|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2010) 2 ΑΑΔ 544
25 Νοεμβρίου, 2010
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΜΑΡΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ,
Εφεσείουσα,
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 240/2009)
Ποινή ― Ναρκωτικά ― Συνωμοσία, κατοχή και κατοχή με σκοπό την προμήθεια ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Α, δηλαδή 48,0943 γραμμαρίων ηρωΐνης ― Εφεσείουσα ηλικίας 64 ετών διέπραξε τα αδικήματα εμφορούμενη από συγγενική σχέση με τους συγκατηγορούμενούς της ― Λευκό ποινικό μητρώο ― Απουσία προσχεδιασμού ή συγκατάθεσης στον τρόπο απόκτησης κατοχής των ναρκωτικών ― Παθητική συμμετοχή ― Απουσία απόκτησης οποιουδήποτε κέρδους ή οφέλους ― Επιβολή συντρέχουσων ποινών φυλάκισης δύο, τριών και τεσσάρων ετών αντιστοίχως ― Μειώθηκαν κατ' έφεση σε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης εννέα μηνών, ενός έτους και δύο ετών, ενόψει των ιδιαζόντων περιστατικών της υπόθεσης στα οποία περιεπλάκη ακουσίως η εφεσείουσα με αποτέλεσμα να ενεργήσει με τον εσφαλμένο τρόπο που ενήργησε.
Ποινή ― Ναρκωτικά ― Κατοχή και κατοχή με σκοπό την προμήθεια σε άλλα πρόσωπα ― Ανάγκη για επιβολή αποτρεπτικής ποινής ― Η χρησιμοποίηση κατά τα άλλα αμέτοχων συγγενικών προσώπων από χρήστες ή εμπόρους για τη διακίνηση ναρκωτικών, δεν αντιμετωπίζεται με μειωμένη αυστηρότητα.
Στις 12.9.2008, η εφεσείουσα ηλικίας τότε 64 ετών και η εγγονή της Κυριακή Ιωάννου ηλικίας τότε 18 ετών, μετέφεραν τα ναρκωτικά από τα κατεχόμενα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές μέσω του οδοφράγματος της οδού Λήδρας. Όταν δύο αστυφύλακες σταμάτησαν για έλεγχο το ταξί στο οποίο αυτές επιβιβάστηκαν στην Πλατεία Ελευθερίας, η εφεσείουσα άνοιξε την πόρτα και πέταξε στο δρόμο διαφανές σακκούλι μέσα στο οποίο υπήρχε ποσότητα 48,0943 γρ. ηρωΐνης.
Η εφεσείουσα αντιμετώπιζε ενώπιον του Κακουργιοδικείου κατηγορία συνωμοσίας διάπραξης του κακουργήματος της κατοχής της προαναφερθείσας ποσότητας της ηρωΐνης, κατηγορία κατοχής του ιδίου ελεγχόμενου φαρμάκου και κατηγορία κατοχής του με σκοπό την προμήθειά του σε άλλα πρόσωπα και της επιβλήθηκαν αντιστοίχως, οι ακόλουθες συντρέχουσες ποινές φυλάκισης: Δύο ετών, τριών ετών και τεσσάρων ετών.
Αντικείμενο της παρούσας έφεσης αποτελεί το ύψος της επιβληθείσας ποινής.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η διάπραξη του αδικήματος στην υπό εξέταση περίπτωση διαφοροποιείται από τη συνήθη εικόνα της διάπραξης τέτοιου είδους αδικημάτων. Η εφεσείουσα ούτε έμπορος ναρκωτικών είναι, ούτε χρήστης, αλλ' ούτε και διακινητής με τη συνήθη έννοια του όρου. Η μόνη ιδιότητα η οποία μπορεί να αποδοθεί σε αυτήν, από την οποία και εξηγούνται οι λόγοι διάπραξης των αδικημάτων, είναι η ιδιότητα της μάνας. Ένα από τα παιδιά της εφεσείουσας ήταν εθισμένο στα ναρκωτικά και ήταν χρόνιος χρήστης σκληρών ναρκωτικών. Η εφεσείουσα πλειστάκις κατέβαλε απεγνωσμένες προσπάθειες για απεξάρτησή του, συνεργαζόμενη και με την Υ.Κ.Α.Ν. Και ενώ η εφεσείουσα είχε μεταβεί στο κατεχόμενο μέρος της Λευκωσίας μαζί με την εγγονή της για να της αγοράσει ρούχα για τα επικείμενα γενέθλιά της, ο γιος και η νύφη της τοποθέτησαν στα ρούχα της την ποσότητα ναρκωτικών για ασφαλέστερη εισαγωγή τους στις ελεύθερες περιοχές, εφόσον οι ίδιοι ήσαν σεσημασμένοι. Όπως η ίδια εξήγησε αργότερα και δεν αμφισβητήθηκε, αιφνιδιάστηκε από την απρόσμενη ενέργεια του γιου και της νύφης της οι οποίοι, αφού της τοποθέτησαν τα ναρκωτικά, της είπαν αν την πιάσει η Αστυνομία να τα πετάξει και έφυγαν.
2. Ενόψει των ιδιάζουσων συνθηκών διάπραξης των αδικημάτων από την εφεσείουσα, το Κακουργιοδικείο είχε μεγαλύτερα περιθώρια για επίδειξη περαιτέρω επιείκειας, χωρίς ούτε προς στιγμή να δίδεται η εντύπωση ότι η χρησιμοποίηση κατά τα άλλα αμέτοχων συγγενικών προσώπων από χρήστες ή εμπόρους για τη διακίνηση ναρκωτικών, αντιμετωπίζεται με μειωμένη αυστηρότητα.
3. Οι επιβληθείσες ποινές μειώνονται ως ακολούθως:
1η Κατηγορία: Ποινή φυλάκισης εννέα μηνών.
2η Κατηγορία: Ποινή φυλάκισης ενός έτους.
3η Κατηγορία: Ποινή φυλάκισης δύο ετών.
Διατάσσεται όπως οι ποινές συντρέχουν αρχίζοντας από την ημερομηνία που καθορίστηκε προηγουμένως.
Η έφεση επιτράπηκε. Οι ποινές
μειώθηκαν ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Sikaf v. Δημοκρατίας (2003) 2 Α.Α.Δ. 467,
Hadarand v. Δημοκρατίας (2000) 2 Α.Α.Δ. 359,
Παλάοντας ν. Αστυνομίας (1995) 2 Α.Α.Δ. 70,
Al Awar v. Δημοκρατίας (1992) 2 Α.Α.Δ. 150.
Έφεση εναντίον Ποινής.
Έφεση από την εφεσείουσα εναντίον της απόφασης του Κακουργιοδικείου Λευκωσίας (Σολομωνίδης, Π.Ε.Δ., Σάντης, Α.Ε.Δ., Γιαπανάς, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 14751/08), ημερομηνίας 1/12/2009.
Αρ. Βρυωνίδης, για την Εφεσείουσα.
Κρ. Κυθραιώτου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Κληρίδης, Δ..
ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.: Το ύψος της ποινής φυλάκισης η οποία της επιβλήθηκε από το Κακουργιοδικείο Λευκωσίας σε σχέση με αδικήματα ναρκωτικών, προσβάλλει με την παρούσα έφεσή της η εφεσείουσα, η οποία είχε παραδεχθεί ενοχή και στις τρεις κατηγορίες που αντιμετώπιζε. Στην 1η κατηγορία, η οποία αφορούσε σε συνομωσία διάπραξης του κακουργήματος της κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου τάξης Α΄, δηλαδή 48,0943 γρ. ηρωίνης, της επιβλήθηκε ποινή δύο ετών φυλάκισης. Στην 2η κατηγορία, η οποία αφορούσε σε κατοχή του ίδιου φαρμάκου, της επιβλήθηκε φυλάκιση τριών ετών και στην 5η κατηγορία, η οποία αφορούσε σε κατοχή του φαρμάκου με σκοπό την προμήθειά του σε άλλα πρόσωπα, της επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών. Οι ποινές συντρέχουν.
Βαθύτερη εξέταση των περιστατικών που περιβάλλουν τη διάπραξη των αδικημάτων αλλά και των προσωπικών περιστάσεων της εφεσείουσας, αποκαλύπτει μια εικόνα των γεγονότων ουσιωδώς διαφορετική από τη συνήθη εικόνα της διάπραξης τέτοιου είδους αδικημάτων. Η εφεσείουσα, η οποία είναι 64 ετών, ούτε έμπορος ναρκωτικών είναι, ούτε χρήστης, αλλ' ούτε και διακινητής με τη συνήθη έννοια του όρου. Η μόνη ιδιότητα η οποία μπορεί να αποδοθεί στην εφεσείουσα, από την οποία και εξηγούνται οι λόγοι διάπραξης των αδικημάτων, είναι η ιδιότητα της μάνας. Τα πιο κάτω γεγονότα, όπως αυτά είχαν συνοψισθεί από το Κακουργιοδικείο στην απόφασή του ως προς την ποινή, εξηγούν πλήρως αυτή την τοποθέτηση:
"Η Κατηγορούμενη 1 είναι ηλικίας 64 ετών και εργάζεται ως καθαρίστρια στο Μακάρειο Νοσοκομείο Λευκωσίας. Είναι μητέρα 7 παιδιών και βρίσκεται σε διάσταση με τον σύζυγο της εδώ και 16 περίπου χρόνια. Κατά τον ουσιώδη χρόνο κατοικούσε και κατοικεί με την εγγονή της Κυριακή Ιωάννου, ηλικίας σήμερα 18 ετών.
Στις 12.09.08 περί ώρα 17:30 η Κατηγορούμενη 1 μετέβη με την πιο πάνω εγγονή της στην κατεχόμενη Λευκωσία για να αγοράσει στην τελευταία ρούχα για τα γενέθλιά της. Εκεί κοντά σε ένα περίπτερο συνάντησαν 2 πρόσωπα τα οποία αργότερα κατονόμασε στην αστυνομία. Ένα εκ των 2 αυτών προσώπων έκρυψε στο φουστάνι της Κατηγορούμενης 1 ένα σακούλι («εφεξής το σακούλι») το οποίο ως διαπιστώθηκε αργότερα περιείχε ηρωίνη βάρους 48,0943 γραμμαρίων, ώστε η Κατηγορούμενη 1 να το μεταφέρει στις ελεύθερες περιοχές.
Την ίδια μέρα και περί ώρα 18:00 οι Αστ. 479 Σ. Θεοδοσίου και Α/Αστ. 690 Α. Κουτσίδης μετέβησαν στο Οδόφραγμα Λήδρας για παρακολούθηση και έρευνα υπόπτων προσώπων. Περί ώρα 18.50 εξήλθαν του οδοφράγματος η Κατηγορούμενη 1 μαζί με την εγγονή της.
Οι πιο πάνω αστυφύλακες κατόπιν πληροφορίας που έλαβαν από την ΥΚΑΝ Λευκωσίας έθεσαν υπό παρακολούθηση την Κατηγορούμενη 1 και την εγγονή της.
Η Κατηγορούμενη 1 και η εγγονή της μετέβηκαν στην Πλατεία Ελευθερίας όπου επιβιβάστηκαν σε ταξί. Μόλις ξεκίνησε το ταξί ο αστ. 479 έκανε σήμα στον οδηγό να σταματήσει φωνάζοντας «Αστυνομία». Το ταξί σταμάτησε και ο αστ. 479 πλησίασε την Κατηγορούμενη 1 η οποία καθόταν πίσω από τον οδηγό και πριν προλάβει να της δείξει την αστυνομική του ταυτότητα αυτή άνοιξε την πόρτα, έβγαλε από το στήθος της το διαφανές σακούλι, και το πέταξε στο δρόμο.
Ο αστ. 479 διαπίστωσε ότι το εν λόγω σακούλι περιείχε σκόνη όμοια με ηρωίνη και πληροφόρησε την Κατηγορούμενη 1 για το αδίκημα που διέπραττε, επέστησε την προσοχή της στο Νόμο και αυτή απάντησε «Δεν είναι δικά μου». Στην συνέχεια συνέλαβε την Κατηγορούμενη 1 για το αυτόφωρο αδίκημα κατοχής ναρκωτικών, επέστησε εκ νέου την προσοχή της στο Νόμο και αυτή απάντησε ότι της τα είχε δώσει ο γιος της και η νύφη της."
Η εφεσείουσα είναι πρόσωπο λευκού ποινικού μητρώου και δεν είχε ποτέ προηγουμένως απασχολήσει την Υ.ΚΑ.Ν. Μετά την εγκατάλειψή της από το σύζυγό της, η φροντίδα της συντήρησης των επτά παιδιών τους έπεσε αποκλειστικά στους δικούς της ώμους, με οικονομικούς πόρους τον πενιχρό μισθό της ως καθαρίστριας στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Κατά το χρόνο διάπραξης των αδικημάτων, μαζί της διέμενε και η τότε ανήλικη εγγονή της και το δισέγγονο βρέφος της. Όπως διαπιστώθηκε, ένα από τα παιδιά της εφεσείουσας είχε εθιστεί στα ναρκωτικά και ήταν χρόνιος χρήστης σκληρών ναρκωτικών. Πολλές και ποικίλες ήσαν οι απεγνωσμένες προσπάθειες της εφεσείουσας να απεγκλωβίσει το παιδί της από την κατάσταση στην οποία περιήλθε και για το σκοπό αυτό είχε συνεργαστεί και με την Υ.ΚΑ.Ν., φθάνοντας μέχρι και του σημείου να καταγγείλει το παιδί της για χρήση απαγορευμένων ουσιών, με την ελπίδα να υποβληθεί σε απεξάρτηση.
Ήταν κάτω απ' αυτές τις συνθήκες που ενώ η εφεσείουσα είχε μεταβεί στο κατεχόμενο μέρος της Λευκωσίας μαζί με την εγγονή της για να της αγοράσει ρούχα για τα επικείμενα γενέθλιά της, ο γιος και η νύφη της τοποθέτησαν στα ρούχα της την ποσότητα ναρκωτικών για ασφαλέστερη εισαγωγή τους στις ελεύθερες περιοχές, εφόσον οι ίδιοι ήσαν σεσημασμένοι. Όπως η ίδια εξήγησε αργότερα και δεν αμφισβητήθηκε, αιφνιδιάστηκε από την απρόσμενη ενέργεια του γιου και της νύφης της οι οποίοι, αφού της τοποθέτησαν τα ναρκωτικά, της είπαν αν την πιάσει η Αστυνομία να τα πετάξει και έφυγαν.
Όπως υπέβαλε, τόσο πρωτόδικα όσο και στο Εφετείο ο συνήγορός της, η εφεσείουσα πραγματικά αιφνιδιάστηκε από την ενέργεια εκείνη του γιου και της νύφης της, ιδιαίτερα λόγω του γεγονότος ότι αυτή έγινε στις κατεχόμενες περιοχές όπου θα παρέμενε αβοήθητη με την εγγονή της σε περίπτωση εμπλοκής της σε οποιαδήποτε ανεπιθύμητη κατάσταση πραγμάτων. Ήταν μέσα σ' αυτό το πλέγμα γεγονότων που η εφεσείουσα δεν αντέδρασε με οποιονδήποτε τρόπο και ήρθε στις ελεύθερες περιοχές, χωρίς να προβεί σε οποιανδήποτε άλλη ενέργεια.
Το Κακουργιοδικείο, στην απόφασή του για την ποινή, ανασκόπησε τη σχετική νομολογία από την οποία καταδεικνύεται η αυστηρότητα των ποινών οι οποίες επικυρώθηκαν από το Εφετείο σε υποθέσεις διακίνησης ναρκωτικών ουσιών και ιδιαίτερα ουσιών τάξεως Α, στην οποία εμπίπτουν τα λεγόμενα σκληρά ναρκωτικά. (Sikaf v. Δημοκρατίας (2003) 2 Α.Α.Δ. 467, Hadarand v. Δημοκρατίας (2000) 2 Α.Α.Δ. 359 κ.ά.). Έλαβε υπόψη του επίσης την έξαρση η οποία παρατηρείται στη διάπραξη αδικημάτων που έχουν σχέση με ναρκωτικά, γεγονός που δικαιολογεί και επιτάσσει την αυστηρότητα στις επιβαλλόμενες ποινές. (Παλάοντας ν. Αστυνομίας (1995) 2 Α.Α.Δ. 70, Al Awar v. Δημοκρατίας (1992) 2 Α.Α.Δ. 150). Όπως δε σωστά παρατήρησε το Κακουργιοδικείο, η ανάγκη επιβολής αποτρεπτικών ποινών λόγω της παρατηρούμενης έξαρσης, καθιστά τους μετριαστικούς παράγοντες ήσσονος σημασίας, χωρίς βέβαια να εξουδετερώνει τα περιθώρια για εξατομίκευση της ποινής. Έλαβε προς τούτο υπόψη του το Κακουργιοδικείο, όπως ανέφερε, τις συνθήκες διάπραξης των αδικημάτων από την εφεσείουσα και τις προσωπικές-οικογενειακές της περιστάσεις, την παραδοχή και μεταμέλειά της καθώς επίσης και τη συνεργασία της με την Αστυνομία, όπως και το λευκό ποινικό της μητρώο και τις επιπτώσεις που αναμενόταν να είχε η καταδίκη της στην εργοδότησή της. Αφού δε στάθμισε όλους τους σχετικούς παράγοντες, επέβαλε στην εφεσείουσα τις προαναφερθείσες ποινές με μεγαλύτερη εκείνη των τεσσάρων ετών στην πέμπτη κατηγορία.
Παρά την καθοδήγηση του Κακουργιοδικείου από τις ορθές νομολογιακές αρχές τις οποίες παραθέσαμε προηγουμένως, πιστεύουμε ότι η συγκεκριμένη περίπτωση της διάπραξης των αδικημάτων από την εφεσείουσα ήταν ιδιάζουσα και τα περιθώρια επίδειξης περαιτέρω επιείκειας ήσαν μεγαλύτερα. Χωρίς ούτε προς στιγμή να δίδουμε την εντύπωση ότι η χρησιμοποίηση κατά τα άλλα αμέτοχων συγγενικών προσώπων από χρήστες ή εμπόρους για τη διακίνηση ναρκωτικών, αντιμετωπίζεται με μειωμένη αυστηρότητα, δεν μπορούμε από την άλλη να παραβλέψουμε τις ιδιάζουσες συνθήκες στις οποίες η εφεσείουσα βρέθηκε με αποτέλεσμα να ενεργήσει με τον εσφαλμένο τρόπο με τον οποίο ενήργησε, εμφορούμενη από τη στενή συγγενική σχέση με τους συγκατηγορούμενούς της, χωρίς η ίδια να έχει συμμετάσχει σε προσχεδιασμό ή να έχει συγκατατεθεί στον τρόπο με τον οποίο απέκτησε την κατοχή των ναρκωτικών και προφανώς χωρίς να έχει οποιοδήποτε κέρδος ή όφελος από την παθητική συμμετοχή της σε ό,τι ακολούθησε.
Για τους πιο πάνω λόγους θεωρούμε ορθό να επέμβουμε στο ύψος των ποινών που επιβλήθηκαν και να τις μειώσουμε ως ακολούθως:
1η Κατηγορία: Ποινή φυλάκισης εννέα μηνών.
2η Κατηγορία: Ποινή φυλάκισης ενός έτους.
3η Κατηγορία: Ποινή φυλάκισης δύο ετών.
Οι ποινές θα συντρέχουν και θα αρχίζουν από την ίδια ημερομηνία που καθορίστηκε προηγουμένως.
Η έφεση επιτρέπεται. Οι ποινές μειώνονται ως ανωτέρω.