ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


(2003) 3 ΑΑΔ 190

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

ANAΘΕΩΡHΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 3071

ΕΝΩΠΙΟΝ: Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Π. ΑΡΤΕΜΗ, Π. ΚΑΛΛΗ, Μ. ΚΡΟΝΙΔΗ,

Ρ. ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ, ΔΔ.

Κυπριακή Δημοκρατία μέσω,

Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας,

Eφεσείουσα -καθ΄ης η αίτηση,

και

Ελένη Σοφοκλέους,

Εφεσίβλητη-αιτήτρια.

- - - - -

Ημερομηνία: 18.2.03

Για την εφεσείουσα-καθ΄ης η αίτηση: κα Ρ. Παπαέτη, δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα

Για την εφεσίβλητη-αιτήτρια: κ. Α. Κωνσταντίνου

Α Π Ο Φ Α ΣΗ

Σ. ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει

ο Π. Αρτέμης, Δ.

Π. ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Τα γεγονότα της υπόθεσης φαίνονται με λεπτομέρεια τόσο στην ένσταση που καταχωρήθηκε πρωτόδικα, όσο και στην επίδικη απόφαση του Δικαστηρίου. Είναι αρκετό να αναφέρουμε πως, μετά από επανειλημμένες αιτήσεις, υποβολή πτυχίου, έρευνα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και προσφυγή στον Επίτροπο Διοίκησης, τελικά η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας απέρριψε την αίτηση της εφεσίβλητης-αιτήτριας για εγγραφή στους πίνακες διοριστέων καθηγητών Αγγλικής. Με επιστολή της προς το δικηγόρο της, η ΕΕΥ αιτιολόγησε την απόρριψη, αναφέροντας ότι το πτυχίο που κατείχε η εφεσίβλητη-αιτήτρια δόθηκε χωρίς φοίτηση και εξετάσεις και ότι το περιεχόμενο των σπουδών δεν ήταν ικανοποιητικό ως προς τα θέματα που αναφέρονται στη συγκεκριμένη ειδικότητα. Επίσης επισημαίνει πως οι απόψεις του Επιτρόπου Διοικήσεως καθώς και του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού δεν ήταν δεσμευτικές στην άσκηση της κρίσης της.

Η εφεσίβλητη-αιτήτρια προσέφυγε εναντίον της πιο πάνω απορριπτικής απόφασης στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο πρωτόδικα τη δικαίωσε, ακυρώνοντας την απόφαση της ΕΕΥ.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο, καταλήγοντας στην απόφασή του, συμφώνησε με τη θέση της εφεσίβλητης-αιτήτριας ότι, αφ΄ης στιγμής η ΕΕΥ δέχθηκε ότι το πτυχίο της ήταν αναγνωρισμένο από τις αρμόδιες αρχές των Η.Π.Α. και ότι χορηγήθηκε από αναγνωρισμένο πανεπιστήμιο, του οποίου τα διπλώματα αναγνωρίζονται στην Κύπρο, ήταν άσχετο αν η φοίτηση έγινε στην Κύπρο ή αλλού, αφού η περίοδος σπουδών άρχισε πριν την 29.9.89. Έκρινε έτσι ότι ικανοποιείτο η πρόνοια του άρθρου 3 του Νόμου 41(1)/93, που απαιτεί πτυχίο ή δίπλωμα αναγνωρισμένο από την κυβέρνηση της χώρας της οποίας βρίσκεται το πανεπιστήμιο και έτσι η ΕΕΥ όφειλε δίχως άλλο να εγγράψει την αιτήτρια στον κατάλογο διοριστέων.

Η εφεσίβλητη-αιτήτρια είναι κάτοχος πτυχίου B.Sc. English Literature and Language του Empire State College.

Η επίδικη απόφαση περιέχεται σε επιστολή της ΕΕΥ προς το δικηγόρο της αιτήτριας, ημερομηνίας 28.5.98, στην οποία αναφέρονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

«2. Το αίτημα της πελάτισσάς σας μελετήθηκε ενδελεχώς από την Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, η οποία αποφάσισε ότι δεν μπορεί να δεκτεί το αίτημα της για εγγραφή στους πίνακες διοριστέων στη θέση καθηγητή Αγγλικών διότι το περιεχόμενο των σπουδών για τον τίτλο BSc Εnglish Literature and Language του Empire State College δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ικανοποιεί την απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας για «τίτλο/πτυχίο στην ειδικότητά που προορίζεται να διδάξει».

3. Η Επιτροπή κατέληξε στα πιο πάνω συμπεράσματα διότι

(i) το πτυχίο απονεμήθηκε στην κα Ε. Σοφοκλέους χωρίς φοίτηση στο ίδιο το Empire State College,

      1. το πτυχίο της απονεμήθηκε χωρίς εξετάσεις. Ο τρόπος αξιολόγησης της απόδοσης του φοιτητή και η έλλειψη εξετάσεων δεν παρέχουν τα εχέγγυα για το αδιάβλητο και τον αντικειμενικό τρόπο απόκτησης του πτυχίου,
      2. το περιεχόμενο των σπουδών της πελάτισσάς σας δεν είναι ικανοποιητικό όσον αφορά τα θέματα τα οποία αναφέρονται στη συγκεκριμένη ειδικότητα (αγγλική γλώσσα ή φιλολογία). Το ποσοστό των σχετικών με την ειδικότητα θεμάτων που παρακολούθησε η κα Ε. Σοφοκλέους είναι κατά πολύ χαμηλότερο από το ποσοστό των μαθημάτων σε αντίστοιχους κύκλους σπουδών του πανεπιστημίου Κύπρου ή άλλων πανεπιστημίων του εξωτερικού που θεωρούνται αναγνωρισμένα.

4. Η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, ότι η κα Ε. Σοφοκλέους με βάση το άρθρο 18(2) των περί Ιδιωτικών Σχολών και Φροντιστηρίων Νόμων του 1971, κατέχει τα απαιτούμενα προσόντα για να διδάσκει το μάθημα των Αγγλικών δεν δεσμεύει την Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας. Σύμφωνα με τον εν λόγω Νόμο ο διευθυντής και το διδακτικό προσωπικό ιδιωτικού σχολείου ή ιδιωτικού φροντιστηρίου πρέπει να έχουν τα προσόντα που απαιτούνται για το διευθυντή και το προσωπικό των δημόσιων σχολείων. Τα δημόσια σχολεία στελεχώνονται από την Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας σύμφωνα με τους περί Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμους του 1969 έως (αρ.2) του 1998.»

Επιτροπή του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, στην οποίαν ανατέθηκε η διερεύνηση του θέματος, αναφέρει τα ακόλουθα σε έκθεσή της αναφορικά με το πρόγραμμα που ακολούθησε η αιτήτρια:

«1.2 Πρόγραμμα Ελένης Σοφοκλέους

Όπως φαίνεται από το επίσημο πιστοποιητικό σπουδών της (αντίγραφο επισυνάπτεται ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2), η κ. Σοφοκλέους πιστώθηκε με 75 «credits" μετά από αξιολόγηση προηγούμενης φοίτησης στο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ανεξάρτητης μελέτης.

Αναλυτικά, οι πιστωτικές μονάδες δίνονται πιο κάτω:

      1. Προηγούμενη φοίτηση

Credits

Modern History of Greece 3

Introductory Sociology 3

History of Greek & Roman Law 3

Family Law 4

Civil Law 3

Constitutional Law 3

Public International Law 3

Administrative Law 4

Introduction to Organization of

International Society 3

Criminal Law 3

------

Σύνολο 32

Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει στο φάκελο της κ. Σοφοκλέους πιστοποιητικό ή έγγραφο, στο οποίο να φαίνεται ότι η ενδιαφερόμενη φοίτησε στο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι η γλώσσα διδασκαλίας όλων των πιο πάνω μαθημάτων στο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης είναι η ελληνική.

      1. Ανεξάρτητη Μελέτη
      2. Credits

        Secretarial Science 8

        Office Management 4

        Real Estate Principles 4

        Sales and Marketing 8

        Income Tax Practicum 2

        Computer Terminal Operations 1

        Greek Language 16

        ------

        Σύνολο 43

        Σημειώνεται ότι δεν αναφέρεται στο πιστοποιητικό σπουδών πού στηρίχθηκε το "EMPIRE STATE COLLEGE" για να πιστώσει την αιτήτρια με 43 μονάδες.

      3. Μάθηση επί Συμβολαίω

Credits

Phonetics 4 *

Psycholinguistics & #9;4*

Educational Psychology 3

History of the English Language 3*

Teaching English as a Foreign Language 3*

British & American Novels of the

20th Century 3*

18th Century English Writing 3*

Academic Planning/Advanced

Expository Writing 4(2)*

Tragedies of Shakespeare 3*

19th Century British Novel 3*

Wordprocessing/Spreadsheets ; 4

Introduction to Psychology 3

Theories of Education 3

Cultural Anthropology 3

Early British History 3

History of Education 2

Computers in the Classroom 2

-------

Σύνολο 53

Από τη μελέτη των εκθέσεων των συμβούλων (Tutors) συνάγεται ότι το "EMPIRE STATE COLLEGE" παραχώρησε πιστωτικές μονάδες στα πιο πάνω θέματα αξιολογώντας γραπτές εργασίες της κ. Σοφοκλέους και τηλεφωνικές επικοινωνίες μεταξύ της και του «Τutor" στο αντίστοιχο θέμα. Σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι η απόδοση της κ. Σοφοκλέους σε μερικά θέματα (Phonetics Psycholinguistics) βρισκόταν στο χαμηλότερο επίπεδο ("lowest level of achievement") (Φ.42/Δ/16286 σελ. 107).»

(Οι αστερίσκοι δείχνουν ποια μαθήματα κρίθηκε ότι ανήκουν στον κλάδο Γλώσσας και Φιλολογίας).

Η εφεσείουσα-καθ΄ης η αίτηση αμφισβητεί με την έφεσή της τα συμπεράσματα και την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου και ειδικά το ότι, ήταν άσχετο αν η φοίτηση έγινε στην Κύπρο ή αλλού, αφού το δίπλωμα της ήταν αναγνωρισμένο. Επισημαίνει ότι στην παρούσα περίπτωση η εφεσίβλητη δε φοίτησε πουθενά, ούτε στην Κύπρο, ούτε και στο εξωτερικό, αλλά οι σπουδές της έγιναν αποκλειστικά με αλληλογραφία και μέσω τηλεφώνου. Επιπρόσθετα, προβάλλει ότι το πτυχίο δεν ήταν ικανοποιητικό όσον αφορά τα θέματα που αναφέρονται στη συγκεκριμένη ειδικότητα. Υπέβαλε ότι, το γεγονός ότι το πτυχίο απονεμήθηκε χωρίς εξετάσεις, οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο τρόπος αξιολόγησης της απόδοσης του φοιτητή δεν παρέχει τα εχέγγυα για τον αδιάβλητο και αντικειμενικό τρόπο απόκτησης του πτυχίου. Απορρίπτει, περαιτέρω, τη θέση ότι έπρεπε δίχως άλλο να αναγνωριστεί το πτυχίο, αφού ικανοποιούσε την πρόνοια του άρθρου 3 του Νόμου 41(1)/93, χωρίς διεξαγωγή έρευνας για τα υπόλοιπα θέματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Υποβάλλει, τέλος, πως το πόρισμα του Επιτρόπου Διοίκησης και οι απόψεις του Υπουργείου Παιδείας δεν ήταν δεσμευτικές αλλά μόνο συμβουλευτικές.

Τόσο το πρωτόδικο Δικαστήριο όσο και ο δικηγόρος της εφεσείουσας-αιτήτριας βασίστηκαν και παρέπεμψαν σε πρωτόδικες αποφάσεις, για να στηρίξουν τις θέσεις τους. Η εφεσείουσα-καθ΄ης η αίτηση παρέθεσε όμως και την απόφαση της Ολομέλειας στην Ευθυμίου ν. Κυπριακή Δημοκρατία (1997) 3 Α.Α.Δ. 281, όπου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:

«Πάντως δεν θα μπορούσαμε να δεχθούμε την άποψη ότι το όποιο χαρτί που εμφανίζεται ως δίπλωμα ξένου Πανεπιστημίου, φέρει στην Κύπρο αυτόματα το τεκμήριο πρώτο, ότι προέρχεται από αναγνωρισμένο Πανεπιστήμιο ή δεύτερο, ότι έχει τη συνήθη αξία ακόμα και ενόψει ενδείξεων ότι δεν υπήρξε η συνήθης φοίτηση. Πρόκειται για ζητήματα που πρέπει να διερευνώνται για τη λήψη σχετικής απόφασης».

(Η υπογράμμιση είναι δική μας).

Οι αποφάσεις, στις οποίες αναφέρεται η αιτήτρια, υποστηρίζουν τη θέση της όσο και την πρωτόδικη απόφαση. Το θέμα όμως έκτοτε έχει αποφασισθεί από την Ολομέλεια στην υπόθεση Ανδρούλα Τζιαούρη-Φιλή ν. Κυπριακή Δημοκρατία, Α.Ε. 3052, ημερ. 10.10.02, που αφορούσε παρόμοιο πτυχίο του ιδίου κολλεγίου. Το αιτιολογικό που δόθηκε από την ΕΕΥ, όταν απέρριπτε την αίτηση της εφεσείουσας, ήταν πανομοιότυπο με εκείνο της παρούσας υπόθεσης, που παραθέσαμε πιο πάνω. Παρόλες τις θέσεις που διατυπώθηκαν από την εφεσείουσα στην υπόθεση εκείνη η ΕΕΥ είχε απορρίψει το σχετικό της αίτημα μετά από πανομοιότυπη έρευνα, θεωρώντας ότι το πτυχίο της δεν ικανοποιούσε το σχέδιο υπηρεσίας, λόγω του τρόπου απόκτησης του, δηλαδή χωρίς φοίτηση και χωρίς εξετάσεις, και του περιεχομένου των σπουδών, που θεωρήθηκε πως δεν ανταποκρινόταν στην απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας που αφορούσε την ειδικότητα της διδασκαλίας των Αγγλικών. Στη σελ. 9 της απόφασης αναφέρονται σχετικά τα ακόλουθα:

«Έχει ήδη αναφερθεί ότι η Επιτροπή διαπίστωσε ότι ικανοποιείται ο όρος του σχεδίου υπηρεσίας αναφορικά με το πανεπιστήμιο που απένειμε το δίπλωμα στην εφεσείουσα. Ωστόσο, το δίπλωμα αφ΄εαυτού δεν συνιστά σε κάθε περίπτωση απόδειξη ότι ο κάτοχος του διπλώματος διαθέτει την απαιτούμενη από το σχέδιο υπηρεσίας ειδικότητα στο θέμα που θα διδάξει. Όταν λοιπόν εμφιλοχωρεί στη σκέψη της Επιτροπής η αμφιβολία επιβάλλεται η διεξαγωγή έρευνας προς διαπίστωση του περιεχομένου των σπουδών που οδήγησαν στην απονομή του διπλώματος για να κριθεί κατά πόσο ο κάτοχός του απέκτησε μέσω των σπουδών την απαιτούμενη από το σχέδιο υπηρεσίας ειδικότητα.

Από την αναλυτική κατάσταση σπουδών (transcript) διαφαίνεται ότι η εφεσείουσα, για την απόκτηση του διπλώματος έπρεπε να συγκεντρώσει 128 μονάδες. Δραστηριότητες και εμπειρίες όπως για παράδειγμα η φοίτηση σε άλλα ιδρύματα, η παρακολούθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων χωρίς εξετάσεις, η ανεξάρτητη μελέτη, η πείρα εργασίας, οι εμπειρίες της ζωής, η μάθηση σε συμφωνημένους τομείς (contract learning) κ.α. ήταν στοιχεία που προσμέτρησαν στη συγκέντρωση του συνόλου των μονάδων.»

Έχουμε ήδη αναφέρει πως στην προκειμένη περίπτωση απονεμήθηκε το πτυχίο στην εφεσίβλητη με την παραχώρηση 128 μονάδων, όπως πιο πάνω αναλύθηκε.

Η Ολομέλεια στην απόφασή της στην Τζιαούρη (πιο πάνω), ανέφερε πως το περιεχόμενο των σπουδών της εφεσείουσας είχε ερευνηθεί αρμοδίως και ότι η έρευνα κάλυψε όλο το φάσμα των γεγονότων που έπρεπε να γνωρίζει η ΕΕΥ για σωστή εφαρμογή του σχεδίου υπηρεσίας, καταλήγοντας ότι η απόφαση της Επιτροπής πως το περιεχόμενο των σπουδών της εφεσείουσας δεν ανταποκρινόταν στην απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας αναφορικά με την ειδικότητα διδασκαλίας των Αγγλικών, ήταν εύλογη και πλήρως αιτιολογημένη και εντός του πλαισίου της διακριτικής της εξουσίας.

Περαιτέρω, στην υπόθεση Ολομέλειας Μικελλίδου ν. Κυπριακή Δημοκρατία, Π.Ε. 3106, ημερ. 20.11.2002, σε περίπτωση που αφορούσε και πάλι δίπλωμα του Empire State College λέχθηκαν τα ακόλουθα στη σελ.5:

«Το πρώτο από τα θέματα που απασχόλησαν πρωτοδίκως αφορούσε στο ρόλο που αποδόθηκε στην επιτροπή που συστάθηκε, χωρίς παραπομπή στο Κυπριακό Συμβούλιο Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών (ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ.) που συστάθηκε με τον περί Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης και Παροχής Σχετικών Πληροφοριών Νόμο του 1996 (Ν.68(1)/96). Κρίθηκε όμως πως, ανεξάρτητα από τις επιπτώσεις εξαιτίας του γεγονότος ότι το ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. δεν είχε ακόμα αρχίσει να λειτουργεί, αυτό δεν ήταν «βοηθητικό όργανο για διερεύνηση εκ μέρους της Ε.Ε.Υ.». Επαναφέρει το θέμα η εφεσείουσα με την εισήγηση πως παρανοήθηκε το επιχείρημά της. Τονίζει πως εννοούσε την παραπομπή στο ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. ως φορέα για έρευνα που θα έπρεπε να θεωρηθεί ότι αντικαθιστούσε πλέον άλλες παραδοσιακές μεθόδους.

Δεν νομίζουμε πως υπήρξε οποιαδήποτε παρανόηση. Είναι προς την έρευνα που συναρτήθηκε αυτό το μέρος της πρωτόδικης απόφασης. Εν πάση περιπτώσει, έχουμε πλέον επί του θέματος την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας στην Ανδρούλλα Τζιαούρη-Φιλή ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Α.Ε. 3052, ημερ. 18.10.2002, στην οποία όμοιου περιεχομένου απόφαση κρίθηκε ως ορθώς επικυρωθείσα στη βάση όμοιας μεθόδου έρευνας.»

Ακολουθώντας τις πιο πάνω αποφάσεις της Ολομέλειας κρίνουμε πως και στην παρούσα περίπτωση η ΕΕΥ ορθά είχε ερευνήσει το περιεχόμενο των σπουδών της εφεσείουσας αναφορικά με το κατά πόσο απέκτησε μέσω των σπουδών της ειδικότητα στο θέμα που προοριζόταν να διδάξει. Έχοντας υπόψη τα όσα παραθέσαμε σχετικά με το περιεχόμενο των σπουδών της, που δεν έχουν βασικά αμφισβητηθεί, κρίνουμε πως η απόφαση της ΕΕΥ να απορρίψει το αίτημα της εφεσίβλητης ήταν υπό τις συνθήκες εύλογη και εντός του πλαισίου της διακριτικής της εξουσίας.

Κατά συνέπεια η πρωτόδικη ακυρωτική απόφαση ανατρέπεται και η επίδικη διοικητική απόφαση επικυρώνεται. Επιδικάζονται έξοδα υπέρ της εφεσείουσας.

 

 

 

Δ. Δ. Δ. Δ. Δ.

/Χ.Π.


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο