|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1998) 3 ΑΑΔ 19
13 Ιανουαρίου, 1998
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΝΙΚΗΤΑΣ, ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΚΑΙ/'Η ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΆΜΥΝΑΣ,
2. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΣ
ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ,
Εφεσειόντες-Καθ' ων η αίτηση,
v.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΔΙΑΚΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2192)
Στρατός της Δημοκρατίας — Yπαξιωματικοί — Aνέλιξη στην τάξη των Aξιωματικών — Bαθμολογία — Kλασματική βαθμολογία των ουσιαστικών προσόντων είναι παράνομη — H δεσμευτική νομολογία επί του θέματος σε σχέση με τους Aξιωματικούς είναι καθολικής εφαρμογής και καλύπτει και την περίπτωση των Yπαξιωματικών — Eρμηνεία.
H Δημοκρατία επεδίωξε την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης με την οποία θεωρήθηκαν ακύρως διενεργηθέντες διορισμοί υπαξιωματικών στο βαθμό του ανθυπολοχαγού λόγω της αποτίμησης των ουσιαστικών προσόντων των υποψηφίων με κλασματικούς αριθμούς. Θεμέλιο της έφεσης υπήρξε η ισχυριζόμενη διαφοροποίηση της περίπτωσης των υπαξιωματικών στην παρούσα υπόθεση, από αυτήν των αξιωματικών για τους οποίους είχε ήδη εκδοθεί απόφαση της Oλομέλειας του Aνωτάτου Δικαστηρίου, περί της αδυναμίας χρήσης κλασμάτων στις αντίστοιχες βαθμολογίες.
H Oλομέλεια του Aνωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
1. Στην τελική φάση της προαγωγικής διαδικασίας εν προκειμένω, το Υπουργικό Συμβούλιο διόρισε τους πρώτους 16 στο σχετικό πίνακα, που είναι ενδιαφερόμενοι στην υπόθεση. Οι υπόλοιποι προσέφυγαν. Ο πρωτόδικος δικαστής ακύρωσε την απόφαση προαγωγής. Με κύρια σκέψη ότι η κλασματική βαθμολογία των ουσιαστικών προσόντων των υπαξιωματικών (για τα οποία κάμνει πρόβλεψη ο καν. 22 της Κ.Δ.Π. 91/90, όπως τροποποιήθηκε) ήταν παράνομη. Η κρίση του δικαστηρίου στηρίχθηκε στην απόφαση, που είχε τότε εκδοθεί, στην υπόθεση αρ. 49/94, Λόττας v. Δημοκρατίας, ημερ. 10/11/94 και τις αποφάσεις που την ακολούθησαν.
Η απόφαση Λόττα, ανωτέρω, που αποτέλεσε το θεμέλιο λίθο της εκκαλουμένης, εφεσιβλήθηκε στο αναμεταξύ, αλλά η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου την επικύρωσε.
Η απόφαση Λόττα αφορούσε τους Κανονισμούς των Αξιωματικών (Κ.Δ.Π. 90/90, όπως τροποποιήθηκε). Με αφετηρία το στοιχείο αυτό, ο δικηγόρος της Δημοκρατίας επιχείρησε διαφοροποίησή της από την παρούσα υπόθεση, που αφορά υπαξιωματικούς.
Τα θιγέντα δεν δημιουργούν την ειδοποιό εκείνη διαφορά που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να θέσει την παρούσα εκτός της εμβέλειας της απόφασης Λόττα. Ο κανόνας που καθιέρωσε η υπόθεση εκείνη είναι καθολικής εφαρμογής. Η προταθείσα ερμηνεία δε βρίσκει κανένα νόμιμο έρεισμα στη λεκτική διατύπωση των κανονισμών περί υπαξιωματικών, που είναι, άλλωστε, στο επίμαχο σημείο, ταυτόσημες με τον αντίστοιχο κανονισμό των αξιωματικών. Πέραν τούτου, θα ήταν ανεπιθύμητο και θα δημιουργούσε αδικία η αξιολόγηση που είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την προαγωγή, αν αυτή απέληγε σε μικροδιαφοροποιήσεις με βάση μερικά εκατοστά της μονάδας. Δεν μπορεί να ήταν αυτός ο σκοπός του συντάκτη των κανονισμών, που αποτελούσαν προσπάθεια για αρτιότερη και πιο αξιοκρατική στελέχωση του στρατεύματος.
2. Προσβάλλεται τέλος η διαπίστωση του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι η βαθμολογία επηρέασε τις προοπτικές των αιτητών για προαγωγή. Η αναδίφηση των σχετικών στοιχείων υποστηρίζει απόλυτα το εύρημα. Χαρακτηριστικό είναι ότι η βαθμολογία του τελευταίου των αιτητών από τον πρώτο των ενδιαφερομένων προσώπων είναι μόνο 271 χιλιοστά της μονάδας.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Aναφερόμενη υπόθεση:
Λόττας v. Δημοκρατίας, Yπόθεση Αρ. 49/94, ημερ. 10/11/94.
Έφεση.
Έφεση εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου Kύπρου (Kούρρης, Δ.), που δόθηκε στις 13 Δεκεμβρίου, 1995 (Προσφυγή Aρ. 262/94) με την οποία επετράπη η προσφυγή των εφεσιβλήτων κατά της απόφασης των εφεσειόντων για την προαγωγή των ενδιαφερομένων μερών από υποξιωματικούς σε ανθυπολοχαγούς.
Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσείοντες.
Σ. Οικονομίδης, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π: Την απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Σ. Νικήτας.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Από το 1990 υφίσταται θεσμικό πλαίσιο που καθιστά εφικτή την ανέλιξη των μόνιμων υπαξιωματικών του στρατού. Οι περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμοί του 1990 (Κ.Δ.Π. 90/90, όπως τροποποιήθηκε) καθιέρωσαν, εκτός άλλων, αυτοτελές σύστημα προαγωγής υπαξιωματικών σε ανθυπολοχαγούς (στο εξής συντομογραφικά οι Κανονισμοί Αξιωματικών). Οι περί Υπαξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμοί του 1990 (Κ.Δ.Π. 91/90, όπως τροποποιήθηκε) συμπληρώνουν το νομοθετικό καθεστώς που διέπει την προαγωγική διαδικασία των υπαξιωματικών.
Η αρμοδιότητα αξιολόγησης των υπαξιωματικών, που κρίνονται κατάλληλοι για προαγωγή, ανατίθεται σε Συμβούλιο Αξιολόγησης. Συγκροτείται και συνέρχεται με απόφαση του Υπουργού Άμυνας (καν. 18). Και συντίθεται από τους ανώτερους και ανώτατους αξιωματικούς που ορίζει ο καν. 19. Σε αξιολόγηση υπόκεινται οι αξιωματικοί που έχουν τα προσόντα που απαριθμεί ο καν. 20. Δύο είναι τα κριτήρια αξιολόγησης: οι εκθέσεις ικανότητας (50 βαθμοί) και το αποτέλεσμα γραπτών εξετάσεων (50 βαθμοί): καν. 21 (1) και (2). Τόσον οι αιτητές όσο και οι ενδιαφερόμενοι εξαιρέθηκαν των εξετάσεων με βάση την επιφύλαξη του καν. 20(ε). Σύμφωνα πάλιν με την ίδια διάταξη κλήθηκαν σε προσωπική συνέντευξη, το αποτέλεσμα της οποίας λήφθηκε υπόψη κατά την αξιολόγηση. Τελικά καταρτίζεται, όπως έγινε και στην προκείμενη περίπτωση, πίνακας των αξιολογουμένων, που κατατάσσονται σε πίνακα "με βάση τη σειρά της τελικής βαθμολογίας τους" [(καν. 21(3)].
Η σειρά κατάταξης έχει ιδιαίτερη σημασία. Διορίζονται κάθε χρόνο ως ανθυπολοχαγοί, σύμφωνα με τον καν. 23(1), οι πρώτοι στη σειρά του πίνακα σε ποσοστό που δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 33% "των Ανθυπολοχαγών αποφοίτων ανώτατων στρατιωτικών σχολών που διορίστηκαν μέσα στο χρόνο εκείνο". Ας σημειωθεί πως όλες οι παραπάνω αναφορές μας είναι στους Κανονισμούς Αξιωματικών (Κ.Δ.Π. 90/90, όπως τροποποιήθηκε).
Στην τελική φάση της προαγωγικής διαδικασίας το Υπουργικό Συμβούλιο διόρισε τους πρώτους 16 στο σχετικό πίνακα, που είναι ενδιαφερόμενοι στην υπόθεση. Οι υπόλοιποι προσέφυγαν. Ο πρωτόδικος δικαστής ακύρωσε την απόφαση προαγωγής. Με κύρια σκέψη ότι η κλασματική βαθμολογία των ουσιαστικών προσόντων των υπαξιωματικών (για τα οποία κάμνει πρόβλεψη ο καν. 22 της Κ.Δ.Π. 91/90, όπως τροποποιήθηκε) ήταν παράνομη. Η κρίση του δικαστηρίου στηρίχθηκε στην απόφαση, που είχε τότε εκδοθεί, στην υπόθεση αρ. 49/94 Λόττας ν. Δημοκρατίας, ημερ. 10/11/94 και τις αποφάσεις που την ακολούθησαν. Πέραν τούτου το πρωτόδικο δικαστήριο διαπίστωσε ότι αυτού του είδους οι βαθμολογίες:
"έπαιξαν ουσιαστικό ρόλο όσον αφορά τη διαμόρφωση του πίνακα και τη σειρά τους σ' αυτόν, αφού αποτελούσαν το 50% της συνολικής βαθμολογίας τους με βάση την οποία έγινε η τελική κατάταξή τους στον πίνακα (Κανονισμός 21(2)]. Κανένας δεν γνωρίζει ποια θα ήταν η σειρά κατάταξης των υποψηφίων στον πίνακα αν η βαθμολογία τους δεν γινόταν με δεκαδικούς αριθμούς."
Μπορούμε στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι με βάση την παράγραφο 5 του καν. 21 των Κανονισμών που αφορούν τους Υπαξιωματικούς η κλίμακα βαθμολογίας περιέχει 5 διαβαθμίσεις με χαρακτηρισμούς που αποτιμούνται και αριθμητικά ως εξής:
"21(5) Η κλίμακα βαθμολογίας των ουσιαστικών προσόντων είναι:
(α) Εξαίρετος .......................................... 10
(β) Πολύ καλός ........................................ 9
(γ) Καλός ............................................ 7 έως 8
(δ) Μέτριος ........................................ .4 έως 6
(ε) Απαράδεκτος ................................ 1 έως 3"
Η απόφαση Λόττα, ανωτέρω, που αποτέλεσε το θεμέλιο λίθο της εκκαλουμένης, εφεσιβλήθηκε στο αναμεταξύ, αλλά η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου την επικύρωσε. Είναι τουλάχιστον σαφές ότι δε χωρεί κλασματική ή δεκαδική εκτίμηση στις περιπτώσεις που η βαθμολογία υπερβαίνει το 8. Αναφέρει σχετικά η απόφαση:
"Κατά την άποψη μας, ακόμα και με μόνο τη γραμματική ερμηνεία των Κανονισμών, δεν παρέχεται δυνατότητα για βαθμολογία των ουσιαστικών προσόντων με δεκαδικό αριθμό σε περιπτώσεις όπου αυτή υπερβαίνει το 8 όσο και αν το αποτέλεσμα προκύπτει μόνο έμμεσα."
Πρέπει να λεχθεί ότι η απόφαση Λόττα αφορούσε τους Κανονισμούς των Αξιωματικών (Κ.Δ.Π. 90/90, όπως τροποποιήθηκε). Με αφετηρία το στοιχείο αυτό, ο δικηγόρος της Δημοκρατίας επιχείρησε διαφοροποίηση της από την παρούσα υπόθεση, που αφορά υπαξιωματικούς. Και επομένως, κατά την εισήγηση, η κλασματική βαθμολογία, που όντως χρησιμοποιήθηκε, ήταν όχι μόνο νομικά εφικτή αλλά και ευκταία. Προς την κατεύθυνση αυτή ανέφερε ότι το αιτιολογικό έρεισμα της απόφασης Λόττα ήταν ότι ο αξιωματικός στερήθηκε του δικαιώματος που του παρείχε ο κανονισμός να ενστεί στη βαθμολογία του, που ήταν κάτω από το 8. Τέτοιο μειονέκτημα, όπως υπέβαλε, δεν υπήρχε στην παρούσα, που ο βαθμός ξεπερνούσε το 8 (8.25) και δεν επιβαλλόταν υποχρέωση γνωστοποίησης. Οι κανονισμοί στο σημείο αυτό δεν ταυτίζονται με αποτέλεσμα η υπόθεση Λόττα να μην καλύπτει την περίπτωση των υπαξιωματικών. Έχει ακόμη λεχθεί ότι η δεκαδική βαθμολογία προκύπτει φυσιολογικά γιατί τα επι μέρους στοιχεία βαθμολογήθηκαν με ακέραιο αριθμό, όπως προβλέπει ο κανονισμός.
Τα σημεία που έθιξε ο κ. Χριστοφόρου δε δημιουργούν την ειδοποιό εκείνη διαφορά που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να θέσει την παρούσα εκτός της εμβέλειας της απόφασης Λόττα. Ο κανόνας που καθιέρωσε η υπόθεση εκείνη είναι καθολικής εφαρμογής. Η προταθείσα ερμηνεία δε βρίσκει κανένα νόμιμο έρεισμα στη λεκτική διατύπωση των κανονισμών περί υπαξιωματικών που είναι, άλλωστε, στο επίμαχο σημείο, ταυτόσημες με τον αντίστοιχο κανονισμό των αξιωματικών. Πέραν τούτου, θα ήταν ανεπιθύμητο και θα δημιουργούσε αδικία η αξιολόγηση που είναι, όπως προεκτέθηκε, κεφαλαιώδους σημασίας για την προαγωγή, αν αυτή απέληγε σε μικροδιαφοροποιήσεις με βάση μερικά εκατοστά της μονάδας. Δεν μπορεί να ήταν αυτός ο σκοπός του συντάκτη των κανονισμών, που αποτελούσαν προσπάθεια για αρτιότερη και πιο αξιοκρατική στελέχωση του στρατεύματος. Οι λόγοι έφεσης που σχετίζονται με το θέμα αυτό απορρίπτονται ως αβάσιμοι.
Προσβάλλεται τέλος η διαπίστωση του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι η βαθμολογία επηρέασε τις προοπτικές των αιτητών για προαγωγή. Η αναδίφηση των σχετικών στοιχείων υποστηρίζει απόλυτα το εύρημα. Χαρακτηριστικό είναι αυτό που ανέφερε ο κ. Οικονομίδης ενώπιόν μας - και είναι ορθόν - ότι η βαθμολογία του τελευταίου των αιτητών από τον πρώτο των ενδιαφερομένων προσώπων είναι μόνο 271 χιλιοστά της μονάδας.
Η έφεση δεν μπορεί να επιτύχει. Απορρίπτεται. Με έξοδα σε βάρος της Δημοκρατίας.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.