|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 174/1986 - Ο περί Οδικής Ασφάλειας Νόμος του 1986
Ν. 174/1986 - Ο περί Οδικής Ασφάλειας Νόμος του 1986
Ν. 50(I)/2003 - Ο περί Οδικής Ασφάλειας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2003
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2008) 3 ΑΑΔ 143
3 Απριλίου, 2008
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στές]
TEMCO PANEL ADVERTISEMENTS LTD,
Εφεσείοντες,
v.
ΔΗΜΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ,
Εφεσιβλήτων.
(Aναθεωρητική Έφεση Αρ. 130/2005)
Διαφημίσεις ― Ανάρτηση διαφημιστικών πινακίδων ― Αρμόδια Αρχή για την αδειοδότηση της ανάρτησης ― Ερμηνεία του περί Οδικής Ασφάλειας Νόμου του 1986 (Ν. 174/86 ιδίως όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 50(Ι)/03), σε συνδυασμό με τον περί Εκθέσεως Διαφημίσεων (Έλεγχος) Νόμο, Κεφ. 50.
Διοικητική Πράξη ― Ανάκληση ― Η ανάκληση άδειας ανάρτησης διαφημιστικής πινακίδας κρίθηκε άκυρη στην κριθείσα περίπτωση.
Οι εφεσείοντες αξίωσαν την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης, που απέρριψε την προσφυγή τους κατά της ανάκλησης της άδειας που είχαν εξασφαλίσει από τον εφεσίβλητο Δήμο, για ανάρτηση διαφημιστικών πινακίδων επί ακινήτου.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αποδεχόμενη την έφεση, αποφάσισε ότι:
1. Οι εφεσείοντες δεν έχουν δίκαιο όταν υποστηρίζουν ότι το συγκεκριμένο τμήμα του δρόμου δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως αυτοκινητόδρομος. Ο ορισμός του «αυτοκινητόδρομου» δίδεται από το Άρθρο 18Α του Νόμου 174/86. Η γέφυρα και ο κυκλοφοριακός κόμβος εν προκειμένω αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του αυτοκινητόδρομου και δεν μπορούν να διαχωριστούν για σκοπούς οδικής ασφάλειας.
2. Οι εφεσείοντες ορθά όμως επιμένουν στην άποψη ότι αρμόδια αρχή είναι ο Δήμος Στροβόλου και όχι το Τμήμα Δημοσίων Έργων. Ο νόμος ο οποίος διέπει τη συγκεκριμένη υπόθεση δεν είναι ο περί Οδικής Ασφάλειας Νόμος του 1986, όπως τροποποιήθηκε, αλλά ο περί Εκθέσεως Διαφημίσεων (Έλεγχος) Νόμος, Κεφ. 50. Στο Άρθρο 5 (1) του Κεφ. 50, προβλέπεται ότι εντός των δημοτικών ορίων το δημοτικό συμβούλιο μπορεί να ανεγείρει ή εγκρίνει την ανέγερση σε συγκεκριμένους τόπους διαφημιστικών πινακίδων. Περαιτέρω, στο Άρθρο 6(1) του ίδιου Νόμου, προβλέπεται ότι κάθε άτομο εντός των δημοτικών ορίων δήμου, με την έγκριση του δημοτικού συμβουλίου, δύναται να τοποθετεί επί τεμαχίου ιδιοκτησίας του ή επί τεμαχίου το οποίο κατέχει, διαφημίσεις.
Ακόμα, σύμφωνα με το Άρθρο 9 (2) (α) του ίδιου Νόμου, προβλέπεται ότι το δημοτικό συμβούλιο θα αποφασίζει την καταλληλότητα του τεμαχίου επί του οποίου θα ανεγείρεται διαφήμιση.
Είναι αλήθεια ότι στο Άρθρο 18Α του Μέρους ΙΙΙΑ του Ν.174/1986, το οποίο προστέθηκε από το Άρθρο 2 του Ν. 50(Ι)/2003, δίδονται οι ορισμοί τόσο της «άδειας», όσο και της «αρμόδιας αρχής».
Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι πιο πάνω ορισμοί δίδονται για τους σκοπούς του Μέρους ΙΙΙΑ του Νόμου, το οποίο αφορά την ασφάλεια σε δημόσιους δρόμους. Θα πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι ολόκληρος ο Νόμος 174/86, αναφέρεται στην οδική ασφάλεια και περιλαμβάνει πρόνοιες που σκοπό έχουν ακριβώς τη διατήρησή της.
Καμιά απολύτως πρόνοια του Νόμου δεν αναφέρεται στη δικαιοδοσία της «αρμόδιας αρχής» να εκδίδει άδειες για τοποθέτηση διαφημιστικής πινακίδας, ούτε και στη σχετική διαδικασία, όπως γίνεται στο Κεφ. 50.
Σκοπός του Νόμου 174/86 δεν ήταν να αλλάξει την αρμόδια αρχή για έκδοση άδειας, αλλά να προνοήσει για την οδική ασφάλεια. Αντιθέτως, σκοπός του Κεφ. 50, είναι ακριβώς η διαχείριση και ο έλεγχος της τοποθέτησης των διαφημιστικών πινακίδων.
Το Τμήμα Δημοσίων Έργων, καθώς και τα κυβερνητικά τμήματα και αρχές που αναφέρονται στο Νόμο 174/86, αποτελούν την αρμόδια αρχή για τους σκοπούς του περί Οδικής Ασφάλειας Νόμου και μόνο και έχουν τις αρμοδιότητες που περιέχονται σ' αυτόν.
3. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω οι καθ' ων η αίτηση ανακάλεσαν λόγω πλάνης, μια καθ' όλα νόμιμη πράξη, η οποία είχε εκδοθεί αρμοδίως.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου (Φωτίου, Δ.), (Yπ. Aρ. 491/04), ημερ. 29/9/05.
Δ. Βάκης, για τους Εφεσείοντες.
Γ. Λεοντίου για Ζωμενή και Λεοντίου, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα απαγγείλει ο Δικαστής Νικολαΐδης.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Οι εφεσείοντες είναι διαφημιστική εταιρεία και ασχολούνται, μεταξύ άλλων, με την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων σε εξωτερικούς χώρους. Το 1999 εξασφάλισαν από τους καθ' ων η αίτηση (στο εξής «ο Δήμος»), δύο άδειες για τοποθέτηση επί ακινήτου στο Στρόβολο δύο διαφημιστικών πινακίδων.
Αργότερα οι αιτητές εξασφάλισαν άδειες για άλλες δύο διαφημιστικές πινακίδες σε διαφορετικό τεμάχιο. Στις 4.8.2003, ο Δήμος πληροφόρησε τους εφεσείοντες ότι είχε διαπιστωθεί ότι οι συγκεκριμένες πινακίδες δεν πληρούσαν τις διατάξεις του περί Οδικής Ασφάλειας (Τροποποιητικού) Νόμου του 2003, Ν.50(Ι)/2003. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, οι αιτητές υπέβαλαν νέες αιτήσεις τις οποίες ο Δήμος ενέκρινε. Μετά την καταβολή και των σχετικών δικαιωμάτων από τους εφεσείοντες, ο Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων Έργων, με επιστολή ημερ. 13.11.2003, πληροφόρησε το Δήμο Στροβόλου ότι αρχή του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Λεμεσού, για τον οποίο θεωρούσε ότι αρμόδια αρχή για έκδοση αδειών για διαφημιστικές πινακίδες είναι το Τμήμα Δημοσίων Έργων, είναι τα φώτα τροχαίας της συμβολής των λεωφόρων Αθαλάσσας με τη λεωφόρο Λεμεσού.
Ο Δήμος, αφού εξασφάλισε νομική συμβουλή, στις 10.2.2004 αποφάσισε την ανάκληση των αδειών για τοποθέτηση των πινακίδων. Η προσφυγή η οποία καταχωρήθηκε από τους εφεσείοντες εναντίον της πιο πάνω απόφασης απορρίφθηκε πρωτοδίκως, αφού κρίθηκε ότι αρμόδια αρχή για παροχή άδειας για την τοποθέτηση των διαφημιστικών πινακίδων επί των αυτοκινητοδρόμων, ήταν το Τμήμα Δημοσίων Έργων και όχι ο εφεσίβλητος Δήμος.
Το πρωτόδικο δικαστήριο ερμηνεύοντας τις πρόνοιες του περί Οδικής Ασφάλειας Νόμου του 1986, Νόμο 174/86, όπως έχει τροποποιηθεί με τους Νόμους 33(Ι)/2000, 108(Ι)/2001 και κυρίως τον 50(Ι)/2003, κατέληξε ότι αρμόδια αρχή για έκδοση αδειών για ανάρτηση διαφημιστικών πινακίδων στη συγκεκριμένη τοποθεσία ήταν το Τμήμα Δημοσίων Έργων. Αφού λοιπόν αρμόδια αρχή δεν ήταν οι εφεσίβλητοι, η έκδοση των αδειών τοποθέτησης των πινακίδων ήταν παράνομη και συνεπώς, νόμιμα οι εφεσίβλητοι προέβηκαν στην ανάκληση της απόφασής τους αυτής.
Οι εφεσείοντες δεν έχουν δίκαιο όταν υποστηρίζουν ότι το συγκεκριμένο τμήμα του δρόμου δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως αυτοκινητόδρομος. Ο ορισμός του «αυτοκινητόδρομου» δίδεται από το Άρθρο 18Α του Νόμου 174/86. Το τμήμα του δρόμου που μας ενδιαφέρει στην παρούσα υπόθεση είναι ο δρόμος που διέρχεται από τη γέφυρα πάνω από τον παρακείμενο κυκλοφοριακό κόμβο. Κατά τη γνώμη μας δεν έχει σημασία αν το προβλεπόμενο μέγιστο όριο ταχύτητας επί της γέφυρας είναι 80 χ.α.ω., χαμηλότερο δηλαδή από το προβλεπόμενο για τον υπόλοιπο αυτοκινητόδρομο. Η γέφυρα και ο κυκλοφοριακός κόμβος αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του αυτοκινητόδρομου και δεν μπορούν να διαχωριστούν για σκοπούς οδικής ασφάλειας. Κι' αυτό, παρά την επιφύλαξη του Άρθρου 18Α που αναφέρεται σε απουσία ενός ή περισσοτέρων από τα χαρακτηριστικά του αυτοκινητόδρομου.
Οι εφεσείοντες ορθά όμως επιμένουν στην άποψη ότι αρμόδια αρχή είναι ο Δήμος Στροβόλου και όχι το Τμήμα Δημοσίων Έργων. Ο νόμος ο οποίος διέπει τη συγκεκριμένη υπόθεση δεν είναι ο περί Οδικής Ασφάλειας Νόμος του 1986, όπως τροποποιήθηκε, αλλά ο περί Εκθέσεως Διαφημίσεων (Έλεγχος) Νόμος, Κεφ. 50. Στο Άρθρο 5(1) του Κεφ. 50, προβλέπεται ότι εντός των δημοτικών ορίων το δημοτικό συμβούλιο μπορεί να ανεγείρει ή εγκρίνει την ανέγερση σε συγκεκριμένους τόπους διαφημιστικών πινακίδων. Περαιτέρω, στο Άρθρο 6(1) του ίδιου Νόμου, προβλέπεται ότι κάθε άτομο εντός των δημοτικών ορίων δήμου, με την έγκριση του δημοτικού συμβουλίου, δύναται να τοποθετεί επί τεμαχίου ιδιοκτησίας του ή επί τεμαχίου το οποίο κατέχει, διαφημίσεις.
Ακόμα, σύμφωνα με το Άρθρο 9(2)(α) του ίδιου Νόμου, προβλέπεται ότι το δημοτικό συμβούλιο θα αποφασίζει την καταλληλότητα του τεμαχίου επί του οποίου θα ανεγείρεται διαφήμιση, λαμβάνοντας υπ' όψιν τα χαρακτηριστικά της περιοχής, αλλά και τη δημόσια ασφάλεια, την ασφάλεια προσώπων οι οποίοι δυνατόν να χρησιμοποιούν οποιοδήποτε δρόμο που επηρεάζεται, ή δυνατόν να επηρεάζεται από την ανέγερση της διαφήμισης αυτής. Στον ίδιο Νόμο, περιγράφεται ακόμα και η ακολουθητέα διαδικασία, δίδονται χρονικά περιθώρια, αλλά προβλέπεται και η διαδικασία απόρριψης του αιτήματος και τα δικαιώματα αιτητών μετά την απόρριψη.
Είναι αλήθεια ότι στο Άρθρο 18Α του Μέρους ΙΙΙΑ του Ν.174/1986, το οποίο προστέθηκε από το Άρθρο 2 του Ν.50(Ι)/2003, δίδονται οι ορισμοί τόσο της «άδειας», όσο και της «αρμόδιας αρχής».
«Άδεια» σημαίνει την άδεια που εκδίδεται από την αρμόδια αρχή για τοποθέτηση διαφημιστικού κατασκευάσματος, ύστερα από γραπτή αίτηση του ενδιαφερόμενου, ενώ «αρμόδια αρχή» αναφορικά με κάθε δημόσιο δρόμο, αυτοκινητόδρομο ή δρόμο ταχείας κυκλοφορίας ή τμήμα τους, σημαίνει την Αρχή, Οργανισμό ή Κρατική Υπηρεσία, το Δημοτικό ή Κοινοτικό Συμβούλιο που έχει την ευθύνη για δαπάνες επιδιόρθωσης ή συντήρησης του συγκεκριμένου μέρους του δρόμου.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι πιο πάνω ορισμοί δίδονται για τους σκοπούς του Μέρους ΙΙΙΑ του Νόμου, το οποίο αφορά την ασφάλεια σε δημόσιους δρόμους. Θα πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι ολόκληρος ο Νόμος 174/86, αναφέρεται στην οδική ασφάλεια και περιλαμβάνει πρόνοιες που σκοπό έχουν ακριβώς τη διατήρησή της. Το μεγαλύτερο μέρος του νομοθετήματος εξαντλείται σε πρόνοιες ως προς τη ζώνη ασφαλείας, την περιεκτικότητα αλκοόλης στο αίμα οδηγών, αλλά και σε κανόνες ασφαλείας για τη μεταφορά παιδιών.
Άνκαι στο Νόμο 174/86 υπάρχουν πρόνοιες που απαγορεύουν την τοποθέτηση ή διατήρηση διαφημιστικού κατασκευάσματος σε διάφορα σημεία κατά μήκος αυτοκινητόδρομου ή δρόμου ταχείας κυκλοφορίας και παρ' όλον ότι σύμφωνα με το Άρθρο 18Θ, σε περίπτωση ανέγερσης ή τοποθέτησης διαφημιστικής πινακίδας κατά παράβαση των διατάξεων των Άρθρων 18Δ, 18Ε και 18ΣΤ, η αρμόδια αρχή μπορεί να επιδώσει γραπτή ειδοποίηση στον ιδιοκτήτη που να τον καλεί να κατεδαφίσει ή μετακινήσει την πινακίδα μέσα σε εύλογη προθεσμία, ενώ αν ο ιδιοκτήτης της πινακίδας αρνείται ή αμελεί να συμμορφωθεί η αρχή μπορεί να προβεί σε κατεδάφιση ή απομάκρυνση του διαφημιστικού κατασκευάσματος, καμιά απολύτως άλλη πρόνοια του Νόμου δεν αναφέρεται στη δικαιοδοσία της «αρμόδιας αρχής» να εκδίδει άδειες για τοποθέτηση διαφημιστικής πινακίδας, ούτε και στη σχετική διαδικασία, όπως γίνεται στο Κεφ. 50.
Έχουμε καταλήξει ότι σκοπός του Νόμου 174/86 δεν ήταν να αλλάξει την αρμόδια αρχή για έκδοση άδειας, αλλά να προνοήσει για την οδική ασφάλεια. Αντιθέτως, σκοπός του Κεφ. 50, είναι ακριβώς η διαχείριση και ο έλεγχος της τοποθέτησης των διαφημιστικών πινακίδων.
Δεν θα συμφωνούσαμε με τον ευπαίδευτο συνήγορο των εφεσιβλήτων ότι ο Νόμος 174/86 ως ειδικότερος (lex specialis) καταργεί το Κεφ. 50. Αντίθετα, βρίσκουμε ότι ειδικότερος νόμος είναι το Κεφ. 50, το οποίο ασχολείται με τον έλεγχο και την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων. Ο Νόμος 174/86 θέμα του έχει, όπως είδαμε προηγουμένως, την οδική ασφάλεια. Η όποια αναφορά του στις διαφημιστικές πινακίδες γίνεται μέσα στα πλαίσια αυτά.
Το Τμήμα Δημοσίων Έργων, καθώς και τα κυβερνητικά τμήματα και αρχές που αναφέρονται στο Νόμο 174/86, αποτελούν την αρμόδια αρχή για τους σκοπούς του περί Οδικής Ασφάλειας Νόμου και μόνο και έχουν τις αρμοδιότητες που περιέχονται σ' αυτόν. Αυτό, εξ' άλλου, αναφέρεται σαφώς και στο Αρθρο 18Α όπου τονίζεται ότι οι ορισμοί δίδονται για τους σκοπούς του συγκεκριμένου μέρους του νόμου.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω είναι φανερό ότι θεωρούμε ότι οι καθ' ων η αίτηση ανακάλεσαν λόγω πλάνης, μια καθ' όλα νόμιμη πράξη, η οποία είχε εκδοθεί αρμοδίως.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, καταλήγουμε, με όλο το σεβασμό, ότι η απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου είναι εσφαλμένη και θα πρέπει να παραμεριστεί. Η έφεση επιτυγχάνει, η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται και η προσβαλλόμενη πράξη ακυρώνεται, με €1.200 έξοδα, πλέον Φ.Π.Α.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.