|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1993) 4 ΑΑΔ 1388
16 Ιουνίου, 1993
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΟΥΦΤΕΡOΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υποθέσεις Αρ. 620/91 και 647/91)
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Σχέδια Υπηρεσίας — Ερμηνεία και εφαρμογή τους, είναι της αποκλειστικής αρμοδιότητας της Ε.Δ.Υ. — Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει, αν η ερμηνεία και εφαρμογή σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, είναι εύλογα επιτρεπτή.
Λέξεις και Φράσεις — Όρος "διευθυντική θέση" — Δεν είναι νομικός όρος αλλά περιγραφικός — Δεν περιορίζεται στις θέσεις που ορίζονται διευθυντικές από το Νόμο, περιλαμβανομένου του προϋπολογισμού — Έννοια του όρου.
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Διορισμοί / Προαγωγές — Προσόντα — Πρόσθετα προσόντα — Όταν δεν αναφέρονται στο Σχέδιο Υπηρεσίας λαμβάνονται υπόψη χωρίς να αποδίδεται σε αυτά ιδιαίτερη βαρύτητα — Δεν αποτελούν εξωγενές ή άσχετο στοιχείο.
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Διορισμοί / Προαγωγές — Ζήτημα ονομαστικής αναφοράς των υποψηφίων στην απόφαση της Ε.Δ.Υ. — Πορισματα στην Κλέαρχος Μιλτιάδους κ.ά. v. Δημοκρατίας.
Ο περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμος του 1990 (Ν. 1/90) — Άρθρο 34(8) — Πρόνοια περί προφορικής εξετάσεως για θέσεις πρώτου διορισμού και προαγωγής — Παράγραφος (9), τα νομοθετικά και νομολογιακά επιτρεπτά κριτήρια και η κριθείσα περίπτωση συμμόρφωσης με αυτά.
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Διορισμοί / Προαγωγές — Περίπτωση ανώτερων διευθυντικών θέσεων — Ευρύτερη η διακριτική ευχέρεια της Ε.Δ.Υ. — Αρχαιότητα έχει περιορισμένη σημασία.
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία — Δικαστικός έλεγχος — Ενέργεια του Δικαστηρίου κατά τον έλεγχο διορισμού ή προαγωγής — Καθιερωμένες αρχές — Νομολογία — Έκδηλη υπεροχή.
Με τις προσφυγές, προσβλήθηκε η προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους στη θέση Γενικού Διευθυντή, Υπουργικό Συμβούλιο, στην ανώτατη θέση στην δημοσιοϋπαλληλική ιεραρχία, που είναι θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής. Η παράγραφος 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας της θέσης, καθόριζε ως πλεονέκτημα την υπηρεσία σε διευθυντική θέση, κατά προτίμηση στη δημόσια υπηρεσία.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας τις προσφυγές, αποφάσισε ότι:
1. Η ερμηνεία και εφαρμογή των Σχεδίων Υπηρεσίας είναι της αποκλειστικής αρμοδιότητας της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσιας. Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει αν η ερμηνεία και εφαρμογή σε μια συγκεκριμένη περίπτωση είναι εύλογα επιτρεπτή.
2. Ο όρος "διευθυντική θέση" δεν είναι νομικός όρος αλλά περιγραφικός. Δεν περιορίζεται στις θέσεις που ορίζονται διευθυντικές από το Νόμο, περιλαμβανομένου του Προϋπολογισμού. Σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας η διευθυντική θέση μπορεί να είναι στη δημόσια υπηρεσία ή στον ιδιωτικό τομέα. Ο όρος "διευθυντική θέση" αναφέρεται στις ευθύνες που έχει και τα καθήκοντα που εκτελεί ο κάτοχος μιας θέσης.
Το Δικαστήριο, με βάση την αρχή της κανονικότητας, ευρίσκει ότι ο ισχυρισμός για παράλειψη διεξαγωγής δέουσας έρευνας δεν ευσταθεί.
Από τα ενώπιον της Επιτροπής στοιχεία, ήταν εύλογα επιτρεπτό σ' αυτή να καταλήξει ότι, το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε το προσόν και κατά προτίμηση πλεονέκτημα.
3. Πρόσθετα προσόντα, που δεν αναφέρονται στο Σχέδιο Υπηρεσίας, λαμβάνονται υπόψη στην επιλογή του καταλληλότερου υποψηφίου, χωρίς όμως να αποδίδεται σ'αυτά ιδιαίτερη βαρύτητα. Δεν αποτελούν εξωγενές ή άσχετο στοιχείο.
Η πλειοψηφία των Μελών της Ε.Δ.Υ., εν προκειμένω, έλαβε υπόψη το μεταπτυχιακό προσόν του ενδιαφερομένου μέρους μόνο στην έκταση που επιτρέπεται από τη νομολογία.
4. Ως προς τον ισχυρισμό του αιτητή στην Πρ. 647/91, ότι δεν ελήφθη υπόψη η υποψηφιότητά του ελλείψει ονομαστικής αναφοράς του στο πρακτικό της προσβαλλόμενης απόφασης, σχετική είναι η Κλέαρχος Μιλτιάδους κ.ά. v. Δημοκρατίας.
5. Η προφορική εξέταση σε θέσεις πρώτου διορισμού και προαγωγής προνοείται από το Άρθρο 34(8) του Περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου (Ν. 1/90). Η παράγραφος (9) ρητά προβλέπει ότι η Επιτροπή όφειλε να λάβει δεόντως υπόψη της "και την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση".
Ο ισχυρισμός ότι η Επιτροπή κατέληξε στην προσβαλλόμενη απόφαση, μόνο από την κρίση για την απόδοση στην προφορική εξέταση, δεν ευσταθεί.
6. Σε περιπτώσεις διορισμών ή προαγωγής σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις, η Επιτροπή έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια στην επιλογή του καταλληλότερου υποψηφίου για διορισμό ή προαγωγή.
Η αρχαιότητα στην παρούσα περίπτωση - ανώτατη διευθυντική θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής - έχει περιορισμένη σημασία.
7. Η υπόθεση αυτή θα κριθεί με βάση τις ακόλουθες αρχές που έχουν καθιερωθεί από το Δικαστήριο:-
(1) Το Διοικητικό Δικαστήριο δεν ακυρώνει απόφαση διορισμού ή προαγωγής αν η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με το Νόμο και τα γεγονότα της συγκεκριμένης υπόθεσης και ήταν εύλογα επιτρεπτή.
(2) Το Δικαστήριο δεν υποκαθιστά τη δική του κρίση, αναφορικά με την επιλογή του καταλληλότερου υποψήφιου για προαγωγή ή διορισμό, με την κρίση του αρμοδίου οργάνου.
Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει, εκτός εάν αιτητής αποδείξει έκδηλη υπεροχή έναντι του υποψηφίου που διορίστηκε ή προάχθηκε.
8. Οι αιτητές και το ενδιαφερόμενο μέρος, είναι αξιόλογοι δημόσιοι υπάλληλοι, με μακρά ευδόκιμη υπηρεσία σε ψηλές θέσεις της διοικητικής ιεραρχίας.
Η Επιτροπή είχε πράγματι κατάλληλους υποψηφίους για πλήρωση της θέσης, η οποία αποτελεί την κορωνίδα της δημόσιας υπηρεσίας.
Το Δικαστήριο αυτό δεν υποκαθιστά την κρίση της Επιτροπής. Το Ανώτατο Δικαστήριο, στην άσκηση της Αναθεωρητικής του Δικαιοδοσίας, ελέγχει τη νομιμότητα της πράξης. Ούτε διορίζει, ούτε επιλέγει, ούτε κυβερνά. Ασκεί Ακυρωτική Δικαιοδοσία μέσα σε καθορισμένα πλαίσια.
Οι αιτητές δεν έχουν αποδείξει έκδηλη υπεροχή έναντι του ενδιαφερόμενου μέρους.
Η επιτροπή άσκησε, σύμφωνα με το Νόμο, τη διακριτική της ευχέρεια και κατέληξε στην προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία είναι εύλογα επιτρεπτή σ'αυτή και είναι αιτιολογημένη με επάρκεια. Η αιτιολογία υποστηρίζεται από τα στοιχεία των φακέλων.
Oι προσφυγές απορρίπτονται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Σοφιανός κ.ά. v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 334,
Papaleontiou v. Republic (1987) 3 C.L.R. 211,
Δημοκρατία κ.ά. v. Γιαλλουρίδη κ.ά. (1990) 3 Α.Α.Δ. 4316,
Michaelides v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2170,
Dometakis v. Republic (1988) 3 C.L.R. 1673,
Δημοκρατία v. Παπαμιχαήλ (1989) 3 A.A.Δ. 823,
Ζαπίτης και Άλλος v. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1098,
Μιλτιάδους και Άλλοι v. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1318,
Paschali v. Republic (1988) 3 C.L.R. 1897,
Νicolaides v. Municipality of Latsia (1987) 3 C.L.R. 1496,
Γεωργίου v. Δήμου Πόλης Χρυσοχούς (1990) 3 A.Α.Δ. 502,
Frangos v. Republic (1970) 3 C.L.R. 312,
Christou v. Republic (1977) 3 C.L.R. 11,
Ierides v. Republic (1980) 3 C.L.R. 165,
Simillis v. Republic (1986) 3 C.L.R. 608,
Gregoriou and Others v. Republic (1985) 3 C.L.R. 1309,
Georghiou and Others v. Republic (1988) 3 C.L.R. 678,
Christou and Others v. Republic, 4 R.S.C.C. 1,
Georghiades and Another v. Republic (1970) 3 C.L.R. 257,
Georghiou v. Republic (1976) 3 C.L.R. 74,
Piperi and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1306,
HjiIoannou v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1041.
Προσφυγές.
Προσφυγές εναντίον της απόφασης των καθ'ων η αίτηση με την οποία προάχθηκε το ενδιαφερόμενο μέρος στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Γενικού Διευθυντή, Υπουργικό Συμβούλιο (Διοίκηση Υπουργείων και Γραφείου Προγραμματισμού) αντί των αιτητών.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή στην Υπόθεση Αρ. 620/91.
Α. Σάββα, Αιτητής στην Υπόθεση Αρ. 647/91 παρουσιάζεται αυτοπροσώπως.
Μ. Τριανταφυλλίδης, Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, με Τ. Πολυχρονίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Χρ. Τριανταφυλλίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Α. Πατζηνάκο.
Cur. adv. vult.
ΣTYΛIANIΔHΣ, Δ.: Με τις προσφυγές αυτές προσβάλλεται η νομιμότητα της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (η "Επιτροπή"), με την οποία προήγαγε τον Αχιλλέα Πατζηνάκο, (το "ενδιαφερόμενο μέρος"), στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Γενικού Διευθυντή, Υπουργικό Συμβούλιο, (Διοίκηση Υπουργείων και Γραφείου Προγραμματισμού), που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας Αρ. 2602, ημερομηνίας 17 Μαΐου, 1991, Αριθμός Γνωστοποίησης 1766, σελ. 586.
Οι αιτητές πρόβαλαν αριθμό νομικών αιτιάσεων αναφορικά με την ερμηνεία και εφαρμογή του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990, (Αρ. 1/90), (ο "Νόμος"), τις οποίες όμως απέσυραν ενόψει της Απόφασης της Ολομέλειας του Δικαστηρίου τούτου στην Δρ. Χρυσόστομος Σοφιανός και Άλλοι v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 334.
Η θέση Γενικού Διευθυντή είναι η ανώτατη θέση στην ιεραρχία της δημόσιας υπηρεσίας. Είναι θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής.
Οι λόγοι ακυρώσεως που παρέμειναν και αναπτύχθηκαν είναι:-
Προσφυγή Αρ. 620/91
1. Έλλειψη δέουσας έρευνας και πλάνη περί τα πράγματα αναφορικά με το προσόν πλεονέκτημα.
2. Υπερβολική βαρύτητα σε προσόντα που δεν αναφέρονται στο Σχέδιο Υπηρεσίας.
3. Παράλειψη επιλογής του καλύτερου υποψηφίου.
4. Έλλειψη νόμιμης αιτιολογίας.
Προσφυγή Αρ. 647/91
1. Παράλειψη σύγκρισης και αξιολόγησης του αιτητή και περιορισμός της κρίσεως της Επιτροπής μεταξύ μόνο τριών υποψηφίων.
2. Υπέρμετρη βαρύτητα στην απόδοση των υποψηφίων κατά τις προσωπικές συνεντεύξεις.
3. Παράλειψη επιλογής του αιτητή, ο οποίος έχει έκδηλη υπεροχή έναντι του ενδιαφερομένου μέρους.
Η παράγραφος 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας απαιτεί:-
"3. Απαιτούμενα Προσόντα:
(2) .... Υπηρεσία σε διευθυντική θέση, κατά προτίμηση στη Δημόσια Υπηρεσία, θα αποτελεί πλεονέκτημα."
Η Επιτροπή είχε τους διοικητικούς φακέλους όλων των υποψηφίων και όλα τα στοιχεία ενώπιόν της.
Στις 30 Απριλίου, 1991, ασχολήθηκε με το πλεονέκτημα και την προτίμηση που προβλέπονται στην παράγραφο 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας που έχει προεκτεθεί.
Το σχετικό απόσπασμα από τα πρακτικά της έχει:-
"Όσον αφορά το πλεονέκτημα, η Επιτροπή έκρινε ότι το διαθέτουν όλοι οι υποψήφιοι, ενώ την προτίμηση διαθέτουν όλοι εκτός από τους Πέτρο Καρεκλά και Ιωάννη Μοδίτη."
Ο δικηγόρος του αιτητή στην Προσφυγή Αρ. 620/91 αμφισβήτησε την κατοχή από το ενδιαφερόμενο μέρος του πλεονεκτήματος, δηλαδή, της υπηρεσίας σε διευθυντική θέση.
Ισχυρίστηκε ότι η Επιτροπή παρέλειψε να κάμει δέουσα έρευνα για την κατοχή του προσόντος πλεονέκτημα. Υποστήριξε ότι το προσόν πλεονέκτημα "υπηρεσία σε διευθυντική θέση, κατά προτίμηση στη δημόσια υπηρεσία" το κατέχει μόνο ο αιτητής.
Διευθυντική θέση στη δημόσια υπηρεσία είναι μόνο εκείνη που ορίζεται από το Νόμο, τους Προϋπολογισμούς και, κατ' επέκταση, από τα σχέδια υπηρεσίας.
Το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν δημόσιος υπάλληλος από το 1970 και στον ουσιώδη χρόνο κατείχε τη θέση Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού, η οποία δεν κατονομάζεται ως διευθυντική. Παρουσίασε στο Δικαστήριο στη διάρκεια της τελικής του αγόρευσης πίνακα με τα καθήκοντα των διαφόρων θέσεων, περιλαμβανομένης και της θέσης του Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού.
Ο αιτητής στην Προσφυγή Αρ. 647/91 εξέφρασε εντελώς αντίθετη άποψη πάνω στο ζήτημα τούτο. Εισηγήθηκε ότι η θέση Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού είναι διευθυντική θέση. Αυτή αποτελεί, με βάση τα σχέδια υπηρεσίας, αλλά και με την πρακτική που ακολουθείται, προέκταση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου. Ο κάτοχος της θέσης λαμβάνει αποφάσεις με δική του ευθύνη σε σωρεία θεμάτων τα οποία παραπέμπονται σ' αυτό από τις υπηρεσίες σε χαμηλότερο επίπεδο στις οποίες προεσταται Διευθυντής λόγω της σοβαρότητας του θέματος που εγείρεται. Συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων στο επίπεδο του Γενικού Διευθυντή ή και του Υπουργού. Μισθολογικά η θέση του Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού είναι η ίδια με τη θέση του Διευθυντή Τμήματος - Κλίμακα 15 - εκτός μερικών Διευθυντών που έχουν Κλίμακα 16 και άλλων που έχουν Κλίμακα 14. Ο όρος "διευθυντική θέση" στο Σχέδιο Υπηρεσίας δεν πρέπει να ερμηνεύεται στενά. Είναι γενικότερος όρος ο οποίος αναφέρεται στην εκτέλεση διοικητικών και διευθυντικών καθηκόντων σε ψηλό επίπεδο. Τούτο καταφαίνεται από το γεγονός ότι μόνο προτίμηση δίδεται στη διευθυντική θέση της δημόσιας υπηρεσίας, επειδή ένας υποψήφιος μπορεί να έχει το προσόν αν ασκούσε διευθυντικά καθήκοντα, κατείχε διευθυντική θέση, εκτός της δημόσιας υπηρεσίας.
Υπηρεσία του Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού και, ως εκ τούτου, του ενδιαφερομένου μέρους, είναι σε διευθυντική θέση μέσα στην έννοια του Σχεδίου Υπηρεσίας.
Ο Γενικός Εισαγγελέας αναφέρθηκε:-
(α) Στα καθήκοντα και ευθύνες της θέσης Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού, όπως φαίνονται από τη δημοσίευση της θέσης στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας Αρ. 1984, ημερομηνίας 24 Αυγούστου, 1984, Αρ. Γνωστοποίησης 1985, σελ. 1007 που είναι τα ακόλουθα:
"(α) Υπό την εποπτεία και σύμφωνα με οδηγίες του Γενικού Διευθυντή ασκεί αρμοδιότητες σε σχέση με την οργάνωση, διοίκηση, προγραμματισμό και συντονισμό των δραστηριοτήτων του οικείου Υπουργείου καθώς επίσης και για την εύρυθμη λειτουργία αυτού. Βοηθά το Γενικό Διευθυντή στη διαμόρφωση και εφαρμογή της πολιτικής του Υπουργείου στο οποίο τοποθετείται.
(β) Εκτελεί οποιαδήποτε άλλα καθήκοντα που ανατίθενται σ' αυτόν."
(β) Στο φάκελο των εμπιστευτικών εκθέσεων του ενδιαφερομένου μέρους από τον οποίο προκύπτει ότι εβαθμολογείτο στα στοιχεία "διευθυντική/εποπτική ικανότητα" και "ηγετική ικανότητα".
(γ) Στο σημείωμα που ετοίμασε ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων για το ενδιαφερόμενο μέρος για το 1990 που έχει:-
"8. Διευθυντική/Διοικητική Ικανότητα
Κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων του που προβλέπονται από το σχέδιο υπηρεσίας αλλά και κατά τη συμμετοχή του στις Υπουργικές και άλλες Επιτροπές ο κ. Πατζηνάκος απέδειξεν πέραν πάσης αμφιβολίας τις διευθυντικές/διοικητικές του ικανότητες, οργανώνοντας σωστά, προγραμματίζοντας ορθολογικά και συντονίζοντας ανάλογα το προσωπικό και την όλη εργασία, η οποία διεκπεραιώνετο πάντοτε μέσα στα χρονικά πλαίσια που επέβαλλα. Τέλος απέδειξε τις πιο πάνω ικανότητές του όταν ηγήθηκε αριθμού αντιπροσωπειών για διαπραγματεύσεις διμερών συμφωνιών για διεθνείς μεταφορές και την πολιτική αεροπορία".
(δ) Στη σύσταση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Συγκοινωνιών και 'Εργων στο οποίο ήταν τοποθετημένο το ενδιαφερόμενο μέρος πριν την επίδικη προαγωγή.
(ε) Στη σύσταση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων στην αίτηση του ενδιαφερομένου μέρους για τη θέση, το ουσιαστικό μέρος της οποίας για το εξεταζόμενο ζήτημα, έχει:-
"Πιο συγκεκριμένα, εντυπωσιάζει (ι) η διευθυντική/ηγετική του ικανότητα, η ευθυκρισία και υπευθυνότητα, (ιι) η ικανότητα του για συντονισμό, εποπτεία και οργάνωση της εργασίας, (ιιι) η ευρύτητα της σκέψης, το ήθος, η εργατικότητα, το θάρρος και η ανάληψη πρωτοβουλιών. Πρόκειται περί ανθρώπου που προάγει αρμονικές σχέσεις και που με το παράδειγμά του εμπνέει και καθοδηγεί." Και
(στ) Στο γεγονός ότι το ενδιαφερόμενο μέρος διορίστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο για κάποιες περιόδους Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής στο Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων.
Ενόψει των πιο πάνω, εισήγηθηκε ότι η ενδιάμεση απόφαση αναφορικά με το προσόν πλεονέκτημα ήταν εύλογα επιτρεπτή στην Επιτροπή.
Η ερμηνεία και εφαρμογή των σχεδίων υπηρεσίας είναι της αποκλειστικής αρμοδιότητας της Επιτροπής. Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει αν η ερμηνεία και εφαρμογή σε μια συγκεκριμένη περίπτωση είναι εύλογα επιτρεπτή. (Βλ., μεταξύ άλλων, Papaleontiou v. Republic (1987) 3 C.L.R. 211· Κυπριακή Δημοκρατία v. Ανδρέα Γιαλλουρίδη και Άλλων (1990) 3 Α.Α.Δ. 4316.)
Ο όρος "διευθυντική θέση" δεν είναι νομικός όρος αλλά περιγραφικός. Δεν περιορίζεται στις θέσεις που ορίζονται διευθυντικές από το Νόμο, περιλαμβανομένου του Προϋπολογισμού. Σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας η διευθυντική θέση μπορεί να είναι στη δημόσια υπηρεσία ή στον ιδιωτικό τομέα. Ο όρος "διευθυντική θέση" αναφέρεται στις ευθύνες που έχει και τα καθήκοντα που εκτελεί ο κάτοχος μιας θέσης.
Το Δικαστήριο, με βάση την αρχή της κανονικότητας, ευρίσκει ότι ο ισχυρισμός για παράλειψη διεξαγωγής δέουσας έρευνας δεν ευσταθεί.
Από τα ενώπιον της Επιτροπής στοιχεία ήταν εύλογα επιτρεπτό σ' αυτή να καταλήξει ότι το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε το προσόν και κατά προτίμηση πλεονέκτημα.
Η Επιτροπή δέχθηκε τους υποψήφιους χωριστά σε ατομική προφορική εξέταση μεταξύ 22 και 29 Απριλίου, 1991. Ο Πρόεδρος και τα Μέλη της Επιτροπής υπέβαλαν σ' αυτούς ερωτήσεις σε γενικά θέματα και κυρίως σε θέματα που αφορούν τα καθήκοντα της θέσης.
Η Επιτροπή αξιολόγησε την απόδοση των υποψηφίων, αφού έλαβε υπόψη το επίπεδο ορθότητας και επάρκειας των απαντήσεων τους, την ανάλυση επιχειρημάτων και αιτιολόγηση των θέσεων που οι υποψήφιοι υποστήριξαν, και την έκφραση καθώς και την προσωπικότητά τους.
Το ενδιαφερόμενο μέρος και ο αιτητής στην Προσφυγή Αρ. 620/91 αξιολογήθηκαν ομόφωνα "εξαίρετοι".
Ο αιτητής στην Προσφυγή Αρ. 647/91 αξιολογήθηκε "πάρα πολύ καλός".
Ακολούθως η Επιτροπή ασχολήθηκε με τη γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων. Το απόσπασμα των πρακτικών έχει:-
"Η Επιτροπή έλαβε δεόντως υπόψη το περιεχόμενο των αιτήσεων των υποψήφιων, το περιεχόμενο των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι και την απόδοση των υποψήφιων κατά την προφορική εξέταση ενώπιόν της.
Η Επιτροπή έλαβε υπόψη τις Εμπιστευτικές Εκθέσεις των υποψήφιων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι στο σύνολό τους.
Η Επιτροπή έλαβε επίσης υπόψη τα προσόντα των υποψήφιων καθώς και την αρχαιότητα εκείνων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι."
Το Μέλος της Επιτροπής Χατζηπροδρόμου υποστήριξε ότι καταλληλότερος για προαγωγή στη θέση ήταν το ενδιαφερόμενο μέρος και αιτιολόγησε την άποψή του αυτή.
Οι κ.κ. Παπαξενοφώντος και Ξενόπουλος υιοθέτησαν την επιλογή και το σκεπτικό του κ. Χατζηπροδρόμου υπέρ του ενδιαφερομένου μέρους.
Το Μέλος της Επιτροπής Χριστοδουλίδης επέλεξε τον υποψήφιο Ηλία Γεωργιάδη και ο Πρόεδρος της Επιτροπής τον αιτητή στην Προσφυγή Αρ. 620/91.
Τελικά η Επιτροπή, κατά πλειοψηφία, αποφάσισε ότι, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ενώπιόν της ουσιώδη στοιχεία, το ενδιαφερόμενο μέρος υπερείχε γενικά των άλλων υποψηφίων και αποφάσισε την προαγωγή του ως του καταλληλοτέρου.
Θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω την αιτιολογία του κ. Χατζηπροδρόμου για την επιλογή του ενδιαφερομένου μέρους, την οποία υιοθέτησαν τα άλλα δύο μέλη της Επιτροπής:-
"O κ. Χατζηπροδρόμου υποστήριξε ότι καταλληλότερος για να καταλάβει τη θέση είναι ο Αχιλλέας Πατζηνάκος, ο οποίος κρίθηκε ομόφωνα από την Επιτροπή ως εξαίρετος στην ενώπιόν της προφορική εξέταση και ο οποίος διαθέτει εκτός από το πρώτο πανεπιστημιακό προσόν (Δίπλωμα της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών) και τίτλο M.Sc. στα Οικονομικά του Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ. Οι Εμπιστευτικές Εκθέσεις του μέχρι το 1989 ήταν 'Εξαίρετες' και το 1990 στο νέο τύπο Υπηρεσιακής Έκθεσης έχει χαρακτηριστεί ως 'Εξαίρετης επαγγελματικής αξίας' και στα οκτώ στοιχεία της αξιολόγησης.
Κάνοντας μια ιδιαίτερη σύγκριση του Πατζηνάκου με τον Κουφτερό, ο οποίος επίσης κρίθηκε ως εξαίρετος από την Επιτροπή στην ενώπιόν της προφορική εξέταση, διαπιστώνει ότι ο Πατζηνάκος υπερέχει ελαφρώς στο σύνολο των Εμπιστευτικών/Υπηρεσιακών Εκθέσεων. Όσον αφορά τα προσόντα, ο Πατζηνάκος διαθέτει μεταπτυχιακό προσόν (M.Sc.), ενώ ο Κουφτερός δε διαθέτει. Όσον αφορά την αρχαιότητα ο Κουφτερός υπερέχει του Πατζηνάκου, αλλά το στοιχείο αυτό είναι ελάχιστης σημασίας στην παρούσα περίπτωση, σύμφωνα και με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δεδομένου ότι πρόκειται για διευθυντική θέση, η οποία είναι Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής. Εξάλλου, και ο Πατζηνάκος έχει δοκιμαστεί σε υψηλές και υπεύθυνες θέσεις και απέδειξε ότι πρόκειται περί εξαιρέτου και ικανοτάτου υπαλλήλου. Επομένως, το στοιχείο της αρχαιότητας δεν μπορεί να ανατρέψει τη γενική υπεροχή του Πατζηνάκου, τον οποίο κρίνει με βάση το σύνολο των στοιχείων αξιολόγησης ως υπερέχοντα των άλλων υποψήφιων και ως τον πλέον κατάλληλο για τη θέση."
Το ενδιαφερόμενο μέρος διαθέτει το μεταπτυχιακό προσόν M.Sc. στα Οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ.
Το προσόν αυτό είναι πρόσθετο προσόν. Τούτο είναι συναφές προς τα καθήκοντα και ευθύνες της θέσης όπως καθορίζονται στο Σχέδιο Υπηρεσίας.
Πρόσθετα προσόντα που δεν αναφέρονται στο Σχέδιο Υπηρεσίας λαμβάνονται υπόψη στην επιλογή του καταλληλότερου υποψηφίου, χωρίς όμως να αποδίδεται σ' αυτά ιδιαίτερη βαρύτητα. Δεν αποτελούν εξωγενές ή άσχετο στοιχείο.
Ο δικηγόρος του αιτητή στην Προσφυγή Αρ. 620/91 ισχυρίστηκε ότι αποδόθηκε σημασία ειδικού πλεονεκτήματος στο μεταπτυχιακό προσόν του ενδιαφερομένου μέρους και, ως εκ τούτου, η κρινόμενη απόφαση είναι τρωτή γιατί στηρίχθηκε σε κριτήρια άλλα από τα νομοθετημένα.
Ο ισχυρισμός αυτός δεν υποστηρίζεται από το πρακτικό της Επιτροπής. Η πλειοψηφία των Μελών έλαβε υπόψη το μεταπτυχιακό προσόν του ενδιαφερομένου μέρους μόνο στην έκταση που επιτρέπεται από τη νομολογία. (Βλ., μεταξύ άλλων, Michaelides v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2170· Nikos Dometakis v. The Republic of Cyprus, through The Public Service Commission (1988) 3 C.L.R. 1673· Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας v. Πέτρου Παπάμιχαηλ (1989) 3 A.A.Δ. 823· Μίκης Ζαπίτης και Άλλος v. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1098.)
Ο αιτητής στην Προσφυγή Αρ. 647/91 ισχυρίστηκε με έμφαση ότι η Επιτροπή περιόρισε τη σύγκριση και αξιολόγηση μόνο μεταξύ τριών υποψηφίων και καμιά αναφορά δεν έκαμε σ' αυτόν και, ως εκ τούτου, δεν έλαβε υπόψη την υποψηφιότητά του. Βάσισε τον ισχυρισμό του στο γεγονός ότι δεν αναφέρεται ονομαστικά στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Στην απόφαση Κλέαρχος Μιλτιάδους και Άλλοι v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1318, το Δικαστήριο είπε στη σελ. 1336:-
"Πρέπει όμως να ειπωθεί ότι δεν είναι ανάγκη η Επιτροπή να αναφέρεται ονομαστικά στον κάθε υποψήφιο. Η Επιτροπή σε περιπτώσεις προαγωγής έχει ενώπιόν της όλους τους φακέλους και κατάλογο των υποψηφίων που έχουν τα προσόντα. Σύμφωνα με το τεκμήριο της κανονικότητας, στην απουσία μαρτυρίας ή ένδειξης για το αντίθετο, γίνεται δεκτό ότι η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη της και συγκρίνει όλους τους υποψήφιους."
Στο πρακτικό της Επιτροπής αναφέρεται ρητά ότι αυτή ασχολήθηκε με τη γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων. Το τεκμήριο της αρχής της κανονικότητας δεν έχει κλονιστεί από τον αιτητή. Το πρακτικό της Επιτροπής είναι διαμετρικά αντίθετο με τον ισχυρισμό του αιτητή, ο οποίος παρέμεινε ατεκμηρίωτος και, ως εκ τούτου, αβάσιμος.
Η προφορική εξέταση σε θέσεις πρώτου διορισμού και προαγωγής προνοείται από το Άρθρο 34(8) του Νόμου. Η παράγραφος (9) ρητά προβλέπει ότι η Επιτροπή όφειλε να λάβει δεόντως υπόψη της "και την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση".
Ο ισχυρισμός ότι η Επιτροπή κατέληξε στην προσβαλλόμενη απόφαση μόνο από την κρίση για την απόδοση στην προφορική εξέταση δεν ευσταθεί. Από το πρακτικό της Επιτροπής προκύπτει ότι η απόδοση των υποψηφίων συνεκτιμήθηκε με όλους tους άλλους παράγοντες. Κατά την εξέταση αξιολογήθηκαν, όπως είναι νομοθετικά και νομολογιακά επιτρεπτό, θέματα αναφορικά με τις γνώσεις, την προσωπικότητα και την καταλληλότητα του υποψήφιου για την προαγωγή στην ανώτατη αυτή θέση της διοικητικής ιεραρχίας. (Βλ., μεταξύ άλλων, Costas Paschali v. The Republic of Cyprus (1988) 3 C.L.R. 1897· Κυπριακή Δημοκρατία v. Ανδρέα Γιαλλουρίδη και Άλλων, (ανωτέρω)).
Ο αιτητής στην Προσφυγή Αρ. 647/91 παραπονείται ότι η Επιτροπή απλώς ψήφισε και δεν εξέδωσε αιτιολογημένη απόφαση.
Η απόφαση της Επιτροπής δηλώνει αντικειμενική εκτίμηση των στοιχείων και των δεδομένων των υποψηφίων, αντικατοπτρίζει τη σύγκριση και την κατάληξη στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Είναι γεγονός ότι το Δικαστήριο τούτο ακύρωσε διορισμό ο οποίος αποφασίστηκε χωρίς αιτιολογία με μυστική ψηφοφορία. (Βλ. Nicolaides v. Municipality of Latsia (1987) 3 C.L.R. 1496, σελ. 1510· Αργύρης Κ. Γεωργίου και Δήμου Πόλης Χρυσοχούς (1990) 3 A.A.Δ. 502.)
Οι αποφάσεις αυτές διαφοροποιούνται πλήρως και δεν ασκούν καμιά επιρροή στην παρούσα υπόθεση.
Τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία δεν υποστηρίζουν τον ισχυρισμό της υπέρμετρης βαρύτητας στην απόδοση των υποψηφίων στην προφορική εξέταση.
Σε περιπτώσεις διορισμών ή προαγωγής σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις η Επιτροπή έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια στην επιλογή του καταλληλότερου υποψηφίου για διορισμό ή προαγωγή. (Βλ., μεταξύ άλλων, Andreas Frangos v. Republic (Public Service Commission) (1970) 3 C.L.R. 312, 343· Takis Christou v. Republic (Public Service Commission) (1977) 3 C.L.R. 11, 24· Ierides v. Republic (1980) 3 C.L.R. 165· Gregoriou and Others v. Republic (1985) 3 C.L.R. 1309, 1320· Simillis v. Republic (1986) 3 C.L.R. 608· Andreas Z. Georghiou and Others v. The Republic of Cyprus, (1988) 3 C.L.R. 678· Δημήτρης Παπαδόπουλος v. Κυπριακής Δημοκρατίας, (ανωτέρω)).
Ο δικηγόρος του αιτητή στην Προσφυγή Αρ. 620/91 και ο αιτητής στην Προσφυγή Αρ. 647/91 έκαμαν εκτεταμένη αναφορά και σύγκριση μεταξύ των αιτητών και του ενδιαφερομένου μέρους. Αναφέρθηκαν στα προσόντα, στην πείρα, στην αξία και στην αρχαιότητα.
Η αρχαιότητα στην παρούσα περίπτωση - ανώτατη διευθυντική θέση πρώτου διορισμού και προαγωγής - έχει περιορισμένη σημασία.
Οι αιτητές υπέβαλαν ότι η Επιτροπή απέτυχε να επιλέξει τον καταλληλότερο υποψήφιο και ο καθένας για τον εαυτό του ισχυρίστηκε ότι ήταν ο καταλληλότερος υποψήφιος.
Η υπόθεση αυτή θα κριθεί με βάση τις ακόλουθες αρχές που έχουν καθιερωθεί από το Δικαστήριο:-
1. Το Διοικητικό Δικαστήριο δεν ακυρώνει απόφαση ,διορισμού ή προαγωγής αν η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με το Νόμο και τα γεγονότα της συγκεκριμένης υπόθεσης και ήταν εύλογα επιτρεπτή.
2. Tο Δικαστήριο δεν υποκαθιστά τη δική του κρίση, αναφορικά με την επιλογή του καταλληλότερου υποψήφιου για προαγωγή ή διορισμό, με την κρίση του αρμοδίου οργάνου.
(Βλ., μεταξύ άλλων, Alexandros Christou and Others and The Republic (Public Service Commission) 4 R.S.C.C. 1, σελ. 6· Charalambos Georghiades and Another v. Republic (Public Service Commission) (1970) 3 C.L.R. 257, στη σελ. 268· Odysseas Georghiou v. Republic (Public Service Commission) (1976) 3 C.L.R. 74, σελ. 82· Piperi and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1306· Κλέαρχος Μιλτιάδους και Άλλοι v. Κυπριακής Δημοκρατίας, (ανωτέρω)).
Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει εκτός εάν αιτητής αποδείξει έκδηλη υπεροχή έναντι του υποψήφιου που διορίστηκε ή προήχθηκε. (Βλ., μεταξύ άλλων, HjiIoannou v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1041).
Το Δικαστήριο εξέτασε με πολλή προσοχή τα επιχειρήματα των αιτητών σε συνάρτηση με όλα τα στοιχεία ενώπιόν του.
Οι αιτητές και το ενδιαφερόμενο μέρος είναι αξιόλογοι δημόσιοι υπάλληλοι με μακρά ευδόκιμη υπηρεσία σε ψηλές θέσεις της διοικητικής ιεραρχίας.
Η Επιτροπή είχε πράγματι κατάλληλους υποψηφίους για πλήρωση της θέσης, η οποία αποτελεί την κορωνίδα της δημόσιας υπηρεσίας.
Το Δικαστήριο αυτό δεν υποκαθιστά την κρίση της Επιτροπής. Το Ανώτατο Δικαστήριο, στην άσκηση της Αναθεωρητικής του Δικαιοδοσίας, ελέγχει τη νομιμότητα της πράξης. Ούτε διορίζει, ούτε επιλέγει, ούτε κυβερνά. Ασκεί Ακυρωτική Δικαιοδοσία μέσα σε καθορισμένα πλαίσια.
Οι αιτητές δεν έχουν αποδείξει έκδηλη υπεροχή έναντι του ενδιαφερομένου μέρους.
Η Επιτροπή άσκησε, σύμφωνα με το Νόμο, τη διακριτική της ευχέρεια και κατέληξε στην προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία είναι εύλογα επιτρεπτή σ' αυτή και είναι αιτιολογημένη με επάρκεια. Η αιτιολογία υποστηρίζεται από τα στοιχεία των φακέλων.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, οι προσφυγές αποτυγχάνουν και απορρίπτονται.
Καμιά διαταγή για έξοδα.
Oι προσφυγές απορρίπτονται χωρίς διαταγή για έξοδα.