ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2020:B173
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ. 253/18)
1 Ιουνίου, 2020
[ΛΙΑΤΣΟΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ/ΣΤΕΣ]
χχχ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
Εφεσείων,
ΚΑΙ
1. Α. ΤΖΙΩΡΤΖΗΣ
2. Κ. ΤΖΙΩΡΤΖΗ
Εφεσίβλητοι
---------------
Μ. Σοφρωνίου, για τον εφεσείοντα.
Χρ. Παύλου, για τους εφεσίβλητους.
---------------------
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.: Η υπόθεση αφορά στην έκδοση επιταγών της πρώην κατηγορούμενης 1 εταιρείας («η εταιρεία») οι οποίες επιστράφηκαν απλήρωτες λόγω έλλειψης διαθεσίμων κεφαλαίων (άρθρο 305 Α(1) του Ποινικού Κώδικα). Οι εφεσίβλητοι ήταν συγκατηγορούμενοι της εταιρείας ως συνεργοί δυνάμει του άρθρου 20 του Ποινικού Κώδικα. Κατά τον ουσιώδη χρόνο ο εφεσίβλητος 1 ήταν διευθυντής της εταιρείας και η εφεσίβλητη 2 ήταν η διευθύντρια του γραφείου της εταιρείας και διορισμένη γραμματέας μέχρι 2.5.2012 και ένα εκ των εξουσιοδοτημένων προσώπων να υπογράφουν επιταγές της εταιρείας.
Το δικαστήριο αξιολογώντας την εκατέρωθεν μαρτυρία και, αφού απέρριψε την εκδοχή του παραπονούμενου/εφεσείοντα ως μη αληθή και πειστική και αφού, αντιθέτως, δέχθηκε ως πειστική τη μαρτυρία των εφεσιβλήτων, κατέληξε σε δύο καταλυτικά ευρήματα:
(α) Σε ότι αφορά την εφεσίβλητη 2 ήταν οι διαπιστώσεις του δικαστηρίου ότι αυτή σταμάτησε να εργάζεται στα γραφεία της εταιρείας και ότι προτού φύγει υπέγραψε περίπου δέκα επιταγές της εταιρείας τις οποίες φύλαξε στο χρηματοκιβώτιο του γραφείου. Κάτω από άγνωστες συνθήκες και σε άγνωστο χρόνο, οι επίδικες επιταγές, υπογραμμένες από την εφεσίβλητη 2 βρέθηκαν στην κατοχή του εφεσείοντα. Η γραφή συμπλήρωσης των επιταγών είχε γίνει από δύο διαφορετικά και άγνωστα πρόσωπα, όχι από τους εφεσίβλητους.
(β) Σε ότι αφορά τον εφεσίβλητο 1 το δικαστήριο διαπίστωσε ότι δεν ήταν το πρόσωπο το οποίο υπέγραψε τις επιταγές, ούτε φάνηκε να συνδέεται με οποιοδήποτε τρόπο με την έκδοση τους ή ακόμα και να έχει γνώση για το χρέος της εταιρείας προς τον εφεσείοντα ή οποιαδήποτε σχέση με την οικονομική διαχείριση της εταιρείας ή τους λογαριασμούς της. Αντίθετα αποτέλεσε κοινό έδαφος ότι η διαχείριση ανήκε στον πατέρα των εφεσιβλήτων.
Υπό το φως των παραπάνω διαπιστώσεων το δικαστήριο κατέληξε ότι η μεν εφεσίβλητη, είχε μεν υπογράψει τις επιταγές, αλλά δεν είχε γνώση, ούτε, έστω, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως αδιάφορη για τα αποτελέσματα των πράξεων της εταιρείας και συνεπώς δεν είχε ευθύνη. Έτι περαιτέρω, ουδεμία γνώση ή οποιαδήποτε εμπλοκή και συνεπώς ουδεμία ευθύνη θα μπορούσε να έχει ο εφεσίβλητος. Εξ ου και αθωώθηκαν.
Με την έφεση υποβάλλεται ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εφεσίβλητοι δεν υπέχουν ευθύνη ως συνεργοί, και τούτο με αναφορά στην υπόθεση Ιωαννίδης ν. Gastop Boutique Ltd, Ποιν. Έφ. Αρ. 161/14, ημερ. 30.6.2017, ECLI:CY:AD:2017:B235 και στην υπόθεση Σάββας Θεοχάρους & Υιος Λτδ ν. Ορφανίδης, Ποιν. Εφ. Αρ. 102/14 και 115/14, ημερ. 23.10.2015, ECLI:CY:AD:2015:B706. Ειδικότερα αποδίδεται στο πρωτόδικο δικαστήριο ότι εσφαλμένα έκρινε ότι δεν αποδείχθηκε ένοχη σκέψη (mens rea).
Με την έφεση δεν αμφισβητήθηκαν βεβαίως τα ευρήματα του πρωτόδικου δικαστηρίου, όπως δεν θα μπορούσαν να αμφισβητηθούν εν όψει των προνοιών του άρθρου 137 του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ.155. Ήταν όμως η εισήγηση του ευπαιδεύτου δικηγόρου του εφεσείοντα ότι «η ένοχη σκέψη» προκύπτει από τα γεγονότα τα οποία διαπίστωσε το δικαστήριο και ότι οι εφεσίβλητοι, ο μεν εφεσίβλητος 1 ως σύμβουλος της εταιρείας, η δε εφεσίβλητη 2 ως άτομο που υπέγραψε την επιταγή, αν δεν γνώριζαν όφειλαν να γνωρίζουν και να ελέγχουν τις ενέργειες της εταιρείας.
Η καταδίκη συνεργού προϋποθέτει πρόθεση παροχής βοήθειας στον αυτουργό με γνώση των αναγκαίων στοιχείων που συνιστούν το αδίκημα (Παυλόπουλος v. Skopy Shoe Factory Ltd (2003) 2 ΑΑΔ 261, Ι.Π.Κ. Ηχοκίνηση Λτδ ν. Σιέγγερης κ.α., Ποιν.Έφ. Αρ.121/14, ημερ.16.12.2016, ECLI:CY:AD:2016:B555, ECLI:CY:AD:2016:B555). Οι υποθέσεις Ιωαννίδης και Θεοχάρους διαφοροποιούνται. Η εθελοτυφλία (willful blindness) δεν παύει να αποτελεί εκδήλωση του νοητικού στοιχείου της γνώσης. Εν προκειμένω, σύμφωνα με τις διαπιστώσεις του πρωτόδικου δικαστηρίου, δεν υπήρχε οποιαδήποτε γνώση, υπό οποιαδήποτε έννοια, των εφεσιβλήτων για την έκδοση των επιταγών. Η υπογραφή τους και μόνο από την εφεσίβλητη 2, υπό τις περιστάσεις που δέχθηκε το δικαστήριο ότι έγινε, δεν ισοδυναμεί με έκδοση. Όπως ορθά υπέδειξε ο ευπαίδευτος δικηγόρος των εφεσιβλήτων, σύμφωνα με τον περί Συναλλαγματικών Νόμο, Κεφ. 262 (άρθρο 2): ««έκδοση» σημαίνει την πρώτη παράδοση συναλλαγματικής, γραμματίου ή επιταγής, συμπληρωμένης κατά τύπο σε πρόσωπο το οποίο λαμβάνει αυτήν ως κάτοχος.» Η εφεσίβλητη 2 υπογράφοντας τις επιταγές δεν ενεπλάκη στην έκδοση τους, ούτε είχε ένοχη διάνοια για την έκδοση τους ως επιταγές οι οποίες θα παραδίδονταν συμπληρωμένες σε δικαιούχο ενώ δεν θα μπορούσαν να πληρωθούν. Ο εφεσίβλητος 1, έτι περαιτέρω, αν και διευθυντής της εταιρείας, δεν είχε οποιαδήποτε συμμετοχή ή γνώση, υπό οποιαδήποτε έννοια, ώστε να καταστεί υπεύθυνος ως συναυτουργός.
Η έφεση απορρίπτεται με €2.000 έξοδα πλέον ΦΠΑ υπέρ των εφεσιβλήτων και εναντίον του εφεσείοντα.
A.Ρ. Λιάτσος, Δ.
Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
Χ. Μαλαχτός, Δ.
/φκ