|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2010) 2 ΑΑΔ 616
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ. 27/2009)
20 Δεκεμβρίου, 2010
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., ΚΡΑΜΒΗΣ, ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ,
Εφεσείοντας,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 30/2009)
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Εφεσείοντας,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
E. Ευσταθίου, Κ. Καμένος και A. Ευσταθίου (κα), για τον Εφεσείοντα στην Έφεση 27/2009.
Σ. Αγγελίδης, για τον Εφεσείοντα στην Έφεση 30/2009
Α. Μαππουρίδης, για την Εφεσίβλητη και στις δύο Εφέσεις.
Π. ΑΡΤΕΜΗΣ, Π.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Δικαστή Γ. Ερωτοκρίτου.
___________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Ο Εφεσείων στην Ποινική Έφεση 27/2009, στον οποίον θα αναφερόμαστε ως ο Εφεσείων 1, και ο Εφεσείων στην Ποινική Έφεση 30/2009, στον οποίον θα αναφερόμαστε ως ο Εφεσείων 2, βρέθηκαν ένοχοι με δική τους παραδοχή σε τρεις κατηγορίες ήτοι για συνομωσία προς διάπραξη κακουργήματος, δηλαδή την κατοχή ναρκωτικών με σκοπό την προμήθεια (1η κατηγορία), για κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Α΄, ήτοι 355.92 γρ. ηρωίνης, χωρίς άδεια (2η κατηγορία) και για κατοχή με σκοπό την προμήθεια της ίδιας ποσότητας ναρκωτικών (3η κατηγορία). Ο Εφεσείων 1 παραδέχθηκε και τέταρτη κατηγορία για νομιμοποίηση εσόδων (€2.640) από παράνομες δραστηριότητες, γνωρίζοντας ότι το ποσό αυτό αποτελούσε έσοδο από γενεσιουργό αδίκημα.
Σύμφωνα με τα γεγονότα, όπως αυτά διατυπώνονται στην πρωτόδικη απόφαση, άντρες της ΥΚΑΝ, μετά από πληροφορίες για διακίνηση ναρκωτικών, έθεσαν υπό παρακολούθηση τους δύο Εφεσείοντες. Στις 15.9.2008 οι δύο τους πέρασαν στις κατεχόμενες περιοχές, απ' όπου ο Εφεσείων 1 αγόρασε από κάποιο Τούρκο ηρωίνη, την οποία τοποθέτησε στο αυτοκίνητο του Εφεσείοντος 2. Στη συνέχεια, πήγαν στην κατεχόμενη Αμμόχωστο όπου, σύμφωνα με τους αρχικούς ισχυρισμούς του Εφεσείοντος 2, τους ανέμενε ο γαμπρός του Εφεσείοντος 2, στο αυτοκίνητο του οποίου τοποθέτησαν την ποσότητα ηρωίνης. Γύρω στα μεσάνυχτα επανήλθαν στις ελεύθερες περιοχές. Στο οδόφραγμα Αγ. Νικολάου στις Βρυσούλες Αμμοχώστου, ανακόπηκαν από αστυνομικούς και ερευνήθηκαν χωρίς ωστόσο να βρεθεί οτιδήποτε. Στη συνέχεια ο Εφεσείων 2 συναντήθηκε με τον γαμπρό του σε καφενείο στο Φρέναρος. Κατά την αναχώρησή τους ανακόπηκαν και πάλι από μέλη της ΥΚΑΝ και ερευνήθηκαν, χωρίς όμως να εντοπιστεί οτιδήποτε το ενοχοποιητικό.
Φαίνεται ότι ο γαμπρός του Εφεσείοντος 2, ο οποίος μετέφερε τα ναρκωτικά στις ελεύθερες περιοχές, σε κάποιο στάδιο κατάφερε να τα παραδώσει στον Εφεσείοντα 2, ο οποίος και τα έκρυψε. Στις 18.9.2008 ο Εφεσείων 2 οδήγησε τον Εφεσείοντα 1 σε σημείο παρά τον παλιό δρόμο Φρενάρους-Βρυσούλων, όπου ο Εφεσείων 2 φαίνεται να είχε κρύψει τα ναρκωτικά. Ο Εφεσείων 1 προσέγγισε το σημείο και παρέλαβε από τσάντα μικρή ποσότητα, τοποθετώντας τα υπόλοιπα στο ίδιο σημείο.
Στις 23.9.2008 οι Εφεσείοντες συναντήθηκαν στον Πρωταρά και με το αυτοκίνητο του Εφεσείοντος 2 επισκέφθηκαν εκ νέου το σημείο που ήταν κρυμμένη η υπόλοιπη ποσότητα ηρωίνης. Αυτή τη φορά, ο Εφεσείων 1 πήρε τη τσάντα που περιείχε την υπόλοιπη ποσότητα ηρωίνης και επέστρεψε στο αυτοκίνητο. Ο Εφεσείων 2 οδήγησε στο Φρέναρος και στάθμευσε στην αυλή της οικίας του. Εκεί ο Εφεσείων 1 ενώ βρισκόταν μέσα στο αυτοκίνητο, χρησιμοποιώντας ζυγαριά ακριβείας χώρισε την ηρωίνη σε δύο σακούλια και έδωσε το ένα από αυτά στον Εφεσείοντα 2 για να το φυλάξει. Ο Εφεσείων 2 τοποθέτησε το σακούλι πάνω σε δέντρο στην αυλή του σπιτιού του. Στη συνέχεια, έφυγαν από το σπίτι του Εφεσείοντος 2, αλλά στο δρόμο ανακόπηκαν από την αστυνομία. Ο Εφεσείων 1 βγήκε από το αυτοκίνητο και τράπηκε σε φυγή, κατορθώνοντας να διαφύγει. Ενώ έτρεχε έριξε στο έδαφος μια πλαστική τσάντα η οποία περιείχε το υπόλοιπο της ποσότητας ναρκωτικών. Ο Εφεσείων 2 που και αυτός προσπάθησε να διαφύγει με το αυτοκίνητό του, θεάθηκε να ρίχνει από το παράθυρο του αυτοκινήτου του μια ζυγαριά ακριβείας. Η αστυνομία τον καταδίωξε και κατάφερε να τον ανακόψει και να τον συλλάβει. Ανακρινόμενος, ομολόγησε στους άνδρες της ΥΚΑΝ ότι υπήρχε κρυμμένη ηρωίνη στο σπίτι του και τους οδήγησε εκεί όπου τους υπέδειξε την ποσότητα της ηρωίνης που είχε κρύψει στο δέντρο. Αρχικά θα κατέθετε ως μάρτυρας εναντίον του γαμπρού του, αλλά αργότερα αναίρεσε την υπόσχεσή του. Είναι αυτονόητο ότι όλες οι αναφορές στο γαμπρό του έγιναν στη βάση των ισχυρισμών του Εφεσείοντος 2, για σκοπούς της παράθεσης των γεγονότων στην παρούσα έφεση και μόνο. Μετά από ένταλμα σύλληψης, συνελήφθη στις 24.9.2008 και ο Εφεσείων 1, αλλά αρνήθηκε να αναφέρει οτιδήποτε. Επίσης συνελήφθη και η γυναίκα με την οποία συζούσε, στην κατοχή της οποίας βρέθηκε χρηματικό ποσό €2.640, το οποίο ο Εφεσείων 1 ισχυρίστηκε ότι ανήκε στον ίδιο. Μετά από έρευνα στην οικία του, βρέθηκε μια ζυγαριά ακριβείας, η οποία του ανήκε, όπως ο ίδιος παραδέχθηκε.
Ο Εφεσείων 1 βαρύνεται με τέσσερις προηγούμενες καταδίκες. Στην πρώτη καταδικάστηκε στις 8.10.2002 στην υπόθεση 170/02, σε ποινή φυλάκισης 4 μηνών με αναστολή και σε χρηματική ποινή £500 για αδικήματα κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου, Τάξεως Α΄. Στη δεύτερη καταδικάστηκε στις 14.5.2004 σε ποινή φυλάκισης τριών ετών για διάρρηξη κατοικίας και κλοπή, πλαστογραφία πιστωτικής κάρτας, κυκλοφορία πλαστού εγγράφου και άλλα συναφή αδικήματα. Στην τρίτη, καταδικάστηκε στις 30.11.2004 σε 14 μήνες φυλάκιση για διάρρηξη κατοικίας και κλοπή. Στην τελευταία καταδικάστηκε στις 15.3.2006 σε ποινή φυλάκισης ενός μηνός για παράνομη κατοχή περιουσίας.
Ο Εφεσείων 2 βαρύνεται με μία μόνο καταδίκη, η οποία αφορά σε τριετή φυλάκιση για κατοχή πυροβόλου όπλου και διετή φυλάκιση για κατοχή εκρηκτικών υλών.
Ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου τέθηκαν οι προσωπικές και οικογενειακές περιστάσεις του Εφεσείοντος 1, ο οποίος όπως αναφέρθηκε είναι παιδί προσφυγικής οικογένειας. Λόγω των προβλημάτων που αντιμετώπισαν οι γονείς του, έδωσαν μεγάλη βαρύτητα στην εργασία τους, με αποτέλεσμα η γονική επιτήρηση του Εφεσείοντος 1 να μην είναι η απαιτούμενη. Αυτό τον οδήγησε στα πλοκάμια των εμπόρων ναρκωτικών. Σήμερα είναι 32 ετών, χρήστης ηρωίνης από το 2001 και ως εκ τούτου ανίκανος να εργαστεί. Κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό για απεξάρτηση, χωρίς να τα καταφέρει. Υπήρξε ισχυρισμός από πλευράς του δικηγόρου του τόσον ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου όσο και ενώπιον μας, ότι τα αδικήματα διαπράχθηκαν ώστε ο Εφεσείων 1 να εξασφαλίσει τα μέσα για να προμηθευτεί τη δόση του.
Εκ μέρους του Εφεσείοντος 2, ο οποίος είναι ηλικίας σήμερα 65 ετών και συνταξιούχος, πρωτοδίκως ο δικηγόρος του επικαλέστηκε ως μετριαστικό παράγοντα την παραδοχή όλων των κατηγοριών, καθώς επίσης και το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της συνολικής ποσότητας της ηρωίνης εντοπίστηκε με υπόδειξη του πελάτη του. Η ανεύρεση της συγκεκριμένης ποσότητας ναρκωτικών, έγινε αιτία να αντιμετωπίσουν και οι δύο την κατηγορία για εμπορία. Δεν πρόκειται για χρήστη ηρωίνης, ούτε και υπήρξε μαρτυρία ότι θα απεκόμιζε οποιοδήποτε όφελος. Ισχυρίστηκε ότι η εμπλοκή του ήταν για να βοηθήσει τον Εφεσείοντα 1 στη μεταφορά των ναρκωτικών.
Το κακουργιοδικείο αφού στάθμισε τους διάφορους παράγοντες και αφού έλαβε υπόψη από τη μια τη σοβαρότητα του αδικήματος και το προβλεπόμενο από το Νόμο μέγιστο ύψος των ποινών για τα συγκεκριμένα αδικήματα και ιδιαίτερα γι' αυτό της εμπορίας και από την άλλη όλα τα ελαφρυντικά που τέθηκαν ενώπιόν του και ιδιαίτερα την άμεση παραδοχή του Εφεσείοντος, επέβαλε στον Εφεσείοντα 1, φυλάκιση 8 χρόνων στην 3η κατηγορία που αφορούσε στην εμπορία και 6 μήνες φυλάκιση στην τέταρτη που αφορούσε σε νομιμοποίηση εσόδων, διατάσσοντας την κατάσχεση του ποσού των €2.640. Στις άλλες δύο κατηγορίες δεν επέβαλε οποιαδήποτε ποινή, θεωρώντας ότι καλύπτονται από την ποινή που επέβαλε στην 3η κατηγορία. Διέταξε επίσης, όπως οι ποινές συντρέχουν.
Στον Εφεσείοντα 2 επέβαλε στην 3η κατηγορία (εμπορία) ποινή φυλάκισης 7 ετών. Δεν του επέβαλε οποιαδήποτε ποινή στις δύο πρώτες κατηγορίες, επειδή τα γεγονότα τους καλύπτονταν από αυτά της 3ης κατηγορίας.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του Εφεσείοντος 1, κ. Ε. Ευσταθίου, θεωρεί ότι η ποινή που επιβλήθηκε στον Εφεσείοντα ήταν έκδηλα υπερβολική και λανθασμένη. Κύριος άξονας της επιχειρηματολογίας του ήταν ότι το πρωτόδικο δικαστήριο δεν έλαβε δεόντως υπόψη το γεγονός ότι ο πελάτης του ήταν και συνεχίζει, παρά τις προσπάθειές του, να είναι χρήστης ηρωίνης και ότι χρειάζεται ψυχολογική στήριξη και ιατρική θεραπεία, παρά εγκλεισμό στη φυλακή. Ήταν η εισήγησή του ότι το δικαστήριο θα μπορούσε να είχε εξετάσει το ενδεχόμενο επιβολής κηδεμονευτικού διατάγματος, ώστε να διευκολυνθεί ο πελάτης του στην εξασφάλιση της απαιτούμενης θεραπείας και για να συνεχίσει τις προσπάθειές του για απεξάρτηση.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον Εφεσείοντα 2, κ. Σ. Αγγελίδης, επικέντρωσε την προσοχή του στο ότι το πρωτόδικο δικαστήριο δεν διαφοροποίησε αρκετά την ποινή που επέβαλε στον Εφεσείοντα 2 σε σχέση με αυτήν που επέβαλε στον Εφεσείοντα 1, ο οποίος ήταν και ο ιθύνων νους. Ο Εφεσείων 2, είπε, είναι παραδεχτό ότι βοήθησε την αστυνομία. Αν δεν υποδείκνυε όλη την ποσότητα δεν θα αντιμετώπιζε ούτε ο ίδιος ούτε ο συγκατηγορούμενος του κατηγορία για εμπορία. Ο κ. Αγγελίδης κάλεσε το δικαστήριο να μειώσει την ποινή του Εφεσείοντος 2, ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη διαφοροποίηση από την ποινή που επιβλήθηκε στον Εφεσείοντα 1 για να επέλθει η αναγκαία ισότητα στις δύο ποινές.
Από την άλλη ο ευπαίδευτος συνήγορος για τη Δημοκρατία, υποστήριξε την ορθότητα και των δύο ποινών. Εισηγήθηκε ότι η ποινή που επιβλήθηκε στους δύο Εφεσείοντες, με κανένα τρόπο δεν μπορεί να θεωρηθεί υπερβολική. Η δε διαφοροποίηση που έγινε στην περίπτωση του Εφεσείοντος 2 είναι υπό τις περιστάσεις, ικανοποιητική. Ο Εφεσείων 2 ενήργησε, είπε, με μια περίεργη αντίληψη της φιλίας του με τον πρώτο Εφεσείοντα. Λόγω της φύσης των αδικημάτων, το ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για οικονομικό όφελος δεν έχει σημασία. Το στοιχείο του οικονομικού οφέλους εμπεριέχεται στην ίδια την κατηγορία της εμπορίας.
Έχουμε εξετάσει τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μας. Κατά την άποψή μας η έφεση 27/2009 δεν ευσταθεί. Κατ' αρχάς θα πρέπει να πούμε ότι έχοντας υπόψη το μέγιστο της προβλεπόμενης ποινής για το αδίκημα της εμπορίας και την ανάγκη για επιβολή αποτρεπτικών ποινών, δεν θεωρούμε την οκτάχρονη ποινή που επιβλήθηκε στον Εφεσείοντα 1, έκδηλα υπερβολική. Ιδιαίτερα δε, αν ληφθούν υπόψη και οι προηγούμενες καταδίκες του, δεν θα συμφωνούσαμε ότι η ποινή είναι υπερβολική. Το γεγονός ότι ο Εφεσείων 1 συνεχίζει να είναι χρήστης, είναι θέμα που θα πρέπει να απασχολήσει τις ιατρικές υπηρεσίες των φυλακών. Η εισήγηση του κ. Ευσταθίου για επιβολή διατάγματος κηδεμονίας, κρίνεται υπό τις περιστάσεις, εντελώς εξωπραγματική, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι μια τέτοια εισήγηση δεν υποβλήθηκε στο πρωτόδικο δικαστήριο.
Στην έφεση 30/2009 εγείρεται θέμα ανισότητας των ποινών. Στην υπόθεση Λοΐζου κ.α. ν. Δημοκρατίας (2001) 2 ΑΑΔ 546, υιοθετήθηκε το πιο κάτω απόσπασμα από τη σελίδα 45 του Συγγράμματος Sentencing References 1998 του D. Thomas, το οποίο και παραθέτουμε, αφού κατά την άποψή μας, συνοψίζει τον τρόπο αντιμετώπισης του ζητήματος:-
«There is no disparity if a difference in sentence reflects a difference in the respective responsibilities of the offenders, or a difference in their ages, previous convictions, or the existence of personal mitigating factors peculiar to one of them. Where one offender has the benefit of personal mitigation which is not available to other offenders, the other offenders should not be given the benefit of that mitigation.»
Σε ελεύθερη μετάφραση:-
«Δεν προκύπτει ανισότητα εάν η διαφορά στην ποινή αντανακλά τη διαφορά στις αντίστοιχες ευθύνες των παραβατών, ή διαφορά στην ηλικία τους, προηγούμενες καταδίκες, ή την ύπαρξη προσωπικών μετριαστικών παραγόντων οι οποίοι σχετίζονται με ένα από αυτούς. Όπου ένας παραβάτης διαθέτει το ευεργέτημα προσωπικών ελαφρυντικών περιστάσεων, το οποίο δεν διαθέτουν οι άλλοι παραβάτες, στους άλλους παραβάτες δεν πρέπει να δοθεί το ευεργέτημα εκείνου του ελαφρυντικού.»
Σε σχέση με τον Εφεσείοντα 2, διαπιστώνουμε ότι στην προκειμένη περίπτωση, υπάρχουν περιθώρια μιας περαιτέρω διαφοροποίησης της ποινής που του επιβλήθηκε, κυρίως λόγω του μειωμένου ρόλου του (βλ. Μεϊτάνη ν. Αστυνομίας (2000) 2 ΑΑΔ 177), της άμεσης συνεργασίας του με την αστυνομία, της μετέπειτα παραδοχής στο δικαστήριο όλων των κατηγοριών (βλ. Χαρτούπαλλος ν. Δημοκρατίας (2002) 2 ΑΑΔ 28), της υπόδειξης της υπόλοιπης ποσότητας ναρκωτικών που οδήγησε στην κατηγορία για εμπορία, την ύπαρξη κατά πολύ λιγότερων προηγούμενων καταδικών σε σχέση με τον Εφεσείοντα 1 και τέλος της μεγάλης ηλικίας του (65 χρονών) σε σχέση με αυτή του πρώτου Εφεσείοντος (32 χρονών). Υπό τις περιστάσεις, θεωρούμε ότι η ορθή ποινή στην περίπτωση του Εφεσείοντος 2, θα έπρεπε να ήταν 6 χρόνια.
Ενόψει των πιο πάνω, η έφεση 27/2009 που αφορά στον Εφεσείοντα 1, απορρίπτεται.
Η έφεση 30/2009 που αφορά στον Εφεσείοντα 2, επιτυγχάνει. Η ποινή στην 3η κατηγορία ακυρώνεται και αντικαθιστάται με ποινή φυλάκισης 6 χρόνων από την ημέρα που ο Εφεσείων 2 τέθηκε σε προφυλάκιση. Το υπόλοιπο μέρος της ποινής του Κακουργιοδικείου που αφορά στις κατηγορίες 1 και 2 παραμένει ως έχει.
Π. ΑΡΤΕΜΗΣ, Π.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
Γ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.
/ΕΠς