ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:C234
(2014) 3 ΑΑΔ 117
2 Απριλίου 2014
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π., ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ,
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στές]
ΑΡΧΗ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ,
Εφεσείουσα-Καθ' ης η αίτηση,
v.
ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΙΜΙΤΕΔ,
Εφεσίβλητης-Αιτήτριας.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 140/2009)
Διοικητικό Όργανο ― Συλλογικά όργανα ― Σύνθεση ― Περιστάσεις της νομιμότητας της σύνθεσης της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου στην κριθείσα περίπτωση ― Επισκόπηση της σχετικής νομολογίας και κατάληξη με βάση τα επίδικα γεγονότα.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Έχθρα και προκατάληψη ― Δεν στοιχειοθετήθηκε ― Περιστάσεις.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Πλάνη ― Δεν στοιχειοθετήθηκε ― Περιστάσεις.
Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου ― Επιβολή διοικητικής ποινής ― Ισχυρισμός ότι ήταν αναιτιολόγητη, απερρίφθη στην κριθείσα περίπτωση ― Περιστάσεις.
Μετά την επιτυχία αναθεωρητικής έφεσης που ανέτρεψε την βασιμότητα ενός εκ των λόγων ακυρώσεως, εξετάστηκαν οι υπόλοιποι λόγοι ακυρώσεως, που απέμεναν να εξετασθούν.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Το μέλος της ΑΡΚ κ. Παπαμιχαήλ απουσίαζε κατά τη συνεδρία της ΑΡΚ ημερομηνίας 25.1.2006 κατά την οποία η ΑΡΚ αποφάσισε ότι υπήρξαν παραβάσεις των Κανονισμών (ΚΔΠ 10/2000) εκ μέρους της Εφεσίβλητης-Αιτήτριας, ενώ κατά τη συνεδρία της 10.5.2006, κατά την οποία και επεβλήθη η ποινή για τις παραβάσεις, αν και ήταν παρών, απεχώρησε λόγω του ότι απουσίαζε από την προηγούμενη συνεδρία. Παρά την γενικότητα της διατυπωθείσας αρχής ότι «. τα μέλη που συγκροτούν το συλλογικό όργανο υπέχουν υποχρέωση συμμετοχής στη σύνθεση του οργάνου εκτός όπου η απουσία τους εξ αντικειμένου κρίνεται δικαιολογημένη», στην προκειμένη περίπτωση, στην οποία η απόφαση επί της καταδίκης είχε ήδη ληφθεί, δεν θα είχε νόημα η ενημέρωση του κ. Παπαμιχαήλ, για τη δεδομένη πλέον απόφαση στη λήψη της οποίας ο ίδιος δεν μετείχε και την οποία η όποια ενδεχομένη διαφορετική άποψη του δυνατό να είχε επηρεάσει, ούτε βεβαίως μπορεί να τίθεται θέμα επανάληψης της διαδικασίας μετέχοντος και του ιδίου προς λήψη νέας απόφασης. Σε αυτές τις συνθήκες η απουσία του κ. Παπαμιχαήλ στο στάδιο της ποινής κρίνεται εξ αντικειμένου δικαιολογημένη, αλλά και επιβαλλόμενη. Καθ' όσον η ποινή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την καταδίκη, επιβάλλεται όπως η σύνθεση στα δύο στάδιο παραμένει η ίδια.
2. Άλλη εισήγηση για προκατάληψη σε σχέση με την επιβολή ποινής, είναι εντελώς χωρίς έρεισμα. Η ΑΡΚ απλώς εξέφρασε την αντίδρασή της με τρόπο που ουδόλως υποδηλώνει προκατάληψη προκύπτουσα από οξεία έχθρα, ως λέγεται, στα πλαίσια της νομολογίας που η ίδια η Εφεσίβλητη-Αιτήτρια παραθέτει.
3. Υπάρχει επίσης εισήγηση, για πλάνη ως προς την επιβολή της ποινής σε σχέση με αναφορές της ΑΡΚ στην απόφασή της ότι έλαβε υπ' όψη της «τη συμπεριφορά του σταθμού ως προς τη διάπραξη παρόμοιας φύσεως παραβάσεων». Και αυτή είναι άνευ ερείσματος. Ήταν επιτρεπτό στην ΑΡΚ να λάβει υπ' όψη της «προηγούμενα» στην επιβολή της ποινής και δεν καταδεικνύεται ότι αυτά ήσαν άσχετα προς την εν λόγω υπόθεση ως προς το θέμα της ποινής.
4. Η τελευταία απομένουσα εισήγηση είναι ότι η απόφαση για την ποινή είναι αναιτιολόγητη. Η απάντηση της Εφεσείουσας-Καθ' ης η Αίτηση συνιστά πλήρη αντίκρουση της εισήγησης. Όπως εξηγείται, για τις παραβάσεις του Κανονισμού 25(3)(γ) και 21(6) επεβλήθη πρόστιμο για κάθε μέρα παράβασης και εδόθη εξήγηση και αιτιολογία πως η ΑΡΚ κατέληξε στην επιβολή του συγκεκριμένου προστίμου, με τα επί μέρους ποσά να συμποσούνται στο συνολικό πρόστιμο, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση επίδρασης. Για τις παραβάσεις του κανονισμού 21(5) έγινε ειδική μνεία διότι στην περίπτωση αυτή τα γεγονότα και τα συστατικά στοιχεία δεν ήσαν τα ίδια, ώστε να εχρειάζετο να γίνει η αναφορά, ενώ δεν εχρειάζετο να γίνει στις άλλες περιπτώσεις αφού εκεί τα γεγονότα και τα στοιχεία ήσαν τα ίδια.
Η προσφυγή απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Αντέννα Λίμιτεδ ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2013) 3 Α.Α.Δ. 242,
ΑΤΗΚ ν. Δημοκρατίας (2004) 3 Α.Α.Δ. 53.
Έφεση.
Έφεση από την Καθ' ης η αίτηση εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Νικολαΐδης, Δ.), (Υπόθεση Αρ. 67/07), ημερ. 31/7/09.
Γ. Βαλιαντής για Λ. Παπαφιλίππου & Σία, για την Αιτήτρια.
Γ. Σεραφείμ, για την Καθ' ης η αίτηση.
Cur. adv vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Δ. Χατζηχαμπή, Π.
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π.: Μετά από τον παραμερισμό κατ΄έφεση απόφασης αδελφού μας Δικαστή με την οποία η προσφυγή της Εφεσίβλητης έγινε δεκτή επί ενός εκ των λόγων ακύρωσης χωρίς να εξετασθούν οι υπόλοιποι, προγραμματίσαμε την ακρόαση των υπολοίπων λόγων ακύρωσης.
Κατά την ακρόαση οι λόγοι ακύρωσης περιορίσθησαν από την Εφεσίβλητη-Αιτήτρια. Από τους εναπομείναντες λόγους ακύρωσης προέχει να εξετασθεί εκείνος που αφορά την εισήγηση για κακή συγκρότηση της Εφεσείουσας-Καθ' ης η Αίτηση. Η εισήγηση είναι απλή και βασίζεται στο Άρθρο 5(1) του περί Ραδιοφωνικών και Τηλεοπτικών Σταθμών Νόμου του 1998 (Ν. 7(Ι)/1998) το οποίο προνοεί:
«5(1) Η θέση του προέδρου, του αντιπροέδρου ή μέλους της Αρχής κενούται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
(α) Σε περίπτωση θανάτου·
(β) σε περίπτωση παραίτησης που υποβάλλεται γραπτώς στο Υπουργικό Συμβούλιο·
(γ) σε περίπτωση έκπτωσης που αποφασίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο—
(i) λόγω ανάληψης αξιώματος ή θέσης σε οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα.
(ιι) λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς.»
Καθ' όσον, όπως παρατηρείται, ο Αντιπρόεδρος της ΑΡΚ είναι μέλος της Επαρχιακής Επιτροπής Λεμεσού του ΔΗΚΟ, αυτός θεωρείται ότι κατέχει «θέση» σε πολιτικό κόμμα και έτσι δεν μπορούσε νομίμως να μετείχε στη σύνθεση της ΑΡΚ. Η Εφεσείουσα-Αιτήτρια παραδέχεται ότι η θέση την οποία ο εν λόγω Αντιπρόεδρος κατέχει στο ΔΗΚΟ δεν είναι αξίωμα στο κόμμα, όπως συνάγεται και από το Άρθρο 44Β του Καταστατικού του ΔΗΚΟ, εισηγείται όμως ότι είναι «θέση» στα πλαίσια του όρου που χρησιμοποιείται στο Άρθρο 5(1). Το Άρθρο 5(1) μάλιστα, κατά την εισήγηση, εκφράζει την ευρύτερη αρχή του ασυμβίβαστου της πολιτικής και της διοικητικής ιδιότητας. Προς κατάδειξη του ότι το μέλος Επαρχιακής Επιτροπής του ΔΗΚΟ κατέχει θέση στο κόμμα, γίνεται παραπομπή στο Καταστατικό του ΔΗΚΟ το οποίο καθιερώνει την Επαρχιακή Επιτροπή ως Συλλογικό Επαρχιακό Όργανο και στα Άρθρα 65.4 και 65.5 αυτού τα οποία αφορούν σε θέση σε συλλογικό όργανο. Καταλήγει λοιπόν η εισήγηση ότι αυτός τούτος ο διορισμός του εν λόγω προσώπου ως Αντιπροέδρου της ΑΡΚ καθιστούσε στη γένεση της τη σύνθεση της ΑΡΚ πάσχουσα κατά νομιμότητα.
Η θέση της Εφεσείουσας-Καθ' ης η Αίτηση είναι ότι δεν συντρέχουν οι όροι του Άρθρου 5(1) καθ' όσον η ανάληψη αξιώματος ή θέσης σε πολιτικό κόμμα δεν επενεργεί αυτομάτως ως προς το ασυμβίβαστο παρά μόνο αν αποφασισθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο ως έκπτωση. Η θέση αυτή είναι ορθή, έχοντας υπ' όψη τους ίδιους τους όρους του Άρθρου 5(1). Όντως η αναφορά σε κένωση θέσης στην ΑΡΚ σε περίπτωση έκπτωσης λόγω ανάληψης θέσης σε πολιτικό κόμμα επέρχεται μόνον εφ' όσον η τοιαύτη έκπτωση «αποφασίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο», και τέτοια απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου δεν υπήρξε.
Έπεται να εξετασθεί άλλος λόγος ακύρωσης που αφορά τη σύνθεση της ΑΡΚ. Το μέλος της ΑΡΚ κ. Παπαμιχαήλ απουσίαζε κατά τη συνεδρία της ΑΡΚ ημερομηνίας 25.1.2006 κατά την οποία η ΑΡΚ αποφάσισε ότι υπήρξαν παραβάσεις των Κανονισμών (ΚΔΠ 10/2000) εκ μέρους της Εφεσίβλητης-Αιτήτριας, ενώ κατά τη συνεδρία της 10.5.2006, κατά την οποία και επεβλήθη η ποινή για τις παραβάσεις, αν και ήταν παρών, απεχώρησε λόγω του ότι απουσίαζε από την προηγούμενη συνεδρία. Τούτο, εισηγείται η Εφεσίβλητη-Αιτήτρια, επηρέαζε τη νομιμότητα της σύνθεσης της ΑΡΚ κατά τη συνεδρία της 10.5.2006 καθ' όσον, σύμφωνα με την απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας στην υπόθεση Αντέννα Λίμιτεδ ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2013) 3 Α.Α.Δ. 242, ο κ. Παπαμιχαήλ θα έπρεπε να συμμετείχε στη συνεδρία αυτή, έστω και αν απουσίαζε από την προηγούμενη συνεδρία, αφού ενημερώνετο σχετικά.
Η απάντηση της Εφεσείουσας-Καθ' ης η Αίτηση είναι ότι η αρχή της εν λόγω υπόθεσης δεν έχει εφαρμογή στην περίπτωση που η απουσία ήταν κατά το στάδιο της λήψης απόφασης επί της ενοχής και το μόνο το οποίο απομένει είναι η επιβολή της ποινής, στο στάδιο της οποίας δεν μπορεί να επιτρέπεται η συμμετοχή σε μέλος που δεν ήταν παρών κατά τη διαπίστωση της ενοχής.
Φρονούμε ότι η Εφεσείουσα-Καθ' ης η Αίτηση έχει δίκαιο. Η εν λόγω απόφαση της Ολομέλειας αφορούσε απουσία σε στάδιο προηγούμενο της καταδίκης, οπότε και μπορούσε να εγίνετο ενημέρωση προς περαιτέρω συμμετοχή στη διαδικασία λήψης απόφασης επί της ουσίας. Παρά λοιπόν τη γενικότητα της διατυπωθείσας αρχής ότι «. τα μέλη που συγκροτούν το συλλογικό όργανο υπέχουν υποχρέωση συμμετοχής στη σύνθεση του οργάνου εκτός όπου η απουσία τους εξ αντικειμένου κρίνεται δικαιολογημένη», στην προκειμένη περίπτωση, στην οποία η απόφαση επί της καταδίκης είχε ήδη ληφθεί, δεν θα είχε νόημα η ενημέρωση του κ. Παπαμιχαήλ, για τη δεδομένη πλέον απόφαση στη λήψη της οποίας ο ίδιος δεν μετείχε και την οποία η όποια ενδεχομένη διαφορετική άποψη του δυνατό να είχε επηρεάσει, ούτε βεβαίως μπορεί να τίθεται θέμα επανάληψης της διαδικασίας μετέχοντος και του ιδίου προς λήψη νέας απόφασης. Σε αυτές τις συνθήκες η απουσία του κ. Παπαμιχαήλ στο στάδιο της ποινής κρίνεται εξ αντικειμένου δικαιολογημένη αλλά και επιβαλλόμενη. Η κατάληξη αυτή συνάδει κατ΄αναλογία με την απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας στην υπόθεση ΑΤΗΚ ν. Δημοκρατίας (2004) 3 Α.Α.Δ. 53, στην οποία εκρίθη ότι η απουσία στο στάδιο της ποινής μέλους το οποίο ήταν παρών στο στάδιο της καταδίκης επηρέαζε τη νομιμότητα της σύνθεσης. Καθ' όσον η ποινή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την καταδίκη, επιβάλλεται όπως η σύνθεση στα δύο στάδιο παραμένει η ίδια.
Άλλη εισήγηση για προκατάληψη σε σχέση με την επιβολή ποινής είναι εντελώς χωρίς έρεισμα. Η εισήγηση, βασιζόμενη σε σχόλια της ΑΡΚ στην απόφαση επί της ποινής, εκφράζοντα τη δυσαρέσκειά της για αναφορές που είχαν διατυπωθεί εκ μέρους της Εφεσίβλητης-Αιτήτριας κατά της ΑΡΚ για προκατάληψη σε επιστολή σχετικά με την ποινή που θα επεβάλλετο, δεν δικαιολογείται. Η ΑΡΚ απλώς εξέφρασε την αντίδρασή της με τρόπο που ουδόλως υποδηλώνει προκατάληψη προκύπτουσα από οξεία έχθρα, ως λέγεται, στα πλαίσια της νομολογίας που η ίδια η Εφεσίβλητη-Αιτήτρια παραθέτει.
Υπάρχει επίσης εισήγηση για πλάνη ως προς την επιβολή της ποινής σε σχέση με αναφορές της ΑΡΚ στην απόφαση της ότι έλαβε υπ΄όψη της «τη συμπεριφορά του σταθμού ως προς τη διάπραξη παρόμοιας φύσεως παραβάσεων». Και αυτή είναι άνευ ερείσματος. Ήταν επιτρεπτό στην ΑΡΚ να λάβει υπ' όψη της «προηγούμενα» στην επιβολή της ποινής και δεν καταδεικνύεται ότι αυτά ήσαν άσχετα προς την εν λόγω υπόθεση ως προς το θέμα της ποινής.
Η τελευταία απομένουσα εισήγηση είναι ότι η απόφαση για την ποινή είναι αναιτιολόγητη καθ' όσον δεν φαίνεται αν οι παραβάσεις του κανονισμού 21(4), για τις οποίες δεν επεβλήθη ποινή «λόγω ομοιότητας των γεγονότων και ουσιαστικών στοιχείων», επέδρασαν σωρευτικά επί του ύψους του προστίμου για τις παραβάσεις του κανονισμού 25(3)(γ) για τις οποίες επεβλήθη ποινή, λαμβανομένου ιδιαιτέρως υπ' όψη ότι για τις παραβάσεις του κανονισμού 21(5), για τις οποίες επίσης δεν επεβλήθη ποινή, ανεφέρθη ρητώς ότι αυτές δεν επέδρασαν στον καθορισμό του ύψους του προστίμου. Η απάντηση της Εφεσείουσας-Καθ' ης η Αίτηση συνιστά πλήρη αντίκρουση της εισήγησης. Όπως εξηγείται, για τις παραβάσεις του Κανονισμού 25(3)(γ) και 21(6) επεβλήθη πρόστιμο για κάθε μέρα παράβασης και εδόθη εξήγηση και αιτιολογία πως η ΑΡΚ κατέληξε στην επιβολή του συγκεκριμένου προστίμου, με τα επί μέρους ποσά να συμποσούνται στο συνολικό πρόστιμο, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση επίδρασης. Για τις παραβάσεις του κανονισμού 21(5) έγινε ειδική μνεία διότι στην περίπτωση αυτή τα γεγονότα και τα συστατικά στοιχεία δεν ήσαν τα ίδια, ώστε να εχρειάζετο να γίνει η αναφορά, ενώ δεν εχρειάζετο να γίνει στις άλλες περιπτώσεις αφού εκεί τα γεγονότα και τα στοιχεία ήσαν τα ίδια.
Η προσφυγή απορρίπτεται. Επιδικάζονται €1500 έξοδα πλέον ΦΠΑ υπέρ της Καθ' ης η Αίτηση και εναντίον της Αιτήτριας.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.