|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 178/2010)
16 Μαΐου, 2012
[ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
J.N. CHRISTOFIDES TRADING LTD.,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ,
Καθ'ων η αίτηση.
Αχ. Αιμιλιανίδης, για την Αιτήτρια.
Λ. Γρηγορίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ.: Τα γεγονότα που οδήγησαν στην καταχώριση της παρούσας προσφυγής είναι σε γενικές γραμμές τα πιο κάτω.
Στις 10/6/2009, δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, όπως και στον εγχώριο τύπο, προκήρυξη από τους καθ'ων η αίτηση διαγωνισμού με ανοικτή διαδικασία για την προμήθεια Ακτινολογικών Φιλμ και άλλων Συναφών Αναλώσιμων και Ειδών για τις ανάγκες των ακτινολογικών τμημάτων (Διαγωνισμός Σ.Υ.07/2009).
Μεταξύ αυτών που υπέβαλαν προσφορά, ήταν και οι αιτητές, η προσφορά των οποίων υπεβλήθη στις 6/8/2009 και αφορούσε και την προμήθεια του Είδους 3.
Με απόφαση της, η οποία λήφθηκε στις 3/9/2009, η Επιτροπή Αξιολόγησης των καθ'ων η αίτηση αποφάσισε να εισηγηθεί και εισηγήθηκε στο Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Υγείας την κατακύρωση της προσφοράς για την προμήθεια του Είδους 3 στους αιτητές, οι οποίοι ήταν οι φθηνότεροι προσφοροδότες και η προσφορά τους ικανοποιούσε τους όρους και τις προδιαγραφές του διαγωνισμού.
Στις 15/10/2009, σε συνεδρία του, το Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Υγείας αποφάσισε την ακύρωση της προσφοράς για το Είδος 3. Το σχετικό απόσπασμα από τα πρακτικά της εν λόγω συνεδρίας έχει ως εξής: «Το Συμβούλιο Προσφορών αποφάσισε για το Είδος 3 την ακύρωση της προσφοράς γιατί οι προδιαγραφές των εγγράφων του διαγωνισμού οδηγούν κατ' αποκλειστικότητα σε συγκεκριμένο οικονομικό φορέα, σύμφωνα με το άρθρο 34(5)(β) των σχετικών Κανονισμών». Σ' αυτό το στάδιο θεωρώ σκόπιμο να αναφέρω ότι σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο των Κανονισμών, διαγωνισμός μπορεί να ακυρωθεί μεταξύ άλλων και «όταν διαπιστώνεται ότι κανένας από τους προσφέροντες δεν μπορεί να ανταποκριθεί στους όρους και στις προδιαγραφές των εγγράφων του διαγωνισμού όταν οι προδιαγραφές αυτές οδηγούν κατ' αποκλειστικότητα σε συγκεκριμένο οικονομικό φορέα».
Η πιο πάνω απόφαση κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή ημερομηνίας 3/12/2009. Με την ίδια επιστολή οι αιτητές πληροφορούντο, μεταξύ άλλων, και για το δικαίωμα τους να προσφύγουν, αν επιθυμούσαν, στο Δικαστήριο, εντός της προνοούμενης από το άρθρο 146 του Συντάγματος, προθεσμίας.
Αντιδρώντας οι αιτητές και με στόχο την ακύρωση της απόφασης που τους κοινοποιήθηκε με την επιστολή 3/12/2009, καταχώρισαν την πιο πάνω προσφυγή.
Για σκοπούς ολοκλήρωσης της εικόνας που αναδύεται μέσα από τα γεγονότα που μας ενδιαφέρουν, θεωρώ σκόπιμο να αναφέρω και τα εξής.
Οι προσφοροδότες για την προμήθεια του Είδους 3, αρχικά ήταν δύο. Ο ένας ήταν οι αιτητές. Ο άλλος προσφοροδότης, του οποίου η προσφορά ήταν μεν χαμηλότερη της προσφοράς των αιτητών, κρίθηκε εκτός προδιαγραφών γιατί δεν ικανοποιούσε τον όρο 37 της προσφοράς. Σύμφωνα με τον εν λόγω όρο, για το Είδος 3, τα προϊόντα έπρεπε να ανταποκρίνονταν στους Κωδικούς της κατασκευάστριας εταιρείας KONICA ή να αποτελούν ισοδύναμα προϊόντα και να είναι συμβατά με το σύστημα KONICA DRY PRO 793. Σε περίπτωση που η κατασκευάστρια εταιρεία των προσφερόμενων φιλμ δεν ήταν η ΚΟΝΙCΑ, η προσφορά θα έπρεπε, σύμφωνα πάντα με τον όρο 37 της προσφοράς, να συνοδεύεται με πιστοποιημένα πρωτόκολλα από την κατασκευάστρια εταιρεία των φιλμ για τη χρήση τους στα εν λόγω συστήματα.
Στην περίπτωση του δεύτερου προσφοροδότη για το Είδος 3, ο οποίος δεν ήταν η εταιρεία ΚΟΝΙCΑ, αυτός δεν είχε υποβάλει πιστοποίηση που να τεκμηριώνει ότι τα προϊόντα του ήταν συμβατά με το σύστημα KONICA DRY PRO 793 που υπήρχε στα Κρατικά Νοσηλευτήρια, με αποτέλεσμα αυτός να αποκλειστεί.
Τέλος, συνιστά κοινό έδαφος ότι, η συμπερίληψη του όρου, σύμφωνα με τον οποίο τα προϊόντα του Είδους 3 έπρεπε να ήταν συμβατά με το συγκεκριμένο σύστημα, οφειλόταν στο ότι τα προϊόντα προορίζοντο για χρήση στα μηχανήματα που χρησιμοποιούσαν οι ιατρικές υπηρεσίες των καθ'ων η αίτηση, διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες τους και συνεπώς η συμπερίληψη του όρου αυτού ήταν σύμφωνη με τις πρόνοιες του άρθρου 25 του Ν. 12(Ι)/2006.
Ως λόγο ακύρωσης της επίδικης απόφασης οι αιτητές προβάλλουν την έλλειψη αιτιολογίας, όπως και την παραβίαση των αρχών της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης. Με τον τρόπο που οι συγκεκριμένοι λόγοι ακύρωσης προωθούνται και αναπτύσσονται στα πλαίσια της γραπτής αγόρευσης του ευπαίδευτου συνήγορου τους, στην ουσία αυτοί συμπίπτουν και αλληλοκαλύπτονται, γι' αυτό και θα εξεταστούν μαζί.
Συνιστά πάγια αρχή της νομολογίας ότι η έλλειψη αιτιολογίας, όπως και η γενική, ασαφής, αόριστη ή και αντιφατική αιτιολογία καθιστά τη διοικητική απόφαση τρωτή. Το κενό που η απουσία αιτιολογίας δημιουργεί μπορεί βέβαια να πληρωθεί από στοιχεία που προκύπτουν από το διοικητικό φάκελο, νοουμένου ότι τα εν λόγω στοιχεία προκύπτουν ευθέως και καταδεικνύουν ξεκάθαρα και χωρίς οποιαδήποτε αμφιβολία, τους λόγους που οδήγησαν στη λήψη της απόφασης (Χρ. Συμεωνίδου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 145, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας 1929-1959, σελ. 185-186, στα σχετικά αποσπάσματα των οποίων πλειστάκις η νομολογία μας έχει αναφερθεί με επιδοκιμασία).
Στην παρούσα περίπτωση το Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Υγείας αποφάσισε, παρά την εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης, όπως η προσφορά για το Είδος 3 κατακυρωθεί στους αιτητές, να ακυρώσει το Διαγωνισμό για το συγκεκριμένο είδος γιατί οι προδιαγραφές των εγγράφων οδηγούσαν κατ' αποκλειστικότητα σε συγκεκριμένο οικονομικό φορέα, χωρίς να εξηγεί όμως τους λόγους που οδήγησαν στο συγκεκριμένο συμπέρασμα. Ενόψει μάλιστα της εισήγησης της Επιτροπής Αξιολόγησης για κατακύρωση της προσφοράς στους αιτητές, εκείνο που εύλογα θα ανέμενε ένας το Συμβούλιο Προσφορών να πράξει ήταν να εξηγήσει κατά τρόπο σαφή και εμπεριστατωμένο τους λόγους για τους οποίους έκρινε ότι οι συγκεκριμένες πρόνοιες του άρθρου 34(5)(β) του Κανονισμού τυγχάνουν εφαρμογής στην περίπτωση των αιτητών και όχι να περιοριστεί σε μια ασαφή, γενική και αόριστη επανάληψη τους, πράγμα ανεπίτρεπτο (Zavros v. The Council for Registration of Architects and Civil Engineers (1969) 3 C.L.R. 310 και Χρυσάνθου ν. Εφορείας Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Πάφου (1995) 3 Α.Α.Δ. 145).
Στη γραπτή αγόρευση της η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ'ων η αίτηση προβάλλει τη θέση ότι οι λόγοι για τους οποίους το Συμβούλιο Προσφορών αποφάσισε την ακύρωση του Διαγωνισμού και συνεπώς η αιτιολογία της απόφασης, μπορεί να συναχθούν από το συνδυασμό διαφόρων στοιχείων, για εντοπισμό των οποίων παραπέμπει στο φάκελο. Αναφέρει συγκεκριμένα η κα Γρηγορίου στην αγόρευση της:
"Αυτό συνάγεται από το συνδυασμό των πιο κάτω στοιχείων: (α) από τα έγγραφα του Διαγωνισμού, σελίδα 22, είδος 3α έως 3γ, όπου ο όρος απαιτούσε φιλμ της κατασκευάστριας εταιρείας Konica Minolta SD-P Dry film με κωδικούς L9HH, MJMV και MJH2 ή συμβατά με το σύστημα Konica DRY PRO 793 (Παράρτημα Ι στην παρούσα αγόρευση οι όροι του διαγωνισμού) και (β) από την Έκθεση Αξιολόγησης της Προσφοράς, ημερομηνίας 3 Σεπτεμβρίου 2009, στον Πίνακα Οικονομικής Αξιολόγησης για το είδος 3, σελίδες 5-6, φαίνεται ότι υποβλήθηκαν δυο προσφορές. Η πρώτη φθηνότερη προσφορά ήταν από τη Φαρμακευτική Οργάνωση Κύπρου όπου πρόσφερε προϊόντα της κατασκευάστριας εταιρείας FUJI FILM CORPORATION LTD, η οποία όμως ήταν εκτός προδιαγραφών αφού δεν ικανοποιούσε τον όρο 37 των εγγράφων της προσφοράς επειδή δεν υπέβαλε πιστοποίηση που να τεκμηριώνει ότι «τα προϊόντα ανταποκρίνονται στους κωδικούς της κατασκευάστριας εταιρείας ΚΟΝΙΚΑ ή ότι αποτελούν ισοδύναμα προϊόντα και είναι συμβατά με το σύστημα KONICA DRY PRO 793.»
Η δεύτερη φθηνότερη προσφορά, ήταν από την εταιρεία JNC Christofides Trading Ltd (Αιτήτρια), η οποία πρόσφερε προϊόντα της κατασκευάστριας εταιρείας Konica Minolta και ανταποκρίνονται στους κωδικούς όπου είχαν ζητηθεί και συμβατά με το σύστημα Konica DRY PRO 793, για το λόγο ότι ήταν ο μοναδικός αντιπρόσωπος στην Κύπρο της κατασκευάστριας εταιρείας Konica Minolta (επισυνημμένο 12, στην ένσταση των Καθ'ων η Αίτηση, σελ. 3-5, αξιολόγησης / πρακτικών προσφοράς από την Επιτροπή Αξιολόγησης)."
Διεξήλθα προσεκτικά τις σελίδες του φακέλου στις οποίες παραπέμπει η κα Γρηγορίου. Με όλο το σέβας προς την ευπαίδευτη συνήγορο των καθ'ων η αίτηση, δεν έχω εντοπίσει οτιδήποτε που να συνηγορεί υπέρ των πιο πάνω θέσεων της. Ιδιαίτερα δεν έχω εντοπίσει έστω και ίχνος αναφοράς στους αιτητές ως τους μοναδικούς αντιπροσώπους στην Κύπρο της κατασκευάστριας εταιρείας KONICA ή έστω ως αντιπροσώπους της KONICA, ισχυρισμός που αποτελεί τον άξονα γύρω από τον οποίο περιστρέφεται η γενικότερη θέση των καθ'ων η αίτηση ότι οι προδιαγραφές των εγγράφων του Διαγωνισμού οδηγούσαν σε συγκεκριμένο οικονομικό φορέα και μάλιστα σε οικονομικό φορέα που ήταν ο μοναδικός προσφοροδότης που θα μπορούσε να προσφέρει τα προϊόντα του Είδους 3. Αντίθετα, η Επιτροπή Αξιολόγησης, με την έκθεση της εισηγείται την κατακύρωση της προσφοράς στους αιτητές ως τους φθηνότερους εντός των προδιαγραφών προσφοροδότες, γεγονός το οποίο κλονίζει παρά ενισχύει την αιτιολογία της επίδικης απόφασης. Όπως πολύ ορθά ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών επισημαίνει, «το γεγονός ότι άλλος προσφοροδότης βρισκόταν εκτός προδιαγραφών δεν συνεπάγεται ότι οι προδιαγραφές οδηγούν κατ' αποκλειστικότητα σε συγκεκριμένο οικονομικό φορέα, ούτε και στο συμπέρασμα αυτό είναι εύλογο να οδηγηθεί κάποιος απλώς και μόνο επειδή άλλοι οικονομικοί φορείς προτίμησαν να μην υποβάλουν προσφορά αν και είχαν τη δυνατότητα». Οποιοσδήποτε οικονομικός φορέας μπορούσε, σύμφωνα με τους όρους του Διαγωνισμού, να υποβάλει προσφορά για το Είδος 3, φτάνει η κατασκευάστρια εταιρεία των προϊόντων που πρόσφερε να ήταν η KONICA ή οποιαδήποτε άλλη εταιρεία, αρκεί τα προϊόντα της άλλης εταιρείας να ήταν συμβατά με τα μηχανήματα που οι καθ'ων η αίτηση είχαν εγκατεστημένα στα ιατρικά νοσηλευτήρια τους.
Η απουσία από τους φακέλους των στοιχείων τα οποία επικαλείται η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ'ων η αίτηση σφραγίζει και τη μοίρα των συγκεκριμένων θέσεων τους και ιδιαίτερα της θέσης της ότι η επίδικη απόφαση είναι αιτιολογημένη. Ας μη μας διαφεύγει ότι το κενό στην αιτιολογία ή η έλλειψη αιτιολογίας, δεν μπορούν να θεραπευθούν με τις αγορεύσεις των δικηγόρων (Metelock v. Republic (1969) 3 C.L.R. 351).
Ενόψει όλων των πιο πάνω, οι θέσεις των αιτητών ότι η επίδικη απόφαση πάσχει λόγω έλλειψης αιτιολογίας και γιατί παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης, επιτυγχάνουν. Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Τα έξοδα της προσφυγής €1.350 επιδικάζονται υπέρ των αιτητών και εναντίον των καθ'ων η αίτηση.
Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ