ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Απόκρυψη Αναφορών (Noteup off) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΑΦΟΡΕΣ:

Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:



ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
public Παμπαλλής, Κώστας Σταύρου Χριστοδούλου, Μιχαλάκης Ψαρά-Μιλτιάδου, Τάσια Ελ.Χαραλάμπους, (κα), για Ν.Χαραλαμπίδου ΔΕΠΕ, (κα), για τον εφεσείοντα. Μ.Χαραλάμπους, (κα), για την εφεσίβλητη. CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2017-04-25 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο ΔΩΡΟΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ν. ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ, Πoινική ΄Εφεση αρ.149/2015, 25/4/2017 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2017:D145

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

                                          (Πoινική ΄Εφεση αρ.149/2015)

 

25 Απριλίου, 2017

 

Κ.ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Μ.ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Τ.ΨΑΡΑ-MΙΛΤΙΑΔΟΥ. Δ/στες

 

          ΔΩΡΟΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ

Εφεσείων,

        ν.

        ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

        Εφεσίβλητης.

        - - - - - - - - -

Ελ.Χαραλάμπους, (κα), για Ν.Χαραλαμπίδου ΔΕΠΕ, (κα), για τον εφεσείοντα.

Μ.Χαραλάμπους, (κα), για την εφεσίβλητη.

  - - - - - - - - -

 

ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ:  Η ομόφωνη απόφαση μας θα δοθεί από τη Δικαστή Τ.Ψαρά-Μιλτιάδου.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

(Δοθείσα Αυθημερόν)

  

ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων ευρέθη ένοχος κατόπιν ακροαματικής διαδικασίας σε δύο αδικήματα, (α)  απείθεια σε οδηγίες αστυνομικού  με στολή κατά παράβαση κυρίως των Καν.2 58(2)(γ) και 72 των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμών ΚΔΠ66/84, που θεσπίστηκαν με βάση τα άρθρα 2 και 5 του Νόμου 86/72, όπως τροποποιήθηκε από τις ΚΔΠ189/08, 312/07 και το Νόμο 166/87. (3η κατηγορία), ότι δηλαδή την  1.4.2013 στην οδό Νόρμαν στη Λευκωσία ενώ είχε την ευθύνη ή τον έλεγχο του μηχανοκίνητου οχήματος με αριθμούς εγγραφής ΕΥΗ880 παρέλειψε να υπακούσει σε οδηγίες αστυνομικού με στολή και (β) παράλειψη συμμόρφωσης σε σήμα τροχαίας κατά παράβαση των Κανονισμών 2, 58(2)(δ), 19, 71 και 72 των πιο πάνω Κανονισμών που θεσπίστηκαν με βάση τα άρθρα 2 και 5 του Νόμου 86/72, όπως τροποποιήθηκε από τις ΚΔΠ189/08, 312/07 και τους Νόμους 80(1)/00, 243(1)/04, 270(1)/04, 166/87. (4η κατηγορία), ότι δηλαδή κατά τον ίδιο τόπο και χρόνο ως πιο πάνω, ενώ είχε την ευθύνη του ως άνω οχήματος παρέλειψε να συμμορφωθεί σε σήμανση δηλαδή στάθμευσε το όχημα του σε λωρίδα κυκλοφορίας με μονή κίτρινη γραμμή.  (4η κατηγορία).

 

Το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε ότι μεγάλο μέρος των γεγονότων ήταν κοινά παραδεκτό.  ΄Εκρινε δε ότι ο Αστυφύλακας 3565 Χ΄Στάθης (ΜΚ1) ανέφερε στο Δικαστήριο την αλήθεια ενώ ο εφεσείων δεν εκρίθη αξιόπιστος. 

 

Είναι σημαντικό να λεχθούν τα κοινά δεδομένα της υπόθεσης αφού εξ αυτών θα λέγαμε ότι προκύπτει μεγάλο μέρος των ευρημάτων που οδήγησαν στην καταδίκη.  Συναφώς αποτέλεσε κοινό τόπο πως ο εφεσείων ήταν κατά τον ουσιώδη χρόνο ιδιοκτήτης του πιο πάνω οχήματος καθώς και το πρόσωπο που είχε τον έλεγχο και την ευθύνη τούτου, το οποίο την 1η.4.2013  και ώρα 9.30π.μ. ήταν σταθμευμένο στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας της οδού Νόρμαν, με κατεύθυνση της κεντρικές φυλακές καθώς και ότι κατά μήκος και στην αριστερή άκρη της εν λόγω λωρίδας υπήρχε στο οδόστρωμα μονή κίτρινη γραμμή.  Το σημείο στο οποίο βρισκόταν σταθμευμένο το όχημα κατά τον επίδικο χρόνο βρίσκεται έξω από την οικία του εφεσείοντα και είναι ο τελευταίος που το στάθμευσε εκεί.  Κοινό έδαφος υπήρξε και το γεγονός ότι ο ΜΚ1 ενώ βρισκόταν έξω από την οικία του εφεσείοντα φορώντας την υπηρεσιακή του στολή ζήτησε από τον εφεσείοντα όπως μετακινήσει αμέσως το όχημα από το σημείο που ήταν σταθμευμένο, ενόψει εκδήλωσης που θα πραγματοποιείτο αργότερα το ίδιο πρωί στα Φυλακισμένα Μνήματα και της αυξημένης τροχαίας κίνησης που θα παρατηρείτο στην εν λόγω οδό, η οποία καταλήγει στις Κεντρικές Φυλακές.  Ο εφεσείων δεν μετακίνησε αμέσως το όχημα του αλλά αργότερα και πριν την εν λόγω εκδήλωση.  Περί ώρα 9.33π.μ. ο ΜΚ1 εξέδωσε εξώδικο πρόστιμο για τα αδικήματα της παρούσας για το ποσό των €115 το οποίο δεν πληρώθηκε εντός της προθεσμίας εκ του Νόμου.  Κοινό τόπο αποτέλεσε επίσης το γεγονός ότι κατά τα τελευταία χρόνια δημιουργήθηκαν προβλήματα οχληρίας, ρύπανσης και ασφάλειας στην εν λόγω περιοχή μεταξύ των οποίων και στην οδό Νόρμαν.  Δεν χρειάζεται εδώ να μας απασχολήσουν οι λεπτομέρειες εκτός του γεγονότος ότι είχε δημιουργηθεί επιτροπή με τους κατοίκους της περιοχής για τα θέματα αυτά, στην οποία επιτροπή συμμετείχε και ο εφεσείων.

 

Οι θέσεις του εφεσείοντα, μεταξύ άλλων, ήταν ότι η άρνηση του να υπακούσει τις οδηγίες οφειλόταν στη στάση διαμαρτυρίας που είχε σε σχέση με τα προβλήματα της περιοχής.  Η πρόθεση του ήταν να αφήσει το αυτοκίνητο σταθμευμένο στο χώρο και να δημιουργηθεί πρόβλημα όταν θα περνούσαν οι αξιωματούχοι που θα πήγαιναν στην εκδήλωση. 

 

Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι παρά τις διαφορές μεταξύ των δύο εκδοχών, του ΜΚ1 και του εφεσείοντα, η ουσία των πραγμάτων αναφορικά με την άρνηση του εφεσείοντα να συμμορφωθεί με τις οδηγίες αλλά και η παράνομη στάθμευση ήταν δεδομένη.  Παρά ταύτα και σε σχέση με κάποιες διαφορές επί των εκδοχών (π.χ. η ακριβής ώρα που συνέβη, η ακριβής παρατήρηση που του έγινε, και τι απάντησε, το πότε δέκτηκε τηλεφώνημα από την Αστυνομία, το πότε εξεδόθη το εξώδικο  και ποίαν ώρα ακριβώς το μετακίνησε), το πρωτόδικο Δικαστήριο με πλήρη αιτιολογία θεώρησε ως ειλικρινή μάρτυρα το ΜΚ1, ενώ απέρριψε ως μη πειστική τη μαρτυρία του εφεσείοντα. 

 

Το αποτέλεσμα του έργου της αξιολόγησης είναι ότι το Δικαστήριο δεν θεώρησε ότι ο λόγος που ο εφεσείων στάθμευσε το όχημα του και η άρνηση του να το μετακινήσει αμέσως μετά τις οδηγίες του ΜΚ1 ήταν η έκφραση διαμαρτυρίας του σε σχέση με τα αναφερόμενα προβλήματα επ΄ευκαιρία της διέλευσης των αξιωματούχων.   Αντίθετα, η άρνηση του να μετακινήσει το όχημα του αμέσως, οφειλόταν σύμφωνα με το πρωτόδικο Δικαστήριο, στην πρόθεση του πρώτα να φορτώσει κάποια πράγματα στο όχημα, όπως και έκανε, εξ΄ου και το μετακίνησε αργότερα και πριν την εκδήλωση. 

 

Ο λόγος έφεσης ενάντια της πρωτόδικης κρίσης αφορά στο ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε σε εύρημα ενοχής του εφεσείοντα στη βάση του ότι δεν ικανοποιήθηκε «ότι ο κατηγορούμενος ασκούσε το δικαίωμα του σε διαμαρτυρία».   Ως αιτιολογία δε του λόγου αυτού προβλήθηκε ότι τα προβλήματα της περιοχής και τα μέτρα που οι κάτοικοι είχαν λάβει μέχρι τον ουσιώδη χρόνο δεν αμφισβητήθηκαν και είναι ενδεικτικά του πλαισίου μέσα στο οποίο ενήργησε ο εφεσείων.  Είναι η θέση του ότι δεν τους προσδόθηκε η ανάλογη βαρύτητα.  Δεν εδόθη επίσης βαρύτητα στο ότι ο εφεσείων υπέστη «κάποια πίεση και ή επίθεση για να απομακρύνει το όχημα του». 

 

Το πλαίσιο επέμβασης του Εφετείου αναφορικά με το έργο αξιολόγησης μαρτυρίας έχει καθοριστεί σε σωρεία αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου.  Όπως είναι γνωστό στο δικαϊκό μας σύστημα η αξιολόγηση της αξιοπιστίας των μαρτύρων ανήκει κατ΄εξοχήν στο πρωτόδικο Δικαστήριο το οποίο είχε την ευκαιρία να ακούσει τους μάρτυρες και να παρακολουθήσει τη συμπεριφορά τους στο εδώλιο.  Ευχέρεια για παραγκωνισμό ευρημάτων αξοιοπιστίας παρέχεται μόνον όταν καταφαίνονται εξ αντικειμένου ανυπόστατα ή παράλογα ή αυθαίρετα ή δεν υποστηρίζονται από τη μαρτυρία που το Δικαστήριο έχει αποδεχθεί ως αξιόπιστη.  (βλ. Καλομοίρα Σάββα Σολωμού ν. Εταιρείας Vineyard View Tourist Enterprises Ltd, (1998)1 ΑΑΔ 300,  και Σκορδέλη ν. Δημοκρατίας, Ποιν.έφ.101/13 κ.ά., 6.6.2016). Στο διάγραμμα του ο εφεσείων αναφέρεται εκτενώς σε ευρωπαϊκή και κυπριακή νομολογία στην οποία γίνεται αναφορά εν γένει για το δικαίωμα διαμαρτυρίας ως έκφανση του δικαιώματος έκφρασης.  Παρατηρούμε ωστόσο ότι η νομολογία θα έπρεπε να τύχει εξέτασης μόνο εάν το πρωτόδικο Δικαστήριο θεωρούσε την εκδοχή του εφεσείοντα ως αληθή.  Όμως, αιτιολογώντας πλήρως τα συμπεράσματα του, το πρωτόδικο Δικαστήριο την απέρριψε ως μη αξιόπιστη.  Χρήσιμο είναι να παραθέσουμε μέρος από την πρωτόδικη κρίση. 

«Κυρίως όμως δεν με έπεισε ο κατηγορούμενος πως ο λόγος που στάθμευσε το  όχημα στο εν λόγω σημείο καθώς και η άρνηση του να το μετακινήσει αμέσως μετά και τις σαφείς οδηγίες του ΜΚ1 ήταν για να διαμαρτυρηθεί επ΄ευκαιρία της επικείμενης εκδήλωσης.  ΄Οσον αφορά την στάθμευση, είναι πρόδηλο πως ο κατηγορούμενος στάθμευσε τούτο εκεί από το προηγούμενο βράδυ, όπως συχνά κάνει.  ΄Οσον αφορά την άρνηση του να το μετακινήσει αμέσως από την οδό Νόρμαν, μη υπακούοντας έτσι στις οδηγίες του ΜΚ1, οι οποίες δόθηκαν όταν συναντήθηκαν έξω από την οικία του, είναι προφανές πως ο κατηγορούμενος δεν μετακίνησε τούτο αμέσως επειδή ήθελε πρώτα να φορτώσει κάποια πράγματα, όπως είχε προγραμματίσει να κάνει, εξ ου και το μετακίνησε αργότερα και πριν την εκδήλωση, μετά που τα φόρτωσε.  Αν εξ άλλου  η πρόθεση του Κατηγορουμένου ήταν να αφήσει αυτό σταθμευμένο στο εν λόγω σημείο για να διαμαρτυρηθεί όταν θα περνούσαν από εκεί οι αξιωματούχοι που θα πήγαιναν στην εκδήλωση, τότε γιατί δεν υλοποίησε την πρόθεσή του και δεν άφησε τούτο εκεί κατά την διέλευση των επισήμων, οπόταν θα εκδήλωνε και τη διαμαρτυρία του»

 

Ως συμπέρασμα των πιο πάνω, το Δικαστήριο αναφέρει ότι δεν έχει ικανοποιηθεί πως είτε η απόφαση του εφεσείοντα να σταθμεύσει το όχημα στο εν λόγω σημείο, είτε η μη συμμόρφωση του με τις οδηγίες του ΜΚ1 «ήταν το αποτέλεσμα της άσκησης του δικαιώματος στη διαμαρτυρία». 

 

Στη βάση της πρωτόδικης κατάληξης δεν παρέχεται περαιτέρω δυνατότητα εξέτασης της θέσης του εφεσείοντα ως εκτίθεται στο εφετήριο, αφού τα ευρήματα αξιοπιστίας του πρωτόδικου Δικαστηρίου παρουσιάζονται συμπαγή, αιτιολογημένα και πλήρως συναρτώμενα με τη μαρτυρία αλλά και τα κοινώς παραδεκτά γεγονότα.  Είναι πράγματι απορίας άξιον ότι στην αντεξέταση του ΜΚ1 δεν προωθήθηκαν σαφώς τέτοιες θέσεις.  Αξιοσημείωτο ακόμη είναι ότι η συνήγορος του εφεσείοντα διατύπωσε στον ΜΚ1 την εξής υποβολή: 

«Ε.  Σας υποβάλλω ότι όταν τηλεφώνησαν στον κατηγορούμενο από τα κεντρικά να βγει έξω να μετακινήσει το αυτοκίνητο του, είπε δώσε μου λίγα λεπτά γιατί κοιμόταν και μετά δέχθηκε να το μετακινήσει, εντός ολίγων λεπτών.  Πώς απαντάτε;»

 

Θα αναμενόταν επίσης να διατυπώνετο ευθεία και σαφής υποβολή για το τι συνέβη σε σχέση με την εκδοχή που εν τέλει προώθησε.  Πρέπει να αναφέρουμε ότι δεν έχει σημασία αν υπήρχε ευρύτερα ένα πλαίσιο διαμαρτυρίας των κατοίκων της περιοχής αλλά και του ιδίου που αφορούσε προβλήματα που οι κάτοικοι βίωναν.  Εξάλλου, αυτό το πλαίσιο, εν αντιθέσει με την εισήγηση του εφεσείοντα, δεν λειτουργεί ως πανάκεια ώστε να δύναται κάποιος κατά το δοκούν να παρανομεί, επικαλούμενος «δικαίωμα έκφρασης».  Παρατηρούμε ακόμη ότι πλήρως απουσιάζει από την αντεξέταση του ΜΚ1 οποιαδήποτε θέση για «πίεση ή επίθεση της Αστυνομίας» που τίθεται επίσης στο αιτιολογικό του λόγου έφεσης.

 

Είναι παγίως εδραιωμένη αρχή του δικαίου ότι παράλειψη υποβολής ουσιώδους θέσης στην άλλη πλευρά κατά την αντεξέταση, δημιουργεί ρήγμα στην αξιοπιστία της πλευράς που παραλείπει να το πράξει.

 

'Οπως ετέθη στην υπόθεση Pal κ.ά. v. Δημοκρατίας (2010) 2 Α.Α.Δ. 551 η υπεράσπιση οφείλει να θέσει τα ζητήματα που έχει κατά νου στους μάρτυρες κατηγορίας ώστε να έχουν τη δυνατότητα να απαντήσουν δεόντως.  Αυτή δε η υποχρέωση καθίσταται ιδιαίτερα βαρύνουσα αν πρόκειται για ουσιώδη ισχυρισμό.  (βλ. επίσης Adidas Sportshunfanbriken Adi Dassler KG v. The Jonitexo Ltd (1987) 1 C.L.R. 383 και Τάκη ν. Δημοκρατίας (2009) 2 Α.Α.Δ.  599 και Σιακαλλής ν. Αστυνομίας (2010) 2 Α.Α.Δ. 146).  Ομοίως, αντιφατική υποβολή με τις θέσεις που προωθούνται εν τέλει ενόρκως ουσιωδώς πλήττουν την αξιοπιστία της όλης εκδοχής ενός μάρτυρα. Για τους λόγους που έχουμε εξηγήσει, θεωρούμε αβάσιμη την έφεση και την απορρίπτουμε.

 

Ως εκ τούτου η έφεση απορρίπτεται.

                                                         

ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.        

                                                         

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.

                                                         

ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο