|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μιλτιάδους κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1989) 3 ΑΑΔ 1318
Κωνσταντίνου ν. Συμβ. Αμπελ. Προϊόντω (1992) 3 ΑΑΔ 228
Iακωβίδης Mιχαήλ ν. Eπιτροπής Δημόσιας Yπηρεσίας (1997) 3 ΑΑΔ 28
Iορδάνου Γεώργιος ν. Eπιτροπής Δημόσιας Yπηρεσίας (1997) 3 ΑΑΔ 250
Κυπριακή Δημοκρατία και Άλλες ν. Δώρας Γερμανού και Άλλων (2005) 3 ΑΑΔ 93
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 14/2009
12 Ιουνίου, 2012
[Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, Α. ΚΡΑΜΒΗΣ,
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Κ. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΓΙΩΡΓΟΣ ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ,
Εφεσειων/αιτητής
- ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ
Εφεσίβλητης/Καθ' ης η αίτηση
.............................
Π. Μ. Πετράκης, για τον εφεσείοντα/αιτητή
Ε. Παπαγεωργίου - Καρακάννα (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την εφεσίβλητη/καθ' ης η αίτηση.
Ι.Νικολάου με Θ. Κουσπή (κα) για το ενδιαφερόμενο μέρος Ιωάννη Παπαδόπουλο
.............................
Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ: Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα
δώσει ο Δικαστής Μ. Φωτίου
-------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ: Ο εφεσείων είχε καταχωρήσει την προσφυγή με αρ. 2137/2006 εναντίον της εφεσίβλητης/καθ' ης η αίτηση με την οποία ζητούσε την ακύρωση της απόφασης της που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 13/10/2006 με την οποία προήγαγε στη θέση Διευθυντή Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών το ενδιαφερόμενο μέρος αναδρομικά από 1/12/2000.
Τα γεγονότα και η πρωτόδικη απόφαση
Η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν η τρίτη μετά από προηγούμενες αποφάσεις που είχαν ακυρωθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο (προσφυγή αρ. 91/2001 ημερ. 10/4/2012, Αρτεμίδης Δ (όπως ήταν τότε), 567/2002 ημερ. 11/3/2004, Κωνσταντινίδης Δ και 712/2004 ημερ. 19/7/2006, Κραμβής Δ.).
Ο βασικός λόγος ακύρωσης και στις 3 πιο πάνω περιπτώσεις ήταν η ελλιπής έρευνα της εφεσίβλητης αναφορικά με την κατοχή από το ενδιαφερόμενο μέρος της απαιτούμενης από το σχέδιο υπηρεσίας «πενταετούς τουλάχιστον διοικητικής πείρας σε υπεύθυνη θέση». Πιο συγκεκριμένα η απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας έχει ως εξής: «(2) Δεκαετής τουλάχιστο πείρα σε γεωργικές επιστημονικές έρευνες, μετά σχετικών επιστημονικών δημοσιεύσεων, από την οποία πενταετής τουλάχιστο διοικητική πείρα σε υπεύθυνη θέση, κατά προτίμηση στη Δημόσια Υπηρεσία».
Κατά την επανεξέταση που έλαβε χώρα στις 19/9/2006, αναφορικά με την πτυχή αυτή της υπόθεσης, δηλαδή της κατοχής από το ενδιαφερόμενο μέρος του προσόντος της πενταετούς διοικητικής πείρας σε υπεύθυνη θέση, η εφεσίβλητη αναφέρει τα ακόλουθα:
«Η Επιτροπή μελέτησε όλα τα ενώπιον της στοιχεία που υποβλήθηκαν, τόσο από την αρμόδια αρχή όσο και από τον Παπαδόπουλο Ιωάννη, έχοντας υπόψη την καθιερωμένη σχετική νομολογία και συγκεκριμένα την απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Ολυμπίας Στυλιανού, στην οποία αναφέρεται ότι διοικητική πείρα δε σημαίνει κατ' ανάγκη την εποπτεία προσώπων αλλά την εμπλοκή του λειτουργού στο καθόλα διοικητικό έργο. Προς τούτο, η Επιτροπή μελετησε προσεκτικά το περιεχόμενο των εγγράφων που υπέβαλε ο Γενικός Διευθυντής, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, τόσο με την επιστολή του με αρ. Ρ/ΑRI170 και ημερομηνία 6.4.04, η οποία ήταν ενώπιον της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας όταν ελάμβανε την ακυρωθείσα απόφαση, όσο και την επιστολή με αρ. Υ.Γ.Φ.Π. ΡΜΙΝ 170 και ημερομηνία 5.9.06, της οποίας το περιεχόμενο ανάγεται στον ουσιώδη χρόνο, στα οποία περιγράφονται με λεπτομέρεια οι δραστηριότητες του Παπαδόπουλου Ιωάννη. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι αυτός ήταν συντονιστής και, ως εκ τούτου, είχε και τη διοικητική ευθύνη και εποπτεία του προσωπικού, στα ακόλουθα, μεταξύ άλλων, ερευνητικά προγράμματα, τα οποία χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους διεθνείς Οργανισμούς:
1. Ερευνητικό Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (AVICENNE) με τίτλο Use of "wastewater for irrigation, a global approach", διάρκειας 38 μηνών. (Άρχισε τον Ιανουάριο του 1995 και ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 1998).
2. Ερευνητικό Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (INCO-DC) ΜΕ ΤΊΤΛΟ "Sustainability and optimization of treatment and use of waste water in agriculture", διάρκειας 38 μηνών. (Άρχισε τον Ιανουάριο του 1998 και ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2001).
3. Ερευνητικό Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (IRRISPLIT) με τίτλο "Partial root drying: A sustainable irrigation system for efficient water use without reducing fruit yield", τριετούς διάρκειας. (Άρχισε το Μάρτιο του 2000 και ολοκληρώθηκε το Φεβρουάριο του 2003).
4. Ερευνητικό Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Hotimed) με τίτλο «Sustainable water in Mediterrranean Horticulture", τριετούς διάρκειας (Άρχισε το Μάρτιο του 2000 και ολοκληρώθηκε το Φεβρουάριο του 2003).
5. Ερευνητικό Πρόγραμμα Τεχνικής Βοήθειας του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) με τίτλο "Initiate appropriate remedial measures to overcome constraints on crop production in Calcareous soils", τριετούς διάρκειας. (Άρχισε τον Ιανουάριο του 1990 και ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 1992).
Περαιτέρω η Επιτροπή, εξετάζοντας τα διάφορα στοιχεία που είχε ενώπιον της, σημείωσε και το γεγονός ότι τόσο οι Διεθνείς Οργανισμοί όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά την αξιολόγηση των διαφόρων ερευνητικών προγραμμάτων που υποβάλλονται, θέτουν ως βασικό κριτήριο τη διοικητική πείρα και ικανότητα των συντονιστών των προγραμμάτων αυτών, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Ιωάννης είναι προσοντούχος.»
Πρωτόδικα ήταν η θέση του εφεσείοντα ότι το ενδιαφερόμενο μέρος δεν πληροί τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας και συγκεκριμένα την προαναφερθείσα πενταετή διοικητική πείρα σε υπεύθυνη θέση. Ισχυρίστηκε επίσης ότι η έρευνα της εφεσίβλητης ήταν ελλιπής και κατά παράβαση του δεδικασμένου αφού οι δυο επιστολές του Γενικού Διευθυντή ημερ. 6/4/2004 και 5/9/2006 στις οποίες βασίστηκε η εφεσίβλητη, ήταν γενικές και αόριστες. Η επιστολή του 2006 δεν πρόσθεσε τίποτε το νεώτερο αλλά το περιεχόμενο και τα επισυνημμένα σ' αυτήν έγγραφα στην ουσία ήταν τα ίδια με εκείνα της επιστολής του 2004. Ο αδελφός Δικαστής Νικολάτος απορρίπτοντας τους πιο πάνω ισχυρισμούς του εφεσείοντα ανέφερε τα εξής:
«Δεν θα συμφωνήσω με τη θέση του αιτητή ότι με την επιστολή του Γενικού Διευθυντή ημερομηνίας 5.9.06 δεν απαντήθηκαν τα ερωτήματα και ευρήματα του αδελφού Δικαστή κ. Κραμβή, στην τελευταία ακυρωτική απόφαση. Κρίνω ότι στην εν λόγω επιστολή αναφέρεται ρητά η διάρκεια της διοικητικής πείρας που απέκτησε το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο από τα προαναφερόμενα συνέδρια, ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα και επιστημονικές επισκέψεις κ.λ.π. Πρόσθετα, καταγράφονται με σαφήνεια και εκτεταμένα τα καθήκοντα, οι ευθύνες και οι δραστηριότητες του Ενδιαφερομένου Προσώπου και επεξηγείται πώς μέσα από την άσκηση των απαριθμούμενων και συγκεκριμένων εκείνων καθηκόντων προκύπτει η διοικητική του πείρα. Σημειώνω συναφώς ότι τα στοιχεία αναφοράς στην εν λόγω επιστολή έχουν επισυναφθεί και επίσης υποστηρίζονται και από τα στοιχεία των φακέλων.
Επίσης από τα πρακτικά της Επιτροπής, κατά την ημερομηνία επανεξέτασης της πλήρωσης της επίδικης θέσης, διαπιστώνω ότι γίνεται πλέον αναφορά στα καθήκοντα εκείνα του ενδιαφερόμενου προσώπου που η Επιτροπή θεώρησε ως διοικητικά, και ως εκ τούτου τεκμηρίωναν τη διοικητική πείρα που απαιτείτο.
Καταλήγω ότι η Επιτροπή, εν προκειμένω, έχει αιτιολογήσει την απόφασή της να κρίνει το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο ως προσοντούχο και μάλιστα με τρόπο που να συνάδει με το δεδικασμένο των προηγούμενων ακυρωτικών αποφάσεων 91/01, 567/02 και 712/04.»
Η έφεση
Από πλευράς εφεσείοντα προωθείται ένας μόνος λόγος έφεσης τον οποίο, ενόψει της όλης διατύπωσής του, προτιμούμε να τον παραθέσουμε αυτούσιο. Αυτός έχει ως εξής:
«ΛΟΓΟΣ ΕΦΕΣΗΣ 1
Η απόφαση και/ή τα ευρήματα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι «η επιστολή του Γενικού Διευθυντή ημερομηνίας 5.9.06 απαντά στα ερωτήματα και ευρήματα στην ακυρωτική απόφαση του Δικαστή κ. Κραμβή στη προσφυγή 712/04, ότι από τα αναφερθέντα συνέδρια, ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα, επιστημονικές επισκέψεις κ.λ.π. το ενδιαφερόμενο μέρος απόκτησε την απαιτούμενη από στο σχέδιο υπηρεσία διάρκεια διοικητικής πείρας, ότι από την άσκηση των απαριθμούμενων καθηκόντων του προκύπτει η διοικητική πείρα, ότι τα στοιχεία αναφοράς στην εν λόγω επιστολή υποστηρίζονται από τα στοιχεία των φακέλων» και ότι: «...........Η Επιτροπή, εν προκειμένω, έχει αιτιολογήσει την απόφαση της να κρίνει το ενδιαφερόμενο μέρος ως προσοντούχο και μάλιστα με τρόπο που να συνάδει με το δικασμένο των προηγούμενων ακυρωτικών αποφάσεων 91/01, 567/02 και 712/04» είναι λανθασμένα.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ
(i) Τα στοιχεία που έχουν επισυναφθεί στην επιστολή του Γενικού Διευθυντή ημερομηνίας 5.9.06 δεν υποστηρίζονται και/ή δεν επαληθεύονται από τα στοιχεία των φακέλων.
(ii) Τα απαριθμούμενα στην επιστολή του Γενικού Διευθυντή καθήκοντα του ενδιαφερομένου μέρους δεν απαντούν στα ερωτήματα και τα ευρήματα του Δικαστή κ. Κραμβή στην ακυρωτική απόφαση της προσφυγής 712/04 και ούτε είναι ικανά να προσδώσουν διοικητική πείρα στο ενδιαφερόμενο μέρος. Τουλάχιστον όσον αφορά την «εκτέλεση ερευνητικών προγραμμάτων» και την «ερευνητική εργασία, συγγραφικό έργο, διαλέξεις/παρακολουθήσεις, συμμετοχή σε συνέδρια και δίκτυα εκπαίδευσης/επιμόρφωσης» η επιστολή συγκρούεται με τα δεδικασμένα στη ακυρωτική απόφαση του Δικαστή κ. Κραμβή στην απόφαση της εν λόγω προσφυγής.
(iii) Τόσο η ΕΔΥ όσο και το Πρωτόδικο Δικαστήριο ενήργησαν κάτω από πλάνη περί τα πράγματα όσον αφορά τα ερευνητικά προγράμματα 3 & 4 της επιστολής του Γενικού Διευθυντή: «Partial root drying: A sustainable irrigation system fro efficient water use without reducing fruit yield" και "Sustainable water in Mediterranean Horticulture".
(iv) Οι ισχυρισμοί του Γενικού Διευθυντή ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ήτο συντονιστής των ερευνητικών προγραμμάτων και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Διεθνείς Οργανισμοί κατά την αξιολόγηση των ερευνητικών προτάσεων θέτουν ως βασικό κριτήριο την διοικητική πείρα του συντονιστή είναι αυθαίρετοι και δεν υποστηρίζονται από τους φακέλους και/ή πουθενά.»
Αναπτύσσοντας τον πιο πάνω λόγο έφεσης τόσο στο περίγραμμα αγόρευσης του όσο και κατά την προφορική του αγόρευση κατά την ακρόαση της έφεσης, ο συνήγορος του εφεσείοντα τόνισε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
(α) Ότι ο ουσιώδης χρόνος για την εξέταση του θέματος, δηλαδή κατά πόσο το ενδιαφερόμενο μέρος ικανοποιούσε την προαναφερθείσα πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας περί διοικητικής πείρας είναι η 22/9/2000. Επομένως τα ερευνητικά προγράμματα με αριθμό 3, 4 και 5 (όπως φαίνεται στη σελ. 8 της πρωτόδικης απόφασης) είναι άσχετα και δε θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη αφού αυτά έλαβαν χώρα μετά τον ουσιώδη χρόνο.
(β) Δεν υπάρχουν διοικητικοί φάκελοι που να αναφέρουν ότι το ενδιαφερόμενο μέρος εκτέλεσε διοικητικά καθήκοντα, αλλά μόνο τα έντυπα (οι «φόρμες» όπως το διατύπωσε) στα οποία ο ίδιος έγραφε το τί έκαμνε. (Προφανώς αναφέρεται ο συνήγορος στις Ετήσιες Ατομικές Δραστηριότητες που ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών ζητά από το προσωπικό και οι οποίες από το 1995 κρατούνται στο γραφείο του).
(γ) Τα όσα αναφέρει ο Γενικός Διευθυντής στην επιστολή του ημερ. 5/9/2006 είναι ουσιαστικά τα ίδια με αυτά που υπήρχαν στην επιστολή ημερ. 6/4/2004 και τα οποία κρίθηκαν στην προσφυγή αρ. 712/2004 (Κραμβής Δ) ως ανεπαρκή.
Από πλευράς εφεσίβλητης υποστηρίχθηκε ότι από την επιστολή του Γενικού Διευθυντή ημερ. 5/9/2006, η οποία είναι τεκμηριωμένη με τα έγγραφα που επισυνάπτονται ως Παράρτημα 9 στην ένσταση και τα οποία ήσαν ενώπιον της ΕΔΥ και βασίστηκε σ' αυτά, προκύπτει ότι ορθά κρίθηκε ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ικανοποιούσε το κριτήριο της τουλάχιστον πενταετούς διοικητικής πείρας σε υπεύθυνη θέση.
Στην ίδια γραμμή είναι και η θέση των ευπαιδεύτων συνηγόρων του ενδιαφερόμενου μέρους, ότι δηλαδή η επιστολή του Γενικού Διευθυντή ημερ. 5/9/2006 στην οποία βασίστηκε η εφεσίβλητη, δείχνει ότι διαχρονικά το ενδιαφερόμενο μέρος ασκούσε διοικητικά καθήκοντα. Πρόσθεσε ότι στην 712/2004 το δικαστήριο ουσιαστικά αποφάσισε ότι από τα όσα τέθηκαν ενώπιον του «θα μπορούσε εύλογα να θεωρηθεί ότι συνιστά εμπλοκή στο καθόλα διοικητικό έργο του Ινστιτούτου και ότι προϋποθέτει άσκηση ευθύνης και πρωτοβουλίας, πλην όμως παραμένει άγνωστη η συνολική της διάρκεια και κατ' επέκταση η διάρκεια της διοικητικής πείρας που απέκτησε το ενδιαφερόμενο μέρος μέσα από αυτά». Τα έγγραφα που συνόδευαν την επιστολή της 5/9/2006 πιθανό να μην συνόδευαν την επιστολή του 2004 που ήταν αντικείμενο της προσφυγής 712/2004, αλλά αποδεικνύουν τώρα και τη διάρκεια της πείρας.
Προτού εξετάσουμε τους πιο πάνω ισχυρισμούς, το θεωρούμε σκόπιμο να προβούμε σε αναφορά στην αιτιολογία που δόθηκε στην κάθε μια από τις προαναφερθείσες προσφυγές του εφεσείοντα.
Στην πρώτη προσφυγή (91/2001) ο Αρτεμίδης Δ. (όπως ήταν τότε) ακυρώνοντας την προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους ανάφερε τα ακόλουθα:
«Στην υπόθεση που μας απασχολεί δεν έγινε καμιά αναφορά στα προηγούμενα σχέδια υπηρεσίας των θέσεων, που υπηρετούσε το ενδιαφερόμενο μέρος, για να επισημανθεί το στοιχείο της 5ετούς διοικητικής πείρας. Διαβάζω, π.χ., στα σχέδια υπηρεσίας Λειτουργού Γεωργικών Ερευνών Α΄πως μέσα στα καθήκοντα της θέσης είναι και «ο συντονισμός και επίβλεψη της εργασίας του προσωπικού» ενώ στα απαιτούμενα προσόντα και «διοικητική ικανότητα». Ελλείπει όμως η άποψη του διοικητικού οργάνου, μετά από έρευνα, με ποιό τρόπο τα πιο πάνω στοιχεία συνθέτουν τη διοικητική πείρα που απαιτείται από τα σχέδια υπηρεσίας της επίδικης θέσης, που έπρεπε να υπάρχει κατά τον ουσιώδη χρόνο κρίσης, της τελευταίας δηλαδή ημερομηνίας υποβολής των αιτήσεων.»
Στην δεύτερη προσφυγή του εφεσείοντα (567/2002) ο Κωνσταντινίδης Δ. ακυρώνοντας και πάλιν την προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους ανάφερε τα εξής:
«Ορθά, συνεπώς, η ΕΔΥ αναζήτησε και περαιτέρω έρεισμα. Μόνο που η επιστολή του Γενικού Διευθυντή, ημερομηνίας 26.4.02, όπως την αναφέρει η ΕΔΥ, δεν προσθέτει οτιδήποτε σε σχέση με τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο. Δεν προκύπτει από όσα σημειώνει η ΕΔΥ πως πράγματι ανατέθηκαν «ατομικές δραστηριότητες» στον ενδιαφερόμενο με όσα αυτή η ανάθεση εμφανίζεται να συνεπάγεται και πότε ή για πόσο διάστημα αφού εδώ έχουμε απαίτηση για πείρα ορισμένης διάρκειας. Στους φακέλους δεν υπάρχουν στοιχεία προς τέτοιες κατευθύνσεις και, μάλιστα, δεν υπάρχουν και εκθέσεις όπως οι αναφερόμενες στο πρακτικό της ΕΔΥ. Ο ενδιαφερόμενος επισύναψε στην αγόρευσή του έγγραφα ως τέτοιες εκθέσεις, για να προκαλέσει όμως τη δικαιολογημένη διαμαρτυρία του αιτητή, τουλάχιστον αφού, η αγόρευση δεν είναι παραδεκτό μέσο θεμελίωσης γεγονότων και αυτές δεν φαίνεται να βρίσκονταν ενώπιον της ΕΔΥ ώστε να επιτρέπεται η συνάρτηση της κρίσης της προς όσα αυτά περιέχουν.»
Το κρίνουμε σκόπιμο όπως δούμε με περισσότερη λεπτομέρεια το σκεπτικό της απόφασης στην προσφυγή αρ. 712/2004 στην οποία και πάλιν κρίθηκε ότι δεν είχε διεξαχθεί η δέουσα έρευνα αναφορικά με την κατοχή της προαναφερθείσας διοικητικής πείρας. Αναφέρεται εκεί ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ανελίχθηκε στην τελευταία θέση, του Ανώτερου Λειτουργού, μόλις την 1/8/1999 αφού προηγουμένως, από τις 15/1/1983, κατείχε τη θέση Λειτουργού Γεωργικών Ερευνών Α΄ και το ερώτημα αφορούσε στο κατά πόσο δια μέσου της εκτέλεσης των καθηκόντων αυτής της θέσης, αποκτήθηκε η απαιτούμενη πείρα. Αφού πρώτα παραθέτει το κείμενο της επιστολής του τότε Γενικού Διευθυντή Μάκη Κωνσταντινίδη ημερ. 6/4/2004, το Δικαστήριο αναφέρει τα εξής:
«Ωστόσο, τα έγγραφα που έθεσε ενώπιον της Επιτροπής προς υποστήριξη των ισχυρισμών του από μόνα τους, στην απουσία οποιασδήποτε περαιτέρω αξιολόγησης και σχολιασμού από την Επιτροπή, δεν τεκμηριώνουν ότι το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε πενταετή διοικητική πείρα σε υπεύθυνη θέση. Πιο συγκεκριμένα:
1. Το Παράρτημα 1 καθώς και η δέσμη εγγράφων που κατατέθηκε ως τεκμήριο Ω στις διευκρινήσεις, αναφέρεται στις αναπληρώσεις που έκανε το ενδιαφερόμενο μέρος ως Διευθυντής του Κλάδου Εδαφολογίας και Χρήσης Νερού. Εκ περιτροπής τέτοιες αναπληρώσεις έκαναν και άλλοι λειτουργοί, χωρίς αυτό βέβαια να συνεπάγεται ότι η πρακτική αυτή καθιστά τους αναπληρούντες υπαλλήλους αξιότερους ή ότι στην προκειμένη περίπτωση, η περίοδος αναπλήρωσης μπορούσε να πιστωθεί ως διοικητική πείρα και μάλιστα καθορισμένης διάρκειας.
2. Η αξιολογική έκθεση του ενδιαφερόμενου μέρους για το έτος 1987 αναφέρει ως κύρια καθήκοντα του τα εξής: «Προγραμματισμός, εκτέλεση και αξιολόγηση πειραμάτων α) Γονιμότητας εδάφους, β) θρέψης φυτών. γ) συνδυασμένης λίπανσης και άρδευσης και δ) χρήσης προβληματικών νερών για άρδευση, Αναπληρωτής υπεύθυνος Κλάδου Εδαφολογίας και Χρήσης Νερού». Ως αναπληρωτής υπεύθυνος κλάδου εδαφολογίας και χρήσης νερού εμφανίζεται στις εκθέσεις των ετών 1987-1994, ωστόσο η συνολική διάρκεια αυτών των αναπληρώσεων παρατηρώ ότι δεν ξεπερνά τις 40 εβδομάδες. Κατά τα άλλα, το ενδιαφερόμενο μέρος καταγράφει ως καθήκον του την διοργάνωση εκπαιδευτικών επισκέψεων και συνεδρίων που θα μπορούσε εύλογα να θεωρηθεί ότι συνιστά εμπλοκή στο καθόλα διοικητικό έργο του Ινστιτούτου και ότι προϋποθέτει άσκηση ευθύνης και πρωτοβουλίας, πλην όμως, παραμένει άγνωστη η συνολική της διάρκεια και κατ' επέκταση η διάρκεια της διοικητικής πείρας που απέκτησε το ενδιαφερόμενο μέρος μέσα από αυτά. Επίσης η εκτέλεση και αξιολόγηση πειραμάτων που φαίνεται να αποτελεί το κύριο επιστημονικό του καθήκον, λογίζεται έναντι της πείρας σε γεωργικές έρευνες που απαιτούσε το σχέδιο υπηρεσίας στην επίδικη πρόνοια που προνοούσε «δεκαετή τουλάχιστον πείρα σε γεωργικές επιστημονικές έρευνες, μετά σχετικών επιστημονικών δημοσιεύσεων, από την οποία πενταετής τουλάχιστον διοικητική πείρα σε υπεύθυνη θέση». Η ίδια η διατύπωση στο σχέδιο υπηρεσίας δεν ταυτίζει εννοιολογικά την ερευνητική πείρα με το προσόν της διοικητικής πείρας σε υπεύθυνη θέση. Συνεπώς η ΕΔΥ θα έπρεπε να αιτιολογήσει με ποιο τρόπο και σε ποια έκταση οι γεωργικές έρευνες και τα πειράματα που έκανε το ενδιαφερόμενο μέρος του προσέδιδαν ενδεχομένως και διοικητική πείρα.
3. Τα πιο πάνω καθήκοντα αναφέρονται εκτενώς στα έντυπα των «Ατομικών Δραστηριοτήτων» που συμπλήρωνε το ενδιαφερόμενο μέρος στο τέλος κάθε έτους. Οι τίτλοι των επιμέρους δραστηριοτήτων «Ερευνητική εργασία, συγγραφικό έργο, διαλέξεις / παρακολουθήσεις και παρουσιάσεις, συμμετοχή σε συνέδρια και δίκτυα, εκπαίδευση / επιμόρφωση» δεν παραπέμπουν σε καθήκοντα που θα μπορούσαν εξ ορισμού να προσδώσουν στο ενδιαφερόμενο μέρος διοικητική πείρα από υπεύθυνη θέση. Έχω μελετήσει με προσοχή το περιεχόμενο αυτών των εκθέσεων και δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω ποια από τα περιγραφόμενα καθήκοντα είχε υπόψη της η Επιτροπή όταν κατέληγε στο συμπέρασμα ότι «τα καθήκοντα που εκτελούσε το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν υπεύθυνης θέσης».
Η επιστολή του Διευθυντή στην οποία στηρίχτηκε η Επιτροπή, γενική και αόριστη όπως ήταν, αφήνει αναπάντητα κρίσιμα ερωτήματα. Η ίδια η Επιτροπή απέφυγε και πάλι να θεμελιώσει και να ερμηνεύσει με σαφήνεια την έννοια της διοικητικής πείρας και της υπεύθυνης θέσης ως όφειλε. Ούτε αξιολόγησε τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον της, διακρίνοντας ποιες από τις δραστηριότητες του ενδιαφερόμενου μέρους ενέπιπταν στις πιο πάνω έννοιες, ώστε να καθίσταται δυνατός ο δικαστικός έλεγχος.»
Είναι φανερό ότι με την πιο πάνω απόφαση στην 712/2004 το δικαστήριο δεν αποφάνθηκε ότι το ενδιαφερόμενο μέρος δεν ασκούσε διοικητικά καθήκοντα. Αυτό που ουσιαστικά αποφασίστηκε είναι ότι (α) ενώ κάποια καθήκοντα ήσαν διοικητικής φύσης δεν είχε αποδειχθεί η περίοδος άσκησης τους και (β) για κάποια άλλα καθήκοντα από τα περιγραφόμενα στην επιστολή ημερ. 6/4/2004 δεν παρείχετο επαρκής αιτιολογία γιατί αυτά θεωρούνται διοικητικής φύσης και σε υπεύθυνη θέση αφού η εφεσίβλητη δεν είχε τότε ασχοληθεί η ίδια και εξηγήσει γιατί τα εν λόγω έγγραφα που ήταν ενώπιον της ήσαν επαρκή για την κατάληξη της. Επομένως το ερώτημα που τίθεται είναι αν με την επιστολή ημερ. 5/9/2006 και τα επισυνημμένα σε αυτή έγγραφα έχουν πληρωθεί τα πιο πάνω κενά που είχαν διαπιστωθεί στην 712/2004 ούτως ώστε να παρέχονται τώρα εξηγήσεις γιατί το ενδιαφερόμενο μέρος ικανοποιεί το σχέδιο υπηρεσίας, όπως κρίθηκε πρωτόδικα στην υπό έφεση απόφαση.
Το ουσιαστικό κείμενο της επιστολής ημερ. 6/4/2004 το οποίο εξέτασε το δικαστήριο στην 712/2004, είχε ως ακολούθως:
«Οι Ανώτεροι Λειτουργοί Γεωργικών Ερευνών καθώς και οι Λειτουργοί Γεωργικών Ερευνών Α΄ αναλαμβάνουν με οδηγίες του εκάστοτε Διευθυντή ατομικές δραστηριότητες και κάτω από τη δική τους εποπτεία υπάρχει τεχνικό και άλλο προσωπικό για διεκπεραίωση των εργασιών που αναλαμβάνουν. Μέρος του προσωπικού αυτού τυγχάνει αξιολόγησης από τους πιο πάνω Λειτουργούς. Στις Ετήσιες Υπηρεσιακές Εκθέσεις φαίνεται η εμπλοκή των Λειτουργών σε τέτοιες δραστηριότητες όπου είναι άμεσα υπεύθυνοι από τον προγραμματισμό μέχρι και την ολοκλήρωση των προγραμμάτων που τους ανατίθενται. Για την προκείμενη περίπτωση ενδεικτικά αναφέρω: «Αναπληρωτής Υπεύθυνος Κλάδου Εδαφολογίας και Χρήσης Νερού, Προγραμματισμός, οργάνωση, εκτέλεση, αξιολόγηση και παρουσίαση πειραμάτων, Διοργάνωση επιστημονικών και εκπαιδευτικών συνεδρίων. Διοργάνωση επιστημονικών επισκέψεων. Εκπρόσωπος του Υπουργείου σε Διεθνή Συνέδρια και Οργανισμούς, Μέλος Συντονιστικών επιτροπών της ΕΕ. Εμπειρογνώμονας Διεθνών Οργανισμών. Συνεχής χρήση των εμπειριών που αποκτήθηκαν από τις πιο πάνω δραστηριότητες ..........».
Επιπρόσθετα, σαν βοηθητικό τεκμήριο, είναι οι Ετήσιες Ατομικές Δραστηριότητες που ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών απαιτεί από όλο το επιστημονικό προσωπικό και οι οποίες κρατούνται από το 1995 στο γραφείο του εκάστοτε Διευθυντή. Στις Ετήσιες Ατομικές Δραστηριότητες γίνεται αναφορά στα προγράμματα και στο προσωπικό που βρίσκεται κάτω από τη δική τους εποπτεία.
Στην προκείμενη περίπτωση, επιπρόσθετα της πείρας που αναφέρθηκε, ο Λειτουργός απέκτησε πείρα διοικώντας προσωπικό, επιστημονικό και τεχνικό, το οποίο προσλαμβανόταν από προγράμματα συνεργασίας με Διεθνείς Οργανισμούς και κυρίως την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ενδεικτικά επισυνάπτονται τα κύρια προγράμματα που ήταν υπό την άμεση ευθύνη του Δρα Ι. Παπαδόπουλου μέσω των οποίων εργοδοτούντο νέοι επιστήμονες, τεχνικοί και ωρομίσθιοι.»
Ήδη αναφέραμε ότι τα πιο πάνω κρίθηκαν στην προσφυγή 712/2004 ως ανεπαρκή για να δικαιολογούν την κατάληξη ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ικανοποιούσε την προαναφερθείσα απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας.
Κατά την τελευταία επανεξέταση της υπόθεσης η καθ' ης η αίτηση είχε τώρα την επιστολή ημερ. 5/9/2006 όπου ο νέος Γενικός Διευθυντής Πανίκος Πούρος ανάφερε τα ακόλουθα:
«Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και στην επιστολή σας με αρ. Φακ. Π.16322/11 ημερομηνίας 1 Αυγούστου 2006. Έχω μελετήσει την απόφαση του Δικαστηρίου με ημερομηνία 19 Ιουλίου 2006 και παραθέτω στοιχεία προς τεκμηρίωση της κατοχής, κατά τον ουσιώδη χρόνο, της πενταετούς διοικητικής πείρας από το Δρα Ι. Παπαδόπουλο, όπως προβλέπεται από το σχέδιο υπηρεσίας.
Όπως αναφέρεται στην επιστολή του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, ημερομηνίας 6 Απριλίου 2004, οι Λειτουργοί Γεωργικών Ερευνών Α' αναλαμβάνουν με οδηγίες του εκάστοτε Διευθυντή του Ινστιτούτου ατομικές δραστηριότητες που οδηγούν στην απόκτηση Διοικητικής Πείρας. Στο Δρα Ι. Παπαδόπουλο, ενόσω ήταν Λειτουργός Γεωργικών Ερευνών Α είχαν ανατεθεί σημαντικές ατομικές δραστηριότητες, από τον προγραμματισμό μέχρι και την ολοκλήρωση των, ορισμένες από τις οποίες παρουσιάζονται πιο κάτω και κάτω από τη δική του εποπτεία υπήρχε μόνιμο επιστημονικό, τεχνικό και άλλο προσωπικό. Μέρος του προσωπικού αυτού τύγχανε αξιολόγησης από το Δρα Ι. Παπαδόπουλο. Επιπρόσθετα, για διεκπεραίωση των δραστηριοτήτων αυτών, υπήρχε, στην κάθε μια ξεχωριστά, πρόνοια πρόσληψης πρόσθετου προσωπικού το οποίο ήταν πάντοτε κάτω από τη δική του εποπτεία.
Α. Ερευνητικά Προγράμματα χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή
Ένωση (ΕΕ) και Διεθνείς Οργανισμούς.
Ο Δρας Ι. Παπαδόπουλος ως συντονιστής, είχε και τη διοικητική ευθύνη και εποπτεία του προσωπικού (επιστημονικού, τεχνικού και ειδικευμένου ωρομίσθιου) που εργάστηκε σ' αυτά. Επισημαίνεται ότι οι Διεθνείς Οργανισμοί και η ΕΕ κατά την αξιολόγηση των ερευνητικών προτάσεων που υποβάλλονται, θέτουν ορισμένα βασικά κριτήρια που πρέπει να πληρούν τα προγράμματα. 'Ένα από αυτά είναι η διοικητική ικανότητα και πείρα των συντονιστών των.
1. Ερευνητικό Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης (AVICENNE) με τίτλο «Use of wastewater for irrigation, a global approach». To πρόγραμμα ήταν διάρκειας 38 μηνών με άμεσα υπεύθυνο Κύπριο συντονιστή το Δρα Ι. Παπαδόπουλο. Το πρόγραμμα άρχισε τον Ιανουάριο του 1995 και ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 1998. Η χρηματοδότηση του προγράμματος για την Κύπρο ήταν 69.000 Ευρώ εκ των οποίων οι 39.000 ήταν για πρόσληψη τεχνικού προσωπικού για περίοδο 24 μηνών το οποίο προσελήφθηκε και τέθηκε υπό τη διοικητική ευθύνη και εποπτεία του Δρα Παπαδόπουλου.(Παράρτημα 1,σελίδες 5,6). Είναι το πρώτο πρόγραμμα που πήρε το ινστιτούτο από την ΕΕ. Οι συμμετέχουσες χώρες ήταν το Βέλγιο, η Ελλάδα Πορτογαλία, το Μαρόκο, η Τυνησία, και η Κύπρος.
2. Ερευνητικό Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης (lNCO - DC) με τίτλο Sustainability and optimization of treatment and use of waste water in agriculture". Το πρόγραμμα ήταν διάρκειας 38 μηνών με άμεσα υπεύθυνο συντονιστή το Δρα Ι. Παπαδόπουλο υπό την εποπτεία του οποίου άρχισε και ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα (Παράρτημα 2, σελίδα 4). Άρχισε το Μάρτιο του 1998 και ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2001. Η χρηματοδότηση του προγράμματος για την Κύπρο ήταν €184.600 εκ των οποίων οι 81.000 ήταν για την πρόσληψη ενός επιστήμονα για 36 μήνες και ειδικευμένου τεχνικού προσωπικού συνολικής διάρκειας 48 μηνών (Παράρτημα 2, σελίδες 5 και 6). Το προσωπικό αυτό ήταν υπό τη διοικητική ευθύνη και εποπτεία του Δρα Παπαδόπουλου. Οι συμμετέχουσες χώρες ήταν το Βέλγιο, η Ελλάδα, το Μαρόκο, η Τυνησία, το Ισραήλ, η Παλαιστίνη και η Κύπρος.
3. Ερευνητικό Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (lRRISPLIT) με τίτλο «Partial root drying: Α sustainable irrigation system for efficient water use without reducing fruit yield". To πρόγραμμα, τριετούς διάρκειας, άρχισε το Μάρτιο του 2000 και ολοκληρώθηκε το Φεβρουάριο του 2003. Η χρηματοδότηση του Προγράμματος από την ΕΕ για την Κύπρο ήταν188.740 € εκ των οποίων οι 50.548 ήταν για την πρόσληψη ενός επιστήμονα για 36 μήνες και ενός τεχνικού για 18 -μήνες. Το πρόγραμμα αυτό πήρε την ψηλότερη βαθμολογία από όλα τα προγράμματα της προκήρυξης. Το πρόγραμμα ήταν υπό την άμεση εποπτεία του Δρα Ι. Παπαδόπουλου και ο επιστήμονας και τεχνικός που προσλήφθηκαν τέθηκαν υπό τη διοικητική ευθύνη και εποπτεία του (Παράρτημα 3, σελίδες 1,3). Οι συμμετέχουσες χώρες ήταν η Μεγάλη Βρετανία, η Πορτογαλία, η Τουρκία, το Μαρόκο και η Κύπρος.
4. Ερευνητικό Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Hortimed) με τίτλο «Sustainable water in Mediterranean Horticulture". Το πρόγραμμα, τριετούς διάρκειας, άρχισε το Μάρτιο του 2000 και ολοκληρώθηκε το Φεβρουάριο του 2003. Η χρηματοδότηση του Προγράμματος από την ΕΕ για την Κύπρο ήταν 13.000 € εκ των οποίων οι 67.000 ήταν για πρόσληψη ενός επιστήμονα και ενός τεχνικού για περίοδο 36 μηνών. Το πρόγραμμα και το προσωπικό που εργάστηκε σ' αυτό ήταν υπό τη διοικητική ευθύνη και άμεση εποπτεία του Δρα Ι. Παπαδόπουλου (Παράρτημα 4, σελίδες 1, 2, 4). Οι συμμετέχουσες χώρες ήταν η Ελλάδα, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Ιταλία, η Αίγυπτος, η Παλαιστίνη και η Κύπρος.
5. Πρόγραμμα της ΕΕ με τίτλο "AgriculturaI Research Institute: Centre of Excellence in Agriculture and the Environment". Το τριετές αυτό Πρόγραμμα, που αποτελεί τιμητική διάκριση για το Ινστιτούτο, το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος αλλά και για την Κύπρο το υπέβαλε με δική του πρωτοβουλία ο Δρ. Ι Παπαδόπουλος. Το πρόγραμμα προνοούσε χρηματοδότηση 820.000 Ευρώ από την ΕΕ και 82.000 Ευρώ από το γραφείο Προγραμματισμού ως κίνητρο για τη διάκριση αυτή. Το πρόγραμμα «Αριστείας» ήταν το μεγαλύτερο που είχε διεκδικήσει μέχρι τότε το Ινστιτούτο από την ΕΕ, μέσα σε εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον. Για ετοιμασία , υποβολή της πρότασης ο Δρ. Παπαδόπουλος αφιέρωσε εννέα περίπου μήνες. Κατά την αξιολόγηση του προγράμματος που υποβλήθηκε από το Ινστιτούτο, η ΕΕ εξετάζει και αξιολογεί τα προσόντα του συντονιστή, πού είναι ο άμεσα υπεύθυνος για το προγραμματισμό, συντονισμό, τη διοικητική του πείρα και ικανότητα εποπτείας και εκτέλεσης του προγράμματος. Το πρόγραμμα έγινε αποδεκτό και άρχισε πριν από τον ουσιώδη χρόνο (Παράρτημα 5).
6. Ερευνητικό Πρόγραμμα Τεχνικής Βοήθειας του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) με τίτλο ''Initiate appropriate remedial measures to overcome constraints on crop production in calcareous soils'', Το πρόγραμμα ήταν τριετούς διάρκειας. Άρχισε τον Ιανουάριο του 1990 και ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 1992. 'Η χρηματοδότηση του προγράμματος από το ΙΑΕΑ ανήλθε στις $180.000 περίπου. Άμεσα υπεύθυνος και συντονιστής υπό τη διοικητική ευθύνη και εποπτεία του οποίου υπεβλήθη, άρχισε και ολοκληρώθηκε, το πρόγραμμα ήταν ο Δρ. Ι. Παπαδόπουλος. Στην εκτέλεση του προγράμματος είχε υπό την εποπτεία του, όπως προνοούσε το πρόγραμμα, τρεις Λειτουργούς και τρεις Τεχνικούς. (Παράρτημα 6 σελίδα 3).
Σε όλα τα προγράμματα της ΕΕ η κατοχή διοικητικής πείρας και διοικητικών ικανοτήτων των συντονιστών αποτελεί σημαντικό κριτήριο και στοιχείο αξιολόγησης, αποδοχής και επιλογής του προγράμματος. Σαν παράδειγμα, επισυνάπτονται οι αξιολογήσεις δύο προγραμμάτων της ΕΕ (Κέντρο Αρίστων Επιδόσεων, IRRISPLΙT) όπου φαίνεται ότι αξιολογούνται, μεταξύ άλλων κριτηρίων, η διοικητική πείρα και η ικανότητα διαχείρισης των προγραμμάτων.
Β. Διοργάνωση συνεδρίων μέσω των οποίων έχει αποκτηθεί διοικητική πείρα.
Δέκατο Παγκόσμιο Λιπασματολογικό Συνέδριο, 21 -27 Οκτωβρίου 1990. Η διαδικασία προετοιμασίας του συνεδρίου άρχισε τον Απρίλιο του 1988 σε συνεργασία με το Διεθνές Λιπασματολογικό Επιστημονικό Κέντρο και η όλη διοργάνωση ανατέθηκε στο Δρα Ι. Παπαδόπουλο ως Γενικού Γραμματέα της Οργανωτικής Επιτροπής. Το συνέδριο παρακολούθησαν 550 περίπου σύνεδροι εκ των οποίων 400 περίπου στο εξωτερικό. Η διοργάνωση ήταν δύσκολη αλλά άψογη και επιτυχής. Η διοικητική πείρα που είχε αποκτήσει ο Δρ. Παπαδόπουλος κατά τη διάρκεια των 3Ο μηνών ως Γενικός Γραμματέας της Οργανωτικής Επιτροπής ήταν αναμφίβολα συνεχής και μεγάλη. Δεδομένου του γεγονότος ότι την εποχή εκείνη τα μέσα επικοινωνίας ήταν πολύ περιορισμένα (δεν υπήρχε Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο, Fax) η ανάληψη τέτοιας διοργάνωσης ήταν πραγματικά δύσκολη. Την εικόνα του όλου συνεδρίου και την προσωπική συμμετοχή του Δρα Ι. Παπαδόπουλου στην επιτυχία του συνεδρίου απεικονίζει ο τότε Διευθυντής του Ινστιτούτου σε επιστολή του που του είχε αποστείλει. Η επιστολή επισυνάπτεται. Επισυνάπτεται επίσης η ομαδική ευχαριστήρια επιστολή του τότε Διευθυντή προς το προσωπικό που ήταν υπό την ευθύνη και εποπτεία του Δρα Ι Παπαδόπουλου για τη διοργάνωση του Συνεδρίου (Παράρτημα 8).
Γ. Διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων (σεμιναρίων, εργαστηρίων) σε συνεργασία με Διεθνείς Οργανισμούς
Σε κάθε πρόγραμμα, εκτός από τους Κύπριους εκπαιδευόμενους συμμετείχαν και. 15-25 ξένοι εκπαιδευόμενοι. Τα έξοδα καλύπτονταν από τους Διεθνείς Οργανισμούς. Για κάθε διοργάνωση ο Δρ Παπαδόπουλος, ως άμεσα υπεύθυνος για την οργάνωση, εκτέλεση και εποπτεία, αφιέρωνε τουλάχιστο δύο με τρεις μήνες εντατικής προετοιμασίας. Μερικά από τα εκπαιδευτικά αυτά προγράμματα ήταν:
1. Εκπαιδευτικό Εργαστήριο για τη συλλογή νερού και χρήση του για συμπληρωματική άρδευση. Διοργανώθηκε στη Λευκωσία σε συνεργασία με το Πρόγραμμα Αναπτύξεως των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) από τις 7 με 19 Ιανουαρίου 1993.
2. Προχωρημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μικροαρδεύσεις και συνδυασμένης άρδευσης/λίπανσης. Διοργανώθηκε από κοινού με το UΝDΡ και την FAO στη Λευκωσία από τις 19 - 30 Σεπτεμβρίου, 1994.
3. Προχωρημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα στην υδρολίπανση σε συνεργασία με την KEMIRA στη Λευκωσία από 12 - 16 Μαρτίου, 1995.
4. Προχωρημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα στην υδρολίπανση σε συνεργασία με την KEMIRA στη Λευκωσία από 24 - 28 Μαρτίου, 1996.
5. Προχωρημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τη χρήση ισοτόπων στην έρευνα αρδεύσεων λιπάνσεων. Διοργανώθηκε από κοινού με το Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας στη Λευκωσία από τις 4 -14 Μαΐου, 1997.
Δ. Επιστημονικές Επισκέψεις, συμμετοχή σε Εργαστήρια, Σεμινάρια, Συναντήσεις.
Διοικητική πείρα αποκτάται επίσης μέσω επιστημονικών επισκέψεων, συμμετοχής σε εργαστήρια, σεμινάρια και συναντήσεις, και της συνεπαγόμενης ευθύνης και συντονισμού της οργάνωσης, της προώθησης θέσεων και απόψεων. Διοικητική πείρα αποκτάται επίσης και μέσω της εκπροσώπησης της Κύπρου σε διάφορες επιτροπές κυρίως της ΕΕ. Η συμμετοχή του Δρα Ι. Παπαδόπουλου στις δραστηριότητες αυτές επισυνάπτεται (Παράρτημα 9).
Από τα πιο πάνω στοιχεία φαίνεται ότι ο Δρ Ι. Παπαδόπουλος κατείχε, κατά τον ουσιώδη χρόνο, την απαιτούμενη από το σχέδιο υπηρεσίας πενταετή διοικητική πείρα, πέραν από τη δεκαετή πείρα σε γεωργικές έρευνες. »
Εξετάσαμε όλα τα πιο πάνω. Έχοντας πάντοτε υπόψη ότι ο ουσιώδης χρόνος για σκοπούς υπολογισμού της πενταετούς διοικητικής πείρας σε υπεύθυνη θέση είναι η 22/9/2000, κρίνουμε ότι αν το θέμα εξεταστεί με αναφορά μεμονωμένα στο καθένα από τα πιο πάνω ερευνητικά προγράμματα που χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και Διεθνείς Οργανισμούς στα οποία το ενδιαφερόμενο μέρος ενήργησε ως συντονιστής, όπως αυτά αναφέρονται στην επιστολή ημερ. 5/9/2006, τότε η διάρκεια της πείρας δεν είναι πενταετής. Όμως αν το θέμα εξεταστεί διαχρονικά, τότε προκύπτει ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ικανοποιεί την απαιτούμενη περίοδο των 5 ετών αφού το υπ' αρ. Α.1 πρόγραμμα άρχισε τον Ιανουάριο του 1995 και διήρκεσε μέχρι το Μάρτιο του 1998 οπότε και άρχισε το υπ' αρ. Α.2 το οποίο ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2001. Διαχρονικά δηλαδή, το ενδιαφερόμενο μέρος άσκησε καθήκοντα που κρίθηκαν ως διοικητικής φύσης, σε υπεύθυνη θέση για πέραν των 5 ετών μέχρι την 22/9/2000, τα οποία βέβαια συνέχισε και μετά.
Στην απόφαση της, αντικείμενο της προσφυγής 712/2004, πράγματι η εφεσίβλητη, όπως ορθά αποφάσισε τότε το δικαστήριο, δεν ασχολήθηκε η ίδια και να εξηγήσει γιατί το ενδιαφερόμενο μέρος είχε πενταετή διοικητική πείρα σε υπεύθυνη θέση. Περιορίστηκε τότε να αναφέρει τα εξής:
«Η Επιτροπή μελέτησε όλα τα ενώπιόν της στοιχεία που υποβλήθηκαν, τόσο από την αρμόδια αρχή όσο και από τον ίδιο, έχοντας υπόψη τη καθιερωμένη σχετική νομολογία και συγκεκριμένα την απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Ολυμπίας Στυλιανού, στην οποία αναφέρεται ότι διοικητική πείρα δε σημαίνει κατ' ανάγκη την εποπτεία προσώπων αλλά την εμπλοκή του λειτουργού στο καθόλα διοικητικό έργο. Ιδιαίτερα η Επιτροπή ασχολήθηκε και με την κατοχή της πείρας σε υπεύθυνη θέση. Προς τούτο, μελέτησε προσεκτικά το περιεχόμενο των εγγράφων που υπέβαλε ο Γενικός Διευθυντής, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, με αρ. επιστολής Φ.Ρ/ΑRI179 και ημερ. 6.4.04, στην οποία περιγράφονται με λεπτομέρεια οι δραστηριότητες του Παπαδόπουλου Ιωάννη και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα καθήκοντα που αυτός εκτελούσε ήταν υπεύθυνης θέσης. Κατά συνέπεια, ο ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Ιωάννης ικανοποιεί πλήρως το απαιτούμενο από το Σχέδιο Υπηρεσίας προσόν της πενταετούς διοικητικής πείρας σε υπεύθυνη θέση και, ως τούτου, κρίνεται προσοντούχος.»
Στην υπό εξέταση υπόθεση με όσα παραθέσαμε πιο πάνω προκύπτει ότι η εφεσίβλητη ασχολήθηκε και η ίδια με το θέμα και έδωσε τους λόγους για την κατάληξη της, σε αντίθεση με τις προηγούμενες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με τη νομολογία (βλ. μεταξύ άλλων Μιλτιάδους κ.α. ν. Δημοκρατίας (1989) 3 ΑΑΔ 1318, Κωνσταντίνου ν. Συμβουλίου Αμπελουργικών Προϊόντων (1992) 3 ΑΑΔ 228, Ιακωβίδης ν. Δημοκρατίας (1997) 3 ΑΑΔ 28, Ιορδάνου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 ΑΑΔ 250 και Δημοκρατία κ.α. ν. Γερμανού κ.α. (2005) 3 ΑΑΔ 93 σελ. 102) η ερμηνεία και εφαρμογή των Σχεδίων Υπηρεσίας ανάγεται στην εξουσία του αρμοδίου για το διορισμό και/ή προαγωγή οργάνου και το δικαστήριο τότε μόνο δικαιολογείται να παρέμβει όταν διαπιστώνεται αυθαιρεσία ή πλάνη ή όταν η ερμηνεία που έχει δοθεί, δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή.
Ενόψει των πιο πάνω και των όσων αποφασίστηκαν στην υπόθεση Στυλιανού κ.α. ν. Δημοκρατίας κ.α. (1994) 3 Α.Α.Δ. 38) στην οποία βασίστηκε η εφεσίβλητη, ότι δηλαδή διοικητική πείρα δε σημαίνει κατ' ανάγκη την εποπτεία προσώπων αλλά την εμπλοκή του λειτουργού στο καθόλα διοικητικό έργο και ότι εδώ το ενδιαφερόμενο μέρος πέραν της εμπλοκής του είχε και την εποπτεία προσωπικού, κρίνουμε ότι η απόφαση της εφεσίβλητης ότι ικανοποιούσε την προαναφερθείσα απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας ήταν εύλογα επιτρεπτή.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό του ευπαιδεύτου συνηγόρου του εφεσείοντα ότι τα πιο πάνω καθήκοντα του ενδιαφερόμενου μέρους δεν υποστηρίζονται από το περιεχόμενο των διοικητικών φακέλων, αλλά μόνο από τα όσα δήλωνε ο ίδιος ως Ατομικές Δραστηριότητες, πρέπει να σημειώσουμε ότι τα όσα δήλωνε στα έντυπα αυτά το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν κατόπιν απαίτησης του άμεσα προϊσταμένου, ο οποίος τα φύλαττε στο δικό του γραφείο και τα στοιχεία αυτά έγιναν δεκτά από τη διοίκηση. Επομένως μπορούν να θεωρηθούν έγγραφα που περιέχονταν σε σχετικούς φακέλους της διοίκησης.
Τώρα από άποψης ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων για τα έτη που προηγούνταν του ουσιώδους χρόνου (22/9/2000) και όταν το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε τη θέση Λειτουργού Γεωργικών Ερευνών Α΄, τα καθήκοντα του περιγράφονταν ως ακολούθως:
«Έτος 1993: Προγραμματισμός, Εκτέλεση, Αξιολόγηση και Παρουσίαση πειραμάτων: Γονιμότητα εδάφους, θρέψις και λίπανσης δέντρων και λαχανικών, υδρολίπανσις και χρήσις επεξεργασμένων λυμάτων και άλλων προβληματικών νερών για άρδευση. Αναπληρωτής Υπεύθυνος Κλάδου Εδαφολογίας και Χρήσης Νερού.»
Έτος 1994: Περιγράφει τα ίδια καθήκοντα με την προσθήκη «Διοργάνωση Εκπαιδευτικών Επισκέψεων από το Εξωτερικό και Εκπαιδευτικού Συνεδρίου. Αναπληρωτής Υπεύθυνος Κλάδου Εδαφολογίας και Χρήσης Νερού».
Παρόμοια καθήκοντα αναφέρονται και στις εκθέσεις των ετών που ακολουθούν μέχρι το 1999 με ιδιαίτερη αναφορά στη διοργάνωση επιστημονικών και εκπαιδευτικών συνεδρίων.
Με βάση τα πιο πάνω θεωρούμε ότι η πρωτόδικη απόφαση είναι ορθή και επομένως η έφεση θα πρέπει να απορριφθεί.
Η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του εφεσείοντα και υπέρ της εφεσίβλητης, όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο, εκτός βέβαια αν οι διάδικοι συμφωνήσουν αυτά μεταξύ τους.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
Φρ. Νικολαϊδης, Δ.
Α. Κραμβής, Δ.
Μ. Φωτίου, Δ.
Κ. Κληρίδης, Δ.
/ΚΑΣ