|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 222/1991 - Ο περί Στεγών γιά Ηλικιωμένους και Αναπήρους Νόμος του 1991
Ν. 90/1972 - Ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος του 1972
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2007) 3 ΑΑΔ 477
2 Νοεμβρίου, 2007
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ,
ΦΩΤΙΟΥ, ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στές]
ΙΟΥΛΙΑ ΚΟΙΛΙΑΡΗ,
Εφεσείουσα,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
Εφεσιβλήτων.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 113/2005)
Ο περί Στεγών για Ηλικιωμένους και Αναπήρους Νόμος του 1991 (Ν.222/91 όπως τροποποιήθηκε) ― Άρθρο 4(3) ― Κατά πόσο η εγγραφή στέγης σύμφωνα με τον Νόμο προϋποθέτει νόμιμη κατασκευή των σχετικών κτηριακών εγκαταστάσεων.
Η αιτήτρια ζήτησε την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης που απέρριψε την προσφυγή της κατά της άρνησης εγγραφής της Στέγης Ηλικιωμένων που διατηρούσε.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Στην προκείμενη περίπτωση η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίχθηκε στο αναμφισβήτητο δεδομένο ότι οι μετατροπές των οικοδομών έγιναν παράνομα εφόσον δεν εκδόθηκε η πολεοδομική άδεια την οποία απαιτεί ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος του 1972 (Ν.90/72, όπως τροποποιήθηκε). Το ζήτημα λοιπόν έγκειται κατ΄ αρχάς στο αν αυτή η παρανομία αποτελούσε στοιχείο σχετικό στη λήψη της απόφασης για εγγραφή της Στέγης. Έπειτα, εφόσον δοθεί καταφατική στο ερώτημα απάντηση, αποκτά σημασία το αν αυτό το στοιχείο απέβαινε απαραιτήτως καθοριστικό ή αν παρεχόταν στη διοίκηση η δυνατότητα άσκησης διακριτικής ευχέρειας αναφορικά με την εν τέλει σημασία και βαρύτητα του.
Η νομιμότητα κατασκευής των οικοδομών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη λειτουργία της Στέγης. Ο Υπουργός, γνωρίζοντας ότι η δυνατότητα λειτουργίας της Στέγης καθίστατο εφικτή μόνο με την παράβαση του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, δεν μπορούσε να εγγράψει τη Στέγη χωρίς να καταστρατηγεί την απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής. Έγκριση της αίτησης θα σήμαινε διάσπαση της Διοίκησης κατά την αντιμετώπιση αλληλένδετων θεμάτων, θα δημιουργούσε διοικητική δυσαρμονία και, σε τελευταία ανάλυση, θα έπληττε τη θεμελιώδη αρχή της νομιμότητας. Ο λόγος που δόθηκε για την προσβαλλόμενη απόφαση ήταν σαφής και βάσιμος.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από την εφεσείουσα εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Υπ. Αρ. 414/04), ημερ. 8/9/05.
Χρ. Κληρίδης, για την Εφεσείουσα.
Α. Χριστοφόρου, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Νικολάου.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Η εφεσείουσα διατηρούσε για μερικά χρόνια επιχείρηση Στέγης Ηλικιωμένων στο Στρόβολο όταν, κατά το 2003, αποφάσισε να τη μεταστεγάσει στον Άγιο Δομέτιο, σε δύο κατοικίες στις οποίες επέφερε διάφορες μετατροπές, κυρίως εσωτερικής διαρρύθμισης, ώστε οι κατοικίες να μπορούν ως ενιαίο σύνολο να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των φιλοξενουμένων.
Στις 21 Μαΐου 2003 υποβλήθηκε αίτηση στον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για εγγραφή της νέας Στέγης, με βάση τον περί Στεγών για Ηλικιωμένους και Αναπήρους Νόμο του 1991 (Ν.222/91 όπως τροποποιήθηκε). Εν συνεχεία εκδόθηκαν τα πιστοποιητικά καταλληλότητας τα οποία απαιτεί ο Καν. 7 των περί Στεγών για Ηλικιωμένους και Αναπήρους Κανονισμών του 2000 (Κ.Δ.Π. 213/2000). Προβλέπεται ότι:
«7. Η καταλληλότητα των υποστατικών κάθε Στέγης πρέπει να πιστοποιείται κάθε χρόνο ως ακολούθως:
(α) Για την κατασκευή τους από το Τμήμα Δημόσιων Έργων του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων·
(β) για την πυρασφάλειά τους από την Πυροσβεστική Υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως·
(γ) για την υγειονομική τους κατάσταση από την Υγειονομική Υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας· και
(δ) για τις ηλεκτρικές τους εγκαταστάσεις από την Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία ή από ηλεκτρολόγο εγκεκριμένο από την Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων.»
Η εφεσείουσα αποτάθηκε και για πολεοδομική άδεια σε σχέση με τις οικοδομικές μετατροπές, στις οποίες είχε ήδη προβεί και οι οποίες πρακτικώς σήμαιναν αλλαγή χρήσης. Στις 10 Ιουλίου 2003 η Πολεοδομική Αρχή απέρριψε το αίτημα. Ωστόσο η εφεσείουσα προχώρησε και, στις 19-20 Ιουλίου 2003, ξεκίνησε να λειτουργεί τη νέα Στέγη.
Η αίτηση για εγγραφή της Στέγης εν τέλει απορρίφθηκε και το αποτέλεσμα γνωστοποιήθηκε με επιστολή, ημερ. 4 Μαρτίου 2004. Ο λόγος της απόρριψης αναφερόταν αποκλειστικά στη μη εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας:
«Με τα σημερινά δεδομένα δεν είναι δυνατή η εγγραφή των υποστατικών που βρίσκονται στην οδό Δελφίνος 5 και 5Α, Άγιος Δομέτιος, ως Στέγη Ηλικιωμένων με βάση τον περί Στεγών για Ηλικιωμένους και Αναπήρους Νόμο, διότι σύμφωνα με γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα η ύπαρξη πολεοδομικής άδειας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση άδειας λειτουργίας της Στέγης. Κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, σύμφωνα με την εν λόγω γνωμάτευση, τα διοικητικά όργανα οφείλουν να σέβονται και να λαμβάνουν υπόψη το σύνολο της σχετικής ισχύουσας νομοθεσίας. Επομένως, η έκδοση άδειας λειτουργίας Στέγης χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι πρόνοιες της νομοθεσίας που διέπει πολεοδομικά θέματα, θα καταστρατηγούσε τις πρόνοιες της νομοθεσίας αυτής.»
Η εφεσείουσα προσέβαλε την απόφαση. Προέβαλε, μεταξύ άλλων, ότι δεν διεξήχθη δέουσα έρευναα ότι παραβιάστηκαν οι αρχές της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης και της αναλογικότηταςα ότι της στερήθηκε το δικαίωμα ακρόασηςα και ότι η απόφαση στερείτο αιτιολογίας. Πρωτοδίκως, ο συνάδελφος που εξέτασε την περίπτωση δεν διαπίστωσε οποιαδήποτε πλημμέλεια. Κατέληξε ότι, ενώ η Στέγη πληρούσε τις προϋποθέσεις του σχετικού Νόμου, ορθά είχε απορριφθεί το αίτημα εγγραφής, διότι:
«.. η αιτήτρια, παραβιάζοντας τις διατάξεις του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (Ν. 90/72), προέβηκε σε ανάπτυξη ακίνητης ιδιοκτησίας χωρίς να έχει εξασφαλίσει προηγουμένως πολεοδομική άδεια, την οποία δεν απέκτησε ούτε στη συνέχεια, αφού η Πολεοδομική Αρχή αρνήθηκε να τη χορηγήσει.»
Με την έφεση τίθενται τα ίδια ζητήματα και για τη δική μας κρίση. Τα παράπονα της εφεσείουσας ότι δεν διεξήχθη δέουσα έρευνα και ότι δεν της δόθηκε το δικαίωμα ακρόασης αναφέρονται, στην πραγματικότητα, στη διαδικασία η οποία απέληξε στην απόρριψη της αίτησης της για πολεοδομική άδεια και όχι στη διαδικασία λήψης της εδώ προσβαλλόμενης απόφασης. Συνδέονταν, συγκεκριμένα, με τις αντιρρήσεις του Δήμου Αγίου Δομετίου ένεκα αντιδράσεων των κατοίκων για τέτοιου είδους Στέγη στην περιοχή τους και αποτέλεσαν ένα από τους λόγους για τους οποίους δεν εκδόθηκε πολεοδομική άδεια. Σημειώνουμε συναφώς ότι η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής προσεβλήθη με προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, ότι ακυρώθηκε λόγω, μεταξύ άλλων, μη δέουσας έρευνας σε σχέση ακριβώς με αυτή την πτυχή και ότι αναμένεται επανεξέταση.
Στην προκείμενη περίπτωση η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίχθηκε στο αναμφισβήτητο δεδομένο ότι οι αναφερθείσες μετατροπές έγιναν παράνομα εφόσον δεν εκδόθηκε η πολεοδομική άδεια την οποία απαιτεί ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος του 1972 (Ν.90/72, όπως τροποποιήθηκε). Το ζήτημα λοιπόν έγκειται κατ' αρχάς στο αν αυτή η παρανομία αποτελούσε στοιχείο σχετικό στη λήψη της απόφασης για εγγραφή της Στέγης. Έπειτα, εφόσον δοθεί καταφατική στο ερώτημα απάντηση, αποκτά σημασία το αν αυτό το στοιχείο απέβαινε απαραιτήτως καθοριστικό ή αν παρεχόταν στη διοίκηση η δυνατότητα άσκησης διακριτικής ευχέρειας αναφορικά με την εν τέλει σημασία και βαρύτητα του.
Η εφεσείουσα εισηγείται ότι επρόκειτο για εξωγενές στοιχείο. Επικαλέστηκε το Αρθρο 4(3) του περί Στεγών για Ηλικιωμένους και Αναπήρους Νόμου, σύμφωνα με το οποίο ο αρμόδιος Υπουργός μπορεί να αρνηθεί την εγγραφή Στέγης μόνο όπου δεν συντρέχουν οι εκεί τιθέμενες προϋποθέσεις και, αναφερόμενη ειδικότερα στην παράγραφο (β) η οποία αφορά στην οικοδομή και τον εξοπλισμό, εισηγήθηκε πως η έκδοση των πιστοποιητικών καταλληλότητας σήμαινε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις αυτού του Νόμου. Προβλέπεται ότι:
«4(3) Ο Υπουργός μπορεί να αρνηθεί την εγγραφή της Στέγης που αναφέρεται στην αίτηση αν ικανοποιηθεί -
.........................
(β) ότι για λόγους που αφορούν τις υγειονομικές συνθήκες, τη θέση, την πυρασφάλεια, την κατασκευή, τη διαρρύθμιση, την αναγκαία επιδιόρθωση, τη συντήρηση, τη γενική κατάσταση, την επάνδρωση ή τον εξοπλισμό της Στέγης, αυτή δεν είναι κατάλληλη για χρήση ή λειτουργία, όπως περιγράφεται στην αίτηση.»
Υποδείξαμε, κατά τη συζήτηση της έφεσης, τη ρητή αναφορά της παραγράφου (β) στην «κατασκευή» της Στέγης ως μια από τις προϋποθέσεις, η ύπαρξη της οποίας δεν θα μπορούσε, καθώς μας φαίνεται, να νοηθεί παρά μόνο ως νόμιμη. Αλλά και χωρίς τέτοια αναφορά στον οικείο Νόμο θα θεωρούσαμε τη νομιμότητα κατασκευής των οικοδομών άρρηκτα συνδεδεμένη με τη λειτουργία της Στέγης. Ο Υπουργός, γνωρίζοντας ότι η δυνατότητα λειτουργίας της Στέγης καθίστατο εφικτή μόνο με την παράβαση του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, δεν μπορούσε να εγγράψει τη Στέγη χωρίς να καταστρατηγεί την απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής. Έγκριση της αίτησης θα σήμαινε διάσπαση της Διοίκησης κατά την αντιμετώπιση αλληλένδετων θεμάτων, θα δημιουργούσε διοικητική δυσαρμονία και, σε τελευταία ανάλυση, θα έπληττε τη θεμελιώδη αρχή της νομιμότητας. Ο λόγος που δόθηκε για την προσβαλλόμενη απόφαση ήταν σαφής και βάσιμος.
Καταλήγουμε ότι δεν υπήρξε οποιαδήποτε πλημμέλεια. Η έφεση απορρίπτεται με £700 έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.