|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2017:D227
(2017) 3 ΑΑΔ 598
20 Ιουνίου, 2017
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π., ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ,
ΛΙΑΤΣΟΣ, ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στές]
GOLDEN TELEMEDIA LTD,
Εφεσειόντες - Αιτητές,
v.
ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση,
- ΚΑΙ -
Α.ΤΗ.Κ.
Εφεσίβλητης- Ενδιαφερομένου Μέρους.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 79/2015)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Το δικαίωμα τρίτου για παρέμβαση στην αναθεωρητική διαδικασία ― Νομολογιακές αρχές ― Δικαίωμα εκπροσώπησης κατά την προσφυγή έχει άτομο του οποίου το συμφέρον είναι κατά νομική συνέπεια ενδεχόμενο να επηρεαστεί από τη θεώρηση της νομιμότητας της πράξης η οποία προσβάλλεται ― Η Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου έχει έννομο συμφέρον να είναι ενδιαφερόμενο πρόσωπο στην παρούσα διαδικασία.
Η εταιρεία Golden Telemedia Ltd, είναι αιτητές στην προσφυγή αρ. 1420/2011 και με αυτήν, επιδιώκουν την ακύρωση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση, Δήμου Λάρνακας, να συμβληθούν με την Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, (η Α.ΤΗ.Κ.), για την παροχή υπηρεσιών τύπου "Parking μέσω SMS".
Οι αιτητές ήγειραν θέμα ότι η Α.ΤΗ.Κ. που παρουσιάστηκε εκ των υστέρων στη διαδικασία ως ενδιαφερόμενο μέρος, απώλεσε το συμφέρον της στη προσφυγή, εφόσον η Α.ΤΗ.Κ. ισχυρίζετο πως η προσφυγή έχει απολέσει το αντικείμενό της και, κατά συνέπεια, και οι αιτητές έχουν απολέσει το έννομο συμφέρον τους, εφόσον η συμφωνία μεταξύ των καθ' ων η αίτηση και της Αρχής είχε διακοπεί.
Ο εφεσείων επεδίωξε τόσο πρωτόδικα όσο και κατ' έφεσην με ενδιάμεση αίτηση να αποκλειστεί η Α.ΤΗ.Κ. από την δικαστική διαδικασία εφόσον κατ' ισχυρισμόν του απώλεσε το συμφέρον της στην δικαστική διαδικασία.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Το δικαίωμα τρίτου να παρέμβει, ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο, και να καταστεί, ως αποτέλεσμα, διάδικος σε προσφυγή ενώπιον του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου έτυχε αναγνώρισης από τη νομολογία. Εφαρμόζεται, βέβαια, αναλόγως των περιστάσεων της κάθε υπόθεσης, στη βάση συγκεκριμένου κριτηρίου, το οποίο έχει, επίσης, καθιερωθεί από τη νομολογία.
Η κυπριακή νομολογία ακολούθησε τα ισχύοντα στον αντίστοιχο τομέα του ελληνικού δικαίου.
Η επιδίωξη της Α.ΤΗ.Κ. να συμμετάσχει στην προσφυγή, ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο, πασιφανώς, βασίζεται στην πρόθεσή της να υποστηρίξει την απόφαση των καθ' ων η αίτηση να συνάψουν απ' ευθείας συμφωνία μαζί της για την παροχή της συγκεκριμένης υπηρεσίας. Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποφάσισε πως το έννομο συμφέρον της συνίσταται, ακριβώς, στο δικαίωμά της να υποστηρίξει τη νομιμότητα της υπό αναφορά απόφασης, παρέχοντάς της, έτσι, έρεισμα, σε περίπτωση αποτυχίας της προσφυγής, να υποστηρίξει την εγκυρότητα της προαναφερθείσας συμφωνίας, η οποία προέκυψε, άμεσα, συνεπεία αυτής. Αυτό, ως εκ του ότι η διακοπή της εν λόγω συμβατικής σχέσης από τους καθ' ων η αίτηση, προφανώς, δεν εμποδίζει την Α.ΤΗ.Κ., η ίδια να εμμένει στην εφαρμογή της μέχρι τέλους και, εν πάση περιπτώσει, να αξιώσει, από αυτούς, την καταβολή νόμιμων αποζημιώσεων, στο πλαίσιο, βέβαια, αστικής αγωγής.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Theodorides a.ο. v. Ploussiou (1976) 3 C.L.R. 319,
Republic v. Nissiotou (1985) 3 C.L.R. 943,
Δημοκρατία v. Σολωμού (2001) 3 Α.Α.Δ. 955.
Έφεση.
Έφεση από τους Αιτητές εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Ναθαναήλ, Δ.), (Υπόθεση Αρ. 1420/2011), ημερ. 26/5/2015.
Γ. Βαλιαντής, μαζί με Χ. Παρασκευά (κα), για Λ. Παπαφιλίππου & Σία Δ.Ε.Π.Ε., για τους Εφεσείοντες.
Ν. Χατζηϊωάννου (κα), για την Εφεσίβλητη Α.ΤΗ.Κ.
Π. Χατζηχριστοφής, για το Δήμο Λάρνακας - Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ.Ν. Γιασεμής.
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Τα μέρη τα οποία εμπλέκονται άμεσα στην προσφυγή αρ. 1420/2011 είναι η εταιρεία Golden Telemedia Ltd, ως αιτητές, και ο Δήμος Λάρνακας, ως καθ' ων η αίτηση. Με αυτήν, οι αιτητές επιδιώκουν την ακύρωση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση να συμβληθούν με την Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, (η Α.ΤΗ.Κ.), για την παροχή υπηρεσιών τύπου "Parking μέσω SMS", κοινοποιηθείσας σε αυτούς με επιστολή ημερομηνίας 18.8.2011. Είναι, βασικά, η θέση τους πως, με την εν λόγω απόφαση, οι καθ' ων η αίτηση παράκαμψαν τη διαδικασία προκήρυξης δημόσιου διαγωνισμού, στον οποίο αυτοί, ενδεχόμενα, να λάμβαναν μέρος, διεκδικώντας για τους ιδίους τη συμφωνία παροχής των προαναφερθεισών υπηρεσιών. Με τους πιο πάνω ισχυρισμούς, οι αιτητές καθορίζουν το «ίδιον, ενεστώς έννομον συμφέρον» τους.
Στις 7.11.2013, όταν η υπόθεση ήταν ορισμένη για οδηγίες, εν αναμονή της καταχώρισης των αγορεύσεων των διαδίκων, εμφανίστηκε στο Δικαστήριο, μέσω συνηγόρου, η Α.ΤΗ.Κ., εκδηλώνοντας την πρόθεσή της να συμμετάσχει στη διαδικασία, ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο, προς υποστήριξη της προσβαλλόμενης απόφασης των καθ' ων η αίτηση. Η δικαιολογία την οποία η ευπαίδευτη συνήγορος πρόβαλε, ως προς το προχωρημένο του χρόνου για την επίδειξη ενδιαφέροντος, ήταν πως οι πελάτες της τότε είχαν λάβει γνώση για την ύπαρξη της συγκεκριμένης προσφυγής∙ δεν τους είχε επιδοθεί η σχετική αίτηση. Όπως δε ανέφερε περαιτέρω, το ενδιαφέρον της Α.ΤΗ.Κ. σχετιζόταν με τη συμφωνία την οποία αυτή είχε συνάψει στις 26.4.2010 με τους καθ' ων η αίτηση για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών.
Η εκδηλωθείσα, ως άνω, πρόθεση της Α.ΤΗ.Κ. για συμμετοχή στην υπόθεση έγινε καθολικά αποδεκτή, με τον ευπαίδευτο συνήγορο, ειδικά, των αιτητών να δηλώνει: «... για σκοπούς διασφάλισης της διαδικασίας δεν έχω πρόβλημα να παρουσιαστεί». Η Α.ΤΗ.Κ., δεδομένης και της θέσης, ανωτέρω, εκ μέρους των αιτητών, καταχώρισε ένσταση, όπως είχαν πράξει, προηγουμένως, οι καθ' ων η αίτηση, υπερασπιζόμενη την υπό αναφορά απόφαση και, κατ' επέκταση, την εγκυρότητα της προαναφερθείσας συμφωνίας της με αυτούς.
Η διαδικασία για τις αγορεύσεις ολοκληρώθηκε με την καταχώριση και της απαντητικής αγόρευσης των αιτητών, οπότε η υπόθεση ορίστηκε για διευκρινίσεις στις 2.12.2014. Μια από τις ενστάσεις της Α.ΤΗ.Κ. έναντι της προσφυγής είναι ότι αυτή έχει απολέσει το αντικείμενό της και, κατά συνέπεια, και οι αιτητές έχουν απολέσει το έννομο συμφέρον τους. Η θέση της, σχετικά, όπως αυτή καταγράφεται στην αγόρευση της ευπαίδευτης συνηγόρου της, είναι ότι «. από τη στιγμή που η συμφωνία μεταξύ των καθ' ων η αίτηση και της Αρχής έχει διακοπεί και οι καθ' ων η αίτηση (καλώς ή κακώς) προτίθενται να κάνουν δημόσια διαγωνισμό για αυτή την υπηρεσία, τότε η προσφυγή είναι άνευ αντικειμένου, και οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον να συνεχίζουν στην εκδίκαση της».
Η πιο πάνω εισήγηση αντανακλά τη θέση της συνηγόρου της Α.ΤΗ.Κ. για τη συνέπεια από συγκεκριμένη κατάσταση πραγμάτων, η οποία υφίστατο κατά το χρόνο καταχώρισης της γραπτής αγόρευσής της. Η Α.ΤΗ.Κ., λόγω της συμβατικής σχέσης της με τους καθ' ων η αίτηση, προφανώς, ήταν σε καλύτερη θέση να γνωρίζει για την τύχη της εν λόγω συμφωνίας. Εν πάση περιπτώσει, στις 2.12.2014, ημερομηνία κατά την οποία η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις, ο συνήγορος των αιτητών ήγειρε θέμα ότι η Α.ΤΗ.Κ., εξ αφορμής της πιο πάνω θέσης της, απώλεσε το συμφέρον της, ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο, στην προσφυγή. Τελικώς, το θέμα αυτό, με υπόδειξη του εκδικάζοντος Δικαστηρίου, προωθήθηκε μέσω ενδιάμεσης γραπτής αίτησης, στην οποία η Α.ΤΗ.Κ. ενέστη, με σχετική ειδοποίηση. Στην εν λόγω διαδικασία, οι καθ' ων η αίτηση, Δήμος Λάρνακας, δεν συμμετείχαν, παρά μόνο ως παρατηρητές. Η ακρόαση η οποία διεξήχθη κατέληξε υπέρ της Α.ΤΗ.Κ., με αποτέλεσμα την καταχώριση, εκ μέρους των αιτητών, της παρούσας έφεσης.
Ο ευπαίδευτος Δικαστής που εκδίκασε την ενδιάμεση αίτηση είδε το θέμα το οποίο ήγειραν οι εφεσείοντες, αιτητές, ως εξής:-
«Στην υπό κρίση υπόθεση δεν διατηρείται αμφιβολία πέραν του δεδομένου της καταχρηστικής εισαγωγής εκ των υστέρων της αίτησης διαγραφής της Α.ΤΗ.Κ., ότι η Α.ΤΗ.Κ. έχει έννομο συμφέρον να παραμείνει ως ενδιαφερόμενο μέρος στη διαδικασία. Ιδιαίτερα υπό το φως και της θέσης της Α.ΤΗ.Κ. που εκφράστηκε ήδη από την καταχωρηθείσα εκ μέρους της ένσταση, ότι η σύμβαση δεν ολοκληρώθηκε με την εκτέλεση αυτής, αλλά διεκόπη. ... Οποιαδήποτε απόφαση ληφθεί στην υπό κρίση προσφυγή που θα καταλήξει στην ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης θα έχει χωρίς άλλο συνέπειες επί της υπόστασης της Α.ΤΗ.Κ. και αυτό αναμφίβολα δεν μπορεί να γίνει στην απουσία της ίδιας της Α.ΤΗ.Κ. ως ενδιαφερομένου μέρους.»
Η κρίση, ανωτέρω, δε βρήκε σύμφωνο τον ευπαίδευτο συνήγορο των εφεσειόντων, ο οποίος θεωρεί ότι οι περιστάσεις της υπόθεσης δε δικαιολογούν τη διαπίστωση ύπαρξης δικαιώματος προς όφελος της Α.ΤΗ.Κ., για συμμετοχή της, ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο, στην προσφυγή. Διαφώνησε ως προς τούτο η συνήγορος της Α.ΤΗ.Κ., η οποία εμμένει στη θέση της, όπως αυτή διατυπώθηκε εξ αρχής. Με τέσσερις λόγους έφεσης, οι εφεσείοντες προσβάλλουν τις διάφορες πτυχές της απορριπτικής απόφασης του εκδικάσαντος Δικαστηρίου. Ειδικά, σε σχέση με την ουσία, ανωτέρω, της υπό εξέταση διαφοράς, επικρίνουν τη διαπίστωση του ευπαίδευτου Δικαστή ότι, δεδομένου του πρόωρου τερματισμού της συμφωνίας μεταξύ των καθ' ων η αίτηση και της Α.ΤΗ.Κ., η τελευταία δικαιούται να παραμείνει ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο στην προσφυγή, προκειμένου να υπερασπιστεί τη νομιμότητα της υπό κρίση, σε αυτή, απόφασης και, ενδεχόμενα, την ίδια τη συμβατική σχέση που είχε προκύψει από αυτή.
Το δικαίωμα τρίτου να παρέμβει, ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο, και να καταστεί, ως αποτέλεσμα, διάδικος σε προσφυγή ενώπιον του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου έτυχε αναγνώρισης από τη νομολογία, (βλ. Theodorides a.ο. v. Ploussiou (1976) 3 C.L.R. 319, σελίδες 330 έως 331 και Republic v. Nissiotou (1985) 3 C.L.R. 943, σελίδα 945). Εφαρμόζεται, βέβαια, αναλόγως των περιστάσεων της κάθε υπόθεσης, στη βάση συγκεκριμένου κριτηρίου, το οποίο έχει, επίσης, καθιερωθεί από τη νομολογία. Υπάρχει σαφής διατύπωσή του στην υπόθεση Δημοκρατία v. Σολωμού (2001) 3 Α.Α.Δ. 955, στη σελίδα 957, όπου είχαν λεχθεί, συγκεκριμένα, τα εξής:-
«Δικαίωμα εκπροσώπησης κατά την προσφυγή έχει άτομο του οποίου το συμφέρον είναι κατά νομική συνέπεια ενδεχόμενο να επηρεαστεί από τη θεώρηση της νομιμότητας της πράξης η οποία προσβάλλεται. Τα άτομα αυτά είναι κατά κανόνα οι ευνοηθέντες από την επίδικη διοικητική απόφαση.»
Σε σχέση με την πιο πάνω πτυχή του διοικητικού δικαίου, η κυπριακή νομολογία ακολούθησε τα ισχύοντα στον αντίστοιχο τομέα του ελληνικού δικαίου. Σε τι αυτή συνίσταται και πώς λειτουργεί επεξηγείται, με σαφήνεια, στο σύγγραμμα «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου» του Ε.Π. Σπηλιωτοπούλου, 14η Έκδοση, Τόμος 2, στις σελίδες 189 έως 190, παράγραφο 556, ως εξής:-
«Σε δίκη σχετική με αίτηση ακυρώσεως ... μπορεί να παρέμβει και πρόσωπο φυσικό ή νομικό που είναι τρίτο σε σχέση με τους αρχικούς διαδίκους, το οποίο με την άσκηση της παρέμβασης γίνεται διάδικος. ... Δικαιούνται να ασκήσουν παρέμβαση: α) στη δίκη που άρχισε με αίτηση ακυρώσεως ... κάθε τρίτος που έχει έννομο συμφέρον για τη διατήρηση της προσβαλλόμενης πράξης και την απόρριψη της αίτησης ακυρώσεως, ...»
Η επιδίωξη της Α.ΤΗ.Κ. να συμμετάσχει στην προσφυγή, ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο, πασιφανώς, βασίζεται στην πρόθεσή της να υποστηρίξει την απόφαση των καθ' ων η αίτηση να συνάψουν απ' ευθείας συμφωνία μαζί της για την παροχή της συγκεκριμένης υπηρεσίας. Το έννομο συμφέρον της συνίσταται, ακριβώς, στο δικαίωμά της να υποστηρίξει τη νομιμότητα της υπό αναφορά απόφασης, παρέχοντάς της, έτσι, έρεισμα, σε περίπτωση αποτυχίας της προσφυγής, να υποστηρίξει την εγκυρότητα της προαναφερθείσας συμφωνίας, η οποία προέκυψε, άμεσα, συνεπεία αυτής. Αυτό, ως εκ του ότι η διακοπή της εν λόγω συμβατικής σχέσης από τους καθ' ων η αίτηση, προφανώς, δεν εμποδίζει την Α.ΤΗ.Κ., η ίδια να εμμένει στην εφαρμογή της μέχρι τέλους και, εν πάση περιπτώσει, να αξιώσει, από αυτούς, την καταβολή νόμιμων αποζημιώσεων, στο πλαίσιο, βέβαια, αστικής αγωγής.
Για τους λόγους που αναφέρονται πιο πάνω, η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ της Α.ΤΗ.Κ. και εναντίον των εφεσειόντων, τα οποία καθορίζονται στο ποσό των €2.000,00, συν Φ.Π.Α. Καμιά άλλη διαταγή για έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.