|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2020:B199
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Ποινική Έφεση Αρ. 58/2020
23 Ιουνίου, 2020
[ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΥ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.Δ.]
ΜΕΤΑΞΥ:
xxx ΜΟΥΣΚΟΥΝΤΗ
Εφεσείοντα
ΚΑΙ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Εφεσίβλητου
.......
Ηλ. Στεφάνου, για τον εφεσείοντα
Θ. Παπακυριακού (κα), για τον εφεσίβλητο
Εφεσείων παρών
.......
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.: Η απόφαση είναι ομόφωνη και θα δοθεί από το Δικαστή Χριστοδούλου.
A Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Ως αποτέλεσμα εργατικού δυστυχήματος το οποίο συνέβηκε στις 12.5.2018 στο καφεστιατόριο Food Park City, στο Στρόβολο, κόπηκε το νήμα της ζωής της εργαζόμενης στο καφεστιατόριο Oδύσσειας Ιακώβου (στο εξής το θύμα).
Το δυστύχημα εξετάστηκε αυθημερόν από επιθεωρητή εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και στη βάση της έκθεσης που ετοίμασε προσάφθηκαν εναντίον της εργοδότριας εταιρείας - της Food Park City F.P.C. Ltd (στο εξής η Εταιρεία) - και του διευθυντή της xxx Μουσκουντή (στο εξής ο εφεσείων) κατηγορίες για παραβιάσεις προνοιών των περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμων του 1996 έως 2015 και των σχετικών Κανονισμών, τις οποίες αμφότεροι παραδέχτηκαν. Με αποτέλεσμα, το πρωτόδικο Δικαστήριο να επιβάλει στην μεν Εταιρεία συνολικό πρόστιμο €5.000 στις κατηγορίες 1-4, στο δε εφεσείοντα συντρέχουσες ποινές άμεσης φυλάκισης 5 και 10 μηνών στις αντίστοιχες κατηγορίες 5-8. Με πιο υψηλή την ποινή στην κατηγορία 5 που αφορούσε παράλειψη «στερέωσης του μεταλλικού ραφιού αποθήκης με το κτήριο και ορθή συναρμολόγηση του ώστε να μην διατρέχουν κίνδυνο εργοδοτούμενοι που εργάζονταν στο χώρο με αποτέλεσμα η εργοδοτούμενη της εταιρείας Οδύσσεια Ιακώβου, να καταπλακωθεί από το μεταλλικό ράφι στην προσπάθεια της να πάρει προϊόντα από αυτό και να τραυματιστεί θανάσιμα».
Οι λεπτομέρειες της κατηγορίας 5 (ανωτέρω) - αντίστοιχη της κατηγορίας 1 που αφορούσε την Εταιρεία - προσδιόριζαν και την αιτία πρόκλησης του δυστυχήματος εφόσον αυτό συνέβη όταν το θύμα αποπειράθηκε να πάρει προϊόντα από μεταλλικό ράφι, το οποίο αποτελείτο από 8 γωνιακούς ορθοστάτες και το οποίο δεν ήταν στερεωμένο/συναρμολογημένο στον τοίχο της αποθήκης, με αποτέλεσμα το ράφι να πέσει και να το καταπλακώσει. Πρόκειται, δηλαδή, για δυστύχημα που συνέβηκε κάτω από εξαιρετικά απλές συνθήκες και η περιγραφή του από το πρωτόδικο Δικαστήριο σε 12 πυκνογραφημένες σελίδες συνιστούσε αχρείαστο πλατειασμό, όπως αχρείαστες μας φαίνονται και οι λεπτομέρειες των κατηγοριών 6, 7 και 8 - αντίστοιχες των κατηγοριών 2, 3 και 4 που αφορούσαν την Εταιρεία - οι οποίες καταλόγισαν σε αμφότερους τους κατηγορούμενους (πρωτοδίκως) παραλείψεις σε σχέση με την επιλογή του κατάλληλου εξοπλισμού εργασίας και λήψης των κατάλληλων προστατευτικών μέτρων για αποτροπή της πτώσης των αντικειμένων από το ράφι ώστε οι εργοδοτούμενοι τους να μην εκτίθενται σε κινδύνους κατά την εκτέλεση της εργασίας τους.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, για σκοπούς επιμέτρησης της ποινής, συνεκτίμησε αφενός τη σοβαρότητα των αδικημάτων που παραδέχθηκαν οι ενώπιον του κατηγορούμενοι και αφετέρου ό,τι ο ευπαίδευτος συνήγορος τους επικαλέστηκε για σκοπούς μετριασμού της ποινής. Συγκεκριμένα, με αναφορά στη Διευθυντής Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας ν. Χρυσόστομου κ.α. (2002) 2 ΑΑΔ 575 όπου έγινε επισκόπηση της νομολογίας ως προς την αντιμετώπιση αδικημάτων που σχετίζονται με την ασφάλεια στους χώρους εργασίας, κατέληξε ότι τα αδικήματα που διέπραξαν οι ενώπιον του κατηγορούμενοι ήταν πολύ σοβαρά και συνηγορούσαν στην επιβολή ποινής με αποτρεπτικό χαρακτήρα, όπερ και έπραξε με τις ποινές που τους επέβαλε. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι προσμέτρησε προς όφελος αμφοτέρων το λευκό ποινικό τους μητρώο και ότι μέσω της παραδοχής τους είχαν εκφράσει την έμπρακτη τους μεταμέλεια. Επιπρόσθετα, σ΄ ό,τι αφορά τον εφεσείοντα, έλαβε υπόψιν του ότι ήταν ηλικίας 40 ετών, πτυχιούχος πολιτικός μηχανικός, παντρεμένος με δύο ανήλικα παιδιά ηλικίας 7 και 4 χρονών και περαιτέρω ότι αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας (υπέρταση) τα οποία επιδεινώθηκαν λόγω και του άγχους που του δημιούργησε η απώλεια της ζωής μιας εργοδοτούμενής του.
Έχοντας, το πρωτόδικο Δικαστήριο, καταλήξει ότι η ποινή φυλάκισης ήταν αναπόφευκτη εξέτασε και την εισήγηση του συνηγόρου του εφεσείοντα για αναστολή της ποινής, την οποία απέρριψε κρίνοντας πως η σοβαρότητα των διαπραχθέντων αδικημάτων ήταν τέτοια που δεν δικαιολογούσε αναστολή εφόσον «όλοι οι μετριαστικοί παράγοντες οι οποίοι έχουν τεθεί ενώπιον μου λήφθηκαν δεόντως υπόψη για τον καθορισμό τόσο του είδους όσο και του ύψους της ποινής.»
Ο εφεσείων θεωρεί ότι οι ποινές φυλάκισης που του επέβαλε το πρωτόδικο Δικαστήριο ήταν (α) προϊόν λανθασμένης νομικής καθοδήγησης ή λανθασμένης προσέγγισης των γεγονότων της υπόθεσης (Λόγος Έφεσης 1) και (β) έκδηλα υπερβολικές, λαμβανομένων υπόψιν των συνθηκών τέλεσης των αδικημάτων και των προσωπικών περιστάσεων του (Λόγος Έφεσης 2). Περαιτέρω παραπονείται και για την απόρριψη της εισήγησης του για αναστολή της ποινής, αφενός λόγω των συνθηκών υπό τις οποίες συνέβη το δυστύχημα και αφετέρου βάσει του συνόλου των μετριαστικών παραγόντων και των προσωπικών του περιστάσεων (Λόγος Έφεσης 3).
Τα προαναφερθέντα τρία (3) παράπονα του εφεσείοντα προωθήθηκαν ενιαία από τον ευπαίδευτο συνήγορο του και, με ό,τι αυτός ισχυρίστηκε, συμφώνησε και η ευπαίδευτη συνήγορος που αντιπροσώπευσε τη Νομική Υπηρεσία. Βασικά υποστηρίχθηκε πως ουδέποτε υπήρξε ένδειξη ορατού κινδύνου για πτώση του ραφιού που καταπλάκωσε το θύμα εφόσον, σύμφωνα με τις δημοσιευμένες στο διαδίκτυο οδηγίες του κατασκευαστή, το ράφι ήταν προσβάσιμο και από τις 4 πλευρές και συνεπώς δεν ήταν απαραίτητη η στερέωση του στον τοίχο της αποθήκης, στοιχείο στο οποίο το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν προσέδωσε ιδιαίτερη σημασία. Επομένως - εισηγήθηκε ο κ. Στεφάνου - βάσει των περιστατικών της υπόθεσης δεν προέκυπτε ότι οι εργοδότες του θύματος επέδειξαν υψηλό βαθμό αμέλειας που δικαιολογούσε την επιβολή ποινής φυλάκισης και λαμβανομένου υπόψιν του λευκού ποινικού μητρώου του εφεσείοντα, της παραδοχής του, της ύπαρξης ασφαλιστικής κάλυψης για αποζημίωση του συζύγου και του παιδιού του θύματος και των εν γένει προσωπικών και οικογενειακών του περιστάσεων, δικαιολογείτο η μη επιβολή ποινής φυλάκισης. Εν πάση περιπτώσει, κατέληξε, ακόμη και στην περίπτωση που η ποινή φυλάκισης ήταν αναπόφευκτη, αυτή θα μπορούσε λόγω των προσωπικών περιστατικών του εφεσείοντα να ανασταλεί.
Εξετάσαμε την πρωτόδικη απόφαση υπό το πρίσμα των όσων ο κ. Στεφάνου - συμφωνούσης και της κ. Παπακυριακού - υποστήριξε ενώπιον μας. Να παρατηρήσουμε καταρχάς ότι ενόψει του γεγονότος ότι ο εφεσείων είχε παραδεχτεί πρωτοδίκως τις λεπτομέρειες της κατηγορίας 5 (ανωτέρω), δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η θέση αμφοτέρων των ευπαιδεύτων συνηγόρων ότι ο κίνδυνος πτώσης του μεταλλικού ραφιού που καταπλάκωσε το θύμα δεν ήταν ορατός. Τέτοιος ισχυρισμός, έχουμε την άποψη, αντιστρατεύεται την παραδοχή του εφεσείοντα και ως εκ τούτου θα έπρεπε να προβληθεί πρωτοδίκως, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ωστόσο, δεν παραβλέπουμε το γεγονός ότι εκ κατασκευής το ράφι ήταν προσβάσιμο και από τις 4 πλευρές (free stand), στοιχείο που είχε επιπτώσεις στο βαθμό ευθύνης του εφεσείοντα και ως εκ τούτου θα έπρεπε να του δοθεί η δέουσα βαρύτητα αναφορικά με την επιλογή της αρμόζουσας υπό τις περιστάσεις ποινής. Κι αυτό χωρίς να διαφεύγει της προσοχής μας ότι κατά πάγια νομολογία (Χρυσοστόμου, ανωτέρω) τα αδικήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια στους χώρους εργασίας πρέπει να αντιμετωπίζονται αυστηρά, τηρουμένης βεβαίως της αρχής ότι η σοβαρότητα ενός αδικήματος αντανακλάται από το ανώτατο όριο ποινής που καθορίζει ο Νόμος - εδώ 4 χρόνια φυλάκιση - και σταθμίζεται από το Δικαστήριο στη βάση των ιδιαίτερων περιστατικών της κάθε υπόθεσης.
Υπό τα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης θεωρούμε ότι επειδή το δυστύχημα συνέβη από πτώση ραφιού προσβάσιμου και από τις 4 του πλευρές, στοιχείο που όπως επισημάναμε μειώνει ουσιωδώς το βαθμό ευθύνης των εργοδοτών του θύματος, η επιλογή της ποινής φυλάκισης ήταν στο μεταίχμιο. Ωστόσο δεν μπορεί παρά να ληφθεί σοβαρά υπόψιν ότι η έστω μειωμένη ευθύνη που επέδειξε ο εφεσείων επέφερε την απώλεια της ζωής μιας νεαρής μητέρας. Λαμβανομένου υπόψιν αυτού του στοιχείου, αλλά και του γεγονότος ότι ο εφεσείων είναι λευκού ποινικού μητρώου και παραδέχθηκε ευθύνη για το δυστύχημα, καθώς επίσης και τις προσωπικές και οικογενειακές του περιστάσεις θεωρούμε ορθό και δίκαιο όπως οι ποινές φυλάκισης που του επιβλήθηκαν μειωθούν - και μειώνονται - ώστε ο εφεσείων να τύχει άμεσης απόλυσης.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/κβπ