|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Pal Tekinder και Άλλη ν. Δημοκρατίας (2010) 2 ΑΑΔ 551
ΧΡΙΣΤΟΦΗ ν. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 156/16, 25/9/2018, ECLI:CY:AD:2018:B414
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2019:B223
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 174/2016
10 Ιουνίου, 2019
[ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
xxxx ΚΟΥΠΠΗ
Εφεσείοντας
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
Εφεσίβλητης
***************************
Χρίστος Πουργουρίδης, Για τον Εφεσείοντα
Έλενα Θεοδότου (κα), Για την Εφεσίβλητη
******************************
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει η Α. Πούγιουρου, Δ.
***************
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.:- Ο εφεσείων καταδικάστηκε μετά από ακροαματική διαδικασία στην Ποινική Υπόθεση υπ.' Αρ. 15760/2015 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας στην κατηγορία της οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος, χωρίς να λαμβάνεται κάθε αναγκαίο μέτρο ώστε τα χέρια πέραν από το ασφαλές κράτημα του τιμονιού να είναι ελεύθερα σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή για άμεσο, πλήρη και ασφαλή έλεγχο του οχήματος κατά παράβαση του Κανονισμού 58(14) των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμών. Για το αδίκημα αυτό του επιβλήθηκε η ποινή του προστίμου των €200 και 4 βαθμών ποινής.
Κατέθεσαν πρωτόδικα η αστυφύλακας xxxx Ε.Π. για την Κατηγορούσα Αρχή και για την υπεράσπιση ο εφεσείων, ο οποίος επέλεξε να δώσει ένορκη μαρτυρία και δεν κάλεσε μάρτυρες.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε κατ' αρχάς ως υπερασπιστική γραμμή του εφεσείοντα ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο επειδή είχε τοποθετημένο το δεξί του χέρι, που ήταν μαυρισμένο από εργασίες που έκαμνε στα Λατσιά προηγουμένως, στο τζάμι του αυτοκινήτου κρατώντας το κεφάλι του γιατί είχε πονοκέφαλο, η ΜΚ1 κακώς εξέλαβε ότι κρατούσε τηλέφωνο. Προς υποστήριξη της εκδοχής του προώθησε περαιτέρω τη θέση ότι το τηλέφωνο του ήταν χρώματος άσπρου, σύμφωνα με το τιμολόγιο αγοράς του (Τεκμήριο 4), και όχι μαύρο.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αξιολογώντας την ενώπιον του μαρτυρία έκρινε τη ΜΚ1, αστυφύλακα, ως αξιόπιστη και ειλικρινή και ότι όσα κατέθεσε ήταν η αλήθεια. Ότι δηλ. προσπερνώντας από τα δεξιά το προπορευόμενο όχημα του εφεσείοντα τον είδε να κρατά μια μαύρη συσκευή τηλεφώνου με το δεξί του χέρι, το οποίο βρισκόταν στο ύψος του δεξιού του αυτιού.
Το Δικαστήριο τονίζει στην απόφαση ότι η ΜΚ1 είχεν οπτική επαφή με την πίσω πλευρά της παλάμης του δεξιού χεριού του εφεσείοντα.
Ήταν η διαπίστωση του Δικαστηρίου ότι καμιά πρόθεση παραποίησης των γεγονότων δεν υπήρξε από πλευράς της Μ.Κ.1. Αντίθετα στη μαρτυρία της αποδέχθηκε από την πρώτη στιγμή ότι ο εφεσείων της είχε αναφέρει ότι στο όχημα του είχε τοποθετημένη συσκευή Bluetooth. Θεώρησε περαιτέρω τις δύο διαφορετικές εκδοχές που πρόβαλε στη μαρτυρία της η ΜΚ1, ως προς την απάντηση του εφεσείοντα που της έδωσε όταν πληροφορήθηκε ότι θα καταγγέλετο, που ήταν «Τίποτε» στη μια περίπτωση ενώ στην άλλη αρνήθηκε την κατηγορία, ότι δεν ήταν τέτοιας μορφής που θα μπορούσαν να πλήξουν την αξιοπιστία της.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν είχε κανένα λόγο η ΜΚ1 να ανακόψει την πορεία του εφεσείοντα αν δεν τον αντιλαμβάνετο να κρατά το τηλέφωνο ενώ οδηγούσε.
Σ' όσον αφορά τον εφεσείοντα απέρριψε τη δική του εκδοχή, που αναφέραμε πιο πάνω, επεξηγώντας τους λόγους γιατί αυτή δεν έγινε πιστευτή. Σ' όσον αφορά ειδικά τον ισχυρισμό περί μαύρων χεριών, με αναφορά σε νομολογία (βλ. Pal κ.ά. v. Δημοκρατίας (2010) 2 Α.Α.Δ. 551 και Ευσταθίου ν. Alpha Bank Ltd (2012) 1 (B) Α.Α.Δ. 1682) έκρινε ότι συνιστούσε εκ των υστέρων σκέψη η οποία τέθηκε για πρώτη φορά από τον εφεσείοντα κατά την αντεξέταση του, παραλείποντας να υποβάλει τη θέση του αυτή στη ΜΚ1 ώστε να της δοθεί η ευκαιρία να τοποθετηθεί.
Σε σχέση δε με τη θέση του εφεσείοντα ότι το όχημα του διαθέτει συσκευή Bluetooth το Δικαστήριο έκρινε ότι το γεγονός αυτό δεν οδηγεί απαραίτητα σε αποστέρηση της δυνατότητας χρήσης κινητού τηλεφώνου, ενώ σ' όσον αφορά το χρώμα του τηλεφώνου προέβη στη διαπίστωση ότι ναι μεν το τηλέφωνο που αγόρασε και αφορούσε στο Τεκμήριο 4 ήταν χρώματος άσπρου, αλλά σύμφωνα με το τιμολόγιο μαζί αγοράστηκε και η θήκη του που ήταν χρώματος μαύρου.
Μετά την πιο πάνω αξιολόγηση προέβη σε εύρημα ότι:
«Στις 12.2.2015 στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας - Λεμεσού παρά τα Λατσιά της Επαρχίας Λευκωσίας, ο κατηγορούμενος οδηγούσε το μηχανοκίνητο όχημα με αριθμούς εγγραφής xxx xx7 και κρατούσε με το δεξί του χέρι το οποίο βρισκόταν στο ύψος του δεξιού του αυτιού, συσκευή κινητού τηλεφώνου.»
Στη συνέχεια το Δικαστήριο εξέτασε κατά πόσο με τη μαρτυρία που έχει αποδεχθεί και τα ευρήματα του στοιχειοθετείτο το αδίκημα που αντιμετώπιζε ο εφεσείων.
Όπως διαπίστωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο, η Κατηγορούσα Αρχή είχεν επιτύχει να αποδείξει την υπόθεση της πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας εναντίον του εφεσείοντα και προχώρησε στην καταδίκη του εφεσείοντα και την επιβολή σ' αυτόν της ποινής του προστίμου των €200 και 4 βαθμών ποινής.
Ο εφεσείων που χειρίστηκε πρωτόδικα προσωπικά την υπόθεση του, προσέβαλε, μέσω δικηγόρου, την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ως λανθασμένη με δύο λόγους έφεσης που στρέφονται μόνο εναντίον της καταδίκης.
Και οι δύο λόγοι έφεσης είναι συναφείς και προσβάλλουν την αξιολόγηση της μαρτυρίας από πλευράς Δικαστηρίου που οδήγησε σε λανθασμένα ευρήματα.
Το θέμα της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των μαρτύρων κατηγορίας επαφίεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο το οποίο έχει την ευχέρεια να ακούσει τους μάρτυρες και να παρακολουθήσει τη συμπεριφορά τους μέσα στο Δικαστήριο από το εδώλιο του μάρτυρα. Αν από το σύνολο της μαρτυρίας που έχει παρουσιασθεί τα ευρήματα του Δικαστηρίου είναι εύλογα, το Εφετείο δεν επεμβαίνει. Επεμβαίνει μόνο αν η αξιολόγηση της μαρτυρίας ήταν αυθαίρετη ή ολότελα λανθασμένη, ενόψει αδιαμφισβήτητων στοιχείων της μαρτυρίας που δυνατόν να οδηγήσουν τρίτο συνετό πρόσωπο σε αντίθετη κρίση ή τα ευρήματα συγκρούονται με την κοινή λογική ή δεν συνάδουν με την προσκομισθείσα μαρτυρία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το Εφετείο έχει τη διακριτική ευχέρεια να επέμβει παραμερίζοντας τα συμπεράσματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου και καταλήγοντας το ίδιο στα δικά του συμπεράσματα (βλ. Νικολαΐδης ν. Δημοκρατίας (2001) 2 Α.Α.Δ. 655 και Χριστοφή ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 156/16 ημ. 25/9/2018), ECLI:CY:AD:2018:B414.
Έχουμε εξετάσει με μεγάλη προσοχή τις εισηγήσεις που υποβλήθηκαν από πλευράς υπεράσπισης σε συνάρτηση με τα πρακτικά και τα τεκμήρια στα οποία έχουμε ανατρέξει.
Στο διάγραμμα αγόρευσης του ο δικηγόρος του εφεσείοντα επαναλαμβάνει ουσιαστικά όλες τις εισηγήσεις που προβλήθηκαν πρωτόδικα και απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο. Υποστήριξε ότι το Δικαστήριο παραγνώρισε τον ισχυρισμό του εφεσείοντα ότι το αυτοκίνητο του διέθετε σύστημα Bluetooth και ότι βασίστηκε σε ανύπαρκτη μαρτυρία προβαίνοντας σε εύρημα ότι πιθανόν το τηλέφωνο να βρισκόταν μέσα στη θήκη του εξού και η ΜΚ1 το χαρακτήρισε ως μαύρο. Θεωρεί δε ότι λανθασμένα το Δικαστήριο απέδωσε βαρύτητα στην παράλειψη του εφεσείοντα να αντεξετάσει τη ΜΚ1, σ' όσον αφορά τη θέση του ότι τα χέρια του ήταν μαυρισμένα, παραγνωρίζοντας ότι ο εφεσείων χειρίστηκε προσωπικά την υπόθεση του.
Εξετάσαμε κάθε στοιχείο που προβλήθηκε από πλευράς δικηγόρου του εφεσείοντα στο διάγραμμα αγόρευσης του που κατ' ισχυρισμόν καταδείκνυε το λανθασμένο της αποδοχής της μαρτυρίας της ΜΚ1 και της απόρριψης εκείνης του εφεσείοντα. Συνολικά κρίνοντας την πρωτόδικη απόφαση, δεν εντοπίσαμε οτιδήποτε το μεμπτόν ως προς την αξιολόγηση της μαρτυρίας από το πρωτόδικο Δικαστήριο που να δικαιολογεί την επέμβαση μας.
Η αξιολόγηση της μαρτυρίας συντελέστηκε με άμεμπτο και επιμελή τρόπο και ορθά οδήγησε σε εύρημα ενοχής του εφεσείοντα στο αδίκημα που αντιμετώπιζε.
Δεν διαφωνούμε ότι στην περίπτωση που ένας κατηγορούμενος δεν αντιπροσωπεύεται στη δίκη από δικηγόρο και χειρίζεται προσωπικά την υπόθεση του, ως θέμα πρακτικής, το Δικαστήριο θα πρέπει να του προσφέρει κάθε βοήθεια στο χειρισμό της υπεράσπισης του, που θεωρεί πρέπουσα (βλ. Blackstone' s CRIMINAL PRACTICE 2012, παραγρ. D17.17, σελ. 1786). Στην παρούσα περίπτωση το Δικαστήριο ασφαλώς δεν θα μπορούσε να γνωρίζει κατά το χρόνο που έδινε τη μαρτυρία της η ΜΚ1 τις συγκεκριμένες υπερασπίσεις του εφεσείοντα, ώστε να του παράσχει βοήθεια στην προώθηση των δικών του θέσεων. Αυτό είναι εμφανές από τα πρακτικά στα οποία έχουμε ανατρέξει.
Αντίθετα από τα πρακτικά εντοπίζεται η εξής αναφορά του Δικαστηρίου προς τον εφεσείοντα σε κάποιο στάδιο της αντεξέτασης της ΜΚ1.
«Δικαστήριο (προς κατηγορούμενο): Σε αυτό το στάδιο, τώρα γίνεται η αντεξέταση της μάρτυρος. Μπορείτε να υποβάλετε σε αυτήν τις θέσεις σας. Δεν είναι το στάδιο που θα δώσετε εσείς μαρτυρία τώρα.»
Και σε άλλα σημεία των πρακτικών είναι εμφανής η τάση του Δικαστηρίου υποβοήθησης του εφεσείοντα στο χειρισμό της ακρόασης και παρουσίασης των δικών του θέσεων προς υπεράσπιση του.
Συνεπώς δεν μπορεί να παραπονείται ο εφεσείων ότι δεν έτυχε της δέουσας αντιμετώπισης από το Δικαστήριο ενόψει του ότι δεν εκπροσωπείτο από δικηγόρο. Ο εφεσείων είχε κάθε δικαίωμα και τίποτε δεν τον εμπόδιζε από το να υποβάλει τις θέσεις του στη ΜΚ1 οι οποίες συναρτώνταν προς γεγονότα για τα οποία δεν χρειαζόταν νομική εκπαίδευση. Δεν το έπραξε όμως για δικούς του λόγους.
Το Δικαστήριο αποδέχθηκε τη μαρτυρία της ΜΚ1 ότι είδε τον εφεσείοντα ενώ αυτός οδηγούσε, να κρατά με το δεξί του χέρι ένα μαύρο τηλέφωνο κοντά στο δεξιό αυτί του. Ήταν σε θέση να τον δει γιατί τον προσπέρασε και στη συνέχεια κοίταξε από το καθρεφτάκι του περιπολικού που οδηγούσε και είδε τον εφεσείοντα να κατεβάζει το χέρι του που κρατούσε το τηλέφωνο. Αυτά μαρτύρησε η ίδια και έγιναν αποδεκτά από το Δικαστήριο.
Ως προς τη διαπίστωση του Δικαστηρίου ότι η ύπαρξη συσκευής Bluetooth δεν εμπόδιζε τον εφεσείοντα να χρησιμοποιεί με το χέρι του το τηλέφωνο δεν ενέχει οτιδήποτε το μεμπτόν, την οποίαν θεωρούμε εύλογη.
Σημειώνουμε ότι οι θέσεις που προωθήθηκαν κατ' έφεση ήταν οι ίδιες με εκείνες που πρόβαλε ο εφεσείων πρωτόδικα και δεν δημιούργησαν καμιά αμφιβολία στο Δικαστήριο ως προς τα ακριβή γεγονότα που οδήγησαν στην ενοχή του εφεσείοντα, το οποίο προχώρησε και στην καταδίκη του.
Ενόψει όλων των πιο πάνω η έφεση απορρίπτεται.
ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/Α.Λ.Ο.