ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2019:C378
AΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 101/13
(Υποθ. Αρ. 1458/11)
18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π. , ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΛΙΑΤΣΟΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
xxxx ΜΙΧΑΗΛ
ΕΦΕΣΕΙΟΝΤΑ/ΑΙΤΗΤΗ
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗ
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΗΣ/ΚΑΘ' ΗΣ Η ΑΙΤΗΣΗ
--------------------
Μ. Μενελάου με Χρ. Ιωαννίδου (κα), για τον Εφεσείοντα:
Λ. Ουστά (κα), Αν. Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη
-------------------------------------
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π. Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Παρπαρίνο, Δ.
----------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Παρπαρίνος, Δ. Σύμφωνα με τα αναμφισβήτητα γεγονότα τα οποία καταγράφονται στην πρωτόδικη απόφαση, ο Εφεσείων στις 6.8.2011 αφυπηρέτησε από τη θέση του λοχία στην Πυροσβεστική σε ηλικία 51 ετών και με ημερομηνία γέννησης 17.4.1960. Υπηρέτησε στην Πυροσβεστική Υπηρεσία συνολικά 29 έτη, 6 μήνες και 29 ημέρες. Έχοντας υπηρετήσει άνω των 25 ετών, αλλά εφόσον αφυπηρέτησε πριν την συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας του, έλαβε ως προσαύξηση τους πρόσθετους μήνες υπηρεσίας άνω των 25 ετών υπηρεσίας μέχρι το ανώτατο όριο των 60 μηνών, δηλαδή τα πέντε έτη, τα οποία ο αιτητής υπολοιπόταν κατά λιγότερο από έξι μήνες.
Το παράπονο του Εφεσείοντα όπως αυτό εκδηλώθηκε με την αίτηση ακυρώσεως του, είναι ότι θα έπρεπε να λάβει αντί του πιο πάνω ωφελήματος, το ωφέλημα που συνίστατο σε αύξηση δύο ετήσιων προσαυξήσεων της κλίμακας του Α8+1 ως η πρόνοια του Άρθρου 8(2) του Περί Συντάξεων Νόμου του 1997, Ν.97(Ι)/97.
Το Άρθρο 8(2) του Ν.97(Ι)/97 όπως αυτό τροποποιήθηκε από το Ν.37(Ι)/2010 και το οποίο ευρίσκετο σε ισχύ κατά το χρόνο αφυπηρέτησης του Εφεσείοντα στις 6.8.2011 προέβλεπε ως ακολούθως:
"Συντελεστής σύνταξης και εφάπαξ ποσό
8. (1) ............................ ..............
(2) Τηρουμένων των διατάξεων για ανώτατο ποσοστό σύνταξης, σε περίπτωση υπαλλήλου ο οποίος υπηρέτησε ως αστυνομικός ή λοχίας πάνω από είκοσι πέντε έτη η συντάξιμη υπηρεσία του επαυξάνεται κατά τόσους πρόσθετους μήνες όσοι είναι οι μήνες της υπηρεσίας του πάνω από είκοσι πέντε έτη, με ανώτατο όριο επαύξησης εξήντα μήνες:
Νοείται ότι σε περίπτωση αφυπηρέτησης μέλους της Αστυνομίας με το βαθμό του αστυνομικού ή λοχία-
(α) Με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας του· ή
(β) δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου (ε) του άρθρου 9 (Περιπτώσεις χορήγησης συνταξιοδοτικών ωφελημάτων) του παρόντος Νόμου, αφού συμπληρώσει τους μήνες υπηρεσίας που διασφαλίζουν το ανώτατο ποσοστό σύνταξης,
θα λογίζεται ότι οι συντάξιμες απολαβές του αυξάνονται κατά ποσό ίσο με δύο ετήσιες προσαυξήσεις της κλίμακας του:
Νοείται περαιτέρω ότι οι διατάξεις του παρόντος εδαφίου εφαρμόζονται μόνο στην περίπτωση αφυπηρέτησης μέλους της Αστυνομίας που έχει βαθμό όχι ανώτερο του λοχία το οποίο υπηρετεί κατά την 10η Μαρτίου 2010 και το οποίο αφυπηρετεί με τη συμπλήρωση του πεντηκοστού πέμπτου έτους της ηλικίας του ή σε οποιοδήποτε προγενέστερο χρόνο:
Νοείται έτι περαιτέρω ότι σε περίπτωση αφυπηρέτησης μέλους της Αστυνομίας που έχει βαθμό όχι ανώτερο του λοχία-
(α) το οποίο συμπληρώνει το πεντηκοστό πέμπτο έτος της ηλικίας του μεταξύ της 11ης Μαρτίου 2010 και της 10ης Σεπτεμβρίου 2011, και των δύο ημερομηνιών περιλαμβανομένων, θα λογίζεται ότι οι συντάξιμες απολαβές του αυξάνονται κατά ποσό ίσο με δύο ετήσιες προσαυξήσεις της κλίμακάς του. ή
(β) το οποίο συμπληρώνει το πεντηκοστό πέμπτο έτος της ηλικίας του μεταξύ της 11ης Σεπτεμβρίου 2011 και της 10ης Μαρτίου 2013, και των δύο ημερομηνιών περιλαμβανομένων, θα λογίζεται ότι οι συντάξιμες απολαβές του αυξάνονται κατά ποσό ίσο με μία ετήσια προσαύξηση της κλίμακάς του."
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση ακυρώσεως του αιτητή με το ακόλουθο αιτιολογικό:
"Η τροποποίηση επέφερε τις εξής αλλαγές, κατά σταδιακό μάλιστα τρόπο: (i) όσοι υπηρετούσαν στις 10.3.2010 και αφυπηρετούσαν συμπληρώνοντας την ηλικία των 55 ετών σε βαθμό όχι ανώτερο από του λοχία, δικαιούνταν επίσης στο ευεργέτημα των δύο ετήσιων προσαυξήσεων. Αυτό το ευεργέτημα ήταν ουσιαστικά επέκταση της αρχικής επιφύλαξης, αλλά μόνο (έτσι το καθορίζει ρητά η προστεθείσα επιφύλαξη), για όσους στις 10.3.2010, συμπλήρωναν το 55ο έτος. Η φράση «ή σε οποιοδήποτε προγενέστερο χρόνο», ορθά ερμηνευόμενη, δεν συναρτάται προς την ηλικία των 55 ετών μόνο, αλλά και προς την ημερομηνία 10.3.2010. Δεν μπορεί να αποσυνδεθούν τα δύο, όπως επιχειρεί ο αιτητής, διαφορετικά η ημερομηνία 10.3.2010 δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία. Δεν μπορεί, δηλαδή, απλώς ο λοχίας που υπηρετούσε στις τάξεις της αστυνομίας στις 10.3.2010, αλλά αφυπηρετούσε οποτεδήποτε πριν τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας του, να δικαιούται στην περαιτέρω αύξηση των δύο ετήσιων προσαυξήσεων στη σύνταξη του. Τέτοια ερμηνεία εμφανώς θα εξουδετέρωνε την αρχική επιφύλαξη, (η οποία και δεν αλλοιώθηκε), που συνάρτησε ρητά τη συμπλήρωση του 55ου έτους με τις δύο ετήσιες προσαυξήσεις.
(ii) Το ότι η ηλικία των 55 ετών παραμένει το ουσιαστικό κριτήριο για την προσθήκη των δύο ετησίων προσαυξήσεων φανερώνεται και από την περαιτέρω επιφύλαξη που προσέθεσε ο Νόμος αρ. 37(Ι)/2010. Στις δύο υποπαραγράφους (α) και (β), η ηλικία της συμπλήρωσης των 55 ετών συναρτάται με δύο περιόδους χρόνου, η μια μεταξύ 11.3.2010-10.9.2011 και η άλλη μεταξύ 11.9.2011-10.3.2013. Στην πρώτη περίπτωση, η αύξηση είναι ίση με δύο ετήσιες προσαυξήσεις, στη δεύτερη, η αύξηση περιορίζεται στη μια ετήσια προσαύξηση.
Επομένως, η όλη προσθήκη των δύο περαιτέρω επιφυλάξεων με το Νόμο αρ. 37(Ι)/2010, ήταν περιοριστικής φύσεως εφόσον η εισαγωγή της έγινε υπό τύπον διευκρινίσεως και αποκλειστικά αφορούσε τους εν υπηρεσία ουχί ανώτερους του βαθμού του λοχία, οι οποίοι κατά την περίοδο 10.3.2010-10.3.2013 συμπλήρωναν το 55ο έτος της ηλικίας τους για σκοπούς αφυπηρέτησης. Ο αιτητής επέλεξε να αφυπηρετήσει σε ηλικία 51 ετών και άρα στις 10.3.2010, δεν ήταν εν πάση περιπτώσει 55 ετών. Η φράση «ή σε οποιοδήποτε προγενέστερο χρόνο», σημαίνει υπό το φως όλων των ανωτέρω, ότι θα έπρεπε να είχε, ούτως ή άλλως, συμπληρώσει πριν τις 10.3.2010, την ηλικία των 55 ετών και όχι ότι μπορούσε να αφυπηρετήσει σε μικρότερη ηλικία. Άλλωστε ο αιτητής δεν αφυπηρέτησε στις 10.3.2010 ή προγενέστερα, αλλά στις 6.8.2011. Ούτε τότε όμως ενέπιπτε στις περαιτέρω επιφυλάξεις της τροποποίησης, εφόσον στις περιόδους που εκεί καθορίζονται, θα έπρεπε να είχε συμπληρώσει και πάλι την ηλικία των 55 ετών."
(η υπογράμμιση είναι δική μας)
Με τρεις (3) λόγους Έφεσης ο Εφεσείων προσβάλλει την πρωτόδική απόφαση ως εσφαλμένη. Με τον πρώτο εισηγείται ότι εσφαλμένα απερρίφθη η προσφυγή του διότι τα δεδομένα του δεν καλύπτονται από την τροποποίηση που επήλθε με τον τροποποιητικό Νόμο Ν.37(Ι)/2010 και η αλλαγή που επέφερε δεν επηρέασε τα δεδομένα του Εφεσείοντα. Επίσης, ότι εσφαλμένα έκρινε ότι σημείο αναφοράς πριν και μετά την τροποποίηση με τον Ν.37(Ι)/2010 είναι η συμπλήρωση της ηλικίας των 55 ετών ως παρέχουσα το δικαίωμα στην αφυπηρέτηση, του ευεργετήματος των δύο πρασαυξήσεων (2ος λόγος). Τέλος, με τον τρίτο λόγο εισηγείται ότι εσφαλμένα θεώρησε το πρωτόδικο Δικαστήριο ότι η τροποποίηση που επήλθε με το Ν.37(Ι)/2010 επέφερε την αλλαγή από αυτές αναφέρονται στην πρωτόδικη απόφαση (σελ.8).
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον Εφεσείοντα υποστήριξε ενώπιον μας, όπως και πρωτόδικα, ότι η ορθή ερμηνεία και η εφαρμογή της επιφύλαξης του Άρθρου 8(2) ισχύει την περίπτωση μέλους της Αστυνομίας (α) το οποίο υπηρετεί κατά την 10ην Μαρτίου 2010 ως λοχίας και (β) αφυπηρετεί με την συμπλήρωση του πεντηκοστού πέμπτου έτους της ηλικίας του ή σε οποιοδήποτε προγενέστερο χρόνο. Η τελευταία φράση, σύμφωνα πάντοτε με το συνήγορο, δεν μπορεί να είναι άλλη, παρά η αφυπηρέτηση σε οποιαδήποτε προγενέστερη ηλικία του 55ου έτους της ηλικίας του.
Αντίθετα, η ευπαίδευτη συνήγορος της Εφεσίβλητης εισηγήθηκε ότι ορθά ερμηνεύτηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο και υποστήριξε την πρωτόδικη απόφαση ως ορθή.
Δεδομένου ότι τα πραγματικά δεδομένα είναι σταθερά και μη αμφισβητούμενα, οι τρεις λόγοι έφεσης θα συνεξετασθούν. Το μόνο θέμα το οποίο χρήζει εξέτασης στα πλαίσια της παρούσας έφεσης είναι η ερμηνεία της τελευταίας φράσης της επιφύλαξης του Άρθρου 8(2) του Νόμου. Επαναλαμβάνουμε για ευκολία την επιφύλαξη:
"Νοείται περαιτέρω ότι οι διατάξεις του παρόντος εδαφίου εφαρμόζονται μόνο στην περίπτωση αφυπηρέτησης μέλους της Αστυνομίας που έχει βαθμό όχι ανώτερο του λοχία το οποίο υπηρετεί κατά την 10η Μαρτίου 2010 και το οποίο αφυπηρετεί με τη συμπλήρωση του πεντηκοστού πέμπτου έτους της ηλικίας του ή σε οποιοδήποτε προγενέστερο χρόνο."
(η υπογράμμιση είναι δική μας)
Στην Exxon Mobil Cyprus Ltd κ.α. ν. Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού (2011) 3 Α.Α.Δ. 449, στην οποία αναφέρθηκε και ο ευπαίδευτος συνήγορος του Εφεσείοντα, η πλήρης Ολομέλεια με αναφορά στη Δημητριάδης κ.α. ν. Πολυνείκη κ.α. (2008) 3 Α.Α.Δ. 1 ανέφερε σχετικά με τους κανόνες ερμηνείας των Νόμων:
«πρέπει να δίνεται η ερμηνεία η οποία συνάδει με τη λογική ούτως ώστε να αποφεύγονται παράλογα ή άτοπα αποτελέσματα. (Βλ. μεταξύ άλλων Αντωνίου ν. Συμβουλίου Κεντρικού Σφαγείου Κοφίνου (2001) 3(Α) Α.Α.Δ. 164, Γενικός Εισαγγελέας ν. Ευαγόρου (Αρ. 2) (2001) 2 Α.Α.Δ. 285, σελ. 295 και Craies on Statute Law, 17η έκδοση, σελ. 86 και 89).»
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω κρίνουμε ότι η ορθή ερμηνεία είναι ότι η φράση "ή σε προγενέστερο χρόνο" αφορά τα διαλαμβανόμενα στο υπό αναφορά εδάφιο (β) και συναρτάται σε ηλικία προγενέστερη του 55ου έτους. Η δοθείσα ερμηνεία από το πρωτόδικο Δικαστήριο ότι αυτή "δεν συναρτάται προς την ηλικία των 55 ετών μόνο, αλλά και προς την ημερομηνία 10.3.2010" κρίνεται εσφαλμένη.
Ό,τι εισάγεται μετά τη λέξη "και" που συναντάται αμέσως πριν την διάζευξιν "ή" είναι οι διαζευτικοί χρόνοι ηλικίας αφυπηρέτησης δηλαδή είτε με την συμπλήρωση του πενηντακοστού πέμπτου έτους της ηλικίας ή σε οποιοδήποτε προγενέστερο χρόνο εφόσον το μέλος της Αστυνομίας που έχει βαθμό όχι ανώτερο του λοχία υπηρετεί κατά την 10η Μαρτίου 2010 και νοουμένου ότι είχε συμπληρώσει τους μήνες υπηρεσίας προς διασφάλιση του ανώτατου ποσοστού σύνταξης. Η επιφύλαξη αυτή είναι ξεκάθαρο ότι τέθηκε για να καλύψει τις περιπτώσεις αφυπηρετήσεων μέχρι και την 10η Μαρτίου 2010 λαμβανομένου υπόψη ότι ο τροποποιητικός Νόμος Ν.37(Ι)/2010 δημοσιεύθηκε στις 30.4.2010 με την Ε.Ε. Παρ. 1(Ι) Α. 4239, 30.4.2010 και δεν είχε αναδρομική ισχύ.
Με βάση τα πιο πάνω, η Έφεση δεν έχει περιθώρια επιτυχίας καθότι ο Εφεσείων απέτυχε να κατατάξει την περίπτωση του σε οιανδήποτε πρόνοια η οποία παρέχει το ωφέλημα των δύο ετήσιων προσαυξήσεων που επιζητεί. Κατά τον χρόνο αφυπηρέτησης του στις 6.8.2011 με το βαθμό του Λοχία, δεν είχε συμπληρώσει το 55ον έτος της ηλικίας του αλλά το 51ο έτος. Συναφώς δεν μπορούσε να ενταχθεί στις πρόνοιες του Άρθρου 8(2)(α). Περαιτέρω οι περιπτώσεις που καλύπτονται από το Άρθρο 8(2)(β) αφορούν το συνταξιοδοτικό ωφέλημα του Άρθρου 9(ε).
"9. Τηρουμένων των διατάξεων του Νόμου, σύνταξη και εφάπαξ ποσό ή φιλοδώρημα ή άλλο ωφέλημα χορηγείται σε υπάλληλο κατά την αφυπηρέτηση του σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
(α) .............·
(β)
(γ) .........
(δ) ............
(ε) αν η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας στην περίπτωση δημόσιου υπαλλήλου ή ο οικείος Υπουργός στην περίπτωση μέλους της Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ή των Δυνάμεων Ασφαλείας ή του Στρατού ικανοποιηθεί από έκθεση Κυβερνητικού Ιατρικού Συμβουλίου ότι ο υπάλληλος δεν μπορεί να εκτελεί τα καθήκοντα του λόγω πνευματικής ή σωματικής ανικανότητας και ότι η ανικανότητα αυτή πιθανόν να είναι μόνιμη."
Ο Εφεσείων δεν ενέταξε και ούτε μπορούσε να εντάξει την περίπτωση του κάτω από το Άρθρο 9(ε) καθότι δεν αντιμετώπιζε οιονδήποτε πρόβλημα ανικανότητας ως ορίζει το Άρθρο.
Ως αποτέλεσμα όλων των πιο πάνω η έφεση απορρίπτεται.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα περιστατικά της υπόθεσης, ουδεμία διαταγή για έξοδα γίνεται.
M.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.,
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.
/γκ