ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1993) 4 ΑΑΔ 943
29 Απριλίου, 1993
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
ANAΦOPIKA ME TO APΘPO 146 TOY ΣYNTAΓMATOΣ
ΜΑΡΙΑ ΜΙΧΑΗΛ ΠΑΠΑΛΛΗ,
Αιτήτρια,
v.
ΕΠΑΡΧΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 41/92)
Ο περί Φρεάτων Νόμος, Κεφ. 351 — Γενικός Νόμος περί φρεάτων που συμπληρώνει τον ειδικό περί Υδατοπρομήθειας (ειδικά μέτρα) Νόμο 32/64 — Άρθρα 7 και 8 του Κεφ. 351 — Έννομη προστασία σε ιδιοκτήτες φρεάτων παρέχεται εφόσον απέχουν λιγότερο από 80 πόδια από το νέο φρέαρ και επηρεάζονται από αυτό — Έκδοση καλυπτικής άδειας σε φρέαρ γειτονικό της αιτήτριας, που απέχει 400 πόδια από το δικό της — Δεν έχει έννομο συμφέρον προσβολής της απόφασης.
Η αιτήτρια προσέβαλε με την προσφυγή της την απόφαση των καθ' ων η αίτηση, να παραχωρήσουν στο ενδιαφερόμενο μέρος καλυπτική άδεια ανόρυξης γεώτρησης για διάτρηση στο κτήμα της, που βρισκόταν πλησίον του κτήματος της αιτήτριας.
Οι καθ' ων η αίτηση πρόβαλαν προδικαστική ένσταση, ότι η αιτήτρια στερείτο εννόμου συμφέροντος προσβολής της επίδικης απόφασης, καθ' ότι σύμφωνα με τα Άρθρα 7 και 8 του περί Φρεάτων Νόμου Κεφ. 351 περιοριζόταν σε φρέατα τα οποία απείχαν λιγότερο από 80 πόδια μεταξύ τους και μάλιστα εφόσον η ποσότητα νερού τους εμειώνετο ουσιωδώς. Στην επίδικη περίπτωση το φρέαρ του ενδιαφερόμενου μέρους απείχε 400 περίπου πόδια από αυτό της αιτήτριας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Ο Γενικός περί Φρεάτων Νόμος είναι το Κεφ. 351, όπως τροποποιήθηκε. Πολλά ζητήματα τα οποία αφορoύν στην άδεια ανόρυξης φρέατος, δεν προβλέπονται από τον περί Υδατοπρομήθειας (Ειδικά Μέτρα) Νόμος (Ν. 32/64). Συνεπώς, η νομοθεσία αυτή δεν είναι αυτοτελής, αλλά για ορισμένα θέματα είναι απαραίτητος ο συσχετισμός της με το Γενικό περί Φρεάτων Νόμο, ο οποίος συμπληρώνει τον ειδικό, για όσα ζητήματα δεν καλύπτονται από αυτόν. Όπως αναλύθηκε και στην πρόσφατη απόφαση Τροοδία Ιωνά Αριστοδήμου v. Δημοκρατίας:
"Η έννομη προστασία σε ιδιοκτήτες φρεάτων καθορίζεται στις πρόνοιες των Άρθρων 7 και 8 του περί Φρεάτων Νόμου. Η προστασία περιορίζεται σε φρέατα που απέχουν λιγότερο από 80 πόδια από το νέο φρέαρ και στην περίπτωση που η ποσότητα του νερού ουσιαστικά μειώνεται, ή είναι πιθανόν ουσιαστικά να μειωθεί από την άντληση ύδατος από φρέαρ που ανορύσσεται σε απόσταση λιγότερη απο 80 πόδια. Αν η απόσταση είναι πάνω από 80 πόδια, ο ιδιοκτήτης δεν έχει νόμιμο δικαίωμα, προστασία ή θεραπεία."
Σύμφωνα με το Άρθρο 146(2) του Συντάγματος, ο αιτητής θα πρέπει να έχει έννομο συμφέρον για να μπορεί να προσβάλει μια πράξη με προσφυγή. Ο αιτητής πρέπει να υφίσταται βλάβη υπό ορισμένη ιδιότητα, που αναγνωρίζεται από τους κανόνες δικαίου, δηλαδή να υπάρχει μια ειδική έννομη σχέση αυτού με την προσβαλλόμενη πράξη. Το συμφέρον δεν είναι ταυτόσημο με το δικαίωμα.
Η αιτήτρια δεν είχε έννομο συμφέρον για την άσκηση της παρούσας προσφυγής, για το λόγο ότι η απόσταση του φρέατος της από το επίδικο ξεπερνούσε τα 80 πόδια.
H προσφυγή απορρίπτεται με £250 έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Χαραλάμπους v. Επάρχου Πάφου (1989) 3 Α.Α.Δ. 133,
Αριστοδήμου v. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 2498.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία η αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση των καθ' ων η αίτηση να παραχωρήσουν στο ενδιαφερόμενο μέρος, καλυπτική άδεια ανορύξεως γεωτρήσεως για διάτρηση μέσα στο κτήμα της, πλησίον του κτήματος της Αιτήτριας στο Μένοικο.
Μ. Βασιλείου, για την Αιτήτρια.
Μ. Τσαγγαρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
XPYΣOΣTOMHΣ, Δ.: Η αιτήτρια με την προσφυγή αυτή ζητά από το Δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία:
"Α. Δήλωση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η απόφαση και/ή πράξη του καθ' ου η αίτηση αρ. 1 και/ή των καθ' ων η αίτηση και/ή εκατέρου τούτων να παραχωρήσουν στην Γεωργία Ανδρέου Αντωνιάδου, καλυπτική άδεια ανορύξεως γεωτρήσεως που φέρει αρ. 02883 ημερ. 7.11.91 για διάτρηση μέσα στο κτήμα της Τεμ. 903 Φ/Σχ. ΧΧΙΧ/14 πλησίον του κτήματος της Αιτητρίας αρ. τεμ. 901 Φ/Σχ. ΧΧΙΧ/14 στο Μένοικο, είναι άκυρη χωρίς καμιά Νομική ισχύ ως παράνομη και/ή πεπλανημένη και/ή αυθαίρετη και/ή ως εκδοθείσα καθ' υπέρβαση και/ή κατάχρηση εξουσίας και/ή άλλως πως."
H αιτήτρια είναι ιδιοκτήτρια του υπ' αρ. 901 Τεμαχίου, Φ/Σχ. ΧΧΙΧ/14, στο χωριό Μένοικο. Το τεμάχιό της ήταν περιβόλι και η αιτήτρια ασχολείτο με γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες. Στο τεμάχιο της αιτήτριας υπήρχε διάτρηση η οποία ανορύχθηκε κατόπιν άδειας με ημερ. 21.10.91, με την οποία αρδεύονταν τα οπωροφόρα δένδρα που υπήρχαν στο περιβόλι.
Η γεώτρηση του ενδιαφερόμενου μέρους ανορύχθηκε κατ' αρχήν παράνομα μέσα στο τεμάχιο 903, Φ/Σχ. ΧΧΙΧ/14, στο χωριό Μένοικο, σε απόσταση 400 πόδια περίπου από τη γεώτρηση της αιτήτριας και μέσα σε ελεγχόμενη περιοχή, δυνάμει του περί Υδατοπρομήθειας (Ειδικά Μέτρα) Νόμου 32/64. Το νερό της εν λόγω γεώτρησης προοριζόταν για την υδροδότηση του χοιροστασίου του αδελφού της ενδιαφερόμενης, το οποίο βρισκόταν σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων από την εν λόγω γεώτρηση.
Η αιτήτρια από την έναρξη των διατρητικών εργασιών της παράνομης γεώτρησης, προέβηκε σε παραστάσεις προς τους καθ' ων η αίτηση. Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, με βάση τις πρόνοιες του αρ. 4(1)(γ) του Ν. 32/64, επέβαλε στην ενδιαφερόμενη την ποινή του προστίμου για την ανόρυξη γεώτρησης σε περιοχή ελεγχόμενη δυνάμει των διατάξεων του πιο πάνω νόμου.
Η αίτηση της ενδιαφερόμενης για την παραχώρηση άδειας ανόρυξης γεώτρησης και χρήσης νερού για τις ανάγκες του χοιροστασίου του αδελφού της, έγινε αποδεκτή από το Διευθυντή του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, με την προϋπόθεση ότι η αντλούμενη ποσότητα δε θα ξεπερνούσε τα πέντε κυβικά μέτρα την ημέρα και ότι θα εγκαθίστατο υδρομετρητής που θα εσφραγίζετο και θα ελέγχετο περιοδικά.
Στις 7.11.91, εκδόθηκε στην ενδιαφερόμενη η σχετική καλυπτική άδεια ανόρυξης φρέατος μαζί με τους προαναφερθέντες όρους.
Είναι ισχυρισμός της αιτήτριας πως η διάτρηση που έγινε σε μη επιτρεπόμενη απόσταση από τη δική της, επηρέασε ουσιωδώς την απόδοση του νερού της διάτρησής της, η οποία μειώθηκε σημαντικά και επέφερε ανεπανόρθωτες βλάβες στα δένδρα και τις φυτείες της και οικονομική ζημιά στην ίδια.
Είναι η εισήγηση της αιτήτριας πως η επίδικη απόφαση ήταν παράνομη και άκυρη για τους πιο κάτω λόγους:
1) Σύμφωνα με το άρθρο 4(1)(α) του Ν. 32/64, απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη εργασιών ανορύξεως φρέατος ήταν η προηγούμενη εξασφάλιση άδειας από το αρμόδιο όργανο, συνεπώς, η εκ των υστέρων παραχώρηση καλυπτικής άδειας ήταν αντίθετη προς το άρθρο 4(1)(α) του Νόμου και συνιστούσε νομιμοποίηση της παρανομίας.
2) Οι καθ' ων η αίτηση ουδεμία έρευνα διενήργησαν ώστε να διαπιστώσουν τον επηρεασμό των φυτειών της αιτήτριας και το βάσιμο των λόγων έκδοσης της επίδικης άδειας.
3) Ενώ οι άδειες ανόρυξης φρέατος είναι σύμφωνα με το Νόμο προσωποπαγείς, οι καθ' ων η αίτηση εξέδοσαν άδεια για χρήση νερού, όχι από την ίδια την ενδιαφερόμενη, αλλά από τρίτο πρόσωπο.
4) Οι καθ' ων η αίτηση ενήργησαν κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης, γιατί η περιοχή ήταν ελεγχόμενη σύμφωνα με το Νόμο και οι άδειες έπρεπε να δίδονται με φειδώ και σύνεση και μόνο κάτω από τις προϋποθέσεις του Νόμου.
5) Η επίδικη απόφαση ήταν το αποτέλεσμα δυσμενούς διάκρισης και άνισης μεταχείρισης σε βάρος της αιτήτριας.
Ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση ήγειρε προδικαστική ένσταση ισχυριζόμενος απουσία έννομου συμφέροντος από μέρους της αιτήτριας, για το λόγο ότι η έννομη προστασία που παρείχετο από τα άρθρα 7 και 8 του περί Φρεάτων Νόμου Κεφ. 351, όπως τροποποιήθηκε, περιοριζόταν σε φρέατα τα οποία απείχαν λιγότερο από 80 πόδια μεταξύ τους και μάλιστα, στην περίπτωση που η ποσότητα νερού εμειώνετο ουσιωδώς. Στην υπό εξέταση περίπτωση, συνέχισε, το νέο φρέαρ βρισκόταν σε απόσταση 400 περίπου ποδών από το φρέαρ της αιτήτριας και ως εκ τούτου η ιδιοκτήτρια του δεν εδικαιούτο οποιασδήποτε θεραπείας ή προστασίας από το Νόμο.
Αντικρούοντας την προδικαστική ένσταση η αιτήτρια υπέβαλε πως οι πρόνοιες του Κεφ. 351 δεν είχαν εφαρμογή στην υπό εξέταση περίπτωση, για το λόγο ότι και οι δυο διατρήσεις βρίσκονταν σε ελεγχόμενη περιοχή όπου εφαρμογή είχαν μόνο οι πρόνοιες του Ν. 32/64. Στις εν λόγω πρόνοιες, συνέχισε η αιτήτρια, δεν υπήρχε θέμα απόστασης των γεωτρήσεων μεταξύ τους, συνεπώς, κανένας περιορισμός στο δικαίωμα άσκησης προσφυγής δεν ετίθετο.
Σύμφωνα με το άρθρο 3(1) του Ν. 32/64, οι διατάξεις του Νόμου αυτού έχουν εφαρμογή "καθ' όσον αφορά τα εν τω παρόντι Νόμω προνοούμενα ζητήματα, αποκλειομένης της εφαρμογής παντός ετέρου Νόμου". Σύμφωνα με το πιο πάνω εδάφιο, αποκλείεται η εφαρμογή παντός ετέρου νόμου μόνον για τα ζητήματα εκείνα για τα οποία γίνεται ειδική πρόνοια στο Ν. 32/64 και κατά συνέπεια για όσα ζητήματα δεν καλύπτονται από τον ειδικό αυτό νόμο, δεν υπάρχει απαγόρευση εφαρμογής ετέρου νόμου.
Ο γενικός περί Φρεάτων Νόμος είναι το Κεφ. 351, όπως τροποποιήθηκε. Πολλά ζητήματα τα οποία αφορούν στην άδεια ανόρυξης φρέατος, δεν προβλέπονται από το Ν. 32/64. Συνεπώς, η νομοθεσία αυτή δεν είναι αυτοτελής, αλλά για ορισμένα θέματα είναι απαραίτητος ο συσχετισμός της με το γενικό περί Φρεάτων Νόμο, ο οποίος συμπληρώνει τον ειδικό, για όσα ζητήματα δεν καλύπτονται από αυτόν. Τα ζητήματα εκείνα τα οποία προνοούνται ειδικά από το Ν. 32/64 και για τα οποία έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του Νόμου αυτού και μόνον, είναι μεταξύ άλλων, η ανάγκη σύμπραξης του Διευθυντή Αναπτύξεως Υδάτων για την έκδοση άδειας, η ευχέρεια επιλογής πρόσθετων όρων και περιορισμών ή η ακύρωση της άδειας αν οι περιστάσεις μεταβλήθηκαν, κλπ.
Στην πρόσφατη απόφαση Κώστας Μιλτιάδους Χαραλάμπους v. Επάρχου Πάφου (1989) 3 Α.Α.Δ. 133, αναφέρθηκαν τα ακόλουθα σχετικά:
"Συσχετισμός των προνοιών του Ν. 32/64 με εκείνες του Περί Φρεάτων Νόμου Κεφ. 351 (Βλ. Τροποποιητικούς Νόμους Ν. 47/61, Ν. 19/62 και Ν. 88/84) αποκαλύπτει ότι απώτερος στόχος του νομοθέτη με τη θέσπιση της νομοθεσίας του 1964 ήταν η επιβολή πρόσθετων περιορισμών στην παραχώρηση άδειας σε ιδιώτες για την ανόρυξη φρεάτων σε ελεγχόμενες περιοχές όπου το πρόβλημα των υδάτινων πόρων παρουσιάζεται ιδιαίτερα οξύ. Στις ελεγχόμενες περιοχές παραχώρηση άδειας για ανόρυξη φρέατος συναρτάται με τους διαθέσιμους υδάτινους πόρους στην ευρύτερη περιοχή - την ελεγχόμενη περιοχή - καθώς και το πρόγραμμα για την χρησιμοποίησή τους."
Με βάση την πιο πάνω ανάλυση, η προδικαστική ένσταση γίνεται αποδεκτή. Όπως αναλύθηκε και στην πρόσφατη απόφαση Τροοδία Ιωνά Αριστοδήμου v. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 2498:
"Η έννομη προστασία σε ιδιοκτήτες φρεάτων καθορίζεται στις πρόνοιες των Άρθρων 7 και 8 του περί Φρεάτων Νόμου. Η προστασία περιορίζεται σε φρέατα που απέχουν λιγότερο από 80 πόδια από το νέο φρέαρ και στην περίπτωση που η ποσότητα του νερού ουσιαστικά μειώνεται, ή είναι πιθανόν ουσιαστικά να μειωθεί από την άντληση ύδατος από φρέαρ που ανορύσσεται σε απόσταση λιγότερη από 80 πόδια. Αν η απόσταση είναι πάνω από 80 πόδια, ο ιδιοκτήτης δεν έχει νόμιμο δικαίωμα, προστασία ή θεραπεία."
Σύμφωνα με το άρθρο 146(2) του Συντάγματος, ο αιτητής θα πρέπει να έχει έννομο συμφέρον για να μπορεί να προσβάλει μια πράξη με προσφυγή. Ο αιτητής πρέπει να υφίσταται βλάβη υπό ορισμένη ιδιότητα, που αναγνωρίζεται από τους κανόνες δικαίου, δηλαδή να υπάρχει μια ειδική έννομη σχέση αυτού με την προσβαλλόμενη πράξη. Το συμφέρον δεν είναι ταυτόσημο με το δικαίωμα.
Η αιτήτρια δεν είχε έννομο συμφέρον για την άσκηση της παρούσας προσφυγής, για το λόγο ότι η απόσταση του φρέατος της από το επίδικο ξεπερνούσε τα 80 πόδια.
Ενόψει της κατάληξης αυτής, δεν κρίνω σκόπιμο να ασχοληθώ με την ουσία της προσφυγής.
Η προσφυγή απορρίπτεται και η επίδικη πράξη επικυρώνεται. Η αιτήτρια να πληρώσει £250 έξοδα στους καθ' ων η αίτηση.
H προσφυγή απορρίπτεται με £250,- έξοδα.