ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2021:D4
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΙΝΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 10/20
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.]
12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2021
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΝΟΜΟ
(ΚΕΦ. 155) ΑΡΘΡΟ 43(2)
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΗΤΗΡΙΟΥ ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΕΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 24.11.2020 ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΕΝΤΙΜΟΥ ΚΥΡΙΟΥ Γ. ΧΡ. ΦΟΥΛΙΑ Ε.Δ. ΜΕ ΠΡΟΤΙΘΕΜΕΝΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟΥΜΕΝΟ ΤΟΝ xxx ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΜΕ ΠΡΟΤΙΘΕΜΕΝΟ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ ΤΟΝ Χ. A.
--------------------
Κλ. Στυλιανού, για τον Αιτητή
-------------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex-Tempore)
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.Με την υπό εξέταση Αίτηση υποβάλλεται αίτημα από τον Αιτητή για Άδεια καταχώρησης κατηγορητηρίου δυνάμει του Άρθρου 43 της Ποινικής Δικονομίας ΚΕΦ. 155 ώστε εναντίον του προτιθέμενου κατηγορούμενου ονόματι Χ. Α. να προσαφθεί κατηγορία για το αδίκημα της προσβολής μνήμης αποθανόντος κατά παράβαση του Άρθρου 202(α) του Ποινικού Κώδικα ΚΕΦ. 154.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην Ένορκη Δήλωση που συνοδεύει την Αίτηση, κατά το έτος 2020 κυκλοφόρησε το βιβλίο υπό τον τίτλον "ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ 1974 ΟΠΩΣ ΤΑ ΕΖΗΣΑΝ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΠΕΡΑ ΧΩΡΙΟΥ ΚΑΙ ΝΗΣΟΥ" το οποίο συνεγράφη από τον προτεινόμενο ως Κατηγορούμενο κ. Χ.Α. Στο επίδικο βιβλίο, σύμφωνα πάντα με τους ισχυρισμούς που περιέχονται στην Ένορκη Δήλωση, γίνεται αναφορά σε ψευδή γεγονότα τα οποία συνέβησαν το 1974 όπως και στο πραξικόπημα το οποίο προηγήθηκε. Περιέχονται σε αυτό προσβλητικές αναφορές στον αποθανόντα πατέρα του Παραπονούμενου, εξυβρίζοντας κακόβουλα τη μνήμη του.
Προηγήθηκε παρόμοιο αίτημα ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας το οποίο αίτημα απερρίφθη με αιτιιολογημένη απόφαση. Ως εκ τούτου υποβάλλεται, ως είναι δικαίωμα του Αιτητή, εκ νέου αίτημα στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Θα πρέπει να λεχθεί εξ αρχής ότι οι λόγοι άρνησης έκδοσης της σχετικής διαταγής από το Επαρχιακό Δικαστήριο ουδόλως ενδιαφέρουν την παρούσα διαδικασία καθότι η παρούσα διαδικασία είναι πρωτογενής και το παρόν Δικαστήριο κρίνει πρωτογενώς και εξ ιδίων του την υπόθεση και τα περιβάλλοντα γεγονότα. . Η άσκηση αυτής της ευχέρειας γίνεται δικαστικά και θα πρέπει συνεπώς να είναι αιτιολογημένη. Περαιτέρω θα πρέπει να λεχθεί ότι η δεύτερη αυτή "ευκαιρία" που δίδεται στον Αιτητή είναι και η τελευταία ενόψει του ότι δεν έχει δικαίωμα αμφισβήτησης της με την καταχώρηση του ένδικου μέσου της Έφεσης (βλ. Αίτηση Κακουράντζα, Ποιν. Εφ. 281/2018, ημερ. 1.3.2019, ECLI:CY:AD:2019:B70).
Όπως έχω αναφέρει, το αδίκημα όπως αυτό αναφέρεται στην Ένορκη Δήλωση που συνοδεύει την Αίτηση, αφορά αυτό του Άρθρου 202(α) του Ποινικού Κώδικα που αφορά Προσβολή Μνήμης Αποθανόντα και το οποίο έχει ως ακολούθως:
"202Α.-(1) Όποιος προσβάλλει τη μνήμη αποθανόντα με κακόβουλη ή βάναυση εξύβριση, είναι ένοχος πλημμελήματος και τιμωρείται με φυλάκιση ενός χρόνου."
Στην Ttofiniov. Theocharidesandanother (1983) 2 C.L.R. 363 κρίθηκε ότι είναι δικαίωμα του ιδιώτη να προχωρήσει σε ποινικές διαδικασίες εκεί όπου οι διωκτικές αρχές δεν επιθυμούν την έναρξη της διαδικασίας και αναγνωρίζεται αυτό ως ένα εχέγγυο κατά της αυθαίρετης ή μεροληπτικής στάσης των διωκτικών αρχών. Το δικαίωμα, βεβαίως, δεν είναι απόλυτο. Η καταχώρηση ή μη του Κατηγορητηρίου, εξαρτάται από την πλήρωση ορισμένων κριτηρίων. Στην Policev. Athienitis (1983) 2 C.L.R. 194, 231, λέχθηκαν τα ακόλουθα σχετικά:
«Criminal proceedings are instituted by a charge preferred before a Court. The charge is presented to a Judge of the Court who, after perusal, directs that the same shall be filed - (Sections 37 and 43 of the Criminal Procedure Law, Cap. 155). The direction of the Judge for filing or his refusal to give such direction no doubt is a judicial function and not administrative. He has to examine the charge in order to ascertain: (i) that an offence known to law is alleged, (ii) that it is not out of time, (iii) that the Court has jurisdiction, and (iv) that the informant has any necessary authority to prosecute - (See R. v. Gateshead Justices, (1981) 1 All E.R. 1027, per Donaldson, L.J. at p. 1033).»
ΣτηναγγλικήυπόθεσηR v. West London Justices Exp. Klahn (1979) 2 AllE.R. 221, η οποία αναφέρεται στην Αγγελίδης, Ποινική Αίτηση αρ. 17/2018 ημερ. 6.12.2018, το θέμα εξέταση της αίτησης τίθεται σε ευρύτερη βάση.
«In addition to these specific matters it is clear that [the magistrate] may and indeed should consider whether the allegation is vexatious: see Rex v. Bros (1901) 85 L.T. 581. Since the matter is properly within the magistrate's discretion it would be inappropriate to attempt to lay down an exhaustive catalogue of matters to which consideration should be given. Plainly he should consider the whole of the relevant circumstances.»
Στην Κυπριανού κ.α. Ποινική Αίτηση 5/19 ημερ. 3.4.2019 τέθηκαν και άλλα κριτήρια όπως "η δυνατότητα εναλλακτικής ή πρόσθετης θεραπείας και βεβαίως, η ενόχληση που δυνατόν να προκύψει στο όλο σύστημα της δικαιοσύνης, λόγω της μακράς καθυστέρησης ή κατάχρησης της δικαστικής διαδικασίας. Το δε προτεινόμενο κατηγορητήριο θα πρέπει να είναι διατυπωμένο ορθά και νομότυπα και να συνάδει ευρύτερα με τους σκοπούς της ποινικής δίωξης, ώστε να αποφεύγεται οποιαδήποτε σύγχυση ή υπέρμετρη καταπίεση στον προτεινόμενο κατηγορούμενο".
Εκείνο που κατά τη γνώμη μου αποκρυσταλλώνεται από όλα τα πιο πάνω είναι ότι, πλην της ικανοποιήσεως των τυπικών γνωρισμάτων του προτεινόμενου κατηγορητηρίου, το Δικαστήριο θα πρέπει να ικανοποιηθεί από το παρουσιασθέν υλικό ότι πρόκειται περί γνήσιας περίπτωσης άσκησης δικαιώματος ιδιωτικής δίωξης.
Στη Βασιλείου ν. Μακρίδη (2000) 2 Α.Α.Δ. 133 λέχθηκαν τα ακόλουθα:
Το θύμα του εγκλήματος έχει το δικαίωμα να προβεί στη δίωξη του δράστη όπως αναγνωρίζεται στην Ttofinis v. Theocharides(1983) 2 C.L.R. 363. To δικαίωμα αποτελεί συνταγματικό εχέγγυο κατά της αυθαίρετης, της διεφθαρμένης ή της μεροληπτικής παράλειψης των αρχών να προβούν στη δίωξη παραβατών του ποινικού δικαίου, όπως υπογραμμίζεται στην απόφαση του Λόρδου Diplock στην Couriet v. Union of Post Office Workers[1977] 3 All E.R. 70 (HL). Κατά τα άλλα η δίωξη των παραβατών του ποινικού δικαίου αποτελεί δημόσιο καθήκον των αρχών που είναι επιφορτισμένες με τη δίωξη του εγκλήματος. (Βλ. Άρθρο 17(2) και Άρθρο 17, του περί Αστυνομίας Νόμου - Κεφ. 285.) Εγκλήματα του ποινικού κώδικα κατά κανόνα καταγγέλλονται στις αστυνομικές αρχές, διερευνούνται και αποτελούν το αντικείμενο αστυνομικής δίωξης λόγω των ευρύτερων επιπτώσεων στο δημόσιο. Δεν αποκλείεται όμως η δίωξη του δράστη από το θύμα του εγκλήματος, ιδιαίτερα όταν η αστυνομία αδρανήσει στο έργο της ή παραλείψει να προβεί στη δίωξη του φερόμενου ως παραβάτη.
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης παρατηρώ ότι (α) τοισχυριζόμενο αδίκημα δεν καταγγέλθηκε ποτέ στην Αστυνομία για εξέταση και (β) δεν επισυνάπτεται στην Αίτηση κατηγορητήριο ώστε το Δικαστήριο να έχει την ευχέρεια να εξετάσει κατά πόσο ανταποκρίνεται στις πρόνοιες της Ποινικής Δικονομίας σχετικά με τον τύπο και σύνταξη κατηγορητηρίου.
Έχοντας υπόψιν όλα τα πιο πάνω, κρίνω ότι υπό τις περιστάσεις που περιβάλλουν την παρούσα Αίτηση ότι αυτή δεν είναι κατάλληλη για έγκριση.
Ως αποτέλεσμα η αίτηση απορρίπτεται.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
/γκ