CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(1997) 3 ΑΑΔ 346

ΠΙΚΗΣ, Π.: Στην Imp. Board Strovolos v. Republic (1983) 3 C.L.R. 434 αποφασίστηκε ότι είναι παραδεκτή προσφυγή αρχής τοπικής διοίκησης για την αναθεώρηση απόφασης αρχής ή οργάνου της κεντρικής κυβέρνησης, εφόσο θίγεται ίδιον συμφέρον. Σ' εκείνη την υπόθεση κρίθηκε ότι το Συμβούλιο Βελτιώσεως Στροβόλου ενομιμοποιείτο να προσβάλει απόφαση οργάνου της Κεντρικής Κυβέρνησης, λόγω του επηρεασμού της λειτουργίας του. Ο Έπαρχος Λευκωσίας ως ex officio Πρόεδρος του Συμβουλίου Βελτιώσεως, υπερβαίνοντας την εξουσία του, εξέδωσε άδεια, η έκδοση της οποίας αναγόταν στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου. Ο επηρεασμός προέκυψε από την υφαρπαγή της εξουσίας του Συμβουλίου, θίγουσα την αυτοτέλεια του οργάνου της τοπικής διοίκησης και την κατά νόμω λειτουργία της.

Eπικαλούμενος την Imp. Board Strovolos, ο Δήμος ΄Εγκωμης προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο, με αίτημα την αναθεώρηση απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών, η οποία εκδόθηκε βάσει του ΄Αρθρου 18 του περί Οδών και Οικοδομών Νόμου, ΚΕΦ. 96, προς το σκοπό ακύρωσής της ως παράνομης. Νωρίτερα ο Δήμος είχε απορρίψει το αίτημα για τη χορήγηση της άδειας η οποία έτυχε επαναθεώρησης από τον Υπουργό στο πλαίσιο των εξουσιών που του παρέχονται από τον ίδιο νόμο.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε την προσφυγή απαράδεκτη, λόγω της απουσίας του νενομισμένου συμφέροντος εκ μέρους του Δήμου να προσβάλει την απόφαση. Διαπίστωσε ότι η άσκηση των εξουσιών του Δήμου βάσει του ΄Αρθρου 3 συναρτάται ιεραρχικά με τις εξουσίες του Υπουργού βάσει του ΄Αρθρου 18, αφενός, και ότι ελλείπει ολοσχερώς ο επηρεασμός ιδίου συμφέροντος του Δήμου, το οποίο, βάσει της Imp. Board Strovolos, ανωτέρω, αποτελεί το νομιμοποιητικό έρεισμα για την άσκηση προσφυγής.

Η απόφαση προσβάλλεται ως εσφαλμένη, με αναφορά στις αρχές της Imp. Board Strovolos, στη διάκριση η οποία γίνεται μεταξύ ενδικοφανούς και ιεραρχικής προσφυγής, και σε σειρά αποφάσεων του Συμβουλίου Επικρατείας, οι οποίες καθιστούν παραδεκτές, όχι μόνο προσφυγές από όργανα τοπικής διοίκησης εναντίον οργάνων της κεντρικής διοίκησης, αλλά και προσφυγές οργάνων της κεντρικής κυβέρνησης εναντίον αλλήλων. (Βλ. Αποφάσεις Συμβουλίου Επικρατείας 394/78, 897/78 και 2076/78).

Σχετική με την υπόσταση των δήμων στο πολιτειακό στερέωμα και τη δυνατότητα άσκησης προσφυγής εναντίον οργάνου της κεντρικής κυβέρνησης, είναι και η πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας στη Δημοτικό Συμβούλιο Γεροσκήπου και Δήμος Γεροσκήπου ν. Υπουργικού Συμβουλίου - (Υπόθεση Αρ. 374/96 - 14/10/96), στην οποία έγινε δεκτή προσφυγή του Δήμου Γεροσκήπου βάσει του ΄Αρθρου 139 εναντίον απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, ληφθείσας βάσει του ΄Αρθρου 21 του ΚΕΦ. 96.

Άσχετα από το χαρακτήρα της προσφυγής εναντίον του Υπουργού, οι εφεσείοντες στερούνται, όπως ορθά διαπίστωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο, του απαιτούμενου συμφέροντος να προσβάλουν την επίδικη διοικητική απόφαση. Η απόφαση δεν αφορά το Δήμο, ούτε θίγει τη λειτουργία του. Ούτε προσβάλλεται στην ίδια την προσφυγή οποιοδήποτε συμφέρον του Δήμου, η αποκατάσταση του οποίου επιδιώκεται μέσω της αναθεώρησης της απόφασης. Το μόνο νομιμοποιητικό στοιχείο για την άσκησή της είναι το σφάλμα το οποίο κατ΄ ισχυρισμό διαπνέει την απόφαση, το οποίο την καθιστά υποκείμενη σε ακύρωση. Το κοινό συμφέρον για την προάσπιση της νομιμότητας δεν παρέχει ερεισμα για προσφυγή. Δεν είναι παραδεκτή κάτω από το ΄Αρθρο 146 η λαϊκή αγωγή, γνωστή στο Ρωμαϊκό Δίκαιο ως actio popularis - (βλ., μεταξύ άλλων, Pitsillos v. C.B.C. (1982) 3 C.L.R. 208).

Το γεγονός ότι ο Δήμος εμπλέκεται στο πρώτο στάδιο στη διαδικασία έκδοσης της άδειας, δεν προσδίδει σ' αυτό ιδιαίτερο συμφέρον, το οποίο χρήζει προστασίας. Η άσκηση διοικητικής εξουσίας, σε πρώτο βαθμό, δεν προσδίδει στο όργανο στο οποίο παρέχεται η αρμοδιότητα, συμφέρον για την προάσπιση της ορθότητας της απόφασης του. Η καθιέρωση μηχανισμού επανεξέτασης του αντικείμενου της διοικητικής απόφασης σε δεύτερο στάδιο, μεταθέτει, εφόσο κινηθεί ο μηχανισμός, την αποφασιστική αρμοδιότητα για την άσκηση της σχετικής διοικητικής λειτουργίας στο δεύτερο όργανο, ανεξάρτητα από την ιεραρχική του σχέση προς το πρώτο. Η απόφαση του Υπουργού φέρει το τεκμήριο της νομιμότητας, όπως και κάθε άλλη διοικητική απόφαση η οποία εκδίδεται από αρμόδιο, κατά νόμω, όργανο, και τυγχάνει εφαρμογής, εκτός εάν ανατραπεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, μετά από αίτηση προσώπου υποκείμενου στην απόφαση, ή τρίτου, του οποίου τα συμφέροντα επηρεάζονται δυσμενώς από την απόφαση.

Η στοιχειοθέτηση του συμφέροντος, το οποίο νομιμοποιεί τον αιτητή να προσφύγει στο δικαστήριο, βαρύνει τον προσφεύγοντα, όπως εξυπακούει το ΄Αρθρο 146.2 και αναγνωρίζει η νομολογία - (βλ., μεταξύ άλλων, Rallis Makrides v. Republic (Minister of Finance) (1967) 3 C.L.R.. 147).