|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1990) 3 ΑΑΔ 3163
28 Σεπτεμβρίου, 1990
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΟΪΖΟΥ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΕΦΟΡΟΥ ΕΠΙ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 853/89).
Φορολογία — Φορολογία Εισοδήματος — Έκπτωση για δίδακτρα για το ακαδημαϊκό έτος 1988/1989 — Οι περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμοι του 1961-1988, 'Αρθρο 16 — Φορολογικό έτος 1988 — Πληρωμή διδάκτρων για το ακαδημαϊκό έτος 1988/1989, προκαταβολικά το Σεπτέμβριο του 1988 — Κατά πόσο έπρεπε να αφαιρεθούν στο φορολογικό έτος 1988 ή κατ' αναλογία στα έτη 1988 και 1989 — Η απόφαση ακυρώθηκε λόγω έλλειψης επαρκούς αιτιολογίας — Δικαστικός έλεγχος — Εφαρμοστέες αρχές.
Αίτηση ακυρώσεως — Λόγοι ακυρώσεως — Eλλειπής αιτιολογία.
Κατά τη δικάσιμο της υπόθεσης, ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση ανέφερε ότι δεν προτίθεται να την υποστηρίξει, διότι η επίδικη απόφαση δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη.
Ως εκ τούτου, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν εξέτασε το θέμα ουσίας που εγέρθηκε και αφού αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα για ύπαρξη δέουσας αιτιολογίας στις αποφάσεις των Διοικητικών Αρχών, όχι μόνο λόγω της άμεσης σύνδεσής της με τη νομική έκδοση και νομιμότητα τους, αλλά και για την παροχή δυνατότητας δικαστικού ελέγχου, απέρριψε την προσφυγή λόγω έλλειψης επαρκούς αιτιολογίας στην επίδικη απόφαση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Carayiannis v. Republic (1969) 3 C.L.R. 341,
Sunshore Estates Ltd v. Municipal Corporation of Famagusta (1971) 3 C.L.R. 440,
Nicolaides v. Municipality of Latsia (1987) 3(C) C.L.R. 1496,
Δημοκρατία και Άλλος v. Φιλιππίδη (1989) 3(B) Α.Α.Δ. 292.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Eφόρου Φόρου Eισοδήματος με την οποία καθόρισε τον πληρωτέο φόρο για το φορολογικό έτος 1988, χωρίς να αφαιρέσει από το εισόδημα του αιτητή το σύνολο των διδάκτρων που αυτός πλήρωσε στο Πανεπιστήμιο του Mάντσιεστερ για τη φοίτηση του γιού του.
Λ. Παπαφιλίππου, για τον Αιτητή.
Γ. Λαζάρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τον Καθ' ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
XPYΣOΣTOMHΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής ζητά δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος με την οποία καθόρισε τον πληρωτέο φόρο για το φορολογικό έτος 1988 χωρίς να αφαιρέσει από το εισόδημα του αιτητή το σύνολο των διδάκτρων που πλήρωσε ο αιτητής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσιεστερ για τη φοίτηση του γιου του Μιχάλη Λοΐζου, είναι άκυρη και εστερημένη οποιουδήποτε νομίμου αποτελέσματος.
Eπίσης ο αιτητής ζητά δήλωση του Δικαστηρίου ότι η φορολογία που επιβλήθηκε στον αιτητή για το έτος 1988 υπ' αριθμόν 16/0136800/0 είναι άκυρη και εστερημένη οποιουδήποτε νομίμου αποτελέσματος.
Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος αφορά τη μη παραχώρηση στον αιτητή έκπτωσης για όλα τα δίδακτρα από £2,686.- που πλήρωσε ο αιτητής το Σεπτέμβριο του 1988 για τις σπουδές του γιού του στο Πανεπιστήμιο του Μάντσιεστερ για το ακαδημαϊκό έτος 1988-89.
Τον Απρίλιο του 1989, ο αιτητής υπόβαλε δήλωση του εισοδήματος του Ι.R.1 για το 1988 ως και φωτοτυπία της κάρτας συναλλάγματος από την οποία φαίνεται ότι το σύνολο των διδάκτρων που έπρεπε να καταβάλει και κατέβαλε για το ακαδημαϊκό έτος 1988/89 ήταν £3,950 στερλίνες, δηλαδή £3,237 λίρες Κύπρου (Παραρτήματα Α και Β).
Στις 15 Ιουλίου 1989, ο Έφορος Φόρου Εισοδήματος προέβη στη διενέργεια της φορολογίας για το 1988 (Παράρτημα Γ) παραχωρώντας στον αιτητή έκπτωση για δίδακτρα του γιου του £892, καθώς και έκπτωση για άλλα έξοδα σπουδών £1,000, σύνολο £1,892. Η έκπτωση για δίδακτρα αντιπροσωπεύει το 1/3 του ολικού ποσού των διδάκτρων, αφού αφαιρέθηκε από αυτά η επιδότηση της Βρεττανικής Κυβέρνησης από ΛΚ£560.
Στις 21 Αυγούστου, 1989, ο αιτητής υπέβαλε ένσταση κατά της φορολογίας που του επιβλήθηκε για το λόγο ότι ο Έφορος Φόρου Εισοδήματος δεν του παραχώρησε πλήρη έκπτωση για τα δίδακτρα που πλήρωσε μέσα στο 1988 (Παράρτημα Δ).
Ο Έφορος Φόρου Εισοδήματος απόρριψε την ένσταση και πληροφόρησε περί τούτου τον αιτητή, με επιστολή του ημερ. 26.9.89. Το περιεχόμενο της επιστολής αυτής, που είναι Παράρτημα Ε της ένστασης, έχει ως ακολούθως:
"Aναφερόμενος στην ένστασή σας, ημερομηνίας 21.8.1989, κατά της φορολογίας του 1988/89/07, με την οποία ζητάτε όπως αφαιρεθεί ολόκληρο το ποσό των διδάκτρων £2,686 που πληρώσατε προκαταβολικά το Σεπτέμβριο του 1988 για το σχολικό έτος 1988/89 και όχι £982 αναλογία του Α' τριμήνου 88/89, σας πληροφορώ ότι η φορολογία σας δεν μπορεί να αναθεωρηθεί γιατί σωστά σας δόθηκε αναλογία.
Σε περίπτωση που πιστεύετε ότι σας αδικεί η πιο πάνω απόφαση μου, εφιστάται η προσοχή σας στο άρθρο 21 του περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμου 1978-1988 που σας παρέχει το δικαίωμα προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο μέσα σε 75 μέρες από την ημερομηνία που φέρει η παρούσα Ειδοποίηση."
Οι βασικοί νομικοί λόγοι που επικαλείται ο δικηγόρος του αιτητή για στήριξη της προσφυγής είναι πως η υπό κρίση απόφαση του καθ' ου η αίτηση είναι τελείως αναιτιολόγητη, αυθαίρετη και αντίκειται προς το άρθρο 2(β) του Νόμου 173/88.
Οι περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμοι του 1961 έως (Αρ. 4) του 1988, άρθρο 16 (όπως τροποποιήθηκε από το Νόμο 173/88), αναφέρει τα ακόλουθα:
"16.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων των εδαφίων (2) και (3) και του άρθρου 20, παν φυσικόν πρόσωπον, όπερ αποδεικνύει κατά τρόπον ικανοποιούντα τον Έφορον ότι έχει ή είχε τέκνον ή τέκνα ζώντα καθ' οιονδήποτε χρόνον διαρκούντος του φορολογικού έτους, δικαιούται κατά τον προσδιορισμόν του φορολογητέου αυτού εισοδήματος εις έκπτωσιν-
......................................................................................................
(vi) Ποσόν μέχρι τριών και ήμισυ χιλιάδων λιρών το οποίον αποδεδειγμένως καταβάλλεται αποκλειστικώς ως δίδακτρα υπό φυσικού προσώπου αναφορικώς προς το τέκνον αυτού όπερ φοιτά τακτικώς εν πανεπιστημίω, κολλεγίω ή ετέρω ανεγνωρισμένω εκπαιδευτικώ ιδρύματι εκτός της Κύπρου."
Αναπτύσσοντας την επιχειρηματολογία του ο δικηγόρος του αιτητή ανάφερε, μεταξύ άλλων, πως είναι παραδεκτό πως ο αιτητής όφειλε να καταβάλει και κατέβαλε προκαταβολικά τα δίδακτρα για το ακαδημαϊκό έτος 1988-89 το Σεπτέμβριο του 1988 και επομένως έπρεπε να αφαιρεθούν από το φορολογικό έτος εντός του οποίου καταβλήθηκαν, δηλαδή το 1988.
Επίσης εισηγήθηκε πως ο Νόμος 173/88 δε δίνει το δικαίωμα στον καθ' ου η αίτηση να συσχετήσει τα σχολικά τρίμηνα με τα πληρωθέντα προκαταβολικά και εξ ολοκλήρου δίδακτρα κατά την 29.9.88, όπως φαίνεται να εξυπονοεί ο καθ' ου η αίτηση στην επιστολή του ημερ. 26.9.89 (Παράρτημα Ε στην ένσταση).
Όσον αφορά την εισήγηση περί της αναιτιολόγητης απόφασης, ο δικηγόρος του αιτητή ανάφερε πως ο καθ' ου η αίτηση απόρριψε την ένσταση του αιτητή χωρίς καμιά αιτιολογία, περιορισθείς να τονίσει ότι "σας πληροφορώ ότι η φορολογία σας δεν μπορεί να αναθεωρηθεί γιατί σωστά σας δόθηκε αναλογία".
Κατά τη δικάσιμο της 26.9.90, ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση ανάφερε πως δεν προτίθεται να υποστηρίξει την υπόθεση, διότι είναι της γνώμης ότι η επίδικη απόφαση δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη. Συγκεκριμένα ανάφερε πως στο περιεχόμενο της επιστολής ημερ. 26.9.89 δεν αναφέρονται οι λόγοι πάνω στους οποίους στηρίχτηκε η απόφαση του καθ' ου η αίτηση να προβεί σε αναλογία των διδάκτρων που είχαν πληρωθεί από τον αιτητή το Σεπτέμβριο του 1988.
Από την επιστολή ημερ. 26.9.89 (Παράρτημα Ε της ένστασης) διαπιστώνεται πράγματι πως ο καθ' ου η αίτηση δεν αιτιολόγησε δεόντως την επίδικη απόφασή του και η θέση των δικηγόρων των δυο πλευρών πάνω στο θέμα τούτο με βρίσκει σύμφωνο.
Είναι νομολογιακά καθιερωμένο πως οι αποφάσεις των Διοικητικών Αρχών πρέπει να περιέχουν πλήρη, επαρκή και σαφή αιτιολογία. Η πλήρης αιτιολογία περιέχει ή δείχνει τη νομική βάση της διοικητικής απόφασης και συνδέεται άμεσα με τη νομική έκδοση και νομιμότητα της διοικητικής πράξης. Περαιτέρω είναι αναγκαία για να μπορεί με ευχέρεια να γίνεται ο δικαστικός έλεγχος. (Βλέπε, μεταξύ άλλων, Carayiannis v. Republic (1969) 3 C.L.R. 341, Sunshore Estates Ltd v. The Municipal Corporation of Famagusta (1971) 3 C.L.R. 440, Antonis Nicolaides v. The Municipality of Latsia through the Municipal Council of Latsia (1987) 3 C.L.R. 1496, Κυπριακή Δημοκρατία και Άλλος ν. Σταύρου Φιλιππίδη (1989) 3(B) A.A.Δ. 292.)
Καταλήγοντας στο πιο πάνω συμπέρασμα δεν κρίνω αναγκαίο να αποφασίσω τα άλλα θέματα που εγέρθηκαν από το δικηγόρο του αιτητή στην παρούσα προσφυγή.
Για τους πιο πάνω λόγους η επίδικη απόφαση ακυρούται λόγω έλλειψης επαρκούς αιτιολογίας.
Δεν επιδικάζονται έξοδα.
H προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.