|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2018:C335
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 38/2012
5 Ιουλίου, 2018
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ,
ΓΙΑΣΕΜΗ, ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ/στές]
ΜΕΤΑΞΥ:
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Εφεσείουσας/Καθ΄ ης η Αίτηση
ΚΑΙ
1. XXXXX ΚΑΣΑΠΗ
2. XXXXX ΚΑΣΑΠΗ
Εφεσιβλήτων/Αιτητών
-----------------
Λ. Ουστά (κα), για εφεσείουσα
Α. Αιμιλιανίδης με Α. Μαστίχη (κα), για εφεσίβλητο 1
Α. Αιμιλιανίδης με Α. Μαστίχη (κα) για Α. Β. Ζαχαρίου
& Σία ΔΕΠΕ, για εφεσίβλητο 2
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου δεν είναι ομόφωνη. Η απόφαση της Πλειοψηφίας, με την οποία συμφωνούν οι Παμπαλλής, Δ. και Πούγιουρου, Δ., θα δοθεί από τον Χριστοδούλου, Δ., ενώ αυτή της Μειοψηφίας, με την οποία συμφωνεί ο Γιασεμή, Δ., θα δοθεί από τη Σταματίου, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Πλειοψηφίας)
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Mε την παρούσα έφεση προσβάλλεται η ορθότητα απόφασης αδελφού μας δικαστή, με την οποία ακυρώθηκε η πράξη της εφεσείουσας ημερ. 23.11.09 που απέρριπτε αίτημα των εφεσιβλήτων για εκμίσθωση προς αυτούς τουρκοκυπριακής (Τ/Κ) περιουσίας προκειμένου να εγκαταστήσουν σ΄ αυτή δύο (2) ανεμογεννήτριες για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος προς ικανοποίηση αναγκών του εργοστασίου τουβλοποιϊας που λειτουργούν στο χωριό Καλαβασός της Επαρχίας Λάρνακας (βλ. Α. Κασάπης κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπουργού Εσωτερικών, Υποθ. Αρ. 138/10 ημερ. 31.1.12).
Τα ουσιώδη γεγονότα που συνθέτουν την υπόθεση, καθώς και ο τρόπος προσέγγισης τους από το πρωτόδικο Δικαστήριο, έχουν σε συντομία ως ακολούθως:-
Στις 24.7.06 οι εφεσίβλητοι υπέβαλαν στον Έπαρχο Λάρνακας αίτηση για εκμίσθωση δύο (2) Τ/Κ τεμαχίων στο χωριό Καλαβασός, προκειμένου να εγκαταστήσουν σ΄ αυτά ανεμογεννήτριες για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα Τ/Κ τεμάχια, ανάφεραν στην αίτηση τους, συνόρευαν με το δικό τους τεμάχιο (τεκμ.60) για το οποίο ήδη είχε ζητηθεί άδεια για εγκατάσταση και τρίτης ανεμογεννήτριας.
Με τη λήψη της αίτησης των εφεσιβλήτων, ο Έπαρχος Λάρνακας ζήτησε με επιστολή του ημερ. 19.10.06 τις απόψεις του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως (στο εξής το Τμήμα).
Το Τμήμα, ανταποκρινόμενο στην επιστολή του Επάρχου, του κοινοποίησε έγγραφο ημερ. 25.2.08, στο οποίο ανάφερε ότι παρόλο που το αίτημα των εφεσιβλήτων αντέβαινε στην πρόνοια 4.1.2(α) της Εντολής 2/06 του Υπουργού Εσωτερικών, εντούτοις τοποθετείται θετικά νοουμένου - μεταξύ άλλων - ότι ο Υπουργός Εσωτερικών θα συναινέσει στην παραχώρηση απόκλισης της εν λόγω Εντολής του και θα τηρούνταν όλες οι άλλες πρόνοιες της Εντολής. Περαιτέρω σημείωσε ότι οι εφεσίβλητοι προτίθενται να εγκαταστήσουν και τρίτη ανεμογεννήτρια στο ιδιόκτητο τεμάχιο τους (το υπ΄ αρ. 60) και διευκρίνιζε ότι οι περιεχόμενες στο έγγραφο του απόψεις ήταν προκαταρκτικές.
Παρά την πιο πάνω ευνοϊκή θέση του Τμήματος, το αίτημα των εφεσιβλήτων απορρίφθηκε από τον Κηδεμόνα Τ/Κ περιουσιών (στο εξής ο Κηδεμόνας), με το αιτιολογικό ότι η χρήση Τ/Κ περιουσιών για σκοπούς εγκατάστασης και λειτουργίας αιολικού πάρκου δεν ήταν επιτρεπτή δυνάμει της υπ΄ αρ. 67.039 απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 10.4.08. Ωστόσο, στις 18.2.09, ο Κλάδος Διαχείρισης Τ/Κ περιουσιών της Επαρχιακής Διοίκησης Λάρνακας διέκρινε σε σχετική έκθεση του ότι το αίτημα των εφεσιβλήτων δεν αφορούσε δημιουργία αιολικού πάρκου αλλά την εγκατάσταση δύο (2) ανεμογεννητριών, θέση που επαναλήφθηκε και σε επιστολή του Κλάδου ημερ. 22.4.09. Στη βάση δε της έκθεσης αυτής και αφού λήφθηκε υπόψη και η θετική θέση του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού - στην αρμοδιότητα του οποίου εμπίπτουν θέματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας - το αίτημα των εφεσιβλήτων επανεξετάστηκε από τον Κηδεμόνα ο οποίος εν τέλει το απέρριψε στις 23.11.09, με το ίδιο ως άνω αιτιολογικό. Δηλαδή ότι δυνάμει της προαναφερθείσας απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου δεν ήταν επιτρεπτή η χρησιμοποίηση Τ/Κ γης για σκοπούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Οι εφεσίβλητοι αντέδρασαν στην απορριπτική (μετά από επανεξέταση) πράξη του Κηδεμόνα με προσφυγή, στο πλαίσιο της οποίας πρόβαλαν δύο (2) βασικούς ισχυρισμούς. Ο πρώτος ότι το αίτημα τους δεν αφορούσε τη δημιουργία αιολικού πάρκου η οποία απαγορευόταν βάσει της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου και, ο δεύτερος, πως η απόρριψη του αιτήματος τους αντίκειτο στην αρχή της ισότητας και της καλής πίστης.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού εξέτασε τις εκατέρωθεν θέσεις, αποδέκτηκε την προσφυγή επί της ουσίας, κρίνοντας πως η αιτιολογία που δόθηκε στην απόρριψη του αιτήματος των εφεσιβλήτων εκλάμβανε εσφαλμένα ότι αφορούσε τη δημιουργία αιολικού πάρκου και όχι την εγκατάσταση δύο (2) μόνο ανεμογεννητριών. Παραθέτουμε συναφώς αυτούσιο το σχετικό απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση:-
«Προκύπτουν συναφώς τα εξής προβλήματα, που οδηγούν αναπόφευκτα στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Κατ' αρχάς διαπιστώνεται διάσταση μεταξύ της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου επί της οποίας εδράζεται η προσβαλλόμενη πράξη, με την ίδια την απόφαση της οποίας επιδιώκεται η ακύρωση. Ενώ η απαγόρευση αναφέρεται στην ίδρυση και λειτουργία αιολικών πάρκων, η προσβαλλόμενη πράξη αναφέρεται στη μη χρήση των Τουρκοκυπριακών περιουσιών για σκοπούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Εξ αυτού προκύπτει και το έτερο πρόβλημα. Είναι οι δύο έννοιες ταυτόσημες ή σχετικές έστω, περιλαμβάνουσα η μια την άλλη ή είναι εντελώς διαφορετικές; Πουθενά δεν υπάρχει κάποια εξήγηση ή διαχωρισμός των εννοιών, κατά πόσον αυτές συμπίπτουν ή διαφέρουν. Όπως όμως λέχθηκε και προηγουμένως, η Επαρχιακή Διοίκηση Λάρνακας, Κλάδος Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, του Υπουργείου Εσωτερικών, διέκρινε στην επιστολή της ημερ. 18.2.2009, μεταξύ των δύο, εφόσον θεώρησε ότι το αίτημα των αιτητών δεν αφορούσε τη δημιουργία αιολικού πάρκου. Παρόμοια ακριβώς θέση εκφράστηκε και σε έτερη επιστολή της ίδιας υπηρεσίας ημερ. 22.4.2009 (ερ. 7 του διοικητικού φακέλου), όπου σαφώς η διοίκηση είχε την άποψη ότι το αίτημα δεν αφορούσε τη δημιουργία αιολικού πάρκου, αλλά μόνο την εγκατάσταση δύο ανεμογεννητριών για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και επειδή από το ιδιόκτητο τεμάχιο των αιτητών διέρχονταν γραμμές της Α.Η.Κ. και δεν θα ήταν δυνατή η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών, η εισήγηση ήταν για κατ' εξαίρεση έγκριση του αιτήματος από τον Κηδεμόνα.
Οι πιο πάνω θέσεις της εν λόγω υπηρεσίας τέθηκαν μεταξύ άλλων θεμάτων που αναφέρονται στις επιστολές, για ενημέρωση του Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών για πιθανή επαναξιολόγηση του όλου θέματος και λήψη απόφασης. Η αίτηση απορρίφθηκε τελικά για τον λόγο που καταγράφεται στην προσβαλλόμενη πράξη. Ορθά, επομένως οι αιτητές εισηγούνται ότι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αφορούσε τη γενική απαγόρευση δημιουργίας αιολικών πάρκων, ενώ η αίτηση ήταν για διαφορετικό ζήτημα».
Η εφεσείουσα θεωρεί εσφαλμένη την πρωτόδικη απόφαση για τέσσερις (4) λόγους, προβάλλοντας ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο (α) αποφάσισε ότι η αίτηση των εφεσιβλήτων δεν ενέπιπτε στις περιπτώσεις για τις οποίες δεν επιτρέπεται η παραχώρηση Τ/Κ περιουσίας με βάση την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 10.4.08 (1ος λόγος έφεσης), (β) διαχώρισε τις έννοιες «αιολικό πάρκο» από την «εγκατάσταση ανεμογεννητριών», εντάσσοντας το αίτημα των εφεσιβλήτων στη δεύτερη περίπτωση (2ος λόγος έφεσης), (γ) αποδέκτηκε τη θέση ότι η εγκατάσταση ανεμογεννητριών δεν ισοδυναμεί με τη δημιουργία αιολικού πάρκου (3ος λόγος έφεσης) και (δ) ενήργησε υπό καθεστώς πλάνης τόσο ως προς το αίτημα των εφεσιβλήτων όσο και ως προς το περιεχόμενο της επίδικης απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου (4ος λόγος έφεσης).
Οι πιο πάνω λόγοι έφεσης αναπτύχθηκαν από την ευπαίδευτη συνήγορο της εφεσείουσας ενιαία, με βασική τη θέση ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο προέβη σε ανεπίτρεπτο διαχωρισμό των εννοιών «αιολικό πάρκο», «ανεμογεννήτριες» και «ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» εφόσον πρόκειται για τεχνικής φύσεως θέματα και η επίδικη απόφαση ήταν από κάθε άποψη αιτιολογημένη για τους λόγους που ρητά αναφέρονται σ΄ αυτή. Δεν υπήρξε επομένως πλάνη σ΄ ό,τι αφορά τα γεγονότα που την περιβάλλουν, η δε πράξη του Κηδεμόνα είναι προϊόν ορθής άσκησης διακριτικής ευχέρειας και εφαρμογής των προνοιών που διέπουν τα κριτήρια διάθεσης των Τ/Κ περιουσιών και δη της σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου.
Διαμετρικά αντίθετη είναι η θέση των εφεσιβλήτων, οι οποίοι αντέταξαν ότι η αίτηση τους πληρούσε όλα τα κριτήρια και έτυχε της έγκρισης όλων των αρμοδίων φορέων. Θέση όμως, που σε σχέση με το δεύτερο σκέλος, δεν ευσταθεί εφόσον τόσο η Ειδική Επιτροπή Διαχείρισης Τ/Κ περιουσιών με την απόφαση της ημερ. 8.9.08 όσο και το Κοινοτικό Συμβούλιου Καλαβασού τάχθηκαν εναντίον της ικανοποίησης του αιτήματος των εφεσιβλήτων. Αναφορικά δε με την ουσία του ζητήματος, διατύπωσαν τη θέση ότι το αίτημα τους δεν αφορούσε δημιουργία αιολικού πάρκου, αλλά την τοποθέτηση δύο (2) μόνο ανεμογεννητριών και συνεπώς η αιτιολόγηση της πράξης του Κηδεμόνα ήταν προϊόν παρερμηνείας της επίδικης απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου.
Εξετάσαμε με την επιβαλλόμενη προσοχή την πρωτόδικη απόφαση υπό το πρίσμα των εκατέρωθεν θέσεων των διαδίκων. Με δεδομένο ότι δυνάμει της απόφασης του Υπουργικού συμβουλίου ημερ. 10.4.08 δεν επιτρέπεται η χρήση Τ/Κ περιουσιών για σκοπούς εγκατάστασης και λειτουργίας αιολικού πάρκου, το μόνο ζήτημα που απασχόλησε - και ορθώς - το πρωτόδικο Δικαστήριο ήταν κατά πόσο το αίτημα των εφεσιβλήτων απέβλεπε στην ίδρυση και λειτουργία αιολικού πάρκου. Επί του προκειμένου οι διάδικοι δεν έθεσαν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου οτιδήποτε στη βάση του οποίου να ορίζεται η έννοια του όρου «αιολικό πάρκο». Το ίδιο επαναλήφθηκε και στο πλαίσιο της έφεσης και κατά την επ΄ ακροατηρίω συζήτηση της υπόθεσης θέσαμε στην ευπαίδευτη συνήγορο της εφεσείουσας το ερώτημα κατά πόσο υπάρχει νόμος ή κανονισμός που να ορίζει τον υπό αναφορά όρο, η δε απάντηση της ήταν ότι δεν υπάρχει. Ωστόσο, μελετώντας το υλικό του φακέλου, εντοπίσαμε ότι οι προκαταρκτικές απόψεις του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως ημερ. 19.10.06 προς τον Έπαρχο Λάρνακας είχαν στο επίκεντρο τους την Εντολή 2/06 του Υπουργού Εσωτερικών. Μελετώντας λοιπόν την εν λόγω Εντολή διαπιστώσαμε ότι σ΄ αυτή ερμηνεύεται ο όρος «αιολικό πάρκο» ως ακολούθως:-
«(γ) «Αιολικό Πάρκο» σημαίνει το οργανωμένο και συνεχές σύστημα τριών ή περισσοτέρων ανεμογεννητριών (με συνολική ισχύ ίση ή μεγαλύτερη των 300 KW) ή οποιουδήποτε αριθμού ανεμογεννητριών με ισχύ ίση με μεγαλύτερη του 1MW για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με την αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού.»
Ο όρος λοιπόν «αιολικό πάρκο» ερμηνεύεται στην πιο πάνω Εντολή και το ερώτημα που εγείρεται είναι κατά πόσο το αίτημα των εφεσιβλήτων απέβλεπε στη δημιουργία τέτοιου πάρκου. Η απάντηση είναι σαφώς θετική. Αυτό γιατί οι εφεσίβλητοι είχαν υποβάλει δύο αιτήσεις για εγκατάσταση τριών ανεμογεννητριών για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η πρώτη για εγκατάσταση μιας ανεμογεννήτριας στο τεμάχιο τους και, η δεύτερη, για εγκατάσταση δύο ακόμη ανεμογεννητριών στα όμορα Τ/Κ τεμάχια, που και οι τρεις θα συνιστούσαν «οργανωμένο και συνεχές σύστημα» εφόσον επρόκειτο για ενιαία ανάπτυξη. Κατά συνέπεια το αίτημα των εφεσιβλήτων προσέκρουε στην προαναφερθείσα απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 10.4.08 και έχουμε την άποψη ότι εάν το στοιχείο αυτό τίθετο ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, η τύχη της προσφυγής θα ήταν διαφορετική.
Κατ΄ ακολουθία των πιο πάνω, ο διαχωρισμός που έγινε από το πρωτόδικο δικαστήριο στους όρους «ανεμογεννήτριες», «αιολικό πάρκο» και «ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», με την εν τέλει κατάληξη ότι η «αίτηση (των εφεσιβλήτων) ήταν για διαφορετικό ζήτημα» δεν είχε θέση στα περιστατικά της υπόθεσης εφόσον η αίτηση απέβλεπε στη δημιουργία αιολικού πάρκου.
Ενόψει των πιο πάνω η έφεση επιτυγχάνει και η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Σ΄ ό,τι όμως αφορά τα έξοδα, κρίνουμε ότι το ορθό και δίκαιο είναι όπως η κάθε πλευρά επωμισθεί - πρωτοδίκως και κατ΄ έφεση - τα δικά της έξοδα λόγω της παράλειψης αμφοτέρων να θέσουν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου την Εντολή 2/06 βάσει της οποίας ερμηνεύεται ο όρος «αιολικό πάρκο».
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/κβπ
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 38/2012)
5 Ιουλίου, 2018
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΓΙΑΣΕΜΗ, ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δικαστές]
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Εφεσείουσα/Καθ΄ης η Αίτηση,
ΚΑΙ
1. XXXXX ΚΑΣΑΠΗΣ,
2. XXXXX ΚΑΣΑΠΗΣ,
Εφεσίβλητοι/Καθ΄ων η Αίτηση.
----------
Λ. Λάμπρου-Ουστά (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α', για την
Εφεσείουσα.
Α. Αιμιλιανίδης με Α. Μαστίχη (κα), για τον Εφεσίβλητο 1.
Α. Αιμιλιανίδης με Α. Μαστίχη (κα) για Α.Β. Ζαχαρίου & Σία ΔΕΠΕ,
για τον Εφεσίβλητο 2.
----------
A Π Ο Φ Α Σ Η (ΔΙΙΣΤΑΜΕΝΗ)
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Με όλο το σεβασμό προς την απόφαση της πλειοψηφίας, καταλήγουμε σε διαφορετικό αποτέλεσμα.
Οι εφεσίβλητοι με επιστολή τους προς τον Έπαρχο Λάρνακος ημερομηνίας 24.7.2006, ζήτησαν την παραχώρηση τουρκοκυπριακών τεμαχίων, στο χωριό Καλαβασός, για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών προς το σκοπό παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για τη λειτουργία του δικού τους εργοστασίου τουβλοποιίας σε συνορεύον τεμάχιο. Το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως έδωσε προκαταρκτικές απόψεις, τοποθετούμενο κατ΄ αρχάς θετικά στην εκμίσθωση της τουρκοκυπριακής γης σε συνάρτηση με δύο τουρκοκυπριακά τεμάχια, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις που έθεσε.
Το αίτημα εξετάστηκε, επίσης, από την Ειδική Επιτροπή για παραχώρηση τουρκοκυπριακών υποστατικών στις 8.9.2008, με απορριπτική όμως εισήγηση, και ο Κηδεμόνας Τουρκοκυπριακών Περιουσιών επικύρωσε την εισήγηση, αφού έλαβε υπόψη και την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 67.039, ημερομηνίας 10.4.2008, με βάση την οποία δεν είναι επιτρεπτή η χρήση τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας για την εγκατάσταση και λειτουργία αιολικού πάρκου.
Στις 18.2.2009 ο Έπαρχος Λάρνακας υπέβαλε στο Υπουργείο Εσωτερικών έκθεση επί του όλου θέματος, εισηγούμενος ότι οι ανεμογεννήτριες δεν θα μπορούσαν να τοποθετηθούν στο ιδιόκτητο τεμάχιο των εφεσιβλήτων δεδομένου του ότι διέρχονταν από αυτό γραμμές υψηλού ηλεκτρικού φορτίου της ΑΗΚ. Ο Κηδεμόνας Τουρκοκυπριακών Περιουσιών επανεξέτασε το θέμα, θεωρώντας ότι ακόμη και αν η προκείμενη περίπτωση δεν αφορούσε αιολικό πάρκο, αλλά την τοποθέτηση δύο ανεμογεννητριών με δικαίωμα διάβασης μεγάλου μήκους, τυχόν έγκριση θα αποτελούσε κακό προηγούμενο για άλλες παρόμοιες αιτήσεις.
Στη συνέχεια, οι εφεσίβλητοι επανήλθαν με επιστολή τους ημερομηνίας 1.9.2009, ισχυριζόμενοι ότι οι ανεμογεννήτριες πρέπει να απέχουν 150 μέτρα από τους πυλώνες υψηλής τάσης της ΑΗΚ και, επικαλούμενοι έρευνες και μετρήσεις από τους κατασκευαστές των μηχανημάτων, προέβαλαν την πρόταση των μελετητών να τοποθετηθεί μία ανεμογεννήτρια στο δικό τους τεμάχιο και δύο στα τουρκοκυπριακά τεμάχια. Ζητήθηκαν οι απόψεις του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, το οποίο ήταν θετικό στην παραχώρηση πολεοδομικής άδειας. Ωστόσο, ο Κηδεμόνας απέρριψε το αίτημα και με επιστολή ημερομηνίας 23.11.2009 κοινοποιήθηκε η απόφασή του (επίδικη απόφαση). Παραθέτουμε αυτούσιο το περιεχόμενο της επιστολής:
«Αναφέρομαι στην επιστολή σας προς τον Υπουργό Εσωτερικών ημερομηνίας 1.9.2009, αναφορικά με το αίτημά σας για παραχώρηση μέρους των Τ/Κ τεμαχίων με αρ. 57, 58, Φ/Σχ. LV/27 και μέρος του Τ/Κ τεμαχίου με αρ. 255, Φ/Σχ. LV/19 στο χωριό Καλαβασός για την τοποθέτηση δύο ανεμογεννητριών και για δικαίωμα διάβασης.
Πληροφορείσθε ότι το αίτημά σας επανεξετάσθηκε, πλην όμως, δεν κατέστη δυνατό να ικανοποιηθεί, αφού ο Υπουργός Εσωτερικών έλαβε υπόψη του την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου Αρ. 67.039, ημερ. 10.4.2008, για τη μη χρησιμοποίηση Τ/Κ γης για σκοπούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.»
Οι εφεσίβλητοι καταχώρησαν προσφυγή προς ακύρωση της πιο πάνω απόφασης, ισχυριζόμενοι, μεταξύ άλλων, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίζεται σε αιτιολογία που πάσχει νομικά και είναι αποτέλεσμα πλάνης περί τα πραγματικά γεγονότα. Η προσφυγή έγινε αποδεκτή και η επίδικη πράξη ακυρώθηκε.
Παραθέτουμε αυτούσιο το απόσπασμα της πρωτόδικης απόφασης που πραγματεύεται την αιτιολογία που δόθηκε για την απόρριψη του αιτήματος των εφεσιβλήτων:
«Επί της καθαυτής ουσίας διαπιστώνεται όντως σφάλμα στην απόφαση των καθ΄ ων. Ενώ αναγνωρίστηκε και αρμοδίως ότι η επιδιωκόμενη από τους αιτητές ανάπτυξη δεν αφορούσε αιολικό πάρκο, αλλά εγκατάσταση ανεμογεννητριών, η προσβαλλόμενη πράξη έχει ακριβώς ως βάση και αιτιολογία της, «τη μη χρησιμοποίηση Τουρκοκυπριακής γης για σκοπούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.». Και ενώ θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι και οι αιτητές είχαν προτείνει την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών ως πηγή ηλεκτρικού ρεύματος με ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης παραπέμπει ευθέως στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 67.039 ημερ. 10.4.2008, η οποία όμως συναρτάται με την απαγόρευση χρήσης τουρκοκυπριακής γης για την κατασκευή «αιολικών πάρκων». Στη σχετική απόφαση του, το Υπουργικό Συμβούλιο (Παράρτημα «Γ» στην ένσταση και μέρος του διοικητικού φακέλου»), αποφάσισε τα πιο πάνω με αφορμή αίτηση κάποιας εταιρείας D.K. Windsupply Ltd για την κατασκευή και λειτουργία αιολικού πάρκου σε συγκεκριμένη περιοχή.
Προκύπτουν συναφώς τα εξής προβλήματα, που οδηγούν αναπόφευκτα στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Κατ΄ αρχάς, διαπιστώνεται διάσταση μεταξύ της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου επί της οποίας εδράζεται η προσβαλλόμενή πράξη, με την ίδια την απόφαση της οποίας επιδιώκεται η ακύρωση. Ενώ η απαγόρευση αναφέρεται στην ίδρυση και λειτουργία αιολικών πάρκων, η προσβαλλόμενη πράξη αναφέρεται στη μη χρήση των Τουρκοκυπριακών περιουσιών για σκοπούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Εξ αυτού προκύπτει και το έτερο πρόβλημα. Είναι οι δύο έννοιες ταυτόσημες ή σχετικές έστω, περιλαμβάνουσα η μια την άλλη, ή είναι εντελώς διαφορετικές; Πουθενά δεν υπάρχει κάποια εξήγηση ή διαχωρισμός των εννοιών, κατά πόσον αυτές συμπίπτουν ή διαφέρουν. Όπως όμως λέχθηκε και προηγουμένως, η Επαρχιακή Διοίκηση Λάρνακας, Κλάδος Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, του Υπουργείου Εσωτερικών, διέκρινε στην επιστολή της ημερ. 18.2.2009 μεταξύ των δύο, εφόσον θεώρησε ότι το αίτημα των αιτητών δεν αφορούσε τη δημιουργία αιολικού πάρκου. Παρόμοια ακριβώς θέση εκφράστηκε και σε έτερη επιστολή της ίδιας υπηρεσίας ημερ. 22.4.2009 (ερ. 7 του διοικητικού φακέλου), όπου σαφώς η διοίκηση είχε την άποψη ότι το αίτημα δεν αφορούσε τη δημιουργία αιολικού πάρκου, αλλά μόνο την εγκατάσταση δύο ανεμογεννητριών για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και επειδή από το ιδιόκτητο τεμάχιο των αιτητών διέρχονταν γραμμές της Α.Η.Κ. και δεν θα ήταν δυνατή η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών, η εισήγηση ήταν για κατ΄ εξαίρεση έγκριση του αιτήματος από τον Κηδεμόνα.
Οι πιο πάνω θέσεις της εν λόγω υπηρεσίας τέθηκαν, μεταξύ άλλων θεμάτων που αναφέρονται στις επιστολές, για ενημέρωση του Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών για πιθανή επαναξιολόγηση του όλου θέματος και λήψη απόφασης. Η αίτηση απορρίφθηκε τελικά για τον λόγο που καταγράφεται στην προσβαλλόμενη πράξη. Ορθά, επομένως, οι αιτητές εισηγούνται ότι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αφορούσε τη γενική απαγόρευση δημιουργίας αιολικών πάρκων, ενώ η αίτηση ήταν για διαφορετικό ζήτημα.»
Η Δημοκρατία αμφισβητεί την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, προβάλλοντας ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο, (α) αποφάσισε ότι η αίτηση των εφεσιβλήτων δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις για τις οποίες δεν επιτρέπεται να παραχωρείται τουρκοκυπριακή περιουσία σύμφωνα με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 10.4.2008, (β) θεώρησε ότι έχει εξουσία να προβεί σε διαχωρισμό των εννοιών «αιολικό πάρκο» και «εγκατάσταση ανεμογεννητριών», επικαλούμενο ζήτημα δημόσιας τάξης και να εντάξει το αίτημα των εφεσιβλήτων στη δεύτερη περίπτωση, (γ) δεν αποδέχθηκε τη θέση της Δημοκρατίας να θεωρήσει την εγκατάσταση ανεμογεννητριών ταυτόσημη με τη δημιουργία αιολικού πάρκου και (δ) ακύρωσε την προσβαλλόμενη πράξη, θεωρώντας ότι οι εφεσείοντες ενήργησαν υπό το καθεστώς πλάνης, ως προς το αίτημα των εφεσιβλήτων, όσο και ως προς το περιεχόμενο της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου. Οι λόγοι έφεσης είναι συναφείς και θα εξεταστούν ενιαία.
Όπως προκύπτει σαφώς από τα γεγονότα της υπόθεσης, η αίτηση των εφεσιβλήτων αφορούσε την παραχώρηση τουρκοκυπριακών τεμαχίων με στόχο την τοποθέτηση δύο ανεμογεννητριών και δικαιώματος διάβασης. Σε επιστολή του Υπουργείου Εσωτερικών, ημερομηνίας 1.9.2009, αναφέρεται ρητά ότι η επίδικη περίπτωση «σίγουρα δεν αφορά αιολικό πάρκο αλλά δύο ανεμογεννήτριες μαζί με δικαίωμα διάβασης μεγάλου μήκους». Στην επιστολή του Επάρχου Λάρνακας, ημερομηνίας 18.2.2009, σημειώνεται ότι το αίτημα των εφεσιβλήτων «δεν είναι η δημιουργία αιολικού πάρκου αλλά η τοποθέτηση δύο μόνο ανεμογεννητριών». Τέλος, στην επιστολή ημερομηνίας 23.11.2009, που απεστάλη στους εφεσίβλητους με την οποία τους πληροφορούσε για την επίδικη απόφαση, γίνεται αναφορά στο αίτημά τους «για την τοποθέτηση δύο ανεμογεννητριών και για δικαίωμα διάβασης». Παρά ταύτα, όπως αναφέρεται, το αίτημα απερρίφθη «αφού ο Υπουργός Εσωτερικών έλαβε υπόψη του την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου Αρ. 67.039, ημερ. 10.4.2008, για τη μη χρησιμοποίηση Τ/Κ γης για σκοπούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».
Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου προνοούσε ότι τόσο για την περίπτωση μίας συγκεκριμένης εταιρείας που εξέταζε, «όσο και σε άλλες περιπτώσεις που αφορούν στην κατασκευή αιολικών πάρκων, μη χρησιμοποιείται γη τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας».
Είναι προφανές ότι το αίτημα δεν αφορούσε στη δημιουργία αιολικού πάρκου και αυτό αναγνωρίστηκε και από τις αρμόδιες Αρχές. Παραπέμπει δε η προσβαλλόμενη απόφαση στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία αφορά σε αιολικά πάρκα, ενώ στην αιτιολογία της αναφέρεται σε μη χρησιμοποίηση τουρκοκυπριακής γης για σκοπούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Συνακόλουθα, θεωρούμε ορθή τη διαπίστωση του πρωτόδικου Δικαστηρίου περί διάστασης μεταξύ της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου επί της οποίας εδράζεται η προσβαλλόμενη πράξη με την απόφαση της οποίας επιδιώκεται η ακύρωση. Περαιτέρω, ορθά κατά την κρίση μας, το πρωτόδικο Δικαστήριο εντόπισε το πρόβλημα κατά πόσο οι δύο έννοιες, ήτοι αυτή του «αιολικού πάρκου» και των «αναλώσιμων πηγών ενέργειας» είναι ταυτόσημες.
Δεν τέθηκε ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ούτε και ενώπιόν μας, οποιαδήποτε νομοθετική διάταξη ή κανονισμός που να δίδει τον ορισμό του «αιολικού πάρκου». Διαπιστώσαμε, όμως, ότι ο εν λόγω όρος ερμηνεύεται στην εντολή 2/06 του Υπουργού Εσωτερικών που εκδόθηκε σύμφωνα με το άρθρο 6 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, όπως τροποποιήθηκε, ως ακολούθως:
«(γ) «Αιολικό Πάρκο» σημαίνει το οργανωμένο και συνεχές σύστημα τριών ή περισσοτέρων ανεμογεννητριών (με συνολική ισχύ ίση ή μεγαλύτερη των 300 KW) ή οποιουδήποτε αριθμού ανεμογεννητριών με ισχύ ίση με μεγαλύτερη του 1 MW για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με την αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού.»
Η ύπαρξη του ορισμού, ο οποίος τεκμαίρεται ότι ήταν γνωστός στη διοίκηση, επιβεβαιώνει τη διάκριση μεταξύ της έννοιας του αιολικού πάρκου στο οποίο αναφέρεται συγκεκριμένα η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και της αιτιολογίας που δίδεται για απόρριψη του αιτήματος με τη γενικότητα που αναφέρεται «για σκοπούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας». Και αυτό πέραν του ότι το αίτημα των εφεσιβλήτων αφορούσε στην παραχώρηση τουρκοκυπριακής περιουσίας με σκοπό την εγκατάσταση δύο ανεμογεννητριών και ότι οι υπηρεσίες που εξέτασαν το αίτημα και έδωσαν θετική εισήγηση το εξέτασαν υπό το φως αυτών των δεδομένων, ήτοι ότι δεν επρόκειτο για δημιουργία αιολικού πάρκου, αλλά για εγκατάσταση δύο ανεμογεννητριών ως το αίτημα που είχε υποβληθεί. Το γεγονός ότι οι εφεσίβλητοι αναφέρονταν στο ενδεχόμενο να εγκαταστήσουν και στο δικό τους ακίνητο μία ανεμογεννήτρια, δεν αλλοιώνει τα πράγματα, καθότι δεν εξετάστηκε ούτε αποφασίστηκε το ζήτημα στη βάση αιτήματος για δημιουργία αιολικού πάρκου.
Με βάση τα πιο πάνω, θεωρούμε ορθή την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου και θα απορρίπταμε την έφεση.
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
ΓΙΑΣΕΜΗ, Δ.
/ΧΤΘ