|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
REPUBLIC (PUBLIC SERVICE COMMISSION) ν. LEFKOS GEORGHIADES (1972) 3 CLR 594
Μεστάνα και άλλοι ν. Δημ. Συμβ. Αθηαίνου (Αρ.1) (1992) 3 ΑΑΔ 182
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.35
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2004) 3 ΑΑΔ 354
4 Μαΐου, 2004
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΑΡΕΣΤΗΣ, Δ/στές]
ΔΗΜΟΣ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Εφεσείoντες-Kαθ' ων η αίτηση,
v.
ΘΑΛΕΙΑΣ ΣΑΒΒΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ,
Εφεσίβλητης-Aιτήτριας.
(Aναθεωρητική Έφεση Αρ. 3590)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Αίτηση προσαγωγής μαρτυρίας κατ' έφεση ― Εφαρμοστέες αρχές επί αναθεωρητικής δικαιοδοσίας.
Στο στάδιο της έφεσης, καταχωρίστηκε αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας με σκοπό την απόδειξη του εκπροθέσμου της προσφυγής.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επιτρέποντας την αίτηση, αποφάσισε ότι:
Η μαρτυρία που επιδιώκεται να προσαχθεί είναι δυνατό να είναι ουσιαστικής σημασίας στην έκβαση της έφεσης. Με γνώμονα τις αρχές που διέπουν την προσαγωγή μαρτυρίας στην αναθεωρητική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου, την ανακριτική φύση της διαδικασίας, και έχοντας επιπρόσθετα υπόψη ότι, το θέμα που εγείρεται, δηλαδή το εκπρόθεσμο ή όχι της προσφυγής, είναι θέμα δημόσιας τάξης που επηρεάζει άμεσα την ύπαρξη δικαιοδοσίας εκ μέρους του Δικαστηρίου για να επιληφθεί της υπόθεσης, η αίτηση των εφεσειόντων γίνεται αποδεκτή.
Διαταγή ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Μεστάνα και Άλλοι v. Δημοτικού Συμβουλίου Αθηαίνου (Aρ. 1) (1992) 3 Α.Α.Δ. 182,
Πανεπιστήμιο Κύπρου v. Κωνσταντίνου και Άλλοι (1994) 3 Α.Α.Δ. 145.
Αίτηση.
Αίτηση από τους Καθ' ων η αίτηση στα πλαίσια της πιο πάνω έφεσης την οποία άσκησαν κατά της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Προσφυγή Aρ. 1508/2000, ημερομηνίας 28/1/2003, με την οποία έγινε δεκτή η προσφυγή της αιτήτριας κατά της χορήγησης από αυτούς άδειας οικοδομής σε οικόπεδο συνιδιοκτησίας της αιτήτριας και του Ενδιαφερόμενου μέρους για προσκόμιση μαρτυρίας με τη μορφή καταχώρησης ένορκης δήλωσης, που, κατά τον ισχυρισμό τους θα έτεινε να καταδείξει ότι η εφεσίβλητη γνώριζε για την έκδοση της άδειας οικοδομής πέραν των 75 ημερών πριν την καταχώρηση της προσφυγής της και συνεπώς η προσφυγή ήταν εκπρόθεσμη.
Κ. Κακουλλή, για τους Αιτητές (Εφεσείοντες-Καθ' ων η αίτηση).
Στ. Τρυφωνίδης, για την Kαθ' ης η αίτηση (Εφεσίβλητη-Αιτήτρια).
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Π. Αρτέμη, Δ.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Η προσφυγή της αιτήτριας εναντίον της απόφασης των εφεσειόντων για έκδοση άδειας οικοδομής πάνω σε οικόπεδο όπου συνιδιοκτήτριες κατά εξ αδιαιρέτου μερίδιο ήταν αυτή και το ΕΜ Γεωργία Νικολαΐδου, πέτυχε πρωτόδικα και η επίδικη διοικητική απόφαση ακυρώθηκε ως παράνομη και αντίθετη με την νομοθεσία και σχετικό Κανονισμό, αφού προηγουμένως απορρίφθηκε προδικαστική ένσταση των εφεσειόντων-αιτητών που αφορούσε το εκπρόθεσμο της προσφυγής.
Μετά την καταχώρηση έφεσης και τροποποίησης των λόγων της, καταχωρήθηκε η παρούσα αίτηση από τους εφεσείοντες-αιτητές, με την οποία ζητούν άδεια και οδηγίες του Δικαστηρίου για προσκόμιση μαρτυρίας με τη μορφή καταχώρησης ένορκης δήλωσης, που, κατά τον ισχυρισμό τους, τείνει να καταδείξει ότι η εφεσίβλητη γνώριζε για την έκδοση της άδειας οικοδομής πέραν των 75 ημερών πριν την καταχώρηση της προσφυγής της και συνεπώς η τελευταία ήταν εκπρόθεσμη. Το αίτημα αυτό βασίζεται στον ισχυρισμό ότι η εφεσίβλητη είχε λάβει επιστολή ημερομηνίας 13.2.99 των δικηγόρων του ΕΜ, από την οποία προέκυπτε σαφώς η έκδοση και εξασφάλιση της επίδικης άδειας οικοδομής καθώς και η πληρωμή των σχετικών δικαιωμάτων. Έτσι, στην ουσία ζητείται να επιτραπεί η καταχώρηση της πιο πάνω επιστολής μαζί με τις επισυναπτόμενες σε αυτή αποδείξεις, δηλαδή όπως είχε ακριβώς αποσταλεί στην εφεσίβλητη.
Ο συνήγορος της εφεσίβλητης-αιτήτριας ενέστη στην προσαγωγή μαρτυρίας κατ' έφεση, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι η μαρτυρία αυτή δεν είναι νέα, αλλά βρισκόταν στα χέρια των εφεσειόντων ή θα μπορούσε να αποκαλυφθεί αν επεδείκνυαν την αναγκαία φροντίδα, αφού μεταξύ άλλων ήταν στα χέρια τους η απάντηση που δόθηκε στην πιο πάνω επιστολή από την αιτήτρια. Επίσης ισχυρίστηκε πως η γνώση της ύπαρξης της επιστολή από το ΕΜ πρέπει ουσιαστικά να θεωρείται και ως γνώση εκ μέρους των εφεσειόντων-καθ' ων η αίτηση.
Πάνω στο τελευταίο αυτό σημείο επισημαίνουμε ευθύς εξ αρχής πως το ΕΜ και ο καθ' ου η αίτηση είναι δύο διαφορετικοί διάδικοι και δεν μπορεί γνώση του ενός να θεωρηθεί και γνώση του άλλου. Επιπρόσθετα, επισημαίνουμε πως καθένας απ' αυτούς εκπροσωπείτο από διαφορετικό δικηγόρο.
Στην υπόθεση Δ. Μεστάνα και Άλλοι. ν. Δημοτικού Συμβουλίου Αθηαίνου (Αρ. 1) (1992) 3 Α.Α.Δ. 182 λέχθηκαν τα ακόλουθα στη σελ. 184, σχετικά με την προσαγωγή μαρτυρίας κατά την έφεση:
«Η προσαγωγή μαρτυρίας κατά την έφεση, επιτρέπεται από τις πρόνοιες της Δ.35, θ.8 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας. Η κατάθεση μαρτυρίας ενώπιον του Εφετείου συνιστά εξαιρετικό μέτρο που μπορεί να επιτραπεί μόνο εφόσον - (α) εξηγηθεί η παράλειψη προσαγωγής της κατά την πρωτόδικη διαδικασία, και (β) υφίσταται σοβαρή πιθανότητα, αν το επίμαχο γεγονός είχε τεθεί ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, αυτό θα επιδρούσε στην κρίση του Δικαστηρίου με σοβαρή πιθανότητα μεταβολής του αποτελέσματος.»
Στην υπόθεση Πανεπιστήμιο Κύπρου ν. Κωνσταντίνου και άλλοι (1994) 3 Α.Α.Δ. 145, όπου ζητήθηκε να καταχωρηθούν συγκεκριμένα έγγραφα, το Δικαστήριο ανέλυσε το όλο θέμα με ιδιαίτερη αναφορά στη φύση της αναθεωρητικής έφεσης και τη διαφορά της από την έφεση σε αστικές υποθέσεις λόγω της διαφοράς μεταξύ των δύο δικαιοδοσιών. Τονίστηκε στην απόφαση αυτή ότι αντικείμενο της αναθεωρητικής έφεσης συνεχίζει να είναι η νομιμότητα της ίδιας πράξης ή απόφασης που υπήρξε το αντικείμενο της προσφυγής.
Μεταξύ άλλων λέχθηκαν τα ακόλουθα στις σελ. 159-160:
«Το Δικαστήριο στην αναθεωρητική έφεση προσεγγίζει το θέμα με πλήρη επανεξέταση της υπόθεσης, αναφερόμενο στα θέματα που εγείρονται από τον εφεσείοντα στην έφεση, ή στην έκταση που δεν είχαν αποφασιστεί από το πρωτόδικο Δικαστήριο, ή στα θέματα που εγείρονται στην αντέφεση. Ο διάδικος δικαιούται στη γνώμη της Ολομέλειας του Δικαστηρίου - (βλ., μεταξύ άλλων, Republic (Public Service Commission) v. Lefkos Georghiades (1972) 3 C.L.R. 594· Stavros Othonos and Another v. The Republic of Cyprus (1989) 3(A) C.L.R. 475· Κυπριακή Δημοκρατία ν. Παντελή Χατζηπαντελή (1989) 3(B) A.A.Δ. 961).
Η προσαγωγή εγγράφων και μαρτυριών δε ρυθμίζεται από το δίκαιο της αποδείξεως που ισχύει στις αστικές εφέσεις.
Το Δικαστήριο, στην Αναθεωρητική του Δικαιοδοσία, έχει ευρεία εξουσία να δεχθεί μαρτυρία για οποιοδήποτε σημείο ή ζήτημα, που κρίνει σχετική και αναγκαία για την απόφαση των θεμάτων που εγείρονται στην προσφυγή ή την έφεση, αναφορικά με τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης ή απόφασης.»
Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν μας, κρίνουμε πως η μαρτυρία που επιδιώκεται να προσαχθεί είναι δυνατό να είναι ουσιαστικής σημασίας στην έκβαση της έφεσης. Με γνώμονα τις αρχές που διέπουν την προσαγωγή μαρτυρίας στην αναθεωρητική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου, όπως εξετέθηκαν πιο πάνω, την ανακριτική φύση της διαδικασίας, και έχοντας επιπρόσθετα υπόψη ότι, το θέμα που εγείρεται, δηλαδή το εκπρόθεσμο ή όχι της προσφυγής, είναι θέμα δημόσιας τάξης που επηρεάζει άμεσα την ύπαρξη δικαιοδοσίας εκ μέρους του Δικαστηρίου για να επιληφθεί της υπόθεσης, η αίτηση των εφεσειόντων γίνεται αποδεκτή.
Επιτρέπεται η προσαγωγή μαρτυρίας με ένορκη δήλωση, ως η αίτηση, και η κατάθεση της επίδικης επιστολής με τις σχετικές αποδείξεις που επισυνάπτονται. Τα έξοδα της αίτησης θα ακολουθήσουν την έκβαση της έφεσης επί του θέματος του εκπρόθεσμου της προσφυγής.
Διαταγή ως ανωτέρω.