|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
PANAYIOTIDES ν. REPUBLIC (1986) 3 CLR 495
Antoniadou Pitsa ν. The Cyprus Theatrical Organization and Another (1987) 3 CLR 337
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(1993) 4 ΑΑΔ 2927
20 Δεκεμβρίου, 1993
[ΠΙΚΗΣ, Δ/στής]
ANAΦOPIKA ME TO APΘPO 146 TOY ΣYNTAΓMATOΣ
ΣΑΒΒΑΣ ΑΔΑΜΟΥ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, MEΣΩ
EΠITPOΠHΣ ΔHMOΣIAΣ YΠHPEΣIAΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 890/92)
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Προσόντα — Πλάνη περί τα πράγματα — Η Ε.Δ.Υ αγνοούσε ότι ο αιτητής κατείχε πτυχίο νομικής, ενώ έδωσε σημαντική βαρύτητα στο προσόν αυτό που κατείχε το ενδιαφερόμενο μέρος — Η πλάνη είναι ουσιώδης υπό τις περιστάσεις και επέδρασε ουσιωδώς στην απόφαση της Ε.Δ.Υ.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Πλάνη περί τα πράγματα — Απαιτείται όπως είναι ουσιώδης — Έννοια.
Ο αιτητής προσέβαλε με την προσφυγή του, την απόφαση της Ε.Δ.Υ. με την οποία προήχθη στη θέση Βοηθού Τελώνη το ενδιαφερόμενο μέρος αντί ο ίδιος.
Σύμφωνα με τα γεγονότα της υπόθεσης, η Ε.Δ.Υ αγνοούσε κατά τη λήψη της επίδικης απόφασης, ότι ο αιτητής ήταν κάτοχος διπλώματος της νομικής.
Το Ανώτατο Δικαστήριο ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Το πτυχίο της νομικής ήταν ένα από τα στοιχεία που διέκρινε το ενδιαφερόμενο μέρος από άλλους ισάξιους, με γνώμονα τις Εμπιστευτικές εκθέσεις, υποψηφίους. Οι Εμπιστευτικές Εκθέσεις για το ενδιαφερόμενο μέρος και τον αιτητή, φέρουν τους δυο υποψηφίους να είναι περίπου ίσοι σε αξία, σε αρχαιότητα προηγείτο ο αιτητής. Εύλογα συνάγεται, από το κείμενο της σύστασης του Διευθυντή, ότι το δίπλωμα της νομικής επενήργησε ουσιωδώς στην υποβολή σύστασης για το διορισμό του ενδιαφερόμενου μέρους.
Είναι αναντίλεκτο, άλλωστε τούτο είναι παραδεκτό, ότι η Ε.Δ.Υ. λειτούργησε κάτω από πλάνη ως προς τα προσόντα του αιτητή. Το κριτήριο για τον προσδιορισμό της ύπαρξης πλάνης ως προς τα γεγονότα είναι αντικειμενικό.
Το ερώτημα δεν είναι αν η Ε.Δ.Υ. παραπλανήθηκε αλλά αν πλανήθηκε, δηλαδή αν άσκησε την εξουσία της πάνω σε εσφαλμένα ή χωρίς γνώση των ορθών γεγονότων.
Εφόσον διαπιστώνεται πλάνη, εγείρεται θέμα διερεύνησης των επιπτώσεών της στην υπόσταση της ληφθείσας διοικητικής απόφασης. Η πλάνη για τα πράγματα συνιστά λόγο για την ακύρωση της πράξης που προσβάλλεται, εφόσον επέδρασε ουσιωδώς στη λήψη της. Στην προκειμένη περίπτωση διαπιστώνεται ότι η απόφαση λήφθηκε εν αγνοία γεγονότων τα οποία, όπως τεκμηριώνεται από την απόφαση της Ε.Δ.Υ. (πτυχίο νομικής), ήταν ουσιώδη για τον προσδιορισμό των διεκδικήσεων των υποψηφίων για προαγωγή.
Όπου η πλάνη σύγκειται στην παράλειψη συμπερίληψης σχετικών γεγονότων στα στοιχεία κρίσεως, η σημασία τους κρίνεται αντικειμενικά. Σ' αυτή την υπόθεση, το πτυχίο της νομικής κρίθηκε ως σημαντικό προσόν για την επιτυχή εκπλήρωση των καθηκόντων της πληρουμένης θέσης. Ανεξάρτητα από τη διαπίστωση αυτή τα προσόντα των υποψηφίων είναι ένα από τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των διεκδικήσεών τους για προαγωγή. (Βλ. Άρθρο 35(3), του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου (Ν 1/90). Ο όρος "προσόντα" δεν είναι μεν ταυτόσημος με τον όρο "ακαδημαϊκά προσόντα" αλλά περιλαμβάνει τα ακαδημαϊκά προσόντα. Πανεπιστημιακός τίτλος συνιστά προσόν προσδιοριστικόν των διεκδικήσεων του κατόχου για προαγωγή. Επομένως η πλάνη της Ε.Δ.Υ., ως προς τα προσόντα του αιτητή, αφορούσε εξ αντικειμένου ουσιώδες γεγονός. Το γεγονός ότι η κατοχή πρόσθετων από τα προβλεπόμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντων, είναι κατά κανόνα παράγων οριακής σημασίας δεν αποστερεί το προσόν της σημασίας του ούτε της επίδρασης που μπορεί να ασκήσει μεταξύ υποψηφίων που κατά τα άλλα είναι σε ίση μοίρα. Στην προκείμενη περίπτωση, το πτυχίο της νομικής κρίθηκε σημαντικό στοιχείο για την επιλογή του επιτυχούντος υποψηφίου. Ποια θα ήταν η επιλογή της Ε.Δ.Υ. αν γνώριζε ότι και ο αιτητής ήταν κάτοχος πτυχίου της νομικής δεν το γνωρίζει το Δικαστήριο. Η απόφαση της Ε.Δ.Υ. βαρύνεται με πλάνη σε σχέση με ουσιώδη γεγονότα, η οποία την καθιστά τρωτή και υποκείμενη σε ακύρωση. Τρωτή λόγω της ίδιας πλάνης κρίνεται και η σύσταση του Διευθυντή Τελωνείων. Με τον παραμερισμό της καταρέει ολοσχερώς η βάση στην οποία στηρίχθηκε η επίδικη απόφαση.
H προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Panayiotides v. Republic (1986) 3 C.L.R. 495,
Antoniadou v. Cyprus Theatrical Organization (1987) 3 C.L.R. 337.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία προάχθηκε τον ενδιαφερόμενο μέρος στη θέση Βοηθού Τελώνη αντί ο αιτητής.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Λ. Κουρσουμπά, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Δ.: Η προσφυγή αφορά την απόφαση της Ε.Δ.Υ. για την προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους, της Νίκης Χ" Νικολάου-Χ" Γιάννη, στη θέση Βοηθού Τελώνη.
Η σύσταση του Διευθυντή Τελωνείων για το διορισμό του ενδιαφερόμενου μέρους υιοθετήθηκε μετά από συνεκτίμηση των στοιχείων που είχαν τεθεί ενώπιόν του από το διορίζον σώμα. Στη σύσταση του Διευθυντή έγινε ιδιαίτερη αναφορά στην κατάρτιση του ενδιαφερόμενου μέρους στα νομικά, κάτοχος διπλώματος νομικής, προσόν το οποίο ο Διευθυντής θεώρησε "... σχετικό με τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης και παρ' όλο ότι δε συγκαταλέγεται στα απαιτούμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντα είναι πολύ χρήσιμο για να μπορέσει κάποιος να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις της θέσης, ενόψει και της διεύρυνσης του Τμήματος." Νωρίτερα ο Διευθυντής είχε τονίσει ότι η ακαδημαϊκή κατάρτιση του λειτουργού που θα διοριζόταν στην επίμαχη θέση ήταν μεγάλης σημασίας για τις δυνατότητες προσαρμογής του Τμήματος στα πρώτυπα της Ευρωπαικής Κοινότητας, που οριοθετούσαν την πορεία της υπηρεσίας στο μέλλον.
Και ο αιτητής ήταν διπλωματούχος της Νομικής, γεγονός για το οποίο ήταν ενήμερο το τμήμα στο οποίο υπηρετούσε, όχι όμως η Ε.Δ.Υ.. Το Τμήμα Τελωνείων για λόγους που δεν καταγράφονται στο φάκελο του αιτητή παρέλειψε να θέσει υπόψη της Ε.Δ.Υ. ότι ο αιτητής ήταν κάτοχος διπλώματος της νομικής. Στις 3/8/92 ετοιμάστηκε επιστολή η οποία σκοπούσε να γνωστοποιήσει το γεγονός και να διαβιβάσει στην Ε.Δ.Υ. φωτοαντίγραφο του πτυχίου του αιτητή η οποία όμως, για λόγους που δεν εξηγούνται στο φάκελο του αιτητή, λήφθηκε στα γραφεία της Ε.Δ.Υ. στις 18/3/93, δηλαδή πολλούς μήνες μετά τη λήψη της επίδικης απόφασης, στις 19/8/92. Μόνο εικασίες μπορεί να γίνουν για τους λόγους για τους οποίους σημειώθηκε η καθυστέρηση. Η ευνοϊκότερη για τη Διοίκηση εκδοχή είναι ότι η παράλειψη οφειλόταν σε αμέλεια.
Ανεξάρτητα από την ευθύνη του Τμήματος για την παράλειψη κοινοποίησης των προσόντων του αιτητή στην Ε.Δ.Υ. για τους σκοπούς αξιολόγησης των διεκδικήσεών του για προαγωγή στην επίμαχη θέση το γεγονός παραμένει ότι η παράλειψη αποστέρησε την Ε.Δ.Υ. γνώσης γεγονότων που σχετίζονταν με τα προσόντα του αιτητή. Στον κατάλογο των προσόντων του, που τέθηκε ενώπιον του Σώματος, δεν περιλαμβάνεται το δίπλωμα της Νομικής το οποίο απονεμήθηκε σ' αυτόν στις 29/6/90. Φαίνεται ότι και ο Διευθυντής Τελωνείων λειτούργησε κάτω από την ίδια πλάνη ως προς τα προσόντα του αιτητή στη διαμόρφωση της σύστασής του. Το πτυχίο της νομικής ήταν ένα από τα στοιχεία που διέκρινε το ενδιαφερόμενο μέρος από άλλους ισάξιους, με γνώμονα τις εμπιστευτικές εκθέσεις, υποψηφίους. Οι εμπιστευτικές εκθέσεις για το ενδιαφερόμενο μέρος και τον αιτητή (για τους άλλους υποψηφίους δεν έχουν προσαχθεί στοιχεία) φέρουν τους δυο υποψηφίους να είναι περίπου ίσοι σε αξία· σε αρχαιότητα προηγείτο ο αιτητής. Εύλογα συνάγεται, από το κείμενο της σύστασης του Διευθυντή, ότι το δίπλωμα της νομικής επενήργησε ουσιωδώς στην υποβολή σύστασης για το διορισμό του ενδιαφερόμενου μέρους.
Είναι αναντίλεκτο, άλλωστε τούτο είναι παραδεκτό, ότι η Ε.Δ.Υ. λειτούργησε κάτω από πλάνη ως προς τα προσόντα του αιτητή. Το κριτήριο για τον προσδιορισμό της ύπαρξης πλάνης ως προς τα γεγονότα είναι αντικειμενικό. (Βλ. Panayiotides v. Republic (1986) 3 C.L.R. 495 και Antoniadou v. Cyprus Theatrical Organization (1987) 3 C.L.R. 337). Το ερώτημα δεν είναι αν η Ε.Δ.Υ. παραπλανήθηκε αλλά αν πλανήθηκε, δηλαδή αν άσκησε την εξουσία της πάνω σε εσφαλμένα δεδομένα ή χωρίς γνώση των ορθών γεγονότων.
Εφόσον διαπιστώνεται πλάνη εγείρεται θέμα διερεύνησης των επιπτώσεων της στην υπόσταση της ληφθείσας διοικητικής απόφασης. Η πλάνη για τα πράγματα συνιστά λόγο για την ακύρωση της πράξης που προσβάλλεται εφόσον επέδρασε ουσιωδώς στη λήψη της. Στην προκείμενη περίπτωση διαπιστώνεται ότι η απόφαση λήφθηκε εν αγνοία γεγονότων τα οποία, όπως τεκμηριώνεται από την απόφαση της Ε.Δ.Υ. (πτυχίο νομικής), ήταν ουσιώδη για τον προσδιορισμό των διεκδικήσεων των υποψηφίων για προαγωγή.
Όπου η πλάνη σύγκειται στην παράλειψη συμπερίληψης σχετικών γεγονότων στα στοιχεία κρίσεως η σημασία τους κρίνεται αντικειμενικά. Σ' αυτή την υπόθεση το πτυχίο της νομικής κρίθηκε ως σημαντικό προσόν για την επιτυχή εκπλήρωση των καθηκόντων της πληρούμενης θέσης. Ανεξάρτητα από τη διαπίστωση αυτή τα προσόντα των υποψηφίων είναι ένα από τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των διεκδικήσεων τους για προαγωγή. (Βλ. Άρθρο 35(3), Ν. 1/90). Ο όρος "προσόντα" δεν είναι μεν ταυτόσημος με τον όρο "ακαδημαϊκά προσόντα"· αλλά περιλαμβάνει τα ακαδημαϊκά προσόντα. Πανεπιστημιακός τίτλος συνιστά προσόν προσδιοριστικόν των διεκδικήσεων του κατόχου για προαγωγή. Επομένως η πλάνη της Ε.Δ.Υ. ως προς τα προσόντα του αιτητή αφορούσε εξ αντικειμένου ουσιώδες γεγονός. Το γεγονός ότι η κατοχή πρόσθετων από τα προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντων είναι κατά κανόνα παράγων οριακής σημασίας δεν αποστερεί το προσόν της σημασίας του ούτε της επίδρασης που μπορεί να ασκήσει μεταξύ υποψηφίων που κατά τα άλλα είναι σε ίση μοίρα. Στην προκείμενη περίπτωση γνωρίζουμε από την ίδια την απόφαση της Ε.Δ.Υ. ότι το πτυχίο της νομικής κρίθηκε σημαντικό στοιχείο για την επιλογή του επιτυχόντος υποψηφίου. Ποια θα ήταν η επιλογή της Ε.Δ.Υ. αν γνώριζε ότι και ο αιτητής ήταν κάτοχος πτυχίου της νομικής δεν το γνωρίζουμε. Ό,τι γνωρίζουμε είναι ότι η απόφαση της Ε.Δ.Υ. βαρύνεται με πλάνη σε σχέση με ουσιώδη γεγονότα, η οποία την καθιστά τρωτή και υποκείμενη σε ακύρωση. Τρωτή λόγω της ίδιας πλάνης κρίνεται και η σύσταση του Διευθυντή Τελωνείων. Με τον παραμερισμό της καταρρέει ολοσχερώς η βάση στην οποία στηρίχθηκε η επίδικη απόφαση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της βάσει του Άρθρου 146.4 (β) του Συντάγματος.
H προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.