Μεταξύ -

1. Μάρως Κώστα
2. Ιωάννας Μιχαηλίδου
3. Δέσπως Νικολαϊδου

- και -

1. Αρχιπρωτοκολλητή Ανωτάτου Δικαστηρίου
2. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας

----------------------------

ΣΟΛΩΝ ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ: Η γνώση - και παράθεση - των γεγονότων θα αναδείξει το θέμα το οποίο καλούμαστε να επιλύσουμε. Αφορά τις συνθήκες υπό τις οποίες απορρίφθηκε το αίτημα των εφεσειουσών για τη μισθολογική προαγωγή τους στη θέση Στενογράφου Δικαστηρίου και την ένταξη τους στη μισθοδοτική κλίμακα Α7. Ας σημειωθεί ότι αποτελούν με την Α4 συνδυασμένες κλίμακες.

Δύο από τις εφεσείουσες (1 και 3) προσλήφθηκαν ως Στενογράφοι Δικαστηρίου 2^ης τάξης στις 2/1/87, ενώ η δεύτερη (Ιωάννα Μιχαηλίδου) στις 15/2/88. Η θέση ήταν συνδυασμένη με την ομώνυμη θέση 1^ης τάξης για την οποία ίσχυε η μισθολογική κλίμακα Α7. Προϋπόθεση προαγωγής στην τελευταία ήταν η επιτυχία σε εξετάσεις, που διεξάγει ή αναγνωρίζει το Υπουργείο Παιδείας, στην αγγλική και ελληνική δακτυλογραφία με ταχύτητα, όπως είχε προβλέψει το οικείο σχέδιο υπηρεσίας (παράρτημα ΙΙ στην ένσταση), 45 λέξεις το λεπτό (λ.τ.λ.) στην κάθε περίπτωση.

Οι εφεσείουσες 1 και 3 έχουν επίδοση μόνο 40 λ.τ.λ. στην ελληνική δακτυλογραφία, ενώ η εφεσείουσα 2 έχει την ίδια επίδοση (40) στην αγγλική δακτυλογραφία. Ας σημειωθεί ότι η σημείωση του σχεδίου υπηρεσίας παράρτημα ΙΙ δεν τις βοηθά. Δεν μπορούσε να ενταχθούν στη θέση 1^ης τάξης με βάση προγενέστερο σχέδιο υπηρεσίας, εφόσον διορίστηκαν στη δημόσια υπηρεσία μετά τις 6/6/85, που το σχέδιο αυτό υπηρεσίας (1^ης τάξης) είχε εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Ο περί Προϋπολογισμού (Τροποποιητικός) Νόμος αρ. 8(ΙΙ)/96 επέφερε, από 16/2/96, κάποιες αλλαγές. Η θέση μετονομάστηκε σε Στενογράφο Δικαστηρίου. Και εγκρίθηκε η μισθοδοσία με βάση τις Συνδυασμένες Κλίμακες Α4 έως Α7. Μεταγενέστερα, στις 24/7/98, καταρτίστηκε και εγκρίθηκε νέο σχέδιο υπηρεσίας, στο οποίο ενσωματώθηκαν οι παραπάνω αλλαγές (βλ. παράρτημα 3). Είναι αξιοσημείωτο ότι διατηρήθηκε ως είχε η πρόνοια σε σχέση με τη δυνατότητα ανέλιξης του υπαλλήλου, ύστερα από επιτυχία σε εξετάσεις στην ελληνική και αγγλική δακτυλογραφία. Μόνο έτσι ήταν δυνατή η ανέλιξη από τη χαμηλή στη ψηλότερη συνδυασμένη κλίμακα.

Το Μάρτιο του 1996 οι εφεσείουσες ενημερώθηκαν (η καθεμιά χωριστά) για την αλλαγή ότι, δηλαδή, η θέση Στενογράφου Δικαστηρίου 2ης τάξης (Κλ. Α4), που κατείχαν, αντικαταστάθηκε από 16/2/96 με τη θέση Στενογράφου Δικαστηρίου. Στις 25/11/98 ο Αρχιπρωτοκολλητής ειδοποίησε τον Πρωτοκολλητή του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, στο οποίο υπηρετούσαν, ο οποίος στη συνέχεια, κατατόπισε τις εφεσείουσες, ότι αυτές δεν κατείχαν τα προβλεπόμενα από το νέο σχέδιο υπηρεσίας προσόντα. Και ότι, επομένως, δεν ήταν δυνατή η ένταξη τους στην Κλίμακα Α7.

Η λυδία λίθος της υπόθεσης δεν ήταν, όπως λανθασμένα κρίθηκε πρωτοδίκως, αν οι αιτήτριες-εφεσείουσες ήταν προσοντούχες με βάση το νέο σχέδιο που καταρτίστηκε μετά τη ψήφιση του νόμου. Το ζήτημα ήταν, κατά την περαιτέρω εισήγηση του δικηγόρου τους, να απαντήσει το δικαστήριο αν ο νόμος δημιούργησε την ανάγκη καταρτισμού νέου σχεδίου υπηρεσίας. Αν έθετε στον εαυτό του το σωστό ερώτημα, θα αποφάσιζε ότι κακώς έγινε το νέο σχέδιο, οπόταν «οι αιτήτριες θα ήταν προσοντούχες για προαγωγή». Ο νόμος απλώς αντικατέστησε τον τίτλο και τις κλίμακες των ήδη υφισταμένων θέσεων.

Η διοίκηση τελούσε υπό πλάνη αφού θεώρησε ως προϋπόθεση εφαρμογής του νόμου, τη δημιουργία νέου σχεδίου. Εφαρμόζοντας τέτοια σχέδια, που ήταν ultra vires του νόμου, ματαίωσε το δικαίωμα που αυτές είχαν για προαγωγή. Γιαυτό και ήταν εσφαλμένη η πρωτόδικη κρίση για έλλειψη έννομου συμφέροντος να αξιώσουν οι εφεσείουσες την ένταξή τους στην κλίμακα Α7, οφειλόμενη στην έλλειψη απαιτούμενου προσόντος.

Το παρακάτω απόσπασμα από την εκκαλούμενη απόφαση περιέχει και τις αιτιολογικές της σκέψεις:

Μας διαφεύγει ειλικρινά πώς είναι δυνατό να ικανοποιηθεί το αίτημα των τριών αυτών στενογράφων για την αναρρίχηση τους στη ψηλότερη κλίμακα. Θα θυμίσουμε ότι ο συνήγορος τους είχε την άποψη ότι αν εφαρμοζόταν άμεσα το υφιστάμενο τότε σχέδιο υπηρεσίας θα τύγχαναν προαγωγής. Δεν μας εξήγησε ωστόσο με ποιό τρόπο. Και δεν βλέπουμε πώς συσχετίζονται και βοηθούν ή δικαιώνουν τις εφεσείουσες οι αποφάσεις της Ολομέλειας στην Α.Ε. 2779 κ.α. Κυπριακή Δημοκρατία ν. Δαυίδ Γεωργίου κ.α. ημερ. 21/6/01 και Α.Ε. 3047 Ιάκωβος Αντωνίου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 18/10/2002, στις οποίες παρέπεμψε ο κ. Αγγελίδης. Αφορούσαν διαφορετικές θέσεις και συνθήκες.

Στην προκείμενη περίπτωση οι εφεσείουσες δεν είχαν το προσόν της δακτυλογραφίας είτε με το υφιστάμενο τότε σχέδιο υπηρεσίας, που διατείνονται πως ίσχυε στην περίπτωση τους, είτε με το νέο, λόγω ακριβώς έλλειψης του προσόντος της δακτυλογραφίας, που ήταν το αυτό και στα δύο σχέδια υπηρεσίας. Είναι η κλασσική περίπτωση έλλειψης εκ μέρους των προσφευγουσών έννομου συμφέροντος να ασκήσουν προσφυγή (βλ. Ιωάννου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 390).