|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1989) 3 ΑΑΔ 1967
31 Αυγούστου, 1989
[Α.ΛΟΪΖΟΥ, Π.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΑΓΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υποθέσεις Αρ. 171/87, 172/87,173β7)
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Εμπιστευτικές εκθέσεις — Καταρτισμός — Εγκύκλιος 491 — Δεν υπήρχε προσυπογράφουν λειτουργός διαιρετικός από τον αξιολογούντα — Και αν τούτο συνιατά παράβαση, ή παρατυπία είναι επουσιώδης, αφού αποτελούσε κοινό στοιχείο για όλους τους υπαλλήλους.
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Τμηματική Επιτροπή — Επιστολή της προς Ε.Δ. Υ μη υπογραφομένη από τον Πρόεδρο της — Και αν ακόμα τούτο θεωρηθή παρατυπία, πρόκειται για επουσιώδη παρατυπία.
Οι ιδιαίτεροι νομικοί λόγοι, με τους οποίους το Δικαστήριο ασχολήθηκε στα πλαίσια της παρούσης Ακυρώσεως προκύπτουν από τα πιο πάνω περιληπτικά σημειώματα.
Η Αίτηση Ακυρώσεως απορρίπτεται. Ουδεμία διαταγή για έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Σεκκίδης ν. Δημοκρατίας (1988) 3 Α.Α.Δ. 2136.
Προσφυγές.
Προσφυγές εναντίον της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας με την οποία το ενδιαφερόμενο πρόσωπο προήχθη στη θέση Ανώτερου Επιθεωρητή στο Κυβερνητικό Τυπογραφείο αντί των αιτητών.
Ι. Τυπογράφος, για τους Αιτητές.
Λ. Παπασάββας, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Α. ΛΟΪΖΟΥ, Π.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με τις προσφυγές αυτές που συνεκδικάσθηκαν ύστερα από διαταγή του Δικαστηρίου γιατί στρέφονται ενάντια στην ίδια διοικητική πράξη, οι αιτητές ζητούν από το Δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία.
"Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η διοικητική πράξη ή/και απόφαση των καθ' ων η αίτηση με την οποίαν προήχθη στη μόνιμη θέση Ανώτερου Επιθεωρητή στο Κυβερνητικό Τυπογραφείο από την 1η Ιανουαρίου 1987 ο Ιωάννης Τζιοβάννης αντί του Αιτητού είναι άκυρος, παράνομος και στερημένη οιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος".
Η θέση Ανώτερου Επιθεωρητή στο Κυβερνητικό Τυπογραφείο είναι θέση προαγωγής και σύμφωνα με το άρθρο 35 των Περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμων 1967-1983 και των Κανονιστικών Διατάξεων, Τμηματική Επιτροπή με Πρόεδρο τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών.
Ο Πρόεδρος της Τμηματικής Επιτροπής, με επιστολή του ημερομηνίας 8 Οκτωβρίου 1986, διαβίβασε την έκθεση της Τμηματικής Επιτροπής, η οποία σύστησε κατ' αλφαβητική σειρά τέσσερις υποψήφιους, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονταν και οι αιτητές.
Στη συνεδρία της στις 30 Οκτωβρίου 1986 η Επιτροπή εξέτασε την έκθεση της Τμηματικής Επιτροπής και έκρινε ότι τα πορίσματα της Τμηματικής Επιτροπής δεν ήταν επαρκώς αιτιολογημένα, γιατί η Τμηματική Επιτροπή:
(α) δεν αιτιολόγησε το πόρισμα της ότι οι υποψήφιοι που συστήθηκαν ικανοποιούν το απαιτούμενο επίπεδο "πολύ καλής" γνώσης της Αγγλικής γλώσσας, δηλαδή παρέλειψε να αναφέρει τα στοιχεία που είχε ενώπιον της και που την οδήγησαν στο συμπέρασμα αυτό, και
(β) παράλειψε να αναφέρει στην έκθεση της οτιδήποτε σχετικά με το επιπρόσθετο προσόν που προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, ποιοι δηλαδή υποψήψιοι το κατέχουν και αν τούτο λήφθηκε υπόψη κατά την επιλογή των συστηθέντων.
Για τους πιο πάνω λόγους η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας έκρινε αναγκαίο να επανεξετασθή το θέμα από την Τμηματική Επιτροπή, η οποία και θα πρέπει να αιτιολογήσει επαρκώς τα πορίσματα της. (Βλέπε Παραρτήματα 5 και 6).
Στη συνεδρίαση της στις 22 Δεκεμβρίου 1986, η Επιτροπή αφού άκουσε τις απόψεις και συστάσεις του Διευθυντή του Τυπογραφείου και εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από τους Προσωπικούς Φακέλους και τις Εμπιστευτικές Εκθέσεις των υποψηφίων και έλαβε επίσης υπόψη τα πορίσματα της Τμηματικής Επιτροπής και τις συστάσεις του Διευθυντή του Τμήματος, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Ιωάννης Τζιοβάνης υπερείχε των άλλων υποψηφίων με βάση το σύνολο των καθιερωμένων κριτηρίων (αξία, προσόντα, αρχαιότητα) και τον επέλεξε σαν τον πιο κατάλληλο για προαγωγή στη θέση Ανώτερου Επιθεωρητή, από 1 Ιανουαρίου 1987 (Ίδε Παράρτημα 9).
Στην επιστολή της τμηματικής Επιτροπής προς την Επιτροπή ημερομηνίας 8 Δεκεμβρίου 1986 (Παράρτημα 7) που στάληκε σαν αποτέλεσμα της απόφασης της Επιτροπής να ζητήσει την επανεξέταση του όλου θέματος από την Τμηματική Επιτροπή και να αιτιολογήσει επαρκώς τα πορίσματα της, αναφέρονται τα πιο κάτω:
"1. Η Τμηματική Επιτροπή που διορίστηκε για την πλήρωση μιας κενής θέσης Ανώτερου Επιθεωρητή στο Τυπογραφείο ικανοποιήθηκε ότι οι υποψήφιοι που συστήθηκαν κατέχουν το απαιτούμενο επίπεδο "πολύ καλής" γνώσης της Αγγλικής γλώσσας με βάση τα ακόλουθα στοιχεία:
(α) Η εκτυπωτική εργασία του Τυπογραφείου περιλαμβάνει σημαντικό όγκο εργασίας στην Αγγλική, υπό μορφή διαφόρων εκδόσεων για Κυβερνητικές δραστηριότητες και επισήμων εγγράφων. Όλοι οι υποψήφιοι που συστήθηκαν είναι υπεύθυνοι για την εκτέλεση και έλεγχο τέτοιων εργασιών στην Αγγλική και έχουν αξιολογηθεί στις Εμπιστευτικές Εκθέσεις με "Λίαν Καλός" και "Εξαίρετος" για την απόδοση τους στην εργασία κατά τα τρία τελευταία χρόνια.
(β)Σύμφωνα επίσης με τις Εμπιστευτικές τους Εκθέσεις όλοι οι υποψήφιοι αξιολογήθηκαν με "Εξαίρετος" για το 1985 αναφορικά με την ικανότητα γραπτής και προφορικής έκφρασης.
(γ) Επιπρόσθετα οι υποψήφιοι που συστήθηκαν έχουν φοιτήσει σε σχολές όπου η διδασκαλία γίνεται αποκλειστικά στην Αγγλική ή έχουν επιτύχει σε εξετάσεις στην Αγγλική γλώσσα ως ακολούθως:
Αργυρίδης Αλέξανδρος
Φοίτησε στην Αμερικανική Ακαδημία το 1950-51 και έχει επιτύχει στις εξετάσεις "English Lower".
Καραννίκης Βάσος
Κατέχει "Certificate in English Language" (4th year) of the Institute of Foreign Languages.
Λαγός Ανδρέας
Φοίτησε στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας το 1945-51 και έχει επιτύχει στις ακόλουθες εξετάσεις:
English Ordinary
English Distinction.
GCE:
Maths "Α" και "Β"
Geography
London Matriculation:
History, English, Greek
Τζιοβάνης Ιωάννης
Έχει επιτύχει στις ακόλουθες εξετάσεις:
"English Lower" Maths "Α" και English Language (Advanced Ι) του Pitman Institute.
2. Η Επιτροπή είχε ασχοληθεί στη συνεδρία της 2 Οκτωβρίου 1986 με το "Επιπρόσθετο προσόν" που προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, παρέλειψε όμως να το περιλάβει στην έκθεση της.
3. Συγκεκριμένα η Επιτροπή είχε διαπιστώσει ότι δυο από τους υποψηφίους που συστήνονται για προαγωγή κατέχουν ειδική εκπαίδευση σε θέματα τυπογραφίας η σε οποιοδήποτε άλλο κατάλληλο θέμα ως ακολούθως:
Λαγός Ανδρέας
Παρακολούθησε "six month training on monotype machines, U.K.", όπως επίσης και "one week's training on the repair of the Keyboard machine of the Monotype School of London".
Τζιοβάνης Ιωάννης
Παρακολούθησε "training course in Linotyping at the National Printing Office of Greece" (27.659-18.1.60). Κατέχει επίσης "Diploma in Book and Periodical Production of London College of Printing".
Από τους υποψηφίους που κατέχουν τα προσόντα και δε συστάθηκαν για προαγωγή επιπρόσθετο προσόν σύμφωνα με τα σχέδια υπηρεσίας κατέχει ο κ. Ορφανίδης Χριστάκης, κρίθηκε όμως ότι οι δυο υποψήφιοι που συστήθηκαν για προαγωγή παρόλον ότι δεν κατέχουν επιπρόσθετο προσόν υπερτερούν του κ. Ορφανίδη, όσον αφορά την γενική αξία, την αρχαιότητα και την πείρα στην Υπηρεσία.
5. Σημειώνεται, τέλος ότι ο κος Ρ. Κύρρης, ο οποίος προήδρευσε της Τμηματικής Επιτροπής υπό την ιδιότητα του ως Αναπληρωτή Μόνιμου Υφυπουργού δεν υπογράφει την παρούσα επιστολή λόγω του ότι έχει λήξει ο Αναπληρωτικός του διορισμός".
Η Επιτροπή εξέτασε το θέμα της πλήρωσης της πιο πάνω κενής θέσης στη συνεδρία της στις 22 Δεκεμβρίου 1986 όπου στα πρακτικά της αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα πιο κάτω:
"Στη συνεδρίαση ήταν παρών και ο Διευθυντής του Τυπογραφείου κ. Χρυσόστομος Σοφιανός.
Αυτός, αφού έλαβε υπόψη σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, επιπρόσθετα με τους τέσσερις υποψηφίους που σύστησε η Τμηματική Επιτροπή, και τον Χριστάκη Ορφανίδη, ανάφερε τα εξής:
Από τους πέντε υποψηφίους και με βάση την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητα, καθώς και την προσωπική του γνώση στο Τυπογραφείο, παρ' όλο που ήταν σύντομη (3-4 μήνες), πιστεύει ότι ο Ιωάννης Τζιοβάννης ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους υποψηφίους και τον συστήνει για προαγωγή.
Η φετεινή επίδοση των υποψηφίων συνεχίζει να είναι η ίδια όπως και τον προηγούμενο χρόνο.
Όσον αφορά το πρόσθετο προσόν που αναφέρεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης Ανώτερου Επιθεωρητή, το διαθέτουν οι Τζιοβάννης, Λαγός και Ορφανίδης. Ο Αργυρίδης δεν το έχει, ενώ οι Καραννίκης έχει ένα πιστοποιητικό λίγων ημερών στο Ισραήλ.
Στο σημείο αυτό ο Διευθυντής του Τυπογραφείου αποχώρησε από την συνεδρίαση.
Στη συνέχεια η Επιτροπή ασχολήθηκε με την αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων.
Η Επιτροπή εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από το Φάκελο Πλήρωσης της θέσης, καθώς και από τους Προσωπικούς Φακέλους και τις Εμπιστευτικές Εκθέσεις των υποψηφίων, και έλαβε επίσης υπόψη τα πορίσματα της Τμηματικής Επιτροπής και τις κρίσεις και τη σύσταση του Διευθυντή του Τυπογραφείου.
Η Επιτροπή έλαβε υπόψη τις Εμπιστευτικές Εκθέσεις των υποψηφίων στο σύνολο τους. Ενδεικτικά, αναφέρονται οι Εκθέσεις τους αφότου καθιερώθηκε ο νέος τύπος Εμπιστευτικών Εκθέσεων".
Στη συνέχεια η Επιτροπή αναφέρεται με λεπτομέρεια στην αξιολόγηση των πέντε υποψηφίων για τα χρόνια 1979 έως 1985 και αξίζει να παρατηρηθεί ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο βαθμολογείται ως εξαίρετο σε όλα τα χρόνια εκτός το 1981, ενώ οι αιτητές Ανδρέας Λαγός και Βάσος Καραννίκης αξιολογούνται ο μεν πρώτος "Λίαν καλός" για όλα τα χρόνια, ο δε Καραννίκης "εξαίρετος" για το 1979 και "λίαν καλός" για τα υπόλοιπα. Ο αιτητής Μάριος Ιωαννίδης (Υπόθεση αρ. 173/87) δεν ήταν μεταξύ αυτών που σύστησε η Τμηματική Επιτροπή ούτε και ο Διευθυντής του Τυπογραφείου. Οι εμπιστευτικές του εκθέσεις εν πάση περιπτώσει τον χαρακτηρίζουν ως "λίαν καλός" για όλα τα χρόνια στα οποία αναφέρθηκε η Επιτροπή για τους υπόλοιπους. Είναι δε ο νεώτερος στην υπηρεσία από όλους τους υποψηφίους και δεν φαίνεται να κατέχει το επιπρόσθετο προσόν.
Μια και γίνεται αναφορά στις εμπιστευτικές εκθέσεις αξίζει να σημειωθεί, ότι για όλους τους υποψηφίους και για όλα τα χρόνια από το 1963, οι εμπιστευτικές εκθέσεις συμπληρώνονται και υπογράφονται μόνο από αξιολογούντα λειτουργό· το Διευθυντή του Κυβερνητικού Τυπογραφείου που στα πλείστα χρόνια υπογράφει και ως προσυπογραφών λειτουργός. Από δε το 1979 που υιοθετήθηκε ο νέος τύπος εμπιστευτικών εκθέσεων πάλιν το Μέρος V υπογράφεται από τον αξιολογούντα λειτουργό που είναι ο εκάστοτε Διευθυντής του Τυπογραφείου.
Στη συνέχεια στο πρακτικό της, της 22ας Δεκεμβρίου 1986 η Επιτροπή λέγει τα πιο κάτω:
"Η Επιτροπή έλαβε επίσης υπόψη τη φετεινή επίδοση των υποψηφίων.
Περαιτέρω, η Επιτροπή έλαβε υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων και συμφώνησε με το Διευθυντή ότι το πρόσθετο προσόν διαθέτουν οι Λαγός Τζιοβάννης και Ορφανίδης.
Όσον αφορά την αρχαιότητα των υποψηφίων, η Επιτροπή σημείωσε ότι οι υποψήφιοι Λαγός, Καραννίκης, Αργυρίδης και Τζιοβάννης προάχθηκαν στη θέση Επιθεωρητή από 1.11.81, λόγω όμως αρχαιότητας στις προηγούμενες θέσεις πρώτος είναι ο Λαγός, δεύτερος ο Καραννίκης, τρίτος ο Αργυρίδης και τέταρτος ο Τζιοβάννης, Πέμπτος είναι ο Ορφανίδης, ο οποίος προάχθηκε στη θέση Επιθεωρητή από 15.9.83.
Με βάση τα πιο πάνω, η Επιτροπή υιοθέτησε τη σύσταση του Διευθυντή του Τυπογραφείου.
Συμπερασματικά η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ενώπιον της ουσιώδη στοιχεία, έκρινε με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολο τους (αξία προσόντα, αρχαιότητα), ότι ο Ιωάννης Τζιοβάννης υπερέχει των άλλων υποψηφίων και αποφάσισε να τον προαγάγει σαν τον πιο κατάλληλο στη μόνιμη (Τακτ. Προυπ.) θέση Ανώτερου Επιθεωρητή, Τυπογραφείο, από 1.1.87)".
Είναι φανερό από τα γεγονότα όπως έχουν εκτεθεί πιο πάνω ότι η Επιτροπή άσκησε την διακριτική της ευχέρεια ορθά και επέλεξε το ενδιαφερόμενο μέρος ως τον πλέον κατάλληλο για τη θέση του Ανώτερου Επιθεωρητή στο Τυπογραφείο, λαμβάνοντας υπόψη την ολότητα των στοιχείων που βρίσκονταν ενώπιον της. Αξίζει δε να σημειωθεί στο σημείο αυτό, ότι οι συστάσεις του Προϊσταμένου του Τμήματος συνάδουν προς το περιεχόμενο των φακέλων και σύμφωνα με τη νομολογία μας αν η Επιτροπή είχε αποφασίσει να τις παραγνωρίσει θα έπρεπε να δώσει ειδική αιτιολογία. Περιπλέον η όλη διαδικασία που ακολουθήθηκε όπως και ο τρόπος που ενήργησε η Επιτροπή δείχνει φανερά ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη και λήφθηκε μετά από τη δέουσα έρευνα. Δεν μπορούν δε να ευσταθήσουν οι λόγοι ότι η Επιτροπή απόδωσε υπερβάλλουσα βαρύτητα στην αξία χωρίς να δώσει και τη δέουσα βαρύτητα στο κριτήριο αρχαιότητα, ή ότι δεν έδωσε πειστικούς λόγους για την παραγνώριση της αρχαιότητας των υποψηφίων.
Αντίθετα η Επιτροπή εξέτασε το θέμα της αρχαιότητας μέσα στο σύνολο των κριτηρίων όπως καθιερώνονται από το Νόμο και κατάληξε στην προσβαλλόμενη απόφαση με βάση την ολότητα των στοιχείων ενώπιον της και πιο συγκεκριμένα την αξία όπως διαφαίνεται από τις εμπιστευτικές εκθέσεις για όλους τους υποψηφίους και τις συστάσεις του οικείου προϊσταμένου, την οποία και υιοθέτησε όπως η ίδια αναφέρει στο σχετικό πρακτικό στο οποίο έχω ήδη αναφερθεί.
Παραμένει να εξετασθούν δυο ακόμη νομικοί λόγοι. Ο πρώτος είναι ότι οι ετήσιες εμπιστευτικές εκθέσεις τόσον των αιτητών όσον και του ενδιαφερόμενου μέρους και επί των οποίων στηρίχθηκε η Επιτροπή για τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης είναι παράνομες ή/και ουσιαστικά παράτυπες ή/και η διαδικασία σύνταξης των είναι παράνομη.
Φαίνεται, όπως έχω ήδη παρατηρήσει ότι μετά το 1963 δεν υπήρχε διαφορετικός προσυπογραφών και αξιόλογων λειτουργός για όλους τους υποψηφίους, η δε σχετική τακτική δεν είναι αντίθετη προς οποιαδήποτε επιτακτική διάταξη των Κανονιστικών Διατάξεων που ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο και κυκλοφόρησε σαν Εγκύκλιος 491 στις 26 Μαρτίου 1979 που απαγορεύει την υιοθέτηση τέτοιας τακτικής που φαίνεται να ακολουθείται και σε άλλες Υπηρεσίες. Εν πάση περιπτώσει όμως μια και το στοιχείο αυτό ήτο κοινό για όλους τους υποψηφίους μπορεί να θεωρηθεί ότι και αν υπήρχε οποιαδήποτε παρατυπία αυτή είναι στην προκειμένη περίπτωση επουσιώδης και επομένως δεν επιφέρει ακυρότητα της διοικητικής πράξης. (Βλέπε Σεκκίδης ν. Δημοκρατίας (1988) 3 Α.Α.Δ. 2136).
Ο δεύτερος νομικός λόγος που παραμένει να εξεταστεί είναι η μη υπογραφή από τον Πρόεδρο της Τμηματικής Επιτροπής της επιστολής της Επιτροπής ημερομηνίας 8 Δεκεμβρίου 1986, η οποία κατά την εισήγηση των αιτητών. ουσιαστικά αποτελεί συμπληρωματική έκθεση. Προβλήθηκε το επιχείρημα ότι η Επιτροπή λανθασμένα έλαβε υπόψη την συμπληρωματική αυτή έκθεση γιατί δεν γνώριζε ποια ήτο η γνώμη του Προέδρου της Τμηματικής Επιτροπής πάνω σε όσα αναφέρονται σ' αυτή και ότι αναμφίβολα επηρέασε την απόφαση της ώστε να θεωρηθεί η Επιτροπή ότι λαμβάνοντας υπόψη την συμπληρωματική αυτή έκθεση άσκησε λανθασμένα τη διακριτική της εξουσία και επομένως η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ακυρωθεί.
Ο λόγος της μη υπογραφής της επιστολής είναι γιατί εν τω μεταξύ είχε τερματισθεί ο προσωρινός διορισμός του Γενικού Λογιστή ως Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή. Από τα γεγονότα δεν φαίνεται αυτό να ήτο προγενέστερο της σύνταξης της επιστολής, αλλά αντίθετα μεταγενέστερο μια και λέγεται καθαρά στην πρώτη παράγραφο της επιστολής της ότι ήταν η Επιτροπή "που διορίστηκε για την πλήρωση μιας κενής θέσης", και ασφαλώς θα πρέπει να θεωρηθεί η μη υπογραφή ως μια παρατυπία που δεν είναι ουσιώδης, αλλά κάτι το αναπόφευκτο. Εν πάση δε περιπτώσει όλα τα στοιχεία που ζητήθηκαν με την επιστολή περιέχονται στους φακέλους οι οποίοι ήσαν ενώπιον της Επιτροπής και δι' αυτό τον επιπρόσθετο λόγο δεν μπορεί να θεωρηθεί ουσιώδης παράβαση τύπου επηρεάζουσα τη νομιμότητα της επίδικης απόφασης.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους οι προσφυγές αποτυγχάνουν και απορρίπτονται, η δε επίδικη απόφαση επικυρώνεται. Υπό τας περιστάσεις όμως δεν γίνεται οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα.
Οι προσφυγές απορρίπτονται χωρίς έξοδα.