ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2022:B286
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ. 218/2021)
5 Ιουλίου 2022
[ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ/στές]
TOYT ANTI,
Εφεσείουσας,
ν.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
____________________
Μ. Κοντογιώργης, για την Εφεσείουσα.
Α. Σιαπανή (κα), εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
____________________
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Μαλαχτό, Δ.
____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(ΔΟΘΕΙΣΑ ΑΥΘΗΜΕΡΟΝ)
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Η Εφεσείουσα προσβάλει ως έκδηλα υπερβολική την ποινή προστίμου €450 που της επέβαλε το πρωτόδικο Δικαστήριο, κατόπιν παραδοχής της ότι την 12.8.2021διακινείτο σε υπεραγορά χωρίς αποδεικτικό στοιχείο «safepass», παραβιάζοντας σχετική πρόνοια του περί Λοιμοκαθάρσεως (Καθορισμός Μέτρων για Παρεμπόδιση της Εξάπλωσης του Κορωνοϊού COVID-19) Διατάγματος (Αρ. 32) του 2021, Κ.Δ.Π.344/2021, διαπράττοντας ποινικό αδίκημα κατά παράβαση του Άρθρου 7 του περί Λοιμοκαθάρσεως Νόμου, Κεφ.260. Η μέγιστη προβλεπόμενη ποινή είχε από τον Ιούνιο του 2020 αυξηθεί σε ένα χρόνο φυλάκιση ή και πρόστιμο€50.000, ποινή που καλύπτει τις πολυάριθμες παραβάσεις των κανονισμών και διαταγμάτων που εκδίδονται δυνάμει του Κεφ.260.
Ως προς τη σκοπιμότητα των διαφόρων μέτρων και την αντιμετώπιση της σχετικής παρανομίας, αρκεί να υπενθυμίσουμε την αναφορά στην Αντωνίου ν. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. Αρ.74/2020, ημερ.31.7.2020, ότι:
«Είναι ακριβώς τα μέτρα που λήφθηκαν και υλοποιήθηκαν με ρυθμίσεις όπως το επίδικο Διάταγμα και η συμμόρφωση του κοινού σε αυτά με υπευθυνότητα και ευσυνειδησία, αλλά και για κάποιους υπό το φόβο της τιμωρίας, που αναχαίτισαν την εξάπλωση του κορωνοϊού στην Κύπρο. Το στοιχείο της γενικής αποτροπής όχι μόνο δεν είχε ατονήσει, αλλά ήταν έντονο και δεν διαφωνούμε με την προσέγγιση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι προκειμένου να επιτελέσουν το σημαντικό τους ρόλο στην κοινωνία, αλλά και να στείλουν τα σωστά μηνύματα, τα Δικαστήρια όφειλαν να επιβάλλουν, κάτω από τις δοσμένες συνθήκες, αυστηρές και αποτρεπτικές ποινές».
Το αδίκημα στο οποίο καταδικάστηκε η Εφεσείουσα συμπεριλαμβάνεται στα αδικήματα που τιμωρούνται χωρίς να ασκείται δίωξη, με εξώδικο πρόστιμο,[1] που από τον Απρίλιο του 2020 αυξήθηκε σε €300.[2] Στην περίπτωση που δεν πληρωθεί μέσα σε 15 ημέρες, το εξώδικο πρόστιμο αυξάνεται κατά το ήμισυ, δηλαδή γίνεται €450.[3]
Η Εφεσείουσα είχε αναφέρει για μετριασμό της ποινής της τα ακόλουθα:
«Έχω πρόβλημα, δεν έχω εργασία. Μόλις τότε είχα κάνει εγχείρηση το πόδι μου και δεν έχω εργασία. Τώρα δεν έχω τα χρήματα για να πληρώσω το πρόστιμο. Καταλαβαίνω την κατάσταση σε σχέση με τον covid. Πιστεύω ότι υπάρχει ο covid, δεν είμαι από αυτούς που δεν πιστεύουν, αλλά τότε, εκείνην τη στιγμή δεν είχα το safe pass. Τώρα ήδη έχω κάνει το δεύτερο εμβόλιο».
Επιβάλλοντας της ποινή το πρωτόδικο Δικαστήριο είπε τα ακόλουθα:
«Με βάση όσα αναφέρθηκαν και ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπ΄όψιν την ασθενή οικονομική κατάσταση της κατηγορούμενης θα επιβάλω σε αυτή χρηματική ποινή 450 ευρώ, δηλαδή ως είχε το εξώδικο επ΄αυξημένο κατά τη λήξη του. Το ποσό να πληρωθεί σε 10 μηνιαίες δόσεις των 45 ευρώ. Πρώτη δόση πληρωτέα μέχρι 1/1/2022 και στη συνέχεια μέχρι πρώτη μέρα εκάστου μηνός».
Δημιουργείται η εντύπωση ότι, ενδεχομένως, το πρωτόδικο Δικαστήριο να θεώρησε ότι θα ήταν ορθό να μην επιβάλει ποινή μικρότερη των €450 που ήταν το επαυξημένο εξώδικο πρόστιμο, εφόσον δεν είχε πληρωθεί προς διευθέτηση.
Τέτοια προσέγγιση θα ήταν εσφαλμένη. Το ύψος του εξώδικου προστίμου, που καθορίστηκε δεν συνιστά καθοδήγηση ως προς την ποινή που θα πρέπει να επιβληθεί, η οποία επιμετριέται στη βάση των γενικών αρχών που διέπουν την επιβολή της (Βραχίμης ν. Αστυνομίας (2000) 2 Α.Α.Δ. 527, 532 και Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας ν. Γεωργίου, Ποιν. Έφ. Αρ.86/2021, ημερ.15.2.2022, ECLI:CY:AD:2022:B64).Ασφαλώς και το πρόστιμο μπορεί να είναι πιο ψηλό από το εξώδικο, όχι όμως πάντοτε, απόρροια του γεγονότος ότι ο καταγγελλόμενος δεν πλήρωσε το εξώδικο. Άλλωστε, δεν υπάρχει υποχρέωση, παρά μόνο δικαίωμα να προβεί ο καταγγελλόμενος σε εξώδικη διευθέτηση και να πληρώσει το καθορισμένο ποσό αποφεύγοντας την καταδίκη.[4]
Το Δικαστήριο όφειλε να επιμετρήσει την ποινή, εφόσον επρόκειτο για πρόστιμο, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση της Εφεσείουσας, κατά τρόπο ώστε αυτή να μην είναι δυσανάλογη προς τη δυνατότητα της να αποπληρώσει το ποσό και να καταστεί έτσι υπέρμετρα τιμωρητική και ως εκ τούτου έκδηλα υπερβολική υπό τις περιστάσεις. Είτε γιατί θεώρησε ότι ήταν, ως θέμα αρχής, ορθό να μην επιβάλει ποινή μικρότερη των €450, είτε γιατί έκρινε το πρόστιμο αυτό ως κατάλληλη στις περιστάσεις της υπόθεσης ποινή, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο, ότι δηλαδή επρόκειτο για έκδηλα υπερβολική ποινή, σε συνάρτηση με τις οικονομικές περιστάσεις της Εφεσείουσας.
Η επιβληθείσα ποινή παραμερίζεται και αντικαθίσταται με πρόστιμο €150, το οποίο θα μπορεί να καταβληθεί με πέντε ισόποσες μηνιαίες πληρωμές από 1.8.2022.
Η έφεση επιτυγχάνει ως ανωτέρω.
Κ. Σταματίου, Δ.
Χ. Μαλαχτός, Δ.
Λ. Δημητριάδου-Ανδρέου, Δ.
[1]Ο περί Εξωδίκου Ρυθμίσεως Αδικημάτων (Τροποιητικός) Νόμος του 2020, (Ν.32(Ι)/2020), που τροποποίησε τους περί Εξωδίκου Ρυθμίσεως Αδικημάτων Νόμους του 1997 έως 2018.
[2] Ο περί Εξωδίκου Ρυθμίσεως Αδικημάτων (Τροποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 2020, (Ν.35(Ι)/2020).
[3] Ίδιο 1, Άρθρο 6.
[4] Ίδιο 1, Άρθρο 11.