ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1997) 3 ΑΑΔ 198
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 2377
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗ, ΑΡΤΕΜΗ,
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, ΚΡΟΝΙΔΗ, ΔΔ.
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω
Υπουργείου Εσωτερικών,
Εφεσείοντες-Καθ'ων η αίτηση
ν.
1. Ιωάννη Αγαθαγγέλου,
2. Διονυσίου Διονυσίου,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών
-----------------------------
30 Μαΐου 1997
Για τους Εφεσείοντες: κ. Λ. Λουκαΐδης, Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας με την κα Γ. Φράγκου, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
Για τους Εφεσίβλητους: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
------------------------------
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει
ο Δικαστής Γ. Κωνσταντινίδης.
----------------------------------- ---
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ
.: Οι εφεσίβλητοι διορίστηκαν ως θηροφύλακες δυνάμει του περί Προστασίας και Αναπτύξεως Θηραμάτων και Αγρίων Πτηνών Νόμου του 1974 (Ν. 39/74 όπως τροποποιήθηκε, ειδικά από το Ν. 27/91). Επομένως, σύμφωνα με το άρθρο 24(2) του ιδίου Νόμου, κατέστησαν μέλη της δημόσιας υπηρεσίας. Με τον περί Ταμείου Θήρας Νόμο του 1990 (Ν. 158/90) καθιδρύθηκε το Ταμείο Θήρας και Επιτροπή Διαχείρισής του, με εξουσία, μεταξύ άλλων, διορισμού θηροφυλάκων και άλλου προσωπικού. Επίμαχες είναι οι επιπτώσεις από τον περί Ταμείου Θήρας (Τροποποιητικό) Νόμο του 1995 (Ν. 32(1)/95). Με το άρθρο 2 του οποίου προσετέθη στο βασικό νόμο ως άρθρο 5Α(1), διάταξη σύμφωνα με την οποία,"οι υπάλληλοι ή εργάτες της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας του Υπουργείου Εσωτερικών, μεταφέρονται από την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος Νόμου σε ανάλογες θέσεις του Ταμείου Θήρας αντίστοιχες προς τις θέσεις που κατέχουν στην Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας."
Με επιστολές εκ μέρους του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, ημερομηνίας 7/6/95, μετά από κάποια παλινδρόμηση ως προς το αποτέλεσμα του Νόμου που δεν χρειάζεται να μας απασχολήσει, με αναφορά στο Ν.32(1)/95, γνωστοποιήθηκε στους εφεσίβλητους, πως, ως υπάλληλοι της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας, μεταφέρονται στο Ταμείο Θήρας και ως εκ τούτου, από 1η Ιουνίου 1995, κατέχουν τη θέση θηροφύλακα σ' αυτό.
Οι εφεσίβλητοι άσκησαν προσφυγή και συζητήθηκε πρωτοδίκως ως πρώτο θέμα η ύπαρξη εκτελεστής πράξης που θα μπορούσε να αναθεωρηθεί δυνάμει του άρθρου 146 του Συντάγματος. Δεν υπάρχει τώρα τέτοια αντιγνωμία. Στην πρωτόδικη απόφαση επεξηγείται πως η "μεταφορά" συντελέστηκε δεσμίως μεν αλλά με εκτελεστή πράξη της διοίκησης και ο λόγος έφεσης που αφορούσε σε αυτή την πτυχή αποσύρθηκε.
Εγείρεται ως μόνο θέμα η φύση της "μεταφοράς" όπως την προσδιορίζει ο Νόμος. Κρίθηκε πρωτοδίκως πως αναποφεύκτως συνιστούσε τερματισμό της δημοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας των εφεσιβλήτων και των άλλων στους οποίους αφορούσε και, ταυτόχρονα, αυτόματο διορισμό τους στο Ταμείο Θήρας, που είναι ξεχωριστό νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Και με αναφορά στις υποθέσεις President of the Republic v. The House of Representatives (1985) 3 C.L.R. 1724, Μιχαήλ Θεοδοσίου Λτδ ν. Δήμου Λεμεσού (1993) 3 Α.Α.Δ. 25, Πρόεδρος Δημοκρατίας ν. Βουλής Αντ. (Αρ.3) (1994) 3 Α.Α.Δ. 93, Δημοκρατία ν. Γιάλλουρου κ.α. (1995) 3 Α.Α.Δ. 363, Αθανάσιος Μενελάου και Αλλοι ν. Δημοκρατίας, Προσφυγή 1002/90 και άλλες, ημερομηνίας 30/9/96, έκρινε πως ο νόμος προσκρούει στο άρθρο 125 του Συντάγματος και στην αρχή της διάκρισης των εξουσιών που καθιερώνει το Σύνταγμα.
Δέχονται οι εφεσείοντες πως ο τερματισμός υπηρεσίας δημόσιου υπαλλήλου αλλά ακόμα και η μετάθεσή του από υπηρεσία σε υπηρεσία συνιστά διοικητική λειτουργία και πως νόμος που επιφέρει αυτό το αποτέλεσμα είναι αντισυνταγματικός. Είναι η θέση τους όμως πως, παρά το ότι πράγματι επέρχεται εκ του νόμου απώλεια της δημοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας των εφεσιβλήτων, η "μεταφορά" που θεσμοθετήθηκε συνιστά, ουσιαστικά, κατάργηση θέσεων στη δημόσια υπηρεσία η οποία, πολύ περισσότερο αφού δεν κατοχυρώνεται συνταγματικά η μονιμότητα των δημόσιων υπαλλήλων, όπως αναφέρεται και στο Διοικητικό Δίκαιο, Κυριακόπουλου, 4η Εκδοση, Τόμος Γ, σ. 333, μπορεί να πραγματοποιηθεί με νόμο.
Οι εφεσίβλητοι υποστήριξαν την πρωτόδικη απόφαση. Επεσήμαναν πως δεν αναφέρεται ο νόμος σε "κατάργηση", πως δεν υπηρετούσαν σε αυτοτελές τμήμα της δημόσιας υπηρεσίας ώστε να μπορεί να τίθεται ζήτημα "κατάργησης" χωρίς εξατομίκευση της κάθε μιας από τις συγκεκριμένες θέσεις που θα καταργούνταν και πως για την "κατάργηση" θέσεων στη δημόσια υπηρεσία υπήρχε ήδη το άρθρο 46 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν. 1/90). Σύμφωνα με το οποίο, σε τέτοια περίπτωση, ο κάτοχος της θέσης εξακολουθεί να την κατέχει μαζί με όλα τα προνόμια και ωφελήματά της μέχρις ότου αφυπηρετήσει ή διοριστεί ή προαχθεί είτε σε θέση που δημιουργήθηκε είτε σε άλλη θέση, και πάλιν, ενόψει των ερμηνευτικών διατάξεων, στη δημόσια υπηρεσία. Σημειώνουμε και την απάντηση των εφεσειόντων. Το άρθρο 46 του Ν. 1/90 είναι άσχετο αφού το θέμα που εγείρεται είναι συνταγματικό και ένας νόμος μπορεί να περιέχει πρόνοιες αντίθετες προς προηγούμενο.
Εχουμε καταλήξει πως δεν κατάργησε θέσεις στη δημόσια υπηρεσία ο Ν.32(1)/95 και δεν θα επεκταθούμε σε άλλο θέμα. Σημειώνουμε μόνο τις υποθέσεις George Y. Rossides and The Republic 3 R.S.C.C. 95, Tatianos Georghiou and the Electricity Authority of Cyprus and The Republic of Cyprus (1965) 3 C.L.R. 177 και Λοΐζος Προδρόμου ν. Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού, Προσφυγή 1020/95, ημερομηνίας 30/4/96, στις οποίες συζητήθηκαν θέματα σχετικά με την κατάργηση θέσεων. Ακολουθεί η αιτιολογία της απόφασής μας.
Το επιχείρημα περί την κατάργηση θέσεων δεν καλύπτει και την δια των προνοιών του νόμου, που αποτελούν αδιάσπαστο σύνολο, απόδοση στους αιτητές της ιδιότητας του υπαλλήλου στο Ταμείο Θήρας, που δεν είναι λιγότερο διοικητικής φύσης. Δεν θα μείνουμε όμως σ' αυτό. Εφόσον ο Ν.32(1)/95 επέφερε κατάργηση θέσεων θα ήταν, στις περιπτώσεις που καλύπτει, ασυμβίβαστος προς το άρθρο 46 του Ν. 1/90. Το άρθρο 46 αποσυνδέει την κατάργηση θέσης από τη διατήρηση της δημοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας την οποία και διασφαλίζει ενώ ο Ν. 32(1)/95 κατ' ευθείαν οδηγεί στην απώλεια αυτής της ιδιότητας. Αν ο νόμος ήθελε αυτό το αποτέλεσμα ως τη συνέπεια της κατάργησης θέσης, θα έπρεπε ταυτόχρονα να δεχτούμε ότι επενέχθη με τον τρόπο αυτό σιωπηρή μερική κατάργηση του άρθρου 46. Ωστε, στην περίπτωση κατάργησης των θέσεων που κατέχουν οι εφεσίβλητοι, να ισχύει πρόνοια άλλη από την ισχύουσα για τις άλλες θέσεις στη δημόσια υπηρεσία. Μπορεί, βέβαια, ένας νόμος να καταργηθεί σιωπηρά. Οπως, όμως, τονίζεται σταθερά από τη νομολογία, είναι απρόθυμα τα Δικαστήρια να συμπεράνουν τέτοια κατάργηση. Ιδίως όταν το νομοθέτημα που φέρεται να έχει καταργηθεί σιωπηρά είναι ιδιαιτέρως σημαντικό, όπως πρέπει να θεωρηθεί ότι είναι το άρθρο 46. Το τεκμήριο είναι πως όποτε ο νομοθέτης θέλει να καταργήσει νόμο, το λέγει ρητά. Εξυπακουομένως δε μόνο αν καθαρά ο μεταγενέστερος νόμος δεν είναι δυνατό να συμβιβαστεί προς τον προγενέστερο ώστε να μπορούν να συνυπάρχουν. (Βλ. Attorney-General v. Pouris and Others (1979) 2 C.L.R. 15, Louca and Another v. Republic (1984) 2 C.L.R. 386, Vasiliko Cement Works v. Republic (1983) 3 C.L.R. 719, Εύρηκα Λτδ ν. Unilever, Π.Ε. 7768, ημερομηνίας 23/2/94, Francis Bennion Statutory Interpretation, 2η Εκδοση, σ. 205, Craies on Statute Law, 7η Εκδοση, σ. 366 κ.επ., Maxwell on Interpretation of Statutes, 12η Εκδοση, σ. 191 κ.επ.). Ο Νόμος 32(1)/95 δεν αναφέρεται σε κατάργηση θέσεων και δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι απέβλεπε σ' αυτό το αποτέλεσμα. Ο όρος "μεταφορά" που χρησιμοποιείται, δεν συναρτάται προς θέσεις στη δημόσια υπηρεσία και θα μπορούσε να λεχθεί πως δεν προκύπτει καν εκ του νόμου αδυναμία εκ νέου πλήρωσης των θέσεων των εφεσιβλήτων. Είναι στους δημόσιους υπάλληλους που κατέχουν τις θέσεις που αφορά και είναι την ιδιότητά τους που επηρεάζει και τίποτε άλλο. Σε συμφωνία με την πρωτόδικη απόφαση καταλήγουμε πως επιφέρει τερματισμό της δημοσιοϋπαλληλικής τους ιδιότητας συνδυασμένη με ταυτόχρονη ένταξή τους στην υπηρεσία του Ταμείου Θήρας και, κατά τα προεκτεθέντα, είναι αντισυνταγματικός.
Η διοικητική πράξη που στηρίχτηκε σ' αυτόν είναι άκυρη και η έφεση απορρίπτεται, με έξοδα που θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή για να εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Δ.
Δ.
Δ.
Δ.
Δ.
/ΔΓ
9;
23 Μαΐου 1997
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 2377
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Εσωκλείω κείμενο απόφασης στην πιο πάνω έφεση και παρακαλώ να έχω τυχόν παρατηρήσεις σας.
Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ,
Δ.
Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.
Γ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.
Π. ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.
Μ. ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 2377
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, Δ.
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω
Υπουργείου Εσωτερικών,
Εφεσείοντες-Καθ'ων η αίτηση
ν.
1. Ιωάννη Αγαθαγγέλου,
2. Διονυσίου Διονυσίου,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών
-----------------------------
30 Μαΐου 1997
Για τους Εφεσείοντες: κα Γ. Φράγκου, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
Για τους Εφεσίβλητους: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
--------------------------------
Κωνσταντινίδης, Δ
.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη. Ο Πρόεδρος και τα άλλα μέλη της σύνθεσης του Δικαστηρίου δεν παρευρίσκονται λόγω άλλων υποχρεώσεών τους στο Δικαστήριο. Θα σας απαγγείλω την απόφαση και θα σας δώσω αντίγραφο.Απαγγέλλεται η απόφαση και δίδονται αντίγραφα στους δικηγόρους.
Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ