Χρυστάλλα Συμεωνίδου από τη Λευκωσία

Αιτήτρ ια

και

Κυπριακή Δημοκρατία μέσω

Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας.

Καθ΄ων η αίτηση

---------------------

Λουϊζα Χριστοδουλίδου από τη Λευκωσία

Αιτήτρ ια

ν.

Κυπριακή Δημοκρατία μέσω

Επιτροπής Δημοσίας Υπηρεσίας.

Καθ΄ων η αίτηση

--------------

Για την αιτήτρια στην 911/93: Κ. Μιχαηλίδου.

Για την αιτήτρια στην 951/93: Τ. Χριστοδουλίδης.

Για τους καθ΄ων η αίτηση: Λ. Κουρσουμπά, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας.

Για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Λ. Καουτζάνη: Α. Κωνσταντίνου.

Για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Γ. Κυριακίδου: Π. Πολυβίου.

Για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο: Ε. Κακομανώλη Κλεόπα: Γ. Τριανταφυλλίδης.

Τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα Ε. Ρωσσίδου Παπακυριακού, Μ. Ευαγγέλου και Γ. Παπαϊωάννου εμφανίστηκαν αυτοπροσώπως.

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Κωνσταντινίδης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ: Με την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Χ"Γιάννη και άλλοι ν. Δημοκρατίας (1991) 3 ΑΑΔ 317 ακυρώθηκε η απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με ημερομηνία 20 Ιουλίου 1990, για αριθμό διορισμών στη μόνιμη θέση Δικηγόρου της Δημοκρατίας, Νομική Υπηρεσία, για τους ακόλουθους λόγους:

Με την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Συμεωνίδου και άλλοι ν. Δημοκρατίας (Αρ. 2) (1993) 3 ΑΑΔ 258 ακυρώθηκε η απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με ημερομηνία 12 Ιουλίου 1991 για διορισμούς

μετά από επανεξέταση, στην ίδια θέση. Είχε εξετάσει η ΕΔΥ κατ΄ευθείαν το ζήτημα της κατοχής των προσόντων ως προς τα οποία κρίθηκε στην πρώτη υπόθεση πως δεν διεξάχθηκε η δέουσα έρευνα και διαπιστώθηκε λόγος ακυρότητας ως εξής:

Συνεστήθη Συμβουλευτική Επιτροπή στην οποία και παραπέμφθηκαν τα πιο πάνω θέματα. Οι αιτήτριες προτείνουν πως η Συμβουλευτική Επιτροπή θα έπρεπε να είχε εξετάσει ολόκληρο το φάσμα των θεμάτων όπως αυτά ενέπιπταν εξ αρχής στην αρμοδιότητά της ενόψει των διατάξεων του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1967 (Ν. 33/67) που διέπει την περίπτωση, σε σχέση με εξειδικευμένες θέσεις. Μπορούμε να σημειώσουμε από τώρα πως η διοίκηση κινήθηκε, εν προκειμένω, στο πλαίσιο της δικαστικής απόφασης που προηγήθηκε και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε πως στοιχειοθετείται στην παρούσα υπόθεση λόγος ακυρότητας με αναφορά στα πιο πάνω θέματα.

Η Συμβουλευτική Επιτροπή, πάνω στη βάση και των όσων στοιχείων προσκόμισαν, μετά από επί τούτου πρόσκληση, οι υποψήφιοι που δεν ήταν απόφοιτοι αγγλικών πανεπιστημίων ως προς την πολύ καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας και η Λ. Καουτζάνη και Εύα Ρωσσίδου Παπακυριακού, επιπλέον, ως προς τα ειδικά θέματα που τις αφορούσαν,

έκρινε πως,

(α) όλα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα είχαν πολύ καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας,

(β) η Εύα Ρωσσίδου-Παπακυριακού κατείχε το πλεονέκτημα της πείρας και

Η ΕΔΥ, με αναφορά στις εκθέσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής και στα στοιχεία που ανάγονταν στον ουσιώδη χρόνο (3.2.90) κατέγραψε τους υποψηφίους που ικανοποιούσαν τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας. Περιλήφθηκαν σ΄αυτούς οι αιτήτριες και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Επιπλέον, σύμφωνα με τις εκθέσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής, κατεγράφη ότι από τα πρόσωπα που εμπλέκονται στην παρούσα διαδικασία είχαν πλεονέκτημα η αιτήτρια Λ. Χριστοδουλίδου ως κατέχουσα μεταπτυχιακό δίπλωμα και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα Λ. Καουτζάνη και Ε. Ρωσσίδου-Παπακυριακού ως έχουσες πείρα σχετική με τα καθήκοντα της θέσης, σύμφωνα με την παράγραφο 3(4) του σχεδίου υπηρεσίας.

Η διαδικασία συμπληρώθηκε με τη "γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων" αποτέλεσμα της οποίας ήταν η κατά πλειοψηφία επιλογή των Μ. Ευαγγέλου, Λ. Καουτζάνη, Ε. Κακομανώλη-Κλεόπα, Π. Κυριακίδου, Ε. Σιέλις-Νικολαΐδου, Γ. Παπαϊωάννου και Ε. Ρωσσίδου-Παπακυριακού ως των πλέον κατάλληλων για διορισμό. Προσδόθηκε συναφώς "περιορισμένη βαρύτητα στις κρίσεις του Γενικού Εισαγγελέα αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων στις συνεντεύξεις που διεξήγαγε η ΕΔΥ με την προηγούμενη σύνθεσή της, στην αρχική διαδικασία".

Με την προσφυγή της Χρ. Συμεωνίδου (911/93) προσβάλλεται ο διορισμός όλων των επιλεγέντων με την εξαίρεση των Ε. Σιέλις-Νικολαΐδου και Γ. Κυριακίδου. Με την προσφυγή της Λ. Χριστοδουλίδου (951/93) προσβάλλονται όλοι οι διορισμοί με την εξαίρεση της Ε. Σιέλις-Νικολαΐδου. Οι προσφυγές αναλήφθηκαν από την Ολομέλεια και συνεκδικάστηκαν.

και η αρχή που υιοθέτησε δεν εγείρεται προς εξέταση στην παρούσα υπόθεση. Εκεί θεωρήθηκε πως ήταν αργά για τον αιτητή να προσβάλει τις προαγωγές μετά από επανεξέταση αφού είχε αποκλειστεί ως μή προσοντούχος κατά την αρχική διαδικασία και δεν άσκησε τότε προσφυγή. ΄Οπως εξηγήθηκε, στην ουσία η μεταγενέστερη προσφυγή του έθετε υπό αμφισβήτηση την ορθότητα της πραγματικής και νομικής κατάστασης που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, πάνω στη βάση των οποίων έγιναν, όπως ήταν επιβεβλημένο, οι προαγωγές στο τέλος. Μέρος αυτής της κατάστασης ήταν και η διαπίστωση πως δεν κατείχαν τα απαιτούμενα προσόντα. Η Ε. Κακομανώλη-Κλεόπα ουδέποτε απεκλείσθη και αναπόφευκτα, όπως εισηγούνται η ίδια και οι καθ΄ων η αίτηση, εξετάστηκε η υποψηφιότητά της στη βάση του ισχύοντος κατά τον ουσιώδη χρόνο πραγματικού και νομικού καθεστώτος.

Από το σύνολο απομένουν για εξέταση τα πιο κάτω, ως προταθέντες λόγοι ακυρότητας:

1. ΄Ηταν το αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα ή και το νόμο ή πλημμελούς έρευνας και πάντως δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή η κρίση πως

(α) η Λ. Καουτζάνη κατείχε το προσόν της μονοετούς άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος,

(γ) Η Λ. Καουτζάνη και Ε. Ρωσσίδου-Παπακυριακού κατείχαν το πλεονέκτημα της πείρας.

To σχέδιο υπηρεσίας απαιτεί μονοετή τουλάχιστον άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος. Σύμφωνα με τη Σημείωση 1, "άσκηση από δικηγόρο, (με την έννοια του περι Δικηγόρων Νόμου, όπως διευκρινίζει η Σημείωση 2) εργασίας νομικής φύσεως, πιστοποιημένη από το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, στο Γραφείο του ή σε οποιοδήποτε Υπουργείο, Ανεξάρτητο Γραφείο, Τμήμα ή Υπηρεσία θα θεωρείται, για τους σκοπούς του παρόντος Σχεδίου Υπηρεσίας, σαν άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος."

Τα ουσιώδη γεγονότα συνοψίστηκαν από την Ολομέλεια στην υπόθεση Χ"Γιάννη και άλλων ν. Δημοκρατίας (ανωτέρω). Η Λ. Καουτζάνη ενεγράφη ως δικηγόρος στις 18 Νοεμβρίου 1988. Από τις 21 Νοεμβρίου 1988 - 14 Ιουνίου 1989 εργάστηκε ως εσωτερική νομική σύμβουλος, υπάλληλος της εταιρείας Louis Tourist Agency Ltd και από τις 15 Ιουνίου 1989 διορίστηκε ως Τελωνειακός Λειτουργός Τρίτης Τάξης. Τέθηκε από συνυποψήφιούς της θέμα ως προς την κατοχή του προσόντος και σε επιστολή της ημερομηνίας 7 Ιουλίου 1990 επισύναψε νέα βεβαίωση της πιο πάνω εταιρείας, ημερομηνίας 6.7.90, σύμφωνα με την οποία είχαν συμφωνήσει να έχει κατά τη διάρκεια της εργοδότησής της "το δικαίωμα να ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου και να αναλαμβάνει δικές της υπόθεσεις νομικής φύσεως". Η Ολομέλεια δεν ασχολήθηκε με την ουσία του θέματος αφού έκρινε πως, ενόψει των αντικρουόμενων στοιχείων που παρουσιάστηκαν, όφειλε η ΕΔΥ να είχε προβεί σε περαιτέρω έρευνα για

διακρίβωση της πραγματικής κατάστασης.

Ενώπιον της διοίκησης βρίσκονταν:

(β) Επιστολή της Λ. Καουτζάνη ημερομηνίας 11 Ιουνίου 1991 στην οποία επισυνάφθηκαν

(ι) βεβαίωση της εταιρείας Louis Tourist Agency Ltd "προς πάντα ενδιαφερόμενο" στην οποία εξηγείται γιατί δεν αναφέρθηκαν εξ αρχής "στις εσωτερικές διευθετήσεις" που είχαν γίνει "στο θέμα των όρων απασχολήσεως της".

(ιιι) Υποστηρίζεται πως, ενόψει των στοιχείων, θα έπρεπε να θεωρηθεί ότι κατείχε το προσόν και προστίθεται, με αναφορά στην προηγούμενη απόφαση της ΕΔΥ, πως "δεν έχει σημασία ο αριθμός των υποθέσεων και η ποσότητα της εργασίας μου ως δικηγόρου κατά το μικρό αυτό χρονικό διάστημα αλλά το γεγονός ότι προσφερόμουν και όντως ασκούσα το δικηγορικό επάγγελμα πέραν από την εργασία μου στην πιο πάνω εταιρεία."

H Συμβουλευτική Επιτροπή, με την έκθεσή της ημερομηνίας 15.7.93, απλώς αποφάνθηκε πως, αφού μελέτησε όλα τα ενώπιόν της στοιχεία τα οποία ανάγονται στην ουσιώδη ημερομηνία, "η υποψήφια Λεμονιά Καουτζάνη κατείχε το προσόν". Ομοίως και η ΕΔΥ. Σημείωσε πως αφού έλαβε υπόψη το σύνολο των στοιχείων μεταξύ των οποίων και οι ακυρωτικές αποφάσεις και οι εκθέσεις της Συμβουλευτικής Επιτροπής, αριθμός υποψηφίων "ικανοποιούσε κατά τον ουσιώδη χρόνο όλες τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας". Μεταξύ τους ήταν και η Λ. Καουτζάνη και με την πιο πάνω διατύπωση καλύφθηκε και το θέμα που εξετάζουμε τώρα.

Οι αιτήτριες εγείρουν πληθώρα θεμάτων. Λέγουν πως στην ουσία παραγνωρίστηκε η πρώτη ακυρωτική απόφαση αφού δεν διεξάχθηκε οποιαδήποτε έρευνα για την εξακρίβωση της πραγματικής κατάστασης. Πως η υπηρεσία της Λ. Καουτζάνη στην ιδιωτική εταιρεία δεν ήταν άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος. Πως αφού ήταν υπάλληλος σε ιδιωτική εταιρεία που ήταν και η μόνη ιδιότητα που πρόβαλε με την αίτηση της για διορισμό ως προς το χρόνο εκείνο, δεν μπορούσε να θεωρηθεί ότι ασκούσε ως κύριο το επάγγελμα του δικηγόρου και πως, εν πάση περιπτώσει, θα έπρεπε να είχαν διερευνηθεί οι πραγματικές συνθήκες της απασχόλησης της, σε συνάρτηση προς την απαίτηση να ασκούσε το επάγγελμα του δικηγόρου ως κύριο. Αφού, όπως προσθέτουν, και να είχε, λόγω της όποιας εσωτερικής διευθέτησης, δικαίωμα να αναλαμβάνει υποθέσεις αλλά και να το άσκησε, δεν αρκούσε. Η έρευνα, εισηγούνται θα έπρεπε να εμπλέξει ακόμα και το δικηγορικό σύλλογο. Αμφισβητούν την αλήθεια του ισχυρισμού περί τις εσωτερικές διευθετήσεις, αποδίδουν σκοπιμότητα στη συμπλήρωση και υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, κατά τον χρόνο που έγιναν και αναφέρονται σε εγγραφή της Λ. Καουτζάνη στο Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων ως ιδιωτικής υπαλλήλου.

Όπως είναι νομολογημένο, "οι λέξεις και φράσεις στο σχέδιο υπηρεσίας θεωρούνται ότι έχουν το νόημα που αποδίδει σ' αυτές ο Νόμος εκτός εάν από το κείμενο του σχεδίου υπηρεσίας προκύπτει διαφορετική σημασία". (Κυπριακή Δημοκρατία ν. Ανδρέα Γιαλλουρίδη και άλλων ΑΕ 868 και 869 - 13.12.90). Η έννοια του όρου "δικηγόρος ο οποίος ασκεί το επάγγελμα" παρέχεται από τις ερμηνευτικές διατάξεις του περι Δικηγόρων Νόμου, Κεφ. 2, όπως ενοποιήθηκε. Σημαίνει "δικηγόρο ο οποίος αποκτά το δικαίωμα άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (1) του άρθρου 11 και ο οποίος έχοντας ως κύριο επάγγελμα την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος, προσφέρεται ως έτοιμος να το ασκήσει και περιλαμβάνει Νομικό Λειτουργό ο οποίος είναι δικηγόρος".

Δεν αρκεί να προσφέρεται κάποιος να ασκήσει το επάγγελμα ούτε και να έχει πράγματι διεκπεραιώσει εργασία που κατά το νόμο ταξινομείται ως άσκηση δικηγορίας. Πρέπει ταυτόχρονα να έχει κατά τον κρίσιμο χρόνο, "ως κύριο επάγγελμα την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος".

Το άρθρο 6Α του Νόμου δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως δημιουργούν το τεκμήριο που εισηγήθηκε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Η κατά το 6Α(3) ενυπόγραφη βεβαίωση του δικηγόρου πως έχει "ως κύριο επάγγελμα την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος και πως προσφέρεται ως έτοιμος να ασκήσει αυτό," κατατίθεται προς έκδοση της ετήσιας άδειας η οποία, με βάση το άρθρο 11(1)(β) συνιστά προϋπόθεση για την κτήση δικαιώματος προς άσκηση της δικηγορίας. Ενώ ο ορισμός του "δικηγόρου ο οποίος ασκεί το επάγγελμα", όπως είδαμε, απαιτεί σωρευτικά απόκτηση του δικαιώματος άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου 1 του άρθρου 11 και να έχει ως κύριο επάγγελμα την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος. Και, βέβαια, να προσφέρεται ως έτοιμος να το ασκήσει. Η νομιμοποίηση του Συμβουλίου του Παγκυπρίου Δικηγορικού Συλλόγου και των Επιτροπών των Τοπικών Δικηγορικών Συλλόγων σύμφωνα με το άρθρο 6Α(4) του Νόμου, αφορά στο θέμα που ρυθμίζεται. Στη διαγραφή, δηλαδή, από το μητρώο των δικηγόρων που ασκούν το επάγγελμα σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η εγγραφή σ΄αυτό έγινε, εννοείται κατά το χρόνο της πραγματοποίησης της, "με ψευδείς παραστάσεις χωρίς να συντρέχουν οι πραγματικές και νομικές προϋποθέσεις". Η μή ενεργοποίηση των Συλλόγων προς την πιο πάνω κατεύθυνση δε σημαίνει, στο πλαίσιο του συνόλου της ρύθμισης, εκ του Νόμου γενική και εκ προοιμίου αναγνώριση διαχρονικής συνδρομής των ρητών προϋποθέσεων που θέτουν οι ερμηνευτικές διατάξεις. ΄Οταν, μάλιστα, η ενυπόγραφη βεβαίωση του άρθρου 6Α(3), όπως αναφέρεται σ΄αυτό, αποστέλλεται μόνο στο Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.

΄Ηταν καθήκον της διοίκησης γενικά αλλά και ενόψει της πρώτης ακυρωτικής απόφασης να ερευνήσει περαιτέρω για να εξακριβωθεί η πραγματική κατάσταση. Πραγματική κατάσταση την οποία, ενόψει και των αμφισβητήσεων που εκδηλώθηκαν αλλά και της ακυρωτικής απόφασης, όφειλε να προσδιορίσει για να είναι γνωστή και δικαστικά ελέγξιμη η όποια κρίση της.

Δεν εκπληρώθηκε αυτό το καθήκον. Δεν γνωρίζουμε τί διαπιστώθηκε ως "πραγματική κατάσταση" για τους σκοπούς του σχεδίου υπηρεσίας. Άρκεσε η ενδεχόμενη αποδοχή πως πράγματι υπήρχαν οι εσωτερικές διευθετήσεις; Μέτρησε η εξήγηση πως η εργοδότηση ήταν προσωρινή και δοκιμαστική; Θεωρείται πως το δικαίωμα εκτέλεσης εργασιών κατ΄ιδίαν και η κατ΄ισχυρισμόν εκτέλεσή τους ικανοποιούσε από μόνη της το σχέδιο υπηρεσίας; Θεωρήθηκε πως ήταν "παρεπόμενη" η εργοδότηση στην ιδιωτική εταιρεία και εάν ναί πάνω στη βάση ποιών πραγματικών διαπιστώσεων; Προσδόθηκε σημασία στην άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος στην Ελλάδα; Υπήρχε η αντίληψη περί την ύπαρξη "αμάχητου τεκμηρίου";

Τα στοιχεία σ΄αυτή την περίπτωση ήταν εξ αρχής εντελώς συγκεκριμένα και η πραγματική κατάσταση αποκρυσταλλωμένη. Η διαπίστωση δε της ανάγκης για περαιτέρω έρευνα στην πρώτη ακυρωτική απόφαση δεν αφορούσε σ΄αυτή την πτυχή. Ενώπιον της διοίκησης βρίσκονταν:

Αναπτύχθηκε η εισήγηση πως με γνώμονα το σχέδιο υπηρεσίας της θέσης Τελωνειακού Λειτουργού Τρίτης Τάξης, δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή η πιστοποίηση του Γενικού Εισαγγελέα και η τελική κρίση και πως, και αν ήταν, "δια να θεωρείται ότι πληρούται ο όρος της Σημείωσης 1 θα έπρεπε το ενδιαφερόμενο μέρος να ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με εργασία νομικής φύσεως". Δε συμφωνούμε ότι προκύπτει τέτοια απαίτηση από το σχέδιο υπηρεσίας και κρίνουμε ότι στο πλαίσιο του συνόλου των δεδομένων, η θεώρηση πως ασκήθηκαν από τη Λ. Καουτζάνη, ως δικηγόρου με την έννοια της σημείωσης 2, καθήκοντα εμπίπτοντα στο σχέδιο υπηρεσίας της θέσης Τελωνειακού Λειτουργού Τρίτης Τάξης, νομικής φύσης, όπως πιστοποίησε ο Γενικός Εισαγγελέας, ήταν εύλογα επιτρεπτή. Σ΄αυτή την περίπτωση είναι εξακριβώσιμο από το φάκελλο ό,τι συνυπολογίστηκε και εξάγεται ποιά ήταν η βάση της κρίσης.

Το θέμα προέκυψε μετά την πρώτη ακυρωτική απόφαση με επιστολή της Ε. Ρωσσίδου-Παπακυριακού προς την ΕΔΥ, ημερομηνίας 22.5.91. Ενόψει δε του λόγου ακυρότητας που οδήγησε στη δεύτερη ακυρωτική απόφαση, του θέματος επελήφθη η Συμβουλευτική Επιτροπή που συστάθηκε. ΄Εκρινε πως η ενδιαφερόμενη κατείχε το πλεονέκτημα λόγω της υπηρεσίας (από το 1983) στη θέση Διοικητικού Λειτουργού, Γενικό Διοικητικό Προσωπικό, στην Υπηρεσία Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού και η ΕΔΥ ενήργησε πάνω σ΄αυτή τη βάση.

Το σχέδιο υπηρεσίας, προνοεί πως πείρα σχετική με τα καθήκοντα της θέσης που αποκτήθηκε είτε σε υπηρεσία σε δημόσια θέση είτε σε έκτακτη απασχόληση στην δημόσια υπηρεσία θα αποτελεί πλεονέκτημα.

Βρίσκονταν στο φάκελλο:

Κρίνουμε πως δεν παρέχονται περιθώρια παρέμβασης προς ανατροπή της διοικητικής κρίσης στην οποία, όπως είναι πάγια νομολογημένο, ανήκει η αρμοδιότητα και ευθύνη έρμηνείας και εφαρμογής του σχεδίου υπηρεσίας. Από το σύνολο των στοιχείων δεν είμαστε έτοιμοι να δεκτούμε πως εκδηλώθηκε υπέρβαση των ακραίων ορίων και πως η απόφαση που λήφθηκε δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή.

Η ΕΔΥ, στην αρχική διαδικασία, ικανοποιήθηκε πως τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα κατείχαν το προσόν, με αναφορά σε προφορική συνέντευξη που διεξάχθηκε. Αυτή η μέθοδος έρευνας κρίθηκε με την πρώτη ακυρωτική απόφαση ελλιπής γιατί έδειχνε μόνο κατοχή του προφορικού λόγου και όχι και του γραπτού. Το ερώτημα τώρα επικεντρώνεται στο κατά πόσο τεκμαίρεται η απαιτούμενη γνώση από τα ενδεικτικά που παρουσίασαν τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Τα στοιχεία έχουν ως ακολούθως:

Ε. Ρωσσίδου-Παπακυριακού: Πιστοποιητικά επιτυχίας σε εξετάσεις στην Αγγλική γλώσσα,

(α) Pitman Examinations Institute (English for Overseas Candidates) Intermediate 1973 και

(β) G.C.E, English Language, Ordinary Level, (Grade C), 1988.

Γιώργος Παπαϊωάννου - Πιστοποιητικά επιτυχίας στις εξετάσεις,

(α) First Certificate in English, University of Cambridge (1980).

(β) British Council English Language Testing Service Test" το οποίο, σύμφωνα με έντυπο "Guide for Overseas Students" του University College του Λονδίνου 1989/90, παρέχει τη δυνατότητα εγγραφής για μεταπτυχιακές σπουδές σε πανεπιστήμια του Λονδίνου.

Π. Κυριακίδου (α) Βεβαίωση του δικηγορικού Γραφείου Χρυσαφίνη και Πολυβίου.

Στα πρακτικά της Συμβουλευτικής Επιτροπής και μετά της ΕΔΥ πάνω στο θέμα, έχουμε αναφερθεί. Εξαντλούνται με την καταγραφή της κρίσης πως, μεταξύ άλλων, τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα κατέχουν τα προσόντα της θέσης, χωρίς οποιαδήποτε εξήγηση. Αν προσμέτρησαν και τα πιστοποιητικά των δικηγόρων που κατέθεσαν τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα Π. Κυριακίδου και Μ. Ευαγγέλου, πρέπει να καταστεί σαφές πως αυτό ήταν ανεπίτρεπτο. Δεν συνιστούν στοιχεία αφ΄εαυτών ενδεικτικά γνώσης. Δεν προέρχονται από πηγή στην οποία θα ήταν εύλογα επιτρεπτό να αναγνωριστεί δυνατότητα τέτοιας πιστοποίησης και η αποδοχή τους θα απέληγε ουσιαστικά σε εξάρτηση της κρίσης του αρμόδιου οργάνου από την αντίληψη άλλων, ανάλογα με το τί εκείνοι θεωρούσαν, με γνώμονα τις δικές τους γνώσεις ή αξιώσεις, ως επαρκές.

Επίσης, ούτε η απλή παρακολούθηση διαλέξεων, την οποία μαζί με τα άλλα, επικαλέστηκε η Λ. Καουτζάνη παρέχει αφ΄εαυτής εχέγγυα γνώσης.

Διαπιστώνουμε πλημμελή έρευνα και κρίνουμε την προσβαλλόμενη απόφαση για το διορισμό των ενδιαφερομένων προσώπων, με την εξαίρεση της Ε. Κλεόπα Κακομανώλη, άκυρη γι΄αυτό το λόγο. Σημειώνουμε πως η δήλωση των καθ΄ων η αίτηση στη γραπτή τους αγόρευση πως η Συμβουλευτική "ζήτησε από τους υποψηφίους για τους οποίους δεν υπήρχαν ήδη ενώπιόν της ενδεικτικά αναγόμενα στη γνώση της Αγγλικής γλώσσας κατά τον σχετικό με τους διορισμούς ουσιώδη χρόνο, να τα παρουσιάσουν", δεν προωθεί τη θέση που αναπτύχθηκε ως προς την χωρίς άλλη έρευνα, επάρκεια των πιο πάνω, αφού τα πλείστα υπήρχαν από πριν στο φάκελλο.

Στο πλαίσιο της αρχικής διαδικασίας διεξάχθηκαν προφορικές συνεντεύξεις και ορθά συμφωνούν όλοι πως οι εντυπώσεις που σχημάτισε τότε η ΕΔΥ δεν ήταν πλεόν επιτρεπτό να ληφθούν υπόψη, αφού άλλαξε στο μεταξύ η σύνθεσή της.

Μερικά από τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα υποστήριξαν πως το ζήτημα είναι επουσιώδες. Ταυτόχρονα όμως επικαλέστηκαν, όπως και άλλα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, τις ευνοϊκότερες γι΄αυτά κρίσεις του Γενικού Εισαγγελέα προς υποστήριξη της θέσης τους πως η επιλογή τους ήταν εύλογα επιτρεπτή. Το γεγονός είναι πως η ΕΔΥ πρόσδωσε σημασία στις κρίσεις. Ποιά θα ήταν η τελική της απόφαση χωρίς αυτές, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε. Ιδιαίτερα ενόψει του τρόπου με τον οποίο αιτιολογήθηκε η τελική απόφαση, θέμα το οποίο θα μας απασχολήσει και ειδικά. Στοιχειοθετείται, επομένως, λόγος ακυρότητας όλων των προσβαλλόμενων διορισμών.

Η ΕΔΥ σημείωσε στο πρακτικό της 4 Αυγούστου 1993 σε τί θα προσέδιδε ιδιαίτερη βαρύτητα:

(α) Στο περιεχόμενο και στην έκταση της πείρας των υποψηφίων στο δικηγορικό επάγγελμα.

(β) Στην κατοχή μεταπτυχιακών προσόντων.

(γ) Στην κατοχή πλεονεκτήματος που προβλέπεται στην υποπαράγραφο 4 της παραγράφου 3 του σχεδίου υπηρεσίας.

΄Οταν έφθασε η ώρα της καταγραφής της επιλογής, δεν εξειδικεύθηκε πώς και υπέρ ποιού προσμέτρησαν τα πιο πάνω. Η ΕΔΥ σημείωσε πως επέλεξε τους πιο κατάλληλους ως υπερέχοντες γενικώς των άλλων "συνεκτιμώντας όλα τα στη διάθεσή της στοιχεία που ανάγονταν στον ουσιώδη χρόνο". Και στη συνέχεια, παρά τη δέσμευση πως θα προσέδιδε βαρύτητα στην κατοχή του πλεονεκτήματος από ορισμένες υποψήφιες που κατονόμασε, μεταξύ των οποίων και η αιτήτρια Λ. Χριστουδουλίδου, θεώρησε πως, "το πλεονέκτημα δεν μπορεί να κλίνει την πλάστιγγα υπέρ αυτών". Αυτό, όπως σημειώνεται στο πρακτικό, επειδή έκρινε τους επιλεγέντες ως καταλληλότερους "συνεκτιμώντας όλα τα ενώπιόν της στοιχεία", τα οποία ούτε αυτή τη φορά εξειδίκευσε.

Κατά μείζονα λόγο τίθεται ζήτημα αιτιολογίας σε σχέση με την παραγνώριση του πλεονεκτήματος της Λ. Χριστοδουλίδου. Αυτό, έναντι όλων των ενδιαφερομένων, με την εξαίρεση της Ε. Ρωσσίδου Παπακυριακού που επίσης κατείχε πλεονέκτημα δυνάμει της παραγράφου 3(4) του Σχεδίου Υπηρεσίας. (Βλ. την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Υψαρίδη και άλλου (Αρ. 2) 1993 3ΑΑΔ 347). Δεν αναφερόμαστε στη Λ. Καουτζάνη ενόψει των όσων σημειώσαμε στο πλαίσιο της απόφασης σχετικά με την κατοχή του βασικού προσόντος της μονοετούς άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος. Οι καθ΄ων η αίτηση και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα εισηγήθηκαν πως περιέχεται στην απόφαση της ΕΔΥ η απαιτούμενη ειδική αιτιολογία. Στηρίχτηκαν στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Ιωάννου και άλλοι ν. Δημοκρατίας (1993) 3 ΑΑΔ 390 και στις πρωτόδικες αποφάσεις στις υποθέσεις Κατερίνα Σάββα ν. Δημοκρατίας Προσφυγή 72/93 - 4.2.94 και Ανδρέας Καμένος και άλλοι ν. Δημοκρατίας Προσφυγή 616/92 και άλλη - 23.2.94. Από την άλλη πλευρά, έγινε εκτεταμένη αναφορά στη σταθερή, πράγματι, νομολογία μας πάνω στο θέμα.

Η κατοχή πλεονεκτήματος δεν προδιαγράφει και επιλογή του υποψηφίου που το κατέχει. Μπορεί σε κάθε περίπτωση να επιλεγεί άλλος υποψήφιος ενόψει πειστικών λόγων που δικαιολογούν την παραγνώρισή του. Αυτοί οι λόγοι πρέπει να καταγράφονται, ως ειδική αιτιολογία, στο πρακτικό της απόφασης. (Βλ. μεταξύ άλλων, τις αποφάσεις της Ολομέλειας στις υποθέσεις Ανδρέας Γεωργίου και άλλοι ν. Κυπριακή Δημοκρατία ΑΕ 525 - 16.6.89, Ανδρέας Γεωργίου και άλλοι ν. Κυπριακή Δημοκρατία Προσφυγή 213/84 και άλλες - 31.7.1989, Δημοκρατία ν. Υψαρίδη και άλλου (Αρ. 2), ανωτέρω, Δέσποινα Φιλίππου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ΑΕ 1512 - 14.1.97). Στις υποθέσεις που επικαλέστηκαν οι καθ΄ων η αίτηση και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα δεν λέχθηκε οτιδήποτε το διαφορετικό. Η Ολομέλεια, μάλιστα, στην Ιωάννου και αλλοι, επανέλαβε πως η απαιτούμενη αιτιολογία "πρέπει να εμφαίνεται στο πρακτικό της απόφασης και όχι να αφήνεται να συνάγεται". Το τί μπορεί να συνιστά επαρκή αιτιολογία εξετάζεται σε συνάρτηση προς τα ιδιαίτερα περιστατικά της κάθε περίπτωσης και δεν νομίζουμε ότι αρμόζει να ασχοληθούμε με το κατά πόσο στην πιο πάνω υπόθεση ή και στις άλλες που αναφέρθηκαν, παρά τη σαφή διατύπωση της αρχής, η αιτιολογία που επικυρώθηκε πράγματι ήταν ρητή στο σώμα της προσβαλλόμενης απόφασης.

Εν προκειμένω, είναι έκδηλη η έλλειψη οποιασδήποτε αιτιολογίας για την παραγνώριση του πλεονεκτήματος που κατείχε η αιτήτρια Λ. Χριστοδουλίδου. Η παραπομπή σε όλα τα ουσιώδη στοιχεία είναι εντελώς γενική και αόριστη και θα παρακάμπταμε τη νομολογία αν ερευνούσαμε εμείς τους φακέλλους για να εντοπίσουμε σε τί ακριβώς αναφέρεται η ΕΔΥ. Δεν εκπληρώθηκε το καθήκον της αιτιολόγησης και μάλιστα κάτω από συνθήκες που δεν άφηναν περιθώριο οποιασδήποτε παρερμηνείας ως προς το τί ακριβώς απαιτείτο. Στην πρώτη ακυρωτική απόφαση, στην Χ"Γιάννη και άλλοι, ανωτέρω, τονίστηκε με καθόλου αβέβαιο τρόπο η σαφής υποχρέωση για ειδική αιτιολόγηση όπως πιο πάνω και πως "η παράθεση των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη δίπλα από το όνομα του κάθε ενδιαφερόμενου μέρους δεν ικανοποιεί υπό τις περιστάσεις τις απαιτήσεις ειδικής αιτιολογίας ".

Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση, για τους λόγους που έχουμε εξηγήσει, κηρύσσεται άκυρη στο σύνολό της δυνάμει του άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή για να εγκριθούν από το Δικαστήριο.

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.

ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.

ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.

ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ

ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, Δ.

ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.

/Μσι.