ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2002) 3 ΑΑΔ 1
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΑΡΤΕΜΙΔΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, ΗΛΙΑΔΗ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ,
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, ΔΔ.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 2918
ΜΕΤΑΞΥ:
ROSARY GARDENS LTD
FONT>Eφεσείουσα/Αιτήτρια
και
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω του
Υπουργού Οικονομικών
Εφεσίβλητο υ/Καθ' ου η αίτηση
---------------------
17 Ιανουαρίου 2002
Για τους εφεσείοντες: Σπ. Ευαγγέλου.
Για τους εφεσίβλητους: Γ. Λαζάρου, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
--------------------
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ Δ.:
Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ. Κωνσταντινίδης.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.:
Κατά το άρθρο 25(13)(α) του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 1990 (Ν. 246/90 όπως τροποποιήθηκε), δεν παρέχεται δικαίωμα πίστωσης φόρου με τον οποίο έχουν επιβαρυνθεί οι δαπάνες που αφορούν την παράδοση υλικών ή την παροχή υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία.Με την εγκύκλιο 37, ημερομηνίας 20.3.97, προσδιορίστηκε ως γνώμονας για την εφαρμογή του άρθρου το κατά πόσο, ως αποτέλεσμα των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν και των εργασιών που έγιναν, προέκυψε ακίνητη ιδιοκτησία. Καθορίζοντας δε η εγκύκλιος και την έννοια της ακίνητης ιδιοκτησίας, περιέλαβε σ΄αυτή και θερμοκήπια.
Οι εφεσείοντες κατασκεύασαν θερμοκήπιο και η διεκδίκησή τους για πίστωση του φόρου εισροών που αναλογούσε στα υλικά που χρησιμοποίησαν και στις υπηρεσίες που προσφέρθηκαν, απορρίφθηκε ακριβώς επειδή κρίθηκε ότι το θερμοκήπιο ήταν ακίνητη ιδιοκτησία. Ο ΄Εφορος αναφέρθηκε στην απόφασή του, χρησιμοποιώντας τη φρασεολογία του Νόμου, σε "αγορές υλικών και υπηρεσιών για εκτέλεση εργασιών σε ακίνηση ιδιοκτησία", σαφώς όμως κατά σύνδεση προς το γνώμονα που η ερμηνευτική εγκύκλιος καθόρισε. Στην οποία παραπέμπει ρητά ο λειτουργός που πραγματοποίησε την επίσκεψη ελέγχου, που ήταν και η μόνη έρευνα που διεξάχθηκε. Εξηγείται στην έκθεσή του, που αποτελεί το προφανές αιτιολογικό στήριγμα της απόφασης του Εφόρου, η ερμηνευτική εγκύκλιος και διευκρινίζεται πως το θερμοκήπιο των εφεσειόντων "δεν επικάθεται απλά στο έδαφος αλλά είναι στερεά συνδεδεμένο μέσα σ΄αυτό με τσιμεντένιες βάσεις και βίδες τα οποία το καθιστούν δύσκολα μετακινήσιμο". Κατ΄επέκταση, όπως προστίθεται, "το θερμοκήπιο θεωρείται σαφώς ως ακίνητη ιδιοκτησία και ως εκ τούτου δεν παρέχεται το δικαίωμα πίστωσης του φόρου που επιβαρύνει την εισαγωγή και συναρμολόγησή του".
Όμοια ήταν και η αντιμετώπιση και από τον Υπουργό Οικονομικών όταν απέρριψε την ένσταση των εφεσειόντων. Παραπέμποντας στα ίδια, έκρινε ότι "ορθά ο ΄Εφορος ΦΠΑ θεώρησε ότι πρόκειται για ακίνητη ιδιοκτησία".
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου έκρινε αυτή την προσέγγιση, την οποία, όπως προκύπτει, σταθερά υιοθετούσε ο ΄Εφορος, εσφαλμένη. Πρώτα, με εναλλακτική επισήμανση στην Ambrosia Oils (1976) Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας ΑΕ 2204, 15.7.99. Ως εξής, στην απόφαση που ετοίμασε ο Χατζηχαμπής, Δ.:
"Υπάρχει και μία άλλη διάσταση στο όλο θέμα. Αυστηρώς ομιλούντες, το άρθρο 25(13)(α) δεν θέτει ως προϋπόθεση της εφαρμογής του το ότι η κατασκευή, σε σχέση με τις δαπάνες της οποίας διεκδικείται πίστωση φόρου, συνιστά η ίδια μέρος της ακίνητης ιδιοκτησίας. Το άρθρο ομιλεί για δαπάνες που αφορούν την παράδοση υλικών ή την παροχή υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση εργασιών σε (υπογράμμιση δική μας) ακίνητη ιδιοκτησία.
Μετά, με την κατ' ευθείαν ακύρωση της διοικητικής πράξης γι΄αυτό ακριβώς το λόγο, στην Andromachi Hotels Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας ΑΕ 2871 ημερομηνίας 30.11.01. Ως εξής, στην απόφαση που ετοίμασε ο Καλλής, Δ.:
"Είναι πρόδηλο από το ενώπιόν μας υλικό (βλ. σελ. 26 των πρακτικών) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Εφόρου λήφθηκε αποκλειστικά με βάση την πιο πάνω εγκύκλιο. Επομένως ο ΄Εφορος θεώρησε ότι τα "split units" αποτελούν προσαρτήματα ακίνητης ιδιοκτησίας.
΄Εχουμε την άποψη πως η προσέγγιση του Εφόρου ήταν εσφαλμένη. Εν όψει του λεκτικού του πιο πάνω άρθρου 25(13) του Νόμου 246/90 το μοναδικό ζήτημα επί του οποίου έπρεπε να αποφασίσει ο ΄Εφορος ήταν κατά πόσο τα "split units" αποτελούσαν υλικά που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία."
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τη Δημοκρατία αναγνώρισε ενώπιόν μας, χωρίς περιστροφές, πως και εν προκειμένω η περίπτωση προσεγγίστηκε κάτω από την πιο πάνω εσφαλμένη αντίληψη ως προς το νόμο και πως, κατά συνέπεια, δεν είχε διεξαχθεί η έρευνα που επιβαλλόταν προς διαπιστώσεις σε σχέση με όσα ο νόμος καθορίζει ως τα σχετικά. ΄Εμεινε όμως μέχρις εκεί, αφού επισήμανε πως δεν ήταν κάτω από αυτό το πρίσμα που αναπτύχθηκαν πρωτοδίκως τα επιχειρήματα των εφεσειόντων. Θέση με την οποία διαφώνησε ο ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσειόντων.
Είναι γεγονός πως οι εφεσείοντες δεν είχαν συζητήσει το θέμα με αναφορά στο ίδιο το κριτήριο που χρησιμοποιήθηκε από τη διοίκηση. Μάλιστα περιλάμβαναν στις αγορεύσεις τους και εισηγήσεις αναφορικά με την έρευνα που η ερμηνευτική εγκύκλιος επέβαλλε. Επίσης, αναφορικά με το εφαρμόσιμο της εγκυκλίου στην περίπτωση, ως μεταγενέστερης των επιδίκων φορολογικών περιόδων. ΄Ομως, όσο και αν αυτά σκίασαν το ζητούμενο, είχε υποστηριχθεί και η άποψη πως, ενόψει των προνοιών του άρθρου 25(13)(α), οφειλόταν στην περίπτωση έρευνα και κρίση της διοίκησης αναφορικά με το κατά πόσο ό,τι χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του θερμοκηπίου ήταν πράγματι υλικά και υπηρεσίες με την έννοια του Νόμου. Θέση που προωθήθηκε και με τους λόγους έφεσης ενώπιόν μας.
Εν πάση περιπτώσει, η υπόθεση Αndromachi Hotels Ltd, (ανωτέρω) είναι και επ' αυτού σχετική. Το θέμα δεν είχε εγερθεί ούτε πρωτοδίκως ούτε με τους λόγους έφεσης. Εν τούτοις η Ολομέλεια το έθεσε με δική της πρωτοβουλία και, βέβαια, το εξέτασε. Αφού θεώρησε πως,
"εν όψει της προσβολής της πρωτόδικης απόφασης μπορούμε να εξετάσουμε το τεθέν ζήτημα αν καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η βάση της πρωτόδικης απόφασης είναι εσφαλμένη και ότι η ορθή προσέγγιση είναι εκείνη που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 25(13) του Νόμου 246/90".
Διαπιστώνουμε πράγματι πλάνη της διοίκησης περί το Νόμο αφού καταφανώς η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίχτηκε σε κριτήριο άλλο από το προβλεπόμενο. Απομένει το θέμα των επιπτώσεων. Περιλαμβάνεται στην πρωτόδικη απόφαση και η κρίση πως η κατασκευή του θερμοκηπίου συνιστούσε "εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία" και συναφώς πως η άποψη των εφεσειόντων αναφορικά με την έννοια των όρων του Νόμου δεν ευσταθούσε. Πρωτογενώς, όμως, αφού δεν έχουμε διοικητική κρίση επ' αυτού. ΄Ομοιο θέμα απασχόλησε και στην Ανdromachi Hotels Ltd (ανωτέρω). Το ερώτημα που είχε τεθεί αφορούσε το κατά πόσο τα
" 'split units' ήσαν υλικά που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία και όχι κατά πόσο τα 'split units' ήσαν ακίνητη ιδιοκτησία".
Και αφού εξηγήθηκε η έννοια του νόμου, η έφεση κατέληξε ως εξής:
"Αυτό ήταν ζήτημα που έπρεπε να αποφασιστεί πρωτογενώς από τον ΄Εφορο. Ωστόσο ο ΄Εφορος δεν πήρε τέτοια απόφαση. Αντίθετα, κατ΄εφαρμογή της πιο πάνω εγκυκλίου, θεώρησε ότι τα "split units" αποτελούσαν προσαρτήματα ακίνητης ιδιοκτη-σίας. Εφόσον η αρμοδιότητα για πρωτογενή κρίση επί του ζητήματος, το οποίο έχουμε προσδιορίσει πιο πάνω, ανήκει στον ΄Εφορο η υπόθεση θα πρέπει να παραπεμφθεί στον ΄Εφορο για επανεξέταση υπό το φως της απόφασής μας".
Καταλήγουμε στα ίδια και η έφεση επιτυγχάνει, με έξοδα. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται αλλά δεν θα υπάρξει διαταγή για έξοδα ως προς την πρωτόδικη διαδικασία. Η προσβαλλόμενη διοικητική απόφαση ακυρώνεται.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.
/Μσι.