|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2012) 2 ΑΑΔ 183
4 Απριλίου, 2012
[ΚΡΑΜΒΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΛΟΥΚΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ,
Εφεσείων,
v.
ΘΕΜΙΔΑΣ ΝΤΑΤΙΔΟΥ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 160/2010)
Ποινική Δικονομία ― Παραμερισμός πρωτόδικης απόφασης με την οποία απορρίφθηκε ιδιωτική υπόθεση λόγω παράλειψης εμφάνισης του κατήγορου ― Άρθρο 89(2) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155 ― Δεν ετύγχανε εφαρμογή το Άρθρο 89 (2) αφού η υπόθεση κατά την ημερομηνία που απορρίφθηκε δεν ήταν ορισμένη για Ακρόαση ― Περαιτέρω κατά την προηγούμενη ημερομηνία εμφάνισης όπου η δικηγόρος του παραπονούμενου αποσύρθηκε, δεν είχαν δοθεί οποιεσδήποτε οδηγίες για ενημέρωσή του.
Λέξεις και φράσεις ― «Ακροαματική διαδικασία» στο Άρθρο 89(2) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155.
Η έφεση στράφηκε εναντίον απόφασης με την οποία απορρίφθηκε η ιδιωτική ποινική υπόθεση λόγω μη προώθησης και αθωώθηκε η εφεσίβλητη από την κατηγορία της έκδοσης επιταγής χωρίς αντίκρισμα κατά παράβαση του Άρθρου 305Α)(1)(2) του Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154, ως έχει τροποποιηθεί.
Σύμφωνα με τα πραγματικά γεγονότα το πρωτόδικο Δικαστήριο είχε δώσει άδεια για αποχώρηση της δικηγόρου του εφεσείοντα σε ημερομηνία που η υπόθεση ήταν ορισμένη για προγραμματισμό της Ακρόασης.
Την επόμενη ημερομηνία κατά την οποία η υπόθεση είχε οριστεί ξανά για προγραμματισμό της Ακρόασης, δεν υπήρξε οποιαδήποτε εμφάνιση εκ μέρους του εφεσείοντα από δικηγόρο. Το Δικαστήριο τότε, χωρίς να ζητηθεί η απόρριψη της υπόθεσης από πλευράς εφεσίβλητης, απέρριψε την υπόθεση λόγω μη προώθησης. Η κατηγορούμενη-εφεσίβλητη απαλλάχθηκε και αθωώθηκε. Τα δε έξοδα επιδικάστηκαν κατόπιν σχετικού αιτήματος υπέρ της κατηγορούμενης.
Με την έφεση η οποία καταχωρήθηκε με έγκριση του Γενικού Εισαγγελέα, προβλήθηκαν τρεις λόγοι έφεσης με τους οποίους αμφισβητήθηκε η ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης οι οποίοι και συνεξετάστηκαν.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η έφεση ευσταθούσε. Τόσο κατά την ημερομηνία που παραιτήθηκε η δικηγόρος του εφεσείοντα όσο και κατά την ημερομηνία που η υπόθεση του απορρίφθηκε, η υπόθεση ήταν ορισμένη για «προγραμματισμό της ακρόασης», όρος έξω από την Ποινική Δικονομία.
2. Επομένως δεν μπορούσε να έχει εφαρμογή το Άρθρο 89(2) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155 το οποίο παρέχει διακριτική ευχέρεια στο δικαστήριο να απορρίψει ποινική υπόθεση, εφόσον ο κατήγορος παραλείπει να εμφανιστεί κατά την ακρόαση της υπόθεσης.
3. Η σημασία του όρου «ακροαματική διαδικασία» δεν μπορεί να είναι άλλη από τη διαδικασία στοιχειοθέτησης και τεκμηρίωσης της υπόθεσης του κατηγόρου, με την προσαγωγή της μαρτυρίας, στην οποία αυτή θεμελιώνεται. Παράλειψη εκπλήρωσης αυτού του καθήκοντος, κατά τον καθοριζόμενο χρόνο, αφήνει έκδηλα την υπόθεση του κατηγόρου ατεκμηρίωτη, υποκείμενη σε απόρριψη.
4. Και αν ακόμα η περίπτωση καλυπτόταν από το εν λόγω άρθρο, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες απορρίφθηκε η υπόθεση ήταν τέτοιες που αυτή δεν θα έπρεπε να απορριφθεί αφού κατά την ημερομηνία που το δικαστήριο έδωσε άδεια στη δικηγόρο του εφεσείοντα να αποσυρθεί και αποσύρθηκε και όρισε την υπόθεση για «προγραμματισμό της ακρόασης» σε νέα ημερομηνία, δεν φαίνεται να έδωσε οδηγίες όπως γνωστοποιηθεί η ημερομηνία αυτή στον εφεσείοντα.
Η έφεση επιτράπηκε και η υπόθεση επαναορίστηκε ενώπιον άλλου Δικαστή.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Κυριάκος Γ. Κυριακίδης Λτδ. v. Lumian Ltd. κ.ά. (2000) 2 Α.Α.Δ. 343,
The Attorney-General of the Republic v. Christodoulides a.o. (1963) 1 C.L.R. 103.
Έφεση κατά της Αθωωτικής Απόφασης.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας (Φιλίππου, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 13218/09), ημερομηνίας 19/10/10.
Ν. Δαμιανού, για τον Εφεσείοντα.
Α. Δημητρίου, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Φωτίου.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων είχε καταχωρήσει την ιδιωτική Ποινική Υπόθεση με Αρ. 13218/2009 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας εναντίον Θέμιδας Ντατίδου (εφεσίβλητης) για έκδοση επιταγής χωρίς αντίκρισμα κατά παράβαση του Αρθρου 305Α)(1)(2) του Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154, ως έχει τροποποιηθεί. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες του κατηγορητηρίου η εφεσίβλητη είχε εκδώσει, κατά ή περί την 1/10/2008, την επιταγή με τον αρ. 78287555 της Τράπεζας Κύπρου για το ποσό των €5.000 η οποία όμως όταν παρουσιάστηκε για πληρωμή δεν τιμήθηκε λόγω έλλειψης κεφαλαίων.
Κατά την 16/9/2010 όταν η υπόθεση ήταν ορισμένη «για προγραμματισμό της ακρόασης» ο εφεσείων ήταν απών. Ήταν όμως παρούσα η δικηγόρος που εμφανιζόταν τότε για τον εφεσείοντα, η οποία ζήτησε άδεια να αποσυρθεί λόγω διαφωνίας που υπήρχε μεταξύ τους. Δήλωσε επίσης ότι ο εφεσείων έχει ήδη διορίσει άλλο δικηγόρο. Ακολούθησε η εξής στιχομυθία:
«Δικαστήριο: Έχετε επικοινωνήσει μαζί με τον πελάτη σας:
κα Ιωαννίδου: Έχω επικοινωνήσει μαζί τους, αλλά ούτε από το γραφείο μου έχουν έρθει. Έχω την άδεια σας να αποχωρίσω;
Δικαστήριο: Δίδεται άδεια. Η κα Ιωαννίδου μπορεί να αποχωρίσει από συνήγορος του παραπονουμένου.
κα Ιωαννίδου: Ευχαριστώ. Με την άδειά σας.
Δικαστήριο: Είναι ορισμένη για προγραμματισμό της ακρόασης σήμερα. Δίδονται οδηγίες όπως τα μέχρι σήμερα έξοδα της κας Ιωαννίδου να ψηφιστούν από τον Πρωτοκολλητή. Η υπόθεση ορίζεται στις 19.10.10 η ώρα 08:30 για προγραμματισμό της ακρόασης.»
Κατά την 19/10/2010 που ορίστηκε ξανά η υπόθεση «για προγραμματισμό της ακρόασης», ο εφεσείων κλήθηκε και ήταν απών. Επίσης δεν υπήρξε οποιαδήποτε εμφάνιση εκ μέρους του από δικηγόρο. Το Δικαστήριο τότε, χωρίς να ζητηθεί η απόρριψη της υπόθεσης από πλευράς εφεσίβλητης, ανάφερε τα εξής:
«Δικαστήριο: Ενόψει της μη προώθησης της παρούσας υπόθεσης, η υπόθεση απορρίπτεται. Η κατηγορούμενη απαλλάσσεται και αθωώνεται από τις κατηγορίες που αντιμετωπίζει.
κος Δημητρίου: Είμαι αναγκασμένος ενόψει της έκβασης της υπόθεσης να ζητήσω τα έξοδα μας.
Δικαστήριο: Επιδικάζονται έξοδα υπέρ της κατηγορούμενης και εναντίον του παραπονούμενου τα οποία θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.»
Με την παρούσα έφεση (που καταχωρήθηκε με έγκριση του Γενικού Εισαγγελέα) η οποία βασίζεται σε 3 λόγους έφεσης προσβάλλεται η πιο πάνω απόφαση με την οποία απορρίφθηκε η υπόθεση και αθωώθηκε η εφεσίβλητη. Ενόψει του ότι με τους 3 λόγους ουσιαστικά αμφισβητείται η ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, θα τους εξετάσουμε μαζί.
Από πλευράς εφεσείοντα έχουμε το Διάγραμμα Αγόρευσης και τα όσα ανέπτυξε ο κ. Δαμιανού και από πλευράς εφεσίβλητης τα όσα προφορικά έθεσε ενώπιόν μας, κατά την ακρόαση της έφεσης, ο κ. Δημητρίου.
Εξετάσαμε τις αντίστοιχες θέσεις και για τους λόγους που εξηγούμε κρίνουμε ότι η έφεση ευσταθεί.
Κατ' αρχή σημειώνουμε ότι τόσο στις 16/9/2010 όσο και στις 19/10/2010 που απορρίφθηκε η υπόθεση, αυτή δεν ήταν ορισμένη για ακρόαση. Ήταν για «προγραμματισμό της ακρόασης», όρος έξω από την Ποινική Δικονομία. Επομένως δεν μπορούσε να έχει εφαρμογή το Άρθρο 89(2) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155 που διαλαμβάνει τα εξής:
«(2) Αν, κατά το χρόνο που ορίζεται για την ακροαματική διαδικασία της υπόθεσης, ο κατηγορούμενος εμφανίζεται αλλά ο κατήγορος παραλείπει να εμφανιστεί, το Δικαστήριο αθωώνει τον κατηγορούμενο εκτός αν για κάποιο λόγο θεωρεί ορθό να αναβάλει την ακροαματική διαδικασία για μερικές ημέρες, με τέτοιους όρους ως ήθελε θεωρήσει σκόπιμο.»
Στο αγγλικό κείμενο η ουσιαστική φράση είναι «if at the time appointed for the hearing of the case.» Ότι ο προγραμματισμός της απόφασης δεν ισοδυναμεί με ακροαματική διαδικασία, υποστηρίζεται και από την υπόθεση Κυριάκος Γ. Κυριακίδης Λτδ. v. Lumian Ltd. κ.ά. (2000) 2 Α.Α.Δ. 343, σελ. 349, όπου λέχθηκαν τα ακόλουθα:
«Το Άρθρο 89(2) - ΚΕΦ 155 παρέχει διακριτική ευχέρεια στο δικαστήριο να απορρίψει ποινική υπόθεση, εφόσον ο κατήγορος παραλείπει να εμφανιστεί κατά την ακρόαση - ακροαματική διαδικασία (hearing) της υπόθεσης.
Ο όρος ακροαματική διαδικασία» (hearing) δεν ορίζεται στο Κεφ. 155 όπως δεν παρέχεται ορισμός του όρου «δίκη» στον ίδιο νόμο. Στη Δημοκρατία v. Ford κ.ά. (Αρ. 1) (1995) 2 Α.Α.Δ. 29, στην πρώτη απόφαση της πλειοψηφίας, το Δικαστήριο υποδεικνύει ότι οι όροι αυτοί αντλούν τη σημασία τους από το κείμενο του νόμου στο οποίο απαντώνται.
Στο πλαίσιο του Άρθρου 89(2), η σημασία του όρου «ακροαματική διαδικασία» δεν μπορεί να είναι άλλη από τη διαδικασία στοιχειοθέτησης και τεκμηρίωσης της υπόθεσης του κατηγόρου, με την προσαγωγή της μαρτυρίας, στην οποία αυτή θεμελιώνεται. Παράλειψη εκπλήρωσης αυτού του καθήκοντος, κατά τον καθοριζόμενο χρόνο, αφήνει έκδηλα την υπόθεση του κατηγόρου ατεκμηρίωτη, υποκείμενη σε απόρριψη. Κλασσικό παράδειγμα άσκησης αυτής της εξουσίας είναι η υπόθεση The Attorney-General of the Republic v. Christodoulides a.ο. (1963) 1 C.L.R. 103, όπου η απουσία της Κατηγορούσας Αρχής, κατά την ορισθείσα ημέρα ακροάσεως της υπόθεσης, οδήγησε στην απόρριψή της, δικαιολογημένα ως έκρινε το Εφετείο.»
Προχωρούμε όμως να πούμε ότι κι αν ακόμα η περίπτωση καλυπτόταν από το εν λόγω άρθρο, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες απορρίφθηκε η υπόθεση ήταν τέτοιες που αυτή δεν θα έπρεπε να απορριφθεί αφού και την 16/9/2010 που το δικαστήριο έδωσε άδεια στη δικηγόρο του εφεσείοντα να αποσυρθεί και αποσύρθηκε και όρισε την υπόθεση για «προγραμματισμό της ακρόασης» στις 19/10/2010, δεν φαίνεται να έδωσε οδηγίες όπως γνωστοποιηθεί η ημερομηνία αυτή στον εφεσείοντα.
Στην προαναφερθείσα υπόθεση Κυριάκος Γ. Κυριακίδης Λτδ v. Lumian Ltd. κ.ά., λόγω των ιδιάζοντων περιστάσεων της (είχε ακουστεί η μαρτυρία στο σύνολο της και έκλεισε η υπόθεση τόσο του κατήγορου όσο και των κατηγορουμένων) το Εφετείο, μέσα στο πλαίσιο των εξουσιών του δυνάμει του Άρθρου 25(3) του περί Δικαστηρίων Νόμου αρ. 14/1960 (ως έχει τροποποιηθεί), έκρινε ότι το συμφέρον της δικαιοσύνης επέβαλλε όπως η υπόθεση επαναοριστεί ενώπιον του ίδιου Δικαστή για συνέχιση από το σημείο που είχε διακοπεί. Στην παρούσα περίπτωση η υπόθεση ήταν σε αρχικό στάδιο και επομένως μπορεί να τεθεί ενώπιον άλλου Δικαστή.
Ενόψει των πιο πάνω η έφεση επιτυγχάνει. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται με έξοδα υπέρ του εφεσείοντα που καθορίζουμε στα €500 (πλέον Φ.Π.Α. αν υπάρχει). Η υπόθεση να επαναοριστεί για εκδίκαση ενώπιον άλλου Δικαστή.
Η έφεση επιτρέπεται και η υπόθεση επαναορίζεται ενώπιον άλλου Δικαστή.