ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:C169
(2014) 3 ΑΑΔ 77
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ.155/2010)
(Υπόθεση Αρ. 1142/2008)
7 Μαρτίου, 2014
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π., Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δικαστές]
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ
(1) ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
(2) ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ,
(3) ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ
ΠΑΦΟΥ,
Εφεσείοντες/Καθ΄ων η Αίτηση,
ΚΑΙ
ΧΡΙΣΤΟΘΕΑ Χ"ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ,
Εφεσίβλητη/Αιτήτρια.
_________
Θ. Πιπερή, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσείοντες.
Π. Αγγελίδης με Γ. Αγγελίδη, για την Εφεσίβλητη.
_________
Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου δίδεται από τον Δ. Χατζηχαμπή, Π.
_________
Α Π Ο Φ Α Σ Η (E X - T E M P O R E)
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π.: Το ακίνητο το οποίο αφορά αυτή η έφεση απαλλοτριώθηκε το 1989 με αναφορά στην αναγκαιότητά του για σκοπούς ανάπτυξης και συμπλήρωσης του οδικού δικτύου της πόλης Πάφου. Ο σκοπός αυτός εξειδικεύθηκε στα σχετικά πρακτικά του Υπουργικού Συμβουλίου με αναφορά στη δημιουργία δρόμου πρωταρχικής σημασίας που θα προβλέπεται στο Τοπικό Σχέδιο Πάφου και θα συνδέσει το δρόμο Πάφου-Πόλεως Χρυσοχούς με το δρόμο Πάφου-Ακάμα.
Το 1995 ζητήθηκε από την ιδιοκτήτρια η ανάκληση της απαλλοτρίωσης καθ΄ όσον δεν είχε γίνει οποιαδήποτε εργασία προς την κατεύθυνση της πραγματοποίησης του σκοπού της, και μάλλον το απαλλοτριωθέν ακίνητο χρησιμοποιείτο από ιδιώτες για άλλους σκοπούς (χωματουργικές εργασίες, απόθεση και φόρτωση αμμοχαλίκων και ως χώρος στάθμευσης και εξυπηρέτησης επιχείρησης φθαρτών). Το αίτημα απορρίφθηκε. Δεν καταχωρήθηκε τότε προσφυγή, αλλά αυτό δεν εμπόδιζε την ιδιοκτήτρια, σύμφωνα με τη νομολογία μας, να επανέλθει οποτεδήποτε θεωρούσε ότι δικαιολογείτο το αίτημά της για επιστροφή της ακίνητης ιδιοκτησίας. Τούτο έπραξε το 2001, χωρίς το αίτημά της να είχε οποιαδήποτε ανταπόκριση και η ίδια αποτάθηκε μάλιστα τότε το 2006 στην Επίτροπο Διοίκησης παραπέμποντας σχετικά. Υπήρξε κάποια κινητικότητα στη συνέχεια και, σε επιστολή η οποία απεστάλη από το Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως προς το Υπουργείο Εσωτερικών, αναφέρθη ότι ήταν αναγκαίο να χρησιμοποιηθεί το ακίνητο για τη δημιουργία του Δυτικού Παρακαμπτήριου Δρόμου, ο οποίος θα ένωνε την περιοχή της παραλιακής περιοχής Πάφου με κοινότητες της περιοχής. Αναφέρετο ότι αυτό εντάσσεται στα πλαίσια υλοποίησης σχεδιασμού του Τοπικού Σχεδίου Πάφου και ότι το Ρυθμιστικό Σχέδιο βρίσκεται στο τελικό του στάδιο ώστε να μπορούσε να προωθηθεί. Πληροφορήθηκε λοιπόν η ιδιοκτήτρια ότι δεν θα επιστρέφετο το ακίνητο και καταχώρησε έτσι προσφυγή το 2008 κατά της απόφασης με την οποία απορρίπτετο το αίτημά της για επιστροφή, ισχυριζόμενη ότι τούτο δεν είχε χρησιμοποιηθεί για το σκοπό για τον οποίο είχε απαλλοτριωθεί μέσα στα είκοσι τόσα χρόνια που είχαν περάσει από την απαλλοτρίωση.
Με ιδιαίτερη βάση της προσφυγής την απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας στην Zήνων Ευθυμιάδης Εστέιτς Λτδ ν. Δημοκρατίας (2006) 3 ΑΑΔ 166, ο αδελφός μας Δικαστής, ο οποίος επιλήφθηκε της προσφυγής, την έκαμε δεκτή, παραπέμποντας τόσο στις αρχές που διέπουν το θέμα όσο και στα στοιχεία στα οποία έχουμε αναφερθεί και άλλως πως, και εξετάζοντας ορθώς στη βάση του κριτηρίου κατά πόσο είχε προβεί η Διοίκηση κατά το σχετικό χρόνο σε τέτοιες ενέργειες που να καθιστούν εφικτά υλοποίησιμο ή πραγματοποιήσιμο το σκοπό της απαλλοτρίωσης. Κατέληξε δε ότι, καθ΄ όσον δεν είχε κατασκευαστεί ο εν λόγω δρόμος του οποίου το απαλλοτριωθέν κτήμα είχε θεωρηθεί ως αναγκαίο αναπόσπαστο μέρος, παρά μόνο είχαν γίνει ελάχιστα πράγματα προς την κατεύθυνση εκείνη, έστω και αργά, μπορούσε να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι δεν ήταν εφικτά πραγματοποιήσιμος ο σκοπός της απαλλοτρίωσης. Σημείωσε επίσης ότι και η ετοιμασία Ρυθμιστικού Σχεδίου δεν διαφοροποιούσε την κρίση αυτή, που ασφαλώς δεν θα τη διαφοροποιούσε αφού αυτό αφορούσε μελλοντικό σχεδιασμό.
Ασκώντας έφεση, η Δημοκρατία επιχειρεί να επιφέρει ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης στη βάση, όπως είχε προωθηθεί, ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης ήταν γενικός και αφορούσε τους ευρύτερους σχεδιασμούς της διοίκησης, εις τρόπον ώστε να θεωρείται ότι ήταν υλοποιήσιμος, λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο γίνεται σε στάδια. Τούτο κατέρρευσε τελικά με την αναφορά στο συγκεκριμένο σκοπό για τον οποίο, όπως προκύπτει από τα πρακτικά, έγινε η απαλλοτρίωση και, εξάλλου, ένας πολύ γενικός και αόριστος σκοπός όπως αυτός που διατυπώνεται στη Γνωστοποίηση ασφαλώς δεν θα είχε τη δυνατότητα να στηρίξει οποιαδήποτε χρήση του ακινήτου σε οποιονδήποτε μελλοντικό χρόνο.
Η άλλη γραμμή η οποία προωθήθηκε σήμερα ενώπιόν μας ήταν ότι, σύμφωνα και με επιστολή η οποία εστάλη στις 29.11.2010 προς το Υπουργείο Εσωτερικών από την Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου, ο δρόμος όντως αποτελεί μέρος του Δυτικού Παρακαμπτήριου Δρόμου και οι εργασίες έχουν συμπληρωθεί περί τα τέλη Νοεμβρίου του 2009. Υποστήριξε λοιπόν η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία ότι το γεγονός ότι, έστω και εκ των υστέρων, έχει γίνει το έργο το οποίο αφορά το ακίνητο, δικαιολογεί την άποψη ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης έχει επιτευχθεί και είναι πέραν του εφικτώς υλοποιήσιμος.
Η θέση αυτή είναι κενοφανής και συγκρουόμενη με κάθε άποψη του διοικητικού δικαίου ότι το πράγμα κρίνεται κατά το σχετικό χρόνο και όχι εκ των υστέρων και ο σχετικός χρόνος εδώ, ακόμα και αν ήταν το 2001 που η ιδιοκτήτρια ζήτησε την επιστροφή του κτήματός της, πόρρω απέχει από του να δικαιολογεί την οποιαδήποτε άλλη κατάληξη παρά αυτή που είχε ο αδελφός μας Δικαστής. Ο σκοπός της απαλλοτρίωσης σαφώς δεν είχε υλοποιηθεί ούτε το 1995 που ζητήθηκε κατά πρώτο η επιστροφή του κτήματος - και δυστυχώς δεν είχε γίνει τότε προσφυγή για την επιστροφή του - αλλά ούτε και το 2001, ούτε καν το 2006 όταν ανεκινήθη το θέμα μετά από παραστάσεις της ιδιοκτήτριας, και ούτε καν το 2008 που είχε δοθεί η απάντηση της Δημοκρατίας.
Δεν προκαλεί βεβαίως ευαρέσκεια το γεγονός ότι θεμελιακές αρχές που περιλαμβάνονται στο Σύνταγμα δεν τυγχάνουν αναγνώρισης όπως θα έπρεπε από τη διοίκηση και κλείνουμε με αυτό, απορρίπτοντας την έφεση και επιδικάζοντας €2.000 έξοδα, πλέον ΦΠΑ.
Δ. ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π.
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.
Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
ΧΤΘ