|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1989) 3 ΑΑΔ 2662
10 Νοεμβρίου, 1989
[ΠΙΚΗΣ,Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Β.Ι., ΩΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΚΗΔΕΜΟΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΗΛΙΚΟΥ ΤΕΚΝΟΥ ΤΗΣ Ε. Σ.,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 493/88)
Μητρώο γεννήσεων — Ο Περί Καταχωρίσεως Γεννήσεων και Θανάτων Νόμος 1973 (Ν.85/73), Άρθρο 33 — Τροποποίηση ονόματος ανηλίκου — Παράλειψη τηρήσεως της διαδικασίας τον Άρθρον 33, που είναι η μόνη που παρέχει διακριτική εξουσία στον Έπαρχο να προχωρήσει με διόρθωση τον Μητρώου — Ακύρωση απόφασης.
Γενικές Αρχές Διοικητικού Δικαίου—Χρηστή διοίκηση—Ενάσκηση εξουσιών βάσει του Άρθρον 33 τον Νόμου 85/73 (Περί Καταχωρίσεως Γεννήσεων και Θανάτων) — Επιβάλλουν υποχρέωση διερευνήσεως και των θέσεων κάθε προσώπου, που κατά λογική πρόβλεψη μπορεί να επηρεαστεί από την απόφαση.
Φυσική Δικαιοσύνη·— Οι κανόνες της δεν τυγχάνουν εφαρμογής σε θέματα καθαρά διοικητικά — Αφήνεται, όμως, ανοικτό το θέμα κατά πόσο η τροποποίηση μητρώου γεννήσεων μπορεί να αποτελέσει εξαίρεση στον γενικό αυτό κανόνα.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με ΛΚ100 έξοδα υπέρ της Αιτούσης.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Kontemeniotis v. C.B.C. (1982) 3 C.L.R. 1027.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Επάρχου Λάρνακας, να τροποποιήσει το Μητρώο Γεννήσεων με την αντικατάσταση του επιθέτου του αιτητή με το επίθετο της μητέρας του.
Λ. Κληρίδης, για τον Αιτητή.
Γ. Ερωτοκρίτου (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Α. Λιάτσος για Κ. Μιχαηλίδη, για το Ενδιαφερόμενο μέρος.
ΠΙΚΗΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Αντικείμενο της προσφυγής είναι η απόφαση του Επάρχου Λευκωσίας να τροποποιήσει το Μητρώο Γεννήσεων με την αντικατάσταση του επιθέτου του αιτητή "Σ" με το επίθετο της μητέρας του "Ι". Στο διάβημα αυτό προέβη κατόπιν αιτήσεως του υποτιθέμενου (putative) ως πατέρα του ανηλίκου, που υποβλήθηκε μέσω του δικηγόρου του στις 27.7.87 -13 περίπου χρόνια μετά την εγγραφή του στο Μητρώο Γεννήσεων ως "Ε. Σ.". Η απόφαση λήφθηκε χωρίς να γνωστοποιηθεί το αίτημα στον ίδιο ή τη μητέρα του "Β.Ι." η οποία έχει τη φύλαξή του. Ταυτόχρονα, ο Έπαρχος τροποποίησε, όπως διεφάνη, και την αρχική αίτηση της μητέρας βάσει της οποίας το ονοματεπώνυμο του πατέρα του ανηλίκου ανεγράφη ως "Σ.Σ.".
Οι διαφορές μεταξύ της μητέρας και του ενδιαφερόμενου μέρους ως προς την πατρότητα του ανηλίκου, που γεννήθηκε στις 11.9.73, χρονολογούνται από πολλά έτη. Από το 1984 εκκρεμεί ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας αίτηση της μητέρας για την έκδοση διατάγματος με το οποίο να αναγνωρίζεται ότι πατέρας του εξώγαμου τέκνου της είναι το ενδιαφερόμενο μέρος. Η υπόθεση βρίσκεται ακόμα σε εκκρεμότητα. Το όνομα του ανηλίκου ενεγράφη στο Μητρώο Γεννήσεων ως "Ε.Σ." και βάσει αυτής της εγγραφής εκδόθηκε πιστοποιητικό γεννήσεως με το όνομα αυτό. Είναι το όνομα με το οποίο ο ανήλικος είναι γνωστός και το οποίο χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί στο σχολείο. Σήμερα είναι μαθητής της πρώτης τάξης Λυκείου. Η αλλαγή του προκάλεσε, όπως ήταν φυσικό, ανησυχία και αναστάτωση. Η προσφυγή αυτή καταχωρήθηκε μέσα σε 75 μέρες από την ημερομηνία που περιήλθε σε γνώση της μητέρας και του ανηλίκου η αλλαγή.
Στην επιστολή του δικηγόρου του ενδιαφερόμενου μέρους, της 27ης Ιουλίου. 1987, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η εγγραφή του επιθέτου του ανηλίκου ως "Σ" έγινε κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 13 του Περί Καταχωρήσεως Γεννήσεων και Θανάτων Νόμου του 1973 (Ν. 87/73) το οποίο διέπει και ρυθμίζει τις εγγραφές στο Μητρώο Γεννήσεων και Θανάτων (ο Νόμος έχει τροποποιηθεί από το Ν. 46/79 ο οποίος όμως δεν έχει τεθεί ακόμα σε εφαρμογή, όπως προβλέπει το άρθρο 72 του Νόμου). Τα μόνα στοιχεία που έχουμε για την απόφαση του Επάρχου είναι εκείνα που περιέχονται στην επιστολή του στο δικηγόρο του ενδιαφερόμενου μέρους ημερομηνίας 1.9.87 (Τεκμήριο 4). Στην επιστολή του ο 'Επαρχος αναφέρει ότι συμφωνεί με τη θέση ότι δεν τηρήθηκαν οι πρόνοιες του άρθρου 13 του Ν. 85/73 και συνεπώς "...το επίθετο του "Σ" κακούς έχει καταχωρηθεί. Εκτός απ' αυτή τη διαπίστωση δε διασαφηνίζεται ούτε έγινε οποιαδήποτε αναφορά στις πρόνοιες της νομοθεσίας βάσει των οποίων προέβη στη διόρθωση του Μητρώου.
Οι δικηγόροι και των τριών μερών συμφωνούν ότι η μόνη διάταξη της νομοθεσίας που παρέχει διακριτική ευχέρεια στον Έπαρχο να προβαίνει στην τροποποίηση του Μητρώου Γεννήσεων είναι το άρθρο 33 του Ν. 85/73. Επίσης συμφωνούν ότι οι πρόνοιες του εδαφίου 3 του άρθρου 33, που καθορίζουν τις προϋποθέσεις για την άσκηση της εξουσίας που παρέχεται στον Έπαρχο, δεν τηρήθηκαν. Το εδάφιο 3 του άρθρου 33 προβλέπει:
"33(3) - Παν λάθος περί τα γεγονότα ή την ουσίαν εις Μητρώον δύναται να διορθωθή διά καταχωρήσεως εν τω περιθωρίω (άνευ τροποποιήσεως της αρχικής καταχωρήσεως) υπό του Λειτουργού του έχοντος την φύλαξιν του Μητρώου, τη καταβολή δικαιώματος εκ διακοσίων μιλς υπό του αιτούντος την διόρθωσιν και τη προσαγωγή υπό του ιδίου ενόρκου δηλώσεως περί την φύσιν του λάθους και περί των πραγματικών γεγονότων της υποθέσεως, γενομένης υπό δύο αρμοδίων πληροφοριοδοτών της γεννήσεως ή του θανάτου εν σχέσει προς όν εγένετο το λάθος ή μη υπαρχόντων δύο αρμοδίων πληροφοριοδοτών υπό δύο αξιοπίστων προσώπων εχόντων γνώσιν της αληθείας της υποθέσεως."
Ο δικηγόρος του αιτητή εισηγήθηκε ότι η παράλειψη τήρησης των διατάξεων βάσει των οποίων μπορεί να εγκριθεί η τροποποίηση του Μητρώου δεν είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο δικαιολογείται η ακύρωση της επίδικης απόφασης. Υπόκειται σε ακύρωση, όπως είπε, και για το λόγο ότι δεν τηρήθηκαν οι αρχές της φυσικής δικαιοσύνης με την παράλειψη του Επάρχου να δώσει την ευκαιρία στον ανήλικο και τη μητέρα του να ακουστούν σε ένα θέμα ζωτικής σημασίας γι' αυτούς.
Δε θα εξετάσω την εφαρμογή, και αν τυγχάνουν εφαρμογής, την έκταση της εφαρμογής των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης στο υπό κρίση θέμα. Επισημαίνω ότι στην απόφαση Kontemeniotis v. C.B.C. (1982) 3 C.L.R. 1027,. υιοθετήθηκε η θέση ότι σε θέματα που είναι καθαρά διοικητικά δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης. Δεν θα εξετάσω κατά πόσο η τροποποίηση του Μητρώου Γεννήσεων αποτελεί, ή πρέπει να αποτελέσει, εξαίρεση στο γενικό κανόνα, επειδή διαπιστώνω, ότι οι κανόνες της χρηστής διοίκησης επιβάλλουν στην άσκηση των εξουσιών που παρέχονται στην αρμόδια Αρχή από το άρθρο 33 του Ν. 85/73 την υποχρέωση να διερευνήσει πριν καταλήξει στην απόφασή της και τις θέσεις κάθε προσώπου που κατά λογική πρόβλεψη μπορεί να επηρεαστεί από την απόφαση.
Το εδάφιο 3 του άρθρου 33 καταγράφει τις προϋποθέσεις για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της αρμόδιας Αρχής. Δε δεσμεύει τον Έπαρχο να ενεργήσει αποκλειστικά με βάση τα προαπαιτούμενα για την άσκηση της αρμοδιότητάς του, ούτε περιορίζει την έρευνα την οποία πρέπει να διεξάγει για να αποφασίσει κατά πόσο το αίτημα για τροποποίηση είναι δικαιολογημένο.
Και για τους δυο λόγους που έχουμε εκθέσει πιο πάνω η απόφαση πρέπει να ακυρωθεί και ακυρώνεται στο σύνολό της, βάσει των διατάξεων του άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Οι καθ' ων η αίτηση διατάσσονται να πληρώσουν £100,- έξοδα στην αιτήτρια.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με £100,00 έξοδα στην αιτήτρια.