|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
MARCO ν. REPUBLIC (1987) 2 CLR 188
Γεωργίου ν. Αστυνομίας (1991) 2 ΑΑΔ 525
Ρεσλάν Μουσταφά ν. Αστυνομίας (2006) 2 ΑΑΔ 127
Παπασυμεού Κωνσταντίνος Γεωργίου και Άλλοι ν. Δημοκρατίας (2006) 2 ΑΑΔ 523
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2017:B363
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ. 185/15
(Σχ. με 206/15 και 206Α/15))
19 Οκτωβρίου 2017
[Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΥ, Π., Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Τ. ΨΑΡΑ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.Δ.]
(Ποινική Έφεση Αρ. 185/15)
EVGENY TORGASH
Εφεσείοντας
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσίβλητης
-------------
(Ποινική Έφεση Αρ. 206/15)
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Εφεσείουσα
ν.
EVGENY TORGASH
Εφεσίβλητου
-------------
(Ποινική Έφεση Αρ. 206Α/15)
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Εφεσείουσα
ν.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ
Εφεσίβλητος
-------------
Μαρία Νεοφύτου (κα), για τον εφεσείοντα στην 185/15 και εφεσίβλητο στην 206/15.
Ανδρέας Χατζηκύρου εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για την εφεσίβλητη στην 185/15, εφεσείουσα στην 206/15 και 206Α/15.
Δρ Αύρα Κωνσταντίνου (κα), για τον εφεσίβλητο στην 206Α/15.
--------------
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
----------
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.: Ο Γεώργιος Χειμώνας, εφεσίβλητος στην έφεση υπ΄αρ. 206Α/2015 είναι ο σύζυγος της μητέρας του Evgeny Torgash, εφεσείοντα στην έφεση υπ΄αρ. 185/2015 και εφεσίβλητου στην έφεση υπ΄αρ. 206/2015.
Έρευνα της αστυνομίας που έλαβε χώρα στις 24.2.2015 σε οικία όπου τα τρία εν λόγω πρόσωπα διέμεναν στη Σίμου της Πάφου, απέληξε στην ανεύρεση εντός της οικίας 366 φυτών κάνναβης και ποσότητας κάνναβης συνολικού βάρους 5,850.83 kg. Το αποτέλεσμα ήταν να αντιμετωπίσουν σχετικές κατηγορίες. Η μητέρα καταδικάστηκε πρωτοδίκως και αθωώθηκε κατ΄έφεση (Elena Hiscock v. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση Αρ. 183/2015, ημερομηνίας 19.10.2017, ECLI:CY:AD:2017:B362).
Ο Χειμώνας παραδέχθηκε τις κατηγορίες περί καλλιέργειας και κατοχής των φυτών, απλής και με σκοπό την προμήθεια, αρνήθηκε όμως ενοχή στις αντίστοιχες κατηγορίες για κατοχή της προαναφερθείσας ποσότητας κάνναβης. Ο Torgash αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες. Μετά από ακρόαση βρέθηκαν ένοχοι σε όλες τις κατηγορίες σε σχέση με τα φυτά και τα ναρκωτικά, περιπλέον δε ο Torgash βρέθηκε ένοχος και σε κατηγορίες για εσκεμμένη παρακώλυση αστυνομικού οργάνου και για αντίσταση κατά νόμιμης σύλληψης (κατηγορίες 13 και 14).
Για την κατοχή των 366 φυτών με σκοπό την προμήθεια και την καλλιέργεια τους με σκοπό την προμήθεια, ως επίσης για την κατοχή με σκοπό την προμήθεια της προαναφερθείσας ποσότητας κάνναβης, επιβλήθηκε για κάθε τέτοια κατηγορία (κατηγορίες 4, 8 και 12) σε αμφότερους τους κατηγορούμενους (Χειμώνα και Torgash) ποινή φυλάκισης 5½ ετών, με περαιτέρω διαταγή όπως οι ποινές αυτές συντρέχουν. Περιπλέον, στον Torgash επιβλήθηκαν συντρέχουσες μεταξύ τους και με την ποινή των 5½ ετών, ποινές φυλάκισης 3 μηνών στις κατηγορίες 13 και 14.
Ακολούθησαν οι υπό εξέταση εφέσεις:
Η υπ΄αρ. 185/2015 υπό του Torgash και η υπ΄αρ. 206/2015 υπό του εντίμου Γενικού Εισαγγελέα αφορούν το ύψος των ποινών που επιβλήθηκαν στον Torgash για τα ναρκωτικά. Η υπ΄αρ. 206Α/2015 καταχωρίστηκε από τον Γενικό Εισαγγελέα που εισηγείται ότι η ποινή που επεβλήθη στο Χειμώνα είναι έκδηλα ανεπαρκής.
Το παράπονο που προβάλλει κατ΄έφεση ο Torgash είναι ότι παραγνωρίστηκε από το Κακουργιοδικείο ο περιορισμένος ρόλος του στο όλο εγκληματικό σχέδιο. Ιθύνων νους ήταν ο Χειμώνας και εκείνος ήταν το πρόσωπο που είχε διοργανώσει τη φυτεία. Ο ίδιος βοηθούσε. Προχώρησε βέβαια η ευπαίδευτη συνήγορός του σε ισχυρισμούς ότι δεν υπάρχει μαρτυρία πως είχε πρόθεση να προμηθεύσει ναρκωτικά σε τρίτο πρόσωπο, όμως ως προς αυτή τη πτυχή βρέθηκε ένοχος και δεν προσέβαλε την καταδίκη του.
Τη διαφορά των ρόλων των δύο εν λόγω προσώπων αναδεικνύει και ο Γενικός Εισαγγελέας στη δική του έφεση αναφορικά με την ποινή που επιβλήθηκε στο Χειμώνα. Στην αγόρευσή του ο ευπαίδευτος δικηγόρος της Δημοκρατίας υπέδειξε ότι ο ρόλος του τελευταίου στην οργάνωση, φροντίδα και καλλιέργεια της φυτείας ήταν καθοριστικός και πιο δραστικός από το ρόλο του Torgash. Έτσι, ακόμα και αν ληφθεί υπόψη η μερική παραδοχή του (όπως φαίνεται να έπραξε στην απόφαση του το Κακουργιοδικείο), ο ρόλος του θα έπρεπε να προσμετρήσει με απόδοση μεγαλύτερης βαρύτητας.
Από την άλλη, η ευπαίδευτη συνήγορος του Χειμώνα εισηγήθηκε ότι το Κακουργιοδικείο δεν είχε εντοπίσει οποιαδήποτε διαφοροποίηση στο ρόλο και στη συμμετοχή ενός εκάστου των κατηγορουμένων και ότι, αντίθετα, απέρριψε τη θέση που υπέβαλε ο συνήγορος τους ότι οι άλλοι κατηγορούμενοι διαδραμάτισαν δευτερεύοντα ρόλο. Αυτός ο ισχυρισμός προφανώς οφείλεται σε παρανόηση. Το Κακουργιοδικείο κατέγραψε τη θέση του συνηγόρου των τριών τότε κατηγορουμένων ότι τις αποφάσεις τις ελάμβανε ο Χειμώνας και ότι αυτός είναι που καλλιεργούσε τα φυτά, με τους άλλους να έχουν δευτερεύοντα ρόλο, την οποία δεν απέρριψε. Εκείνο που έπραξε ήταν να «συνυπολογίσει όλα τα ανωτέρω και την απόφαση», στην οποία διαπιστώνεται ο διαφορετικός, κύριος, ρόλος του Χειμώνα και, παρά ταύτα, να καταλήξει στην απόφαση να μην διαφοροποιήσει τις ποινές.
Σημειώνουμε μάλιστα ότι ο πρωταγωνιστικός ρόλος αποτελούσε τη θέση του ίδιου του Χειμώνα, ο οποίος εξ αρχής παραδέχθηκε τέτοιο ρόλο και ενόρκως κατέθεσε περί τούτου. Δέχθηκε ότι εκείνος είχε φυτέψει και καλλιεργούσε τα φυτά τα οποία αναγνώρισε ως δικά του. Δέχθηκε επίσης ότι δικός του ήταν ο όλος εξοπλισμός τον οποίο είχε παραγγείλει μέσω διαδικτύου από την Αγγλία. Ό,τι το Κακουργιοδικείο δεν δέχτηκε, ήταν ο περαιτέρω ισχυρισμός ότι ο Torgash και η μητέρα του δεν γνώριζαν οτιδήποτε για τα ναρκωτικά.
Ο λόγος που το Δικαστήριο δεν προέβη στην ευλόγως αναμενόμενη διαφοροποίηση, επιβαρυντική για το Χειμώνα, προκύπτει να ήταν η μερική παραδοχή του, ήτοι η παραδοχή του αναφορικά με τα φυτά. Παραγνώρισε, όμως, έτσι το Κακουργιοδικείο το γεγονός πως η μερική αυτή παραδοχή δεν υποδήλωνε, υπό τις περιστάσεις που έγινε, ειλικρινή μεταμέλεια, όπως θα προέκυπτε εάν υπήρχε πλήρης παραδοχή και συνεργασία με την αστυνομία. Αντιθέτως, φανερή ήταν η προσπάθεια του να βοηθήσει τους άλλους.
Υπό τέτοιες περιστάσεις και λαμβανομένης υπόψη της συντριπτικής μαρτυρίας που κατείχε η αστυνομία εναντίον του, η σημασία που δόθηκε στην παραδοχή του ήταν υπερβολική. Θα έπρεπε οι ποινές να διαφέρουν ώστε να αντανακλάται ο πρωταγωνιστικός ρόλος του ενός και ο δευτερεύων ρόλος του άλλου, τον οποίο ο ίδιος προσδιόρισε, σε αρχικό στάδιο ανάκρισης του από την αστυνομία, για να αρνηθεί ακολούθως τα πάντα, ως παροχή φροντίδας στα φυτά έναντι ποσού €2000 μηνιαίως.
Το επόμενο ερώτημα, αφορά το κατά πόσο τέτοια διαφοροποίηση θα πρέπει να επιτευχθεί με αύξηση της ποινής του Χειμώνα στα πλαίσια της έφεσης του Γενικού Εισαγγελέα υπ΄αρ. 206Α/2015, ή με μείωση της ποινής του Torgash στα πλαίσια της δικής του έφεσης υπ΄αρ. 185/2015.
Ό,τι χαρακτηρίζει την υπό εξέταση υπόθεση είναι ο τεράστιος αριθμός των φυτών (366) και ότι επρόκειτο για μια πλήρως εξοπλισμένη φυτεία με τρόπο ώστε να προκύπτει σοβαρής μορφής, πολυσύνθετη, σχεδιασμένη στην κάθε της λεπτομέρεια παράνομη δραστηριότητα, σε ένα τομέα του εγκλήματος όπου, όπως κατ΄επανάληψη έχει τονιστεί από τα Δικαστήρια, υπάρχει τέτοια έξαρση ώστε η αποτροπή να καθίσταται το κυρίαρχο στοιχείο, με τις προσωπικές περιστάσεις, στις οποίες έγινε εκτεταμένη αναφορά, να έχουν περιθωριακή σημασία (Marco v. Republic (1987) 2 CLR 188). Αδικήματα αυτής της φύσης εκτός του ότι ενέχουν ιδιαίτερη σοβαρότητα αφ΄εαυτών, ενέχουν και τον κίνδυνο για σωρευτική και αλυσιδωτή αύξηση του εγκλήματος ως παράγωγο της χρήσης ναρκωτικών (Ρεσλάν ν. Αστυνομίας (2006) 2 ΑΑΔ 127), αλλά και ως παράγωγο της δράσης που συνεπάγεται η όλη παράνομη δραστηριότητα σε σχέση με τα ναρκωτικά.
Εκτός δε από τα φυτά και το οργανωμένο κατά πάντα φυτώριο, δεν μπορεί να παραβλεφθεί η συνολική εικόνα όπως ολοκληρώνεται και από την ανεύρεση της μεγάλης ποσότητας, σχεδόν 6 κιλών, κάνναβης. Παρά τις διάφορες δικαιολογίες περί «αγαθού» σκοπού τις οποίες ορθά το Κακουργιοδικείο απέρριψε, η εικόνα μαρτυρεί μια άρτια οργανωμένη σοβαρή εγκληματική δραστηριότητα σε μεγάλη κλίμακα.
Ο αριθμός των φυτών στην παρούσα υπόθεση είναι από τους μεγαλύτερους, αν όχι ο μεγαλύτερος, που καταγράφηκε στη νομολογία, στο βαθμό που έχουμε εντοπίσει. Στην υπόθεση Παπασυμεού ν. Δημοκρατίας (2006) 2 ΑΑΔ 523, είχε επικυρωθεί ποινή φυλάκισης 7 χρόνων, που επιβλήθηκε κατόπιν παραδοχής, σε σχέση με καλλιέργεια, κατοχή και κατοχή με σκοπό την προμήθεια 205 φυτών κάνναβης, αφού λήφθηκαν υπόψη προσωπικά και οικογενειακά προβλήματα. Στην άλλη πλευρά της κλίμακας έχουμε εντοπίσει την υπόθεση Παντελή ν. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση 247/2014, ημερομηνίας 29.4.2014, στην οποία μειώθηκε μεν η ποινή φυλάκισης 6 ετών που είχε επιβληθεί πρωτοδίκως σε σχέση με 12 μόνο φυτά, αλλά παρέμεινε η σοβαρής διάρκειας ποινή των 3 ετών. Το Ανώτατο Δικαστήριο δε, μειώνοντας την ποινή, έδωσε ιδιαίτερη σημασία στον πολύ μικρό αριθμό των φυτών, χαρακτηρίζοντας τον ως πολύ σημαντικό παράγοντα. Αυτά, επαναλαμβάνουμε, στην άλλη άκρη της κλίμακας.
Έχοντας υπόψη κάθε σχετικό παράγοντα, θεωρούμε ότι η σοβαρότητα της περίπτωσης, όπως αναδεικνύεται μέσα από τους παράγοντες στους οποίους έχουμε αναφερθεί, στοιχειοθετεί έκδηλη ανεπάρκεια της ποινής που επιβλήθηκε στον Χειμώνα και επιβάλλει αύξηση της σε 8 έτη για κάθε κατηγορία στην οποία επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 5 ½ ετών. Ο καθορισμός των 8 ετών γίνεται αφού ελήφθη υπόψη το γεγονός πως πρόκειται για αύξηση ποινής που επεβλήθη πριν από δύο και πλέον χρόνια. Οι ποινές να συντρέχουν.
Αντιθέτως, δεν βρίσκουμε κανένα λόγο να παρέμβουμε στην ποινή που επιβλήθηκε στον Torgash, ούτε προς τη μια, μήτε προς την άλλη κατεύθυνση. Η ποινή δεν είναι έκδηλα υπερβολική. Δεν διαπιστώνεται εξ αντικειμένου πασιφανής έλλειψη αντιστοιχίας μεταξύ της σοβαρότητας του εγκλήματος και της ποινής, ούτε ουσιώδης απόκλιση της από το πλαίσιο που οριοθέτησε η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Γεωργίου ν. Αστυνομίας (1991) 2 ΑΑΔ 525). Ακόμα και αν ληφθεί υπόψη ο δευτερεύων του ρόλος του Torgash, δεν επρόκειτο καθόλου για επουσιώδη ή ευκαιριακή συμμετοχή, αλλά για συνεχή, «επί μισθώ», σημαντική εμπλοκή σε μια τόσο σοβαρή, προσχεδιασμένη και επικίνδυνη εγκληματική δραστηριότητα στη χώρα που τον φιλοξενούσε. Περιπλέον, ενώ είχε βεβαίως δικαίωμα να αρνηθεί τις κατηγορίες, με τη στάση του επέλεξε να περιορίσει έτι περαιτέρω τα ήδη περιορισμένα περιθώρια επιείκειας που θα μπορούσε να δικαιούται συνεπεία μιας ειλικρινούς μεταμέλειας. Ούτε όμως και δικαιολογείται αύξησή στα πλαίσια της έφεσης του Γενικού Εισαγγελέα. Δεν προκύπτει ότι η ποινή των 5 ½ χρόνων είναι έκδηλα ανεπαρκής ώστε να χωρεί επέμβαση του Εφετείου.
Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, οι εφέσεις υπ΄αρ.185/2015 και 206/2015 απορρίπτονται.
Η έφεση 206Α/2015 επιτυγχάνει έτσι ώστε οι ποινές φυλάκισης 5 ½ ετών που έχουν επιβληθεί στον εφεσίβλητο αυξάνονται σε ποινές φυλάκισης 8 ετών και να συντρέχουν.
Διαταγή ως άνω.
Μ.Μ. Νικολάτος, Π.
Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
Τ. Ψαρά-Μιλτιάδου, Δ.
/ΚΧ»Π