|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2021:D444
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Αίτηση Αρ. 21/2021)
8 Οκτωβρίου, 2021
[ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΝΟΜΟ, ΚΕΦ. 155, ΑΡΘΡΟ 43(2)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΗΤΗΡΙΟΥ (ΠΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΟΝ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗ ΕΛΑΒΕ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΥΠΟΘΕΣΗΣ 894/2021) ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΕΘΗΚΕ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΕΝΤΙΜΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗ Α. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ, ΕΔ, ΜΕ ΠΡΟΤΙΘΕΜΕΝΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟΥΜΕΝΟ ΤΟΝ XXX ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ ΜΕ ΠΡΟΤΙΘΕΜΕΝΟΥΣ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥΣ ΤΟΥΣ ICELINE (CYPRUS) LTD, HE 133256, XXX ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ, ΚΑΙ XXX ΖΑΚΧΑΙΟ.
________________
Τ. Κουκούνης για Ανδρέα Κουκούνη & Σία ΔΕΠΕ, για τον
Αιτητή.
________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση επιδιώκεται η έκδοση διατάγματος με το οποίο να διατάσσεται η καταχώρηση κατηγορητηρίου, σύμφωνα με το Άρθρο 43 του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας.
Πρόκειται για Ιδιωτική Ποινική Υπόθεση, η οποία με την καταχώρησή της έλαβε αριθμό 894/2021 και στρέφεται εναντίον τριών κατηγορουμένων. Το κατηγορητήριο περιλαμβάνει 16 κατηγορίες. Οι πρώτες 8 αφορούν το αδίκημα της πρόκλησης μη εξόφλησης ισάριθμων επιταγών χωρίς εύλογη αιτία, κατά παράβαση του Άρθρου 305Α(2) του Κεφ. 154. Οι επόμενες 8, ήτοι οι κατηγορίες 9-16 αφορούν το αδίκημα της έκδοσης επιταγής άνευ αντικρίσματος, κατά παράβαση του Άρθρου 305Α(1) του Κεφ. 154, για τις ίδιες επιταγές.
Ο Δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ενώπιον του οποίου παρουσιάστηκε το κατηγορητήριο, μετά που ζήτησε από το συνήγορο του αιτητή να του δώσει εξηγήσεις ως προς τον τρόπο που συντάχθηκε το κατηγορητήριο και τον άκουσε επί του ζητήματος, δεν επέτρεψε την καταχώρηση του προτεινόμενου κατηγορητηρίου.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασής του η πρόσαψη δύο κατηγοριών βάσει των ίδιων γεγονότων είναι απαράδεκτη, καθότι προσκρούσει στον κανόνα που θεμελιώνει το Άρθρο 12.2 του Συντάγματος που απαγορεύει το δις επί τω αυτώ. Περαιτέρω, αναφέρονται τα ακόλουθα:
«..., η σύνταξη του υπό κρίση κατηγορητηρίου με τέτοιο τρόπο ώστε να επιχειρείται, για τις ίδιες αναφερόμενες επιταγές, η πρόσαψη αντίστοιχων κατηγοριών για δύο διαφορετικά αδικήματα, ήτοι αυτό του 305 Α (1) και εκείνο του 305 Α (2) Κεφ. 154, προκαλεί σύγχυση σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην μπορεί να διασφαλίσει τη δέουσα ενημέρωση των κατηγορουμένων για το αδίκημα που τελικά επιχειρείται να προσαφθεί εναντίον τους. Τέτοια διατύπωση κατηγορητηρίου για τους λόγους μάλιστα που αναφέρθηκαν σήμερα ενώπιον του Δικαστηρίου, το καθιστά καταπιεστικό και στερούμενο ερείσματος (βλ. Γ. Μ. Πική, Ποινική Δικονομία στην Κύπρο, 2η Αναθεωρημένη Έκδοση, σελίδες 100 - 102 και Αναφορικά με τη Μονομερή Αίτησή υπό Arameat Ltd, Ποινική Αίτηση 6/20, ημερομηνίας 17/11/20) αποκαλύπτοντας έτσι καταφανές σφάλμα που ανάγεται στο θεμέλιο της κατηγορίας (βλ. Αναφορικά με τη Μονομερή Αίτηση υπό Arameat ανωτέρω και Cantabs Trading Ltd κ.ά. εναντίον χχχ Χαμπάκη κ.ά. Ποινική Έφεση 40/19, ημερομηνίας 21.10.20, ECLI:CY:AD:2020:B362).»
Σε αιτήσεις που εισάγονται στο Ανώτατο Δικαστήριο, μετά από άρνηση παραχώρησης άδειας καταχώρησης κατηγορητηρίου στο Επαρχιακό Δικαστήριο, το Δικαστήριο, ως Ανώτατο, κρίνει πρωτογενώς και εξ ιδίων του την υπόθεση και τα περιβάλλοντα γεγονότα και δύναται ανάλογα να ασκήσει τη δική του ευχέρεια διατάσσοντας την καταχώρηση του κατηγορητηρίου (L.C.A. Domiki Ltd, Ποινική Αίτηση Αρ. 14/2018, ημερομηνίας 2.10.2018, ECLI:CY:AD:2018:D424).
Το Άρθρο 43 του Κεφ. 155 προνοεί τα ακόλουθα:
«43.-(1) Κάθε κατηγορητήριο παρουσιάζεται σε Δικαστή του Δικαστηρίου στο οποίο το κατηγορητήριο απαγγέλλεται.
(2) Κατόπιν μελέτης του κατηγορητηρίου ο Δικαστής δύναται να διατάξει όπως αυτό καταχωριστεί ή, αν αρνείται να δώσει τέτοια διαταγή, αυτός πρέπει, αν παρακληθεί με αυτό τον τρόπο από το πρόσωπο που απαγγέλλει την κατηγορία εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία της άρνησης, να δώσει σε αυτό βεβαίωση της άρνησης, και το πρόσωπο αυτό δύναται, εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία της εξασφάλισης της βεβαίωσης να ζητήσει από το Ανώτατο Δικαστήριο ή Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου την έκδοση διατάγματος που να διατάσσει την καταχώριση του κατηγορητηρίου και, αν το διάταγμα εκδοθεί, το κατηγορητήριο καταχωρίζεται ανάλογα.»
Στο σύγγραμμα του Γ.Μ. Πική «Ποινική Δικονομία στην Κύπρο», Δεύτερη Αναθεωρημένη Έκδοση, σελ. 123 και 124, αναφέρονται τα ακόλουθα σχετικά:
«Εύλογα ο Δικαστής μπορεί να αρνηθεί να εγκρίνει κατηγορητήριο, εάν αυτό είναι στοιχειοθετημένο με τρόπο ο οποίος παραβιάζει τους κανόνες που διέπουν τη διατύπωση των κατηγοριών, τη συνένωση κατηγοριών ή τη συνένωση κατηγορουμένων. Παρά ταύτα, ο δικαστής σε εκείνο το στάδιο, στην απουσία επιχειρηματολογίας, θα είναι διστακτικός να απορρίψει την έγκριση του εκτός ενόψει καταφανούς σφάλματος».
Η εξουσία προς έγκριση του κατηγορητηρίου θα πρέπει να ασκείται ουσιαστικά και όχι μηχανιστικά (Amsteso Electric Ltd, Ποινική Αίτηση Αρ. 14/2019, ημερομηνίας 9.5.2019). Είναι δε σε ακραίες και καθαρά ανυπόστατες υποθέσεις που δεν πρέπει να εγκρίνεται η καταχώρηση κατηγορητηρίου (Δήμος Παραλιμνίου κ.ά. (2012) 2 ΑΑΔ 312 και Designside Ltd, Ποινική Αίτηση Αρ. 19/2018, ημερομηνίας 20.11.2018).
Στο σύγγραμμα «Ποινική Δικονομία στην Κύπρο», Δεύτερη Αναθεωρημένη Έκδοση, πιο πάνω, στη σελ. 103, που παράπεμψε το Δικαστήριο, όπου στήριξε τη θέση του ότι η πρόσαψη δύο κατηγοριών βάσει των ιδίων γεγονότων είναι απαράδεκτη, καθότι προσκρούει στο Άρθρο 12.2 του Συντάγματος, παραπέμπει με υποσημείωση στην υπόθεση Βασιλείου ν. Αστυνομίας (1991) 2 ΑΑΔ 168.
Η εν λόγω υπόθεση αφορούσε έφεση κατά της ποινής. Στα πλαίσια της έφεσης αναφέρθηκαν τα ακόλουθα σχετικά:
«.Ορισμένη συμπεριφορά είναι δυνατό να στοιχειοθετεί περισσότερα από ένα αδικήματα. Το κάθε ένα από τα συστατικά στοιχεία ενός αδικήματος είναι δυνατό να είναι και από μόνο του αυτοτελής αξιόποινη πράξη... Όταν λοιπόν προσάπτονται περισσότερες της μιας κατηγορίας και τα γεγονότα της μιας από αυτές υπερκαλύπτουν ή ενσωματώνουν ή εμπεριέχουν τα γεγονότα των υπολοίπων, το ορθό είναι να επιβάλλεται ποινή μόνο σ' αυτή. Διαφορετικά, ουσιαστικά ο κατηγορούμενος θα τιμωρείται διπλά για τα επί μέρους αδικήματα και επομένως για την ίδια πράξη».
Το Άρθρο 12.2 του Συντάγματος προνοεί ότι:
«12.2. Ο απαλλαγείς ή καταδικασθείς δεν δικάζεται εκ δευτέρου διά το αυτό αδίκημα. Ουδείς τιμωρείται εκ δευτέρου διά την αυτήν πράξιν ή παράλειψιν, εκτός εάν συνεπεία ταύτης προεκλήθη θάνατος.»
Εν προκειμένω, οι προτιθέμενες κατηγορίες 1-8 στηρίζονται στο Άρθρο 305Α(2) του Κεφ. 154, ενώ αυτές των κατηγοριών 9-16 στο Άρθρο 305Α(1) του Κεφ. 154. Στο στάδιο της καταχώρησης του κατηγορητηρίου δεν προκύπτει παραβίαση του Άρθρου 12.2 σε περιπτώσεις όπως την παρούσα.
Το δικαίωμα ιδιώτη να ασκήσει ποινική δίωξη εναντίον προσώπου για βλάβη που έχει υποστεί από μία πράξη ή παράλειψη που συνιστά ποινικό αδίκημα έχει αναγνωριστεί στην Κυπριακή έννομη τάξη (Tofinis v. Theocharides (1983) 2 CLR).
Εν προκειμένω, ο αιτητής έχει επισυνάψει τόσο το προτιθέμενο κατηγορητήριο, όσο και τις επιταγές, στις οποίες αφορά, προς υποστήριξη της θέσης τους ότι ήταν αναγκαίο να συμπεριληφθούν δύο κατηγορίες για κάθε επιταγή. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στις σφραγίδες που τοποθετήθηκαν από την Τράπεζα και στο γεγονός ότι η εταιρεία που περιλαμβάνεται στο κατηγορητήριο τελούσε υπό διαχείριση και είναι δύσκολο να καθοριστεί η αιτία της μη εξόφλησης της επιταγής. Στο προτιθέμενο κατηγορητήριο η κάθε κατηγορία αναφέρεται στο αδίκημα που αφορά για το οποίο δίδονται λεπτομέρειες. Το γεγονός ότι για κάθε επιταγή περιλαμβάνονται δύο κατηγορίες, για τις οποίες αναφέρεται στις λεπτομέρειες τι καταλογίζεται στους προτιθέμενους κατηγορούμενους, δεν θα μπορούσε, σε αυτό το στάδιο, να κριθεί ως καταπιεστική ή ότι στερείται ερείσματος. Όπως τέθηκε στη Βασιλείου, πιο πάνω, ορισμένη συμπεριφορά είναι δυνατό να στοιχειοθετεί περισσότερα από ένα αδίκημα. Σε αυτό το στάδιο δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί άνευ ετέρου η καταχώριση του κατηγορητηρίου.
Ενόψει των πιο πάνω και στη βάση του Άρθρου 43 του Κεφ. 155, διατάσσεται η έγκριση και καταχώρηση του κατηγορητηρίου ως έχει.
Κ. Σταματίου,
Δ.
/ΧΤΘ