|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1989) 3 ΑΑΔ 2399
18 Οκτωβρίου, 1989
[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΡΧΗ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 187/86)
Εκτελεστή Διοικητική Πράξη — Δήλωση βουλήσεως διοικητικού οργάνου, αποσκοπούσα στην παραγωγή εννόμου αποτελέσματος, που συνίσταται στη δημιουργία, μεταβολή ή κατάργηση νομικής κατάστασης και είναι δυνατή η άμεση εκτέλεση της διά της διοικητικής οδού.
Εκτελεστή Διοικητική Πράξη — Πράξη εκτελέσεως — Άδεια υπό όρους — Απόφαση προς υλοποίηση συνεπείας εκ της παραβάσεως όρου — Πράξη εκτελέσεως.
Ο Διευθυντής Τελωνείων παρεχώρησε στην Αρχή Λιμένων άδεια παραλαβής, φύλαξης και παράδοσης εισαγομένων φορτίων, υπό τον όρο ότι σε περίπτωση, που θα διαπιστωθή ότι ελλείπουν εμπορεύματα, η Αρχή θα καταβάλλει η ιδία τους δασμούς, που βαρύνουν τα ελλείποντα.
Η παρούσα Αίτηση Ακυρώσεως στρέφεται κατ' αποφάσεως του Διευθυντή Τελωνείων, με την οποίαν ο τελευταίος ζήτησε από την Αρχή να καταβάλει δασμούς για ελλείποντα εμπορεύματα. Η Αρχή αμφισβήτησε την νομιμότητα του όρου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την Αίτηση Ακυρώσεως, επειδή η επίδικη απόφαση είναι πράξη εκτελέσεως προηγούμενης εκτελεστής αποφάσεως, σχετικά με την οποία η Αίτηση Ακυρώσεως είναι εκπρόθεσμη.
Η Αίτηση Ακυρώσεως απορρίπτεται. Ουδεμία διαταγή για έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Hadjicostas v. Republic (1974) 3 C.L.R. 1,
Spyros Colocassides Estate Ltd and Another v. Republic (1977) 3 C.L.R. 205,
Colocassides v. Republic (1965) 3 C.L.R. 549,
Nakis Bonded Warehouse Ltd. v. Municipal Committee of Larnaca (1985) 3 C.L.R. 1179.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον των αποφάσεων του Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων με τις οποίες απαίτησε από την αιτήτρια δασμούς και/ή φόρους και/ή έκτακτη προσφυγική επιβάρυνση, σε σχέση με εμπορεύματα που αποθηκεύτηκαν σε αποθήκες της και βρέθηκαν ελλειπή και για δήλωση ότι η αιτήτρια δεν υπόκειται σε δασμούς και/ή φόρους.
Μ. Τσαγγαρίδης για Τ. Παπαδόπουλο, για τους Αιτητές.
Α. Ευαγγέλου, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τον Καθ' ου η αίτηση.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Η Αρχή Λιμένων Κύπρου ιδρύθηκε με το Νόμο Περί Αρχής Λιμένων Κύπρου 38/73 ως Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου. Με Κανονιστική Διοικητική Πράξη που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυβέρνησης στις 31/7/76, μεταβιβάστηκε η κυριότητα των τελωνειακών αποθηκών στην Αρχή. Ο Διευθυντής Τελωνείων με βάση το Άρθρο 15 του Περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου 82/67, χορήγησε, με επιστολή του ημερομηνίας 17/3/82, στην Αρχή σχετική έγκριση με την οποία η Αρχή αναλάμβανε την ευθύνη της παραλαβής, φύλαξης και παράδοσης του εισαγόμενου φορτίου. Το Άρθρο 15 του σχετικού Νόμου (82/67) προνοεί τα εξής:
"15 - (1) Ο Διευθυντής δύναται να εγκρίνη εις οιονδήποτε λιμένα ή τελωνειακόν αερολιμένα, διά χρονικός περιόδους και υπό όρους και περιορισμούς καθοριζόμενους κατά το δοκούν, τόπους εναποθέσεως εμπορευμάτων εισαχθέντων εν τω λιμένι ή αερολιμένι τούτω και μη εισέτι τελωνισθέντων, περιλαμβανομένων και εμπορευμάτων μη εισέτι δηλωθέντων και διασαφησθέντων δυνάμει του παρόντος Νόμου· παν δε ούτω εγκρινόμενον μέρος εν τω παρόντι Νόμω αναφέρεται ως 'τελωνειακή αποθήκη'."
Ένας από τους όρους που έχει θέσει ο Διευθυντής Τελωνείων στην Αρχή με την πιο πάνω έγκρισή του της 17/3/82, αναφέρει το εξής:
"4(στ) Εάν σε οποιονδήποτε χρόνο εμπορεύματα που είχαν παραλειφθεί βρεθούν ελλειπή καταβάλλετε στις Τελωνειακές Αρχές τους κατά νόμο δασμούς, φόρους, τέλη ή άλλην επιβάρυνση που βαρύνουν τα ελλείποντα εμπορεύματα."
Σύμφωνα με την ισχύουσα Τελωνειακή Νομοθεσία, ο δασμός καθίσταται πληρωτέος άμα τη εισαγωγή των εμπορευμάτων, όπως προβλέπει το Άρθρο 30(1) του Νόμου 82/67, δηλαδή, καταβάλλεται από τον εισαγωγέα όταν συμπληρωθούν οι διάφορες διατυπώσεις και αφού παραδοθεί το εμπόρευμα σ' αυτόν. Φαίνεται όμως πως ο όρος αυτός τέθηκε στην Αρχή από το Τελωνείο γιατί, σύμφωνα με το Άρθρο 30(2) του Νόμου 82/67, για εμπορεύματα τα οποία υπόκεινται σε δασμό με την εισαγωγή τους, ο πλοίαρχος ή ο πλοιοκτήτης ή ο κύριος ή κυβερνήτης του αεροσκάφους ή ο αντιπρόσωπος τούτου, οφείλουν να καταβάλουν, εφόσον το απαιτήσει ο τελώνης, τον οφειλόμενο δασμό πάνω στα εμπορεύματα. Τα σχετικά Άρθρα 30(1) και (2) του Νόμου 82/67, αναφέρουν:
"30.- (1) Εξαιρουμένων των περιπτώσεων, καθ' ας άλλως προβλέπεται εν τω παρόντι Νόμω ή εν οιωδήποτε νομοθετήματι αφορώντι εις τα τελωνεία., απαγορεύεται η παράδοσις ή μεταφορά εισαγομένων εμπορευμάτων, μέχρις ου ο εισαγωγεύς καταβάλει τω αρμοδίω λειτουργώ τους αναλογούντος τοις εμπορεύμασι δασμούς, εν τη περιπτώσει δε εμπορευμάτων, δι' ά απαιτείται κατάθεσις διασαφήσεως, ο δασμός καταβάλλεται άμα τη καταθέσει της διασαφήσεως·
(2) Εάν δεν παρασχεθώσιν επαρκείς εξηγήσεις εις τον τελώνην, καθ' όσον αφορά εις εμπορεύματα υποκείμενα εις δασμόν, άτινα περιλαμβάνονται εν τω δηλωτικώ εισαγωγής πλοίου ή αεροσκάφους, ο πλοίαρχος ή πλοιοκτήτης ή ο κύριος ή κυβερνήτης του αεροσκάφους ή ο αντιπρόσωπος αυτού οφείλει να καταβάλη, εφ' όσον απαιτήσει τούτο ο τελώνης, τον επί των εμπορευμάτων τούτων οφειλόμενον δασμόν, ως ο δασμός ήθελε βεβαιωθή υπό του τελώνου, κατά τους κρατούντος, κατά την κατάθεσιν του δηλωτικού, συντελεστάς."
Η Αρχή Λιμένων εδέχθη τη χορήγηση σ' αυτή της ευθύνης παραλαβής, φύλαξης και παράδοσης εισαγομένων φορτίων, ως ανάφερε η επιστολή του Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων, ημερομηνίας 17/3/82. Η Αρχή Λιμένων, αφού παρήλθε ένα χρονικό διάστημα περίπου τριών χρόνων από τότε, ζήτησε με επιστολή της, ημερομηνίας 22/8/85, την άρση του όρου, όπως αναφέρεται πιο πάνω, σαν παράνομου και επαχθούς. Ο Διευθυντής Τελωνείων απάντησε με επιστολή του 13/9/85 πως ο όρος αυτός , δεν ήταν ούτε παράνομος ούτε επαχθής και αρνήθηκε να τον άρει. Ακολούθησε και άλλη αλληλογραφία με το ίδιο περίπου περιεχόμενο.
Ο Διευθυντής Τελωνείων με βάση τον πιο πάνω όρο, ζήτησε με επιστολές του, όπως φαίνεται στον Πίνακα "Α" της αίτησης, την πληρωμή διαφόρων ποσών για ελλείποντα εμπορεύματα.
Η αιτήτρια αρνήθηκε να πληρώσει· τα πιο πάνω ποσά και καταχώρησε την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητά από το Δικαστήριο τις ακόλουθες θεραπείες:
(α) Δήλωση του Δικαστηρίου ότι οι αποφάσεις του καθ' ου η αίτηση με τις οποίες απαίτησε από την αιτήτρια δασμούς ή/και φόρους ή/και έκτακτη προσφυγική επιβάρυνση σε σχέση με εμπορεύματα που αποθηκεύτηκαν σε αποθήκες της και βρέθηκαν ελλειπή (Πίνακας Α στην αίτηση) είναι άκυρες και στερημένες εννόμου αποτελέσματος.
(β) Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η αιτήτρια δεν υπόκειται σε δασμούς ή/και φόρους ή/και έκτακτη προσφυγική επιβάρυνση γενικά για εμπορεύματα που αποθηκεύονται στις αποθήκες της και βρίσκονται ελλειπή ή διαζευκτικά για εμπορεύματα που ελλείπουν χωρίς να φέρει ευθύνη για την απώλεια τους.
(γ) Δήλωση του Δικαστηρίου ότι ο όρος που περιέχεται στην άδεια την οποία ο καθ' ου η αίτηση εξέδωσε στην αιτήτρια και ο οποίος προνοεί την πληρωμή από την αιτήτρια δασμών και φόρων για ελλείποντα εμπορεύματα είναι παράνομος, άκυρος και χωρίς έννομο αποτέλεσμα.
(δ) Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η παράλειψη του καθ' ου η αίτηση να ακυρώσει τον πιο πάνω όρο είναι άκυρη και οτιδήποτε έχει παραλειφθεί θά πρεπε να είχε εκτελεστεί.
Οι ευπαίδευτοι δικηγόροι και από τις δύο πλευρές έχουν βοηθήσει το Δικαστήριο με τις γραπτές τους αγορεύσεις, αναφέρθηκαν δε σε σχετικές αυθεντίες ο καθένας για να υποστηρίξει την υπόθεσή του.
Προτού όμως εξετάσω κατά πόσο ο υπό εξέταση όρος είναι επαχθής και παράνομος ή/και αντισυνταγματικός, οφείλω να εξετάσω πρώτα το θέμα της εκτελεστότητας της πράξης που προσβάλλεται και κατ' επέκταση το θέμα του εμπρόθεσμου της υποβολής της αίτησης.
Σύμφωνα με το Άρθρο 146 του Συντάγματος, η προσφυγή εναντίον διοικητικής πράξης πρέπει να καταχωρείται εντός 75 ημερών από την ημερομηνία της δημοσίευσης της πράξης ή σε περίπτωση μη δημοσίευσης από την ημέρα που η διοικητική πράξη περιήλθε σε γνώση του προσφεύγοντα.
Το πρώτο και βασικό θέμα που θα εξετάσω είναι ποιά ήταν η εκτελεστή πράξη η οποία θα μπορούσε να αμφισβητηθεί ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Είναι η γνώμη μου ότι οι απαιτήσεις του Διευθυντή Τελωνείων από την Αρχή Λιμένων για πληρωμή δασμού για ελλείποντα εμπορεύματα, όπως αναφέρονται στον Πίνακα "Α", δεν αποτελούν εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλά πράξη που αποβλέπει στην εκτέλεση του όρου της έγκρισης. Είναι αυτή τούτη η έγκριση, η επιστολή της 17/3/82, που αποτελεί την εκτελεστή διοικητική πράξη. Οτιδήποτε έγινε αργότερα, η απαίτηση του Διευθυντή Τελωνείων να εισπράξει από την Αρχή Λιμένων δασμό, είναι μία πράξη - συνέπεια της εκτελεστής διοικητικής πράξης που σκοπό είχε την επιδίωξη, την πραγματοποίηση κάποιου από τους όρους της.
Εκτελεστή διοικητική πράξη είναι δήλωση βούλησης ενός διοικητικού οργάνου που αποσκοπεί στην παραγωγή έννομου αποτελέσματος, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων για το διοικούμενο, συνεπάγεται δηλαδή τη δημιουργία, μεταβολή ή κατάργηση μιας υπάρχουσας νομικής κατάστασης και είναι δυνατή η άμεση εκτέλεσή της διά της διοικητικής οδού. Η έγκριση τελωνειακών αποθηκών δημιούργησε μια νομική κατάσταση για την Αρχή Λιμένων, ορισμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις, συνεπώς μόνο αυτή, σαν διοικητική πράξη, θα μπορούσε να αμφισβητηθεί ενώπιον του Δικαστηρίου και όχι η πράξη εκτέλεσης που στην παρούσα περίπτωση είναι η απαίτηση δασμών με βάση αυτή τη διοικητική πράξη. Η απαίτηση δασμών αποτελεί απαίτηση για συμμόρφωση σε μια υφιστάμενη εκτελεστή πράξη. (Βλέπε Dr. Pieris Hadjicostas v. The Republic of Cyprus through Ministers and the Municipality of Nicosia (1974) 3 C.L.R. 1, Spyros Colocassides Estate Ltd and Another v. The Republic of Cyprus through the Minister of Finance and the Sewage Board of Nicosia (1977) 3 C.L.R. 205 και Nicos Colocassides v. The Republic of Cyprus through the Minister of Finance (1965) 3 C.L.R. 549, Nakis Bonded Warehouse Ltd. v. The Municipal Committee of Larnaca (1985) 3 C.L.R. 1179. Επίσης βλέπε Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας σ. 236,237 και 240).
Συνεπώς, η προσφυγή δεν μπορεί να προχωρήσει γιατί έχει καταχωριστεί εκπρόθεσμα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς διάταγμα ως προς τα έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.