Rosary Gardens Ltd ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2002) 3 ΑΑΔ 1

Φόρος Προστιθέμενης Αξίας ― Άρθρο 25(13)(α) του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 1990 (Ν. 246/90) ― Πίστωση φόρου δαπανών για εκτέλεση εργασίας σε ακίνητη ιδιοκτησία ― Πλάνη περί το νόμο ― Εφαρμόστηκε πεπλανημένο κριτήριο.

Η εφεσείουσα εταιρεία, επεδίωξε κατ' έφεση, την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της κατά της επίδικης απόφασης του Εφόρου να μην επιτρέψει πίστωση για την κατασκευή θερμοκηπίου.

Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επιτρέποντας την έφεση, αποφάσισε ότι:

Διαπιστώνεται πλάνη της διοίκησης περί το Νόμο, αφού καταφανώς η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίχτηκε σε κριτήριο άλλο από το προβλεπόμενο. Απομένει το θέμα των επιπτώσεων. Περιλαμβάνεται στην πρωτόδικη απόφαση και η κρίση πως η κατασκευή του θερμοκηπίου συνιστούσε "εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία" και συναφώς πως η άποψη των εφεσειόντων αναφορικά με την έννοια των όρων του Νόμου δεν ευσταθούσε. Πρωτογενώς, όμως, αφού δεν έχουμε διοικητική κρίση επ' αυτού. Όμοιο θέμα απασχόλησε και στην Αndromachi Hotels Ltd. Το ερώτημα που είχε τεθεί αφορούσε το κατά πόσο τα

" 'split units' ήσαν υλικά που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία και όχι κατά πόσο τα 'split units' ήσαν ακίνητη ιδιοκτησία".

Και αφού εξηγήθηκε η έννοια του νόμου, η έφεση κατέληξε ως εξής:

"Αυτό ήταν ζήτημα που έπρεπε να αποφασιστεί πρωτογενώς από τον Έφορο. Ωστόσο ο Έφορος δεν πήρε τέτοια απόφαση. Αντίθετα, κατ' εφαρμογή της πιο πάνω εγκυκλίου, θεώρησε ότι τα "split units" αποτελούσαν προσαρτήματα ακίνητης ιδιοκτησίας. Εφόσον η αρμοδιότητα για πρωτογενή κρίση επί του ζητήματος, το οποίο έχουμε προσδιορίσει πιο πάνω, ανήκει στον Έφορο η υπόθεση θα πρέπει να παραπεμφθεί στον Έφορο για επανεξέταση υπό το φως της απόφασής μας".

Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.

Αναφερόμενες Υποθέσεις:

Ambrosia Oils (1976) Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 457,

Andromachi Hotels Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 1074.

Έφεση.

Έφεση από την αιτήτρια εταιρεία εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου (Yπόθεση Aρ. 805/98) ημερομηνίας 31/8/99, με την οποία απέρριψε την προσφυγή τους κατά της απόρριψης από τον Yπουργό Oικονομικών της ένστασης την οποία υπέβαλαν εναντίον της απόρριψης από τον Έφορο ΦΠA της διεκδίκησης από αυτήν πίστωσης του φόρου εισροών για υλικά τα οποία χρησιμοποίησαν και υπηρεσίες οι οποίες προσφέρθηκαν σ' αυτούς για την κατασκευή θερμοκηπίου.

Σπ. Ευαγγέλου, για τους Eφεσείοντες.

Γ. Λαζάρου, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Eφεσίβλητους.

Cur. adv. vult.

ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ. Κωνσταντινίδης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Κατά το άρθρο 25(13)(α) του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 1990 (Ν. 246/90 όπως τροποποιήθηκε), δεν παρέχεται δικαίωμα πίστωσης φόρου με τον οποίο έχουν επιβαρυνθεί οι δαπάνες που αφορούν την παράδοση υλικών ή την παροχή υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία.

Με την εγκύκλιο 37, ημερομηνίας 20.3.97, προσδιορίστηκε ως γνώμονας για την εφαρμογή του άρθρου το κατά πόσο, ως αποτέλεσμα των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν και των εργασιών που έγιναν, προέκυψε ακίνητη ιδιοκτησία. Καθορίζοντας δε η εγκύκλιος και την έννοια της ακίνητης ιδιοκτησίας, περιέλαβε σ' αυτή και θερμοκήπια.

Οι εφεσείοντες κατασκεύασαν θερμοκήπιο και η διεκδίκησή τους για πίστωση του φόρου εισροών που αναλογούσε στα υλικά που χρησιμοποίησαν και στις υπηρεσίες που προσφέρθηκαν, απορρίφθηκε ακριβώς επειδή κρίθηκε ότι το θερμοκήπιο ήταν ακίνητη ιδιοκτησία. Ο Έφορος αναφέρθηκε στην απόφασή του, χρησιμοποιώντας τη φρασεολογία του Νόμου, σε "αγορές υλικών και υπηρεσιών για εκτέλεση εργασιών σε ακίνηση ιδιοκτησία", σαφώς όμως κατά σύνδεση προς το γνώμονα που η ερμηνευτική εγκύκλιος καθόρισε. Στην οποία παραπέμπει ρητά ο λειτουργός που πραγματοποίησε την επίσκεψη ελέγχου, που ήταν και η μόνη έρευνα που διεξάχθηκε. Εξηγείται στην έκθεσή του, που αποτελεί το προφανές αιτιολογικό στήριγμα της απόφασης του Εφόρου, η ερμηνευτική εγκύκλιος και διευκρινίζεται πως το θερμοκήπιο των εφεσειόντων "δεν επικάθεται απλά στο έδαφος αλλά είναι στερεά συνδεδεμένο μέσα σ' αυτό με τσιμεντένιες βάσεις και βίδες τα οποία το καθιστούν δύσκολα μετακινήσιμο". Κατ' επέκταση, όπως προστίθεται, "το θερμοκήπιο θεωρείται σαφώς ως ακίνητη ιδιοκτησία και ως εκ τούτου δεν παρέχεται το δικαίωμα πίστωσης του φόρου που επιβαρύνει την εισαγωγή και συναρμολόγησή του".

Όμοια ήταν και η αντιμετώπιση και από τον Υπουργό Οικονομικών όταν απέρριψε την ένσταση των εφεσειόντων. Παραπέμποντας στα ίδια, έκρινε ότι "ορθά ο Έφορος ΦΠΑ θεώρησε ότι πρόκειται για ακίνητη ιδιοκτησία".

Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου έκρινε αυτή την προσέγγιση, την οποία, όπως προκύπτει, σταθερά υιοθετούσε ο Έφορος, εσφαλμένη. Πρώτα, με εναλλακτική επισήμανση στην Ambrosia Oils (1976) Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 457. Ως εξής, στην απόφαση που ετοίμασε ο Χατζηχαμπής, Δ.:

"Υπάρχει και μία άλλη διάσταση στο όλο θέμα. Αυστηρώς ομιλούντες, το άρθρο 25(13)(α) δεν θέτει ως προϋπόθεση της εφαρμογής του το ότι η κατασκευή, σε σχέση με τις δαπάνες της οποίας διεκδικείται πίστωση φόρου, συνιστά η ίδια μέρος της ακίνητης ιδιοκτησίας. Το άρθρο ομιλεί για δαπάνες που αφορούν την παράδοση υλικών ή την παροχή υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση εργασιών σε (υπογράμμιση δική μας) ακίνητη ιδιοκτησία.

Μετά, με την κατ' ευθείαν ακύρωση της διοικητικής πράξης γι' αυτό ακριβώς το λόγο, στην Andromachi Hotels Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 1074. Ως εξής, στην απόφαση που ετοίμασε ο Καλλής, Δ.:

"Είναι πρόδηλο από το ενώπιόν μας υλικό (βλ. σελ. 26 των πρακτικών) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Εφόρου λήφθηκε αποκλειστικά με βάση την πιο πάνω εγκύκλιο. Επομένως ο Έφορος θεώρησε ότι τα "split units" αποτελούν προσαρτήματα ακίνητης ιδιοκτησίας.

Έχουμε την άποψη πως η προσέγγιση του Εφόρου ήταν εσφαλμένη. Εν όψει του λεκτικού του πιο πάνω άρθρου 25(13) του Νόμου 246/90 το μοναδικό ζήτημα επί του οποίου έπρεπε να αποφασίσει ο Έφορος ήταν κατά πόσο τα "split units" αποτελούσαν υλικά που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία."

Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τη Δημοκρατία αναγνώρισε ενώπιόν μας, χωρίς περιστροφές, πως και εν προκειμένω η περίπτωση προσεγγίστηκε κάτω από την πιο πάνω εσφαλμένη αντίληψη ως προς το νόμο και πως, κατά συνέπεια, δεν είχε διεξαχθεί η έρευνα που επιβαλλόταν προς διαπιστώσεις σε σχέση με όσα ο νόμος καθορίζει ως τα σχετικά. Έμεινε όμως μέχρις εκεί, αφού επισήμανε πως δεν ήταν κάτω από αυτό το πρίσμα που αναπτύχθηκαν πρωτοδίκως τα επιχειρήματα των εφεσειόντων. Θέση με την οποία διαφώνησε ο ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσειόντων.

Είναι γεγονός πως οι εφεσείοντες δεν είχαν συζητήσει το θέμα με αναφορά στο ίδιο το κριτήριο που χρησιμοποιήθηκε από τη διοίκηση. Μάλιστα περιλάμβαναν στις αγορεύσεις τους και εισηγήσεις αναφορικά με την έρευνα που η ερμηνευτική εγκύκλιος επέβαλλε. Επίσης, αναφορικά με το εφαρμόσιμο της εγκυκλίου στην περίπτωση, ως μεταγενέστερης των επιδίκων φορολογικών περιόδων. Όμως, όσο και αν αυτά σκίασαν το ζητούμενο, είχε υποστηριχθεί και η άποψη πως, ενόψει των προνοιών του άρθρου 25(13)(α), οφειλόταν στην περίπτωση έρευνα και κρίση της διοίκησης αναφορικά με το κατά πόσο ό,τι χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του θερμοκηπίου ήταν πράγματι υλικά και υπηρεσίες με την έννοια του Νόμου. Θέση που προωθήθηκε και με τους λόγους έφεσης ενώπιόν μας.

Εν πάση περιπτώσει, η υπόθεση Αndromachi Hotels Ltd, (ανωτέρω) είναι και επ' αυτού σχετική. Το θέμα δεν είχε εγερθεί ούτε πρωτοδίκως ούτε με τους λόγους έφεσης. Εν τούτοις η Ολομέλεια το έθεσε με δική της πρωτοβουλία και, βέβαια, το εξέτασε. Αφού θεώρησε πως,

"εν όψει της προσβολής της πρωτόδικης απόφασης μπορούμε να εξετάσουμε το τεθέν ζήτημα αν καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η βάση της πρωτόδικης απόφασης είναι εσφαλμένη και ότι η ορθή προσέγγιση είναι εκείνη που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 25(13) του Νόμου 246/90".

Διαπιστώνουμε πράγματι πλάνη της διοίκησης περί το Νόμο αφού καταφανώς η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίχτηκε σε κριτήριο άλλο από το προβλεπόμενο. Απομένει το θέμα των επιπτώσεων. Περιλαμβάνεται στην πρωτόδικη απόφαση και η κρίση πως η κατασκευή του θερμοκηπίου συνιστούσε "εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία" και συναφώς πως η άποψη των εφεσειόντων αναφορικά με την έννοια των όρων του Νόμου δεν ευσταθούσε. Πρωτογενώς, όμως, αφού δεν έχουμε διοικητική κρίση επ' αυτού. Όμοιο θέμα απασχόλησε και στην Αndromachi Hotels Ltd (ανωτέρω). Το ερώτημα που είχε τεθεί αφορούσε το κατά πόσο τα

Και αφού εξηγήθηκε η έννοια του νόμου, η έφεση κατέληξε ως εξής:

Καταλήγουμε στα ίδια και έφεση επιτυγχάνει, με έξοδα. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται αλλά δεν θα υπάρξει διαταγή για έξοδα ως προς την πρωτόδικη διαδικασία. Η προσβαλλόμενη διοικητική απόφαση ακυρώνεται.

H έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία