροποποιείται ή καταργείται μια υπάρχουσα νομική κατάσταση, δηλαδή είναι δικαίωμα ή μια υποχρέωση διοικητικού χαρακτήρα. Επίσης θα πρέπει να είναι δυνατή η άμεση εκτέλεσή της, διά της διοικητικής οδού. [Βλ. Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, στη σελ. 237 και μεταξύ άλλων, Κythreotis v. Republic (1965) 3 C.L.R. 437, Kolokassides v. The Republic of Cyprus (1965) 3 C.L.R. 542, σελ. 551, Nemitsas Industries Ltd v. Municipal Corporation of Limassol and Another (1967) 3 C.L.R. 134, Cyprus Flour Mills Co. Ltd and Another v. Republic (1968) 3 C.L.R. 12, Republic v. Costas Demetriou and Others (1972) 3 C.L.R. 219, Ioannou v. Republic (1986) 3 C.L.R. 1661, Κυπριακή Δημοκρατία ν. Χ"Παντελή (1989) 3 Α.Α.Δ. 961].

Σύμφωνα με την Τελωνειακή Νομοθεσία εάν υπάρχει οποιαδήποτε διαφορά ως προς το αν οφείλεται οποιοσδήποτε δασμός ή ως προς το ποσόν του πληρωτέου δασμού, ο εισαγωγέας οφείλει να καταβάλει το απαιτούμενο ποσό του δασμού και στη συνέχεια να αμφισβητήσει την επιβολή ή το ύψος του. Αυτή η θέση θεμελιώνεται στις πρόνοιες του άρθρου 161 του Ν. 82/67, το οποίο έχει ως ακολούθως:

"161.-(1) Εάν, πριν ή εισαχθέντα εμπορεύματα παραδοθώσιν εκ του τελωνειακού ελέγχου, αναφυή οιαδήποτε διαφορά καθ' όσον αφορά εις το εάν οφείλεται επ' αυτών οιοσδήποτε δασμός ή το ποσόν τούτου, ο εισαγωγεύς οφείλει να καταβάλη το αιτούμενον υπό του αρμοδίου λειτουργού ποσόν, δύναται όμως εντός τριών μηνών το βραδύτερον από της πληρωμής -

(α) εάν μεν η διαφορά αφορά εις την αξίαν των εμπορευμάτων, να απαιτήση όπως το ζήτημα παραπεμφθή εις την διαιτησίαν προσώπου, διοριζομένου υπό Δικαστού του Ανωτάτου Δικαστηρίου, και μη τελούντος εν τη υπηρεσία οιουδήποτε Κυβερνητικού Τμήματος, ούτινος η απόφασις είναι τελειωτική και ανέκκλητος· ή

(β) εν πάση ετέρα περιπτώσει να υποβάλη αίτησιν τω αρμοδίω δικαστηρίω δι' απόφασιν αυτού περί το ποσόν του τυχόν κατά νόμον πληρωτέου επί των εμπορευμάτων δασμού.

(2) Εάν επί τη τοιαύτη αιτήσει προς παραπομπήν της διαφοράς εις διαιτησίαν ή εκδίκασιν υπό του Δικαστηρίου, ο διαιτητής ή το δικαστήριον αποφασίση ότι ουδείς δασμός οφείλεται ή ότι οφείλεται ποσόν έλασσον του ήδη καταβληθέντος αναφορικώς προς τα εμπορεύματα, ο Διευθυντής επιστρέφει το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσόν ομού μετά τόκου επ' αυτού από της ημερομηνίας της αχρεωστήτως γενομένης πληρωμής, του ποσοστού του τόκου καθοριζομένου ωσαύτως υπό του διαιτητού ή δικαστηρίου· το ούτω επιστρεφόμενον ως αχρεωστήτως καταβληθέν ποσόν λαμβάνεται υπό του εισαγωγέως προς ικανοποίησιν πάσης αξιώσεως αυτού, καθ' όσον αφορά εις την εισαγωγήν των ειρημένων εμπορευμάτων και τον επ' αυτών πληρωτέον δασμόν ως και πάσαν συναφή προς την διαφοράν αποζημίωσιν ή δαπάνην, εξαιρουμένων των εξόδων της διαιτητικής ή δικαστικής διαδικασίας.

(3) η διαδικασία, η διέπουσα αίτησιν παραπομπής εις διαιτησίαν δυνάμει του παρόντος άρθρου, καθορίζεται υπό του διαιτητού."

Στην υπόθεση The Vintage Motors Enterprises Ltd ν. Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων (1989) 3 Α.Α.Δ. 1588 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα στη σελ. 1593:

"Οποιαδήποτε πράξη ή απόφαση του Διευθυντή, η οποία σχετίζεται με το ποσό του πληρωτέου δασμού, γίνεται εκτελεστή - και αντικείμενο προσφυγής - μόνο με την πληρωμή του αιτούμενου δασμού. Ο δασμός στην κρινόμενη υπόθεση δεν έχει ζητηθεί ούτε και έχει υπολογισθεί. Κατά συνέπεια η επίδικη απόφαση δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη και δεν μπορεί να αποτελέσει το αντικείμενο προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Για το λόγο αυτό πρέπει να απορριφθεί."

Επίσης στην υπόθεση Παύλος Παύλου ν. Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και Άλλου (1991) 4 Α.Α.Δ. 3393 αναφέρονται τα ακόλουθα στη σελ. 3402:

"Η απόφαση του διευθυντή τελωνείων, αναφορικά με τον καθορισμό των δασμών και φόρων, είναι διοικητική πράξη η οποία και προσβάλλεται με προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο. Δεν έχει συζητηθεί ενώπιόν μου, και επομένως δεν αποφασίζω, κατά πόσο και ενόψει της φύσεως της απόφασης που ανάγεται στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου, μπορεί να ισχύσουν οι διαδικασίες που προβλέπονται στο εδάφιο 1, παράγραφοι α και β, και στα εδάφια 2 και 3 του πιο πάνω άρθρου. Η σαφής όμως πρόνοια, ότι δηλαδή ο δασμός πρέπει να καταβληθεί και μετά να αμφισβητηθεί η επιβολή του ή το ύψος του, όχι μόνο εφαρμόζεται αλλά και συνάδει με τη φύση των πραγμάτων. Εάν αυτό δεν συνέβαινε, θα μπορούσε π.χ. ο οιοσδήποτε επιθυμούσε να εισάξει ένα εμπόρευμα να ζητά εκ των προτέρων απόφαση του διευθυντή των τελωνείων αναφορικά με τον πληρωτέο δασμό, ή όταν εισάξει εμπόρευμα να διαφωνεί με τον καθορισθέντα δασμό, να προσβάλλει ακολούθως την απόφαση του διευθυντή και μέχρις ότου αποφανθεί το Ανώτατο Δικαστήριο το εμπόρευμα να μένει ατελώνιστο στις αποθήκες του τελωνείου. Κάτι τέτοιο όμως θα ανέτρεπε ολοσχερώς τις εμπορικές συναλλαγές του τόπου.

Για τους πιο πάνω λόγους η "απόφαση" που προσβάλλεται στην παρούσα προσφυγή δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη. Το περιεχόμενο της επίδικης επιστολής του διευθυντή τελωνείων προς τον αιτητή είναι μόνο πληροφοριακού χαρακτήρα."

Υιοθετώ πλήρως τις πιο πάνω αναφερθείσες αποφάσεις. Συμφωνώ με την εισήγηση της δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση και απορρίπτω την εισήγηση του δικηγόρου των αιτητών.

Από το νομικό πλαίσιο και τη νομολογία, που αναφέρθηκαν, γίνεται καθαρό πως το περιεχόμενο των προσβαλλόμενων επιστολών αφορά προπαρασκευαστικής φύσης ενέργεια γιατί Διασάφιση δεν κατατέθηκε σύμφωνα με το άρθρο 24 του Ν. 82/67, ο δασμός δεν επιβλήθηκε ούτε ζητήθηκε και δεν ακολουθήθηκαν οι πρόνοιες του άρθρου 161 του Ν. 82/67. Οι αιτητές με τις προαναφερθείσες επιστολές, πληροφορήθηκαν για τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, για τη δασμολογική ταξινόμηση του σκάφους που θα οδηγούσε στον καθορισμό των πληρωτέων δασμών και φόρων και δεν παρήχθη οποιοδήποτε έννομο αποτέλεσμα. Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη.

Καταλήγοντας στο συμπέρασμα αυτό δεν θα ασχοληθώ με την ουσία της προσφυγής.

Σαν αποτέλεσμα η προσφυγή απορρίπτεται. Δεν επιδικάζονται έξοδα.

H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία