|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2020:B25
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
20 Ιανουαρίου, 2020
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ/στές]
(Ποινική Έφεση 7/2019)
xxx ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ,
Εφεσείοντας,
ν.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
Π. Σαββίδης για Χαβιαράς & Φιλίππου ΔΕΠΕ, για τον Εφεσείοντα.
Φρ. Κακούρη (κα), Δημόσιος Κατήγορος εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για την Εφεσίβλητη.
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Η απόφαση είναι ομόφωνη, θα απαγγελθεί από το Δικαστή Παμπαλλή.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Ο εφεσείων, ο οποίος βρέθηκε ένοχος στο αδίκημα της αμελούς οδήγησης, αμφισβητεί την ορθότητα της εν λόγω καταδίκης.
Τα γεγονότα που συνθέτουν την υπόθεση αυτή αποτυπώνονται με σαφήνεια στην πρωτόδικη απόφαση και έχουν ως εξής:
″. στις 3.9.2014 και περί τις 10:45, ο Κατηγορούμενος οδηγούσε το αυτοκίνητο με αρ. εγγραφής xxx στην προέκταση της Λεωφόρου Καλαμών στα Λατσιά, με κατεύθυνση από τον κυκλικό κόμβο του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας προς το Γέρι. Την ίδια στιγμή, η Μ.Γ. οδηγούσε το αυτοκίνητο με αρ. εγγραφής xxx στον ίδιο δρόμο, με κατεύθυνση προς τον κυκλικό κόμβο του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας. Η προέκταση της Λεωφόρου Καλαμών είναι δρόμος διπλής κατεύθυνσης, με μια λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση. Οι κατευθύνσεις χωρίζονται με άσπρη συνεχόμενη γραμμή. Το όριο ταχύτητας είναι αρχικά 80ΧΑΩ. Ο δρόμος παρουσιάζει ελαφριά αριστερόστροφη καμπή, ως η πορεία του Κατηγορουμένου. Πριν από την εν λόγω καμπή υπάρχει πινακίδα με ένδειξη «Επικίνδυνη στροφή αριστερά - Ελαττώστε ταχύτητα». Λίγα μέτρα μετά την πινακίδα, το όριο ταχύτητας γίνεται 65ΧΑΩ.
Ο Κατηγορούμενος οδηγούσε με ταχύτητα περί τα 50ΧΑΩ και είχε ανοικτό το παράθυρο του αυτοκινήτου του. Ήταν μέρα και ο καιρός ήταν αίθριος. Ενώ κινείτο στο σημείο του δρόμου, όπου υπήρχε η αριστερόστροφη καμπή, εισήλθε εντός του αυτοκινήτου μια σφήκα και τον κτύπησε στο δεξί μάτι. Ο Κατηγορούμενος, ο οποίος μέχρι εκείνη την στιγμή κρατούσε το τιμόνι και με τα δύο χέρια, χρησιμοποίησε το δεξί του χέρι για να απωθήσει την σφήκα, η οποία ακολούθως χτύπησε στο τιμόνι του αυτοκινήτου του. Με το αριστερό του χέρι, το οποίο βρισκόταν ακόμα στο τιμόνι, έστριψε το τιμόνι δεξιά με αποτέλεσμα να περάσει πάνω από την άσπρη διαχωριστική γραμμή και να εισέλθει στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, όπου κινείτο η Μ.Γ.. Η τελευταία αντέδρασε με κίνηση προς τα δεξιά, πλην όμως τα οχήματα συγκρούστηκαν με τα αριστερά μπροστινά τους μέρη.″
Αρχικώς με την έφεση αμφισβητείτο τόσο η καταδίκη με τέσσερις λόγους, που τελικώς προωθήθηκαν μόνο δύο, όσο και η ποινή. Στην πορεία η έφεση για την ποινή αποσύρθηκε. Οι εναπομείναντες λόγοι έφεσης έχουν ως εξής:
″ΠΡΩΤΟΣ ΛΟΓΟΣ
Ενώ το Πρωτόδικο Δικαστήριο ορθά αναγνώρισε ότι τα γεγονότα που συνέθεταν την πράξη του κατηγορούμενου ήταν αυτά του καθεστώτος της αγωνίας της στιγμής, λανθασμένα και/ή υπό καθεστώς νομικής πλάνης προχώρησε στην καταδίκη του κατηγορούμενου και/ή σε εύρημα ότι ο κατηγορούμενος υπήρξε αμελής κατά την οδήγηση του μηχανοκίνητου οχήματος του.
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΛΟΓΟΣ
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε σε αντινομικά ευρήματα και/ή ευρήματα που δεν υποστηρίζονται από την ενώπιον του προσαχθείσα μαρτυρία.″
Πριν προχωρήσουμε στην ανάλυση του νομικού επιχειρήματος που προβλήθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο του εφεσείοντα, περί αναπόφευκτου δυστυχήματος, θεωρούμε σημαντικό να παραθέσουμε το σκεπτικό του πρωτόδικου δικαστηρίου επί του τεθέντος προς απόφανση.
″Αφού έλαβα υπόψη μου τις πιο πάνω αρχές, κρίνω ότι στην παρούσα περίπτωση, η εξήγηση που έδωσε ο Κατηγορούμενος για να δικαιολογήσει την ενέργεια του να χρησιμοποιήσει το αριστερό του χέρι και να στρίψει το τιμόνι δεξιά, με αποτέλεσμα να εισέλθει στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας, όπου κινείτο νόμιμα με το αυτοκίνητο της η θανούσα, δεν είναι επαρκής ώστε να τον απαλλάξει από την ευθύνη του. Πέρα από το γεγονός ότι μια σφήκα κτύπησε στο πρόσωπο του, δεν υπήρχε οποιοσδήποτε άλλος αντικειμενικός παράγοντας, ο οποίος να δικαιολογεί την πράξη του. Ο ίδιος ο Κατηγορούμενος ανέφερε ότι δεν υπήρχε κάποιος λόγος για τον οποίο έστριψε το τιμόνι δεξιά αλλά τούτη ήταν η αντίδραση του τη δεδομένη στιγμή, ένεκα και της απειρίας του στην οδήγηση.
.......................
Στην παρούσα περίπτωση, ο κίνδυνος στον δρόμο δεν προκλήθηκε λόγω αυτής καθ' αυτής της εισόδου του εντόμου στο αυτοκίνητο του Κατηγορουμένου, ούτε από τις ενέργειες οποιουδήποτε άλλου οδηγού. Κίνδυνος πρόκλησης δυστυχήματος και εν τέλει δυστύχημα, προέκυψε από την στιγμή που ο ίδιος ο Κατηγορούμενος έστριψε το τιμόνι με το αριστερό του χέρι και εισήλθε στην αντίθετη λωρίδα κυκλοφορίας. Έχοντας κατά νου ότι το μέτρο σε περιπτώσεις οδικής αμέλειας δεν είναι ο τέλειος, αλλά ο μέσος συνετός οδηγός, κρίνω ότι η ενέργεια του Κατηγορουμένου να στρίψει το τιμόνι δεξιά υπολείπεται της ενέργειας, στην οποία θα προέβαινε ο μέσος συνετός οδηγός.
Δεν παραγνωρίζω ότι ο συμβάν έλαβε χώρα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και ότι ενδεχομένως ο Κατηγορούμενος να έδρασε λόγω φόβου ή αγωνίας για το έντομο που μπήκε στο όχημα του. Ο Κατηγορούμενος όμως δεν βρέθηκε προ διλήμματος σύγκρουσης που του επέβαλλε να ακολουθήσει την μια ή την άλλη επιλογή. Τίποτα δεν τον εμπόδιζε να συνεχίσει την πορεία του στην λωρίδα κυκλοφορίας στην οποία κινείτο. Μπορούσε επίσης να ελαττώσει ταχύτητα ή ακόμα και να σταματήσει το όχημα του χρησιμοποιώντας τα φρένα του οχήματος. Η ενέργεια του να στρίψει το τιμόνι δεξιά ήταν ενδεχομένως η χειρότερη εκ των επιλογών που είχε, δεδομένου ότι μέχρι εκείνη την στιγμή, δεν υπήρχε ανάγκη αποφυγής σύγκρουσης με οποιοδήποτε όχημα και δεδομένου ότι ο κίνδυνος διέλευσης οχημάτων στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας ήταν από κάθε άποψη προβλεπτός. Έστω λοιπόν κι αν ο Κατηγορούμενος έδρασε στο ανεπαρκές μέγιστο των δυνατοτήτων του, δεν απαλλάσσεται της ευθύνης του για το σφάλμα, το οποίο εν τέλει προκάλεσε το επίδικο δυστύχημα.″
Με όλο το σεβασμό προς την απόφαση του ευπαίδευτου πρωτόδικου δικαστή, η κατάληξη του ότι το δυστύχημα επεσυνέβη γιατί ο εφεσείων έστριψε το τιμόνι του αυτοκινήτου του δεξιά, χρησιμοποιώντας προς τούτο το αριστερό του χέρι, αποδίδει όχι το αίτιο πρόκλησης του ατυχήματος, αλλά το αποτέλεσμα.
Η οδική συμπεριφορά ενός οδηγού εξετάζεται στο πλαίσιο όλων των γεγονότων που την συνθέτουν.
Τα γεγονότα, όπως έχουν γίνει αποδεχτά πρωτοδίκως, έχουν ως επίκεντρο την είσοδο από το παράθυρο μίας σφήκας η οποία κτύπησε τον εφεσείοντα στο δεξί μάτι. Η υπεράσπιση του αναπόφευκτου δυστυχήματος (inevitable accident) συνίσταται, ουσιαστικώς, στην άρνηση αμέλειας και στην εισήγηση ότι το εν λόγω δυστύχημα δεν μπορούσε να αποφευχθεί με την επίδειξη εύλογης επιμέλειας και προσοχής στο βαθμό που αναμένεται από ένα μέσο άνθρωπο. (Βλ. IACOVOU BROTHERS (CONSTRUCTIONS) LTD ν. Κρίκκη (2004) 1 Α.Α.Δ. 398).
Επί του προκειμένου, όπως δέχεται το πρωτόδικο δικαστήριο, όντως εισήλθε σφήκα εντός του οχήματος και κτύπησε τον εφεσείοντα στο δεξί μάτι. Επιχειρεί να την απωθήσει με το δεξί του χέρι ενστικτωδώς, και στην αγωνία της στιγμής, όπως σημειώνεται πρωτοδίκως, το αυτοκίνητο του μετακινείται, αφού οδηγούσε με ένα χέρι στο τιμόνι, προς τη δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας και επέρχεται η σύγκρουση.
Στη βάση αυτών των περιστατικών, η μετακίνηση του αυτοκινήτου του εφεσείοντα προς τα δεξιά δεν είναι για άλλο λόγο, όπως καταγράφεται πρωτοδίκως, αλλά ως συνέπεια της εισδοχής της σφήκας και κτυπήματος στο δεξί μάτι του εφεσείοντα και την αντίδραση του κάτω από την αγωνία της στιγμής. Συνεπώς, είχε στοιχειοθετήσει ο εφεσείων την αναγκαία υπεράσπιση και απέσεισε το βάρος που είχε, για την στοιχειοθέτηση του αναπόφευκτου δυστυχήματος.
Η έφεση επιτυγχάνει. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Ο εφεσείων αθωώνεται και απαλλάττεται από την κατηγορία εναντίον του.
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/ΔΓ