|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2007) 2 ΑΑΔ 193
17 Απριλίου, 2007
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στές]
ΜΑΡΙΟΣ ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΟΥ,
Εφεσείων,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,
Εφεσιβλήτων.
(Ποινική Έφεση Aρ. 196/2006)
Ποινική Δικονομία — Συνοπτική δίκη — Παράλειψη κατηγορουμένου να παραστεί — Διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου στις περιπτώσεις όπου ο κατηγορούμενος δεν έχει απαλλαγεί της υποχρέωσης να παραστεί αυτοπροσώπως δυνάμει του Άρθρου 45(1) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155 — Άρθρο 89(1) του προαναφερθέντος Νόμου ? Το Δικαστήριο δύναται (α) να προχωρήσει και αποφασίσει την υπόθεση στην απουσία του κατηγορουμένου ή (β) να αναβάλει την υπόθεση και να εκδώσει ένταλμα σύλληψής του ? Κατά πόσο το Δικαστήριο λειτούργησε εντός των ορθών πλαισίων απονομής της δικαιοσύνης όταν, απουσιάζοντος του κατηγορουμένου, εξέδωσε διάταγμα αναστολής λειτουργίας κέντρου αναψυχής το οποίο αυτός διατηρούσε.
Ο εφεσείων αντιμετώπιζε ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού κατηγορία λειτουργίας κέντρου αναψυχής χωρίς άδεια, κατά παράβαση του περί Κέντρων Αναψυχής Νόμου του 1985 (Ν.29/85 όπως τροποποιήθηκε) και των σχετικών Κανονισμών (Κ.Δ.Π. 244/86 και Κ.Δ.Π. 265/86). Δεν παρουσιάστηκε όταν η υπόθεση ήταν ορισμένη για απόδειξη, παρ' όλον ότι το κατηγορητήριο τού είχε επιδοθεί δεόντως. Το Δικαστήριο ενέκρινε αίτημα της Κατηγορούσας Αρχής να αποδείξει την υπόθεσή της, στην απουσία του εφεσείοντος, πράγμα που έγινε. Το Δικαστήριο τον έκρινε ένοχο και τού επέβαλε ποινή προστίμου ΛΚ100,00. Επίσης εξέδωσε διάταγμα τερματισμού της λειτουργίας του κέντρου και επεδίκασε εναντίον του έξοδα ΛΚ221,50.
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων προσβάλλει την πρωτόδικη απόφαση υποστηρίζοντας ότι:
(α) η απόφαση ήταν αυθαίρετη, παράνομη, μη αιτιολογημένη και αποτελούσε προϊόν πλημμελούς απονομής της δικαιοσύνης, και
(β) η έκδοση του διατάγματος τερματισμού της λειτουργίας του κέντρου είναι πολύ αυστηρό και ειδεχθές μέτρο για τον ίδιο αφού ουσιαστικά επρόκειτο για μη ανανέωση της ήδη υπάρχουσας άδειας και όχι περίπτωση που θα εξασφάλιζε για πρώτη φορά άδεια λειτουργίας του κέντρου. Δέχεται ουσιαστικά ότι το κέντρο λειτουργούσε χωρίς άδεια.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, αφού επεσήμανε ότι η έφεση, όπως ήταν διατυπωμένη, επεριορίζετο «κατά της διαταγής και/ή ποινής» αποδέχθηκε μερικώς την έφεση και αποφάνθηκε ότι:
1. Εάν σε συνοπτική δίκη, ο κατηγορούμενος, ο οποίος δεν έχει απαλλαγεί από την υποχρέωση να παραστεί αυτοπροσώπως δυνάμει του Άρθρου 45(1) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, παραλείπει να εμφανιστεί, το Δικαστήριο δύναται να προχωρήσει στην ακρόαση της υπόθεσης και να αποφασίσει στην απουσία του, ή αν θεωρεί σκόπιμο να αναβάλει την υπόθεση και να εκδώσει ένταλμα σύλληψής του (Άρθρο 89(1) του Κεφ. 155).
2. Στην περίπτωση του εφεσείοντος το Δικαστήριο άσκησε τη διακριτική του ευχέρεια και αποφάσισε την υπόθεση στην απουσία του εφεσείοντος. Από την απόφαση της υπόθεσης Michael & Others v. Police (1987) 2 C.L.R.78, στην οποία το Ανώτατο Δικαστήριο εξέτασε το Άρθρο 89(1) του Κεφ. 155, προκύπτει ότι σε υποθέσεις που ενέχουν το στοιχείο της ανεντιμότητας (dishonesty) και η ποινή είναι φυλάκιση, είναι ορθό όπως το Δικαστήριο εκδίδει ένταλμα σύλληψης για να είναι παρών ο κατηγορούμενος. Όμως, σε περιπτώσεις όπου το Δικαστήριο σκοπεύει εκτός από τη χρηματική ποινή, να εκδώσει και κάποιο διάταγμα εναντίον του κατηγορουμένου, όπως π.χ. διάταγμα τερματισμού λειτουργίας ενός κέντρου αναψυχής, η απονομή της δικαιοσύνης επιτυγχάνεται καλύτερα με το να είναι παρών ο κατηγορούμενος και να ακούεται επί του θέματος.
3. Εν όψει των ανωτέρω η έφεση στο βαθμό που αφορά το διάταγμα τερματισμού λειτουργίας του κέντρου, επιτρέπεται και το διάταγμα ακυρώνεται.
Η έφεση επιτράπηκε μερικώς ως ανωτέρω. Δεν εκδόθηκε διαταγή εξόδων.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Michael a.o. v. Police (1987) 2 C.L.R.78.
Έφεση εναντίον Ποινής.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Υπόθ. Αρ. 5476/06), ημερομηνίας 30/8/06.
Μ. Ηλία με Λ. Πρωτοπαπά, για τον Εφεσείοντα.
Φ. Σωφρονίου, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Μ. Φωτίου.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων αντιμετώπισε πρωτόδικα την ποινική υπόθεση αρ. 5476/06 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού όπου κατηγορείτο ότι λειτουργούσε κέντρο αναψυχής γνωστό ως «ΕΛΛΗΝΑΔΙΚΟ» χωρίς άδεια, κατά παράβαση του περί Κέντρων Αναψυχής Νόμου του 1985 (Ν. 29/85 ως έχει τροποποιηθεί) και των περί Κέντρων Αναψυχής Κανονισμών του 1986 (Κ.Δ.Π. 244/86 και Κ.Δ.Π. 265/86).
Παρόλο που του είχε επιδοθεί δεόντως το κατηγορητήριο (που είναι στο Έντυπο 7) ο εφεσείων δεν παρουσιάστηκε. Το τελευταίο πρακτικό είναι αυτό της 30/8/06 όπου διαβάζουμε τα ακόλουθα:
«Δικαστήριο: Η υπόθεση έχει τεθεί ενώπιον μου μετά από σχετική άδεια που έχει ζητηθεί από πλευράς της Κατηγορούσας Αρχής.
κ. Μιχαήλ: Η υπόθεση αυτή ήταν ορισμένη στις 20.7.2006 για απόδειξη. Κατά την εν λόγω ημερομηνία είχαμε προσκομίσει σχετική ένορκη δήλωση προς απόδειξη της υπόθεσης πλην όμως το Δικαστήριο με διαφορετική σύνθεση την ανέβαλε για τον Οκτώβριο. Επειδή ο κατηγορούμενος όπως προκύπτει και από το δελτίο επιθεώρησης που είναι Τεκμήριο Α στην εν λόγω ένορκη δήλωση, δεν προτίθεται να σταματήσει τη λειτουργία του κέντρου εκτός εάν του εκδοθεί διάταγμα και επειδή δεν συνεργάζεται και η παρανομία παραμένει με αποτέλεσμα ο ΚΟΤ να μην μπορεί να υποβάλει σε οποιοδήποτε έλεγχο το εν λόγω κέντρο είτε σε σχέση με τις τιμές του, την παροχή υπηρεσιών, την καθαριότητα του κέντρου και γενικά ο τρόπος παροχής υπηρεσιών στους πελάτες του, έχοντας επίσης υπόψη τη χρονική περίοδο που μιλούμε, δηλαδή τουριστική περίοδο και περαιτέρω μάλλον εκ λάθους έχει αναβληθεί η υπόθεση, ζητώ όπως προχωρήσετε σήμερα με απόδειξη της υπόθεσης. Βεβαιώνω ότι δεν έχει διαφορετικά η κατάσταση από την ένορκη δήλωση που ούτως ή άλλως έγινε ένα μήνα προηγουμένως.
Δικαστήριο: Λαμβανομένων υπόψη των όσων έχουν λεχθεί αποφασίζω όπως εγκρίνω το αίτημα του κ. Μιχαήλ. Έχω μελετήσει και την ένορκη δήλωση που έχει επισυναφθεί και βρίσκω ότι έχει αποδειχθεί στο βαθμό που χρειάζεται η κατηγορία. Συνεπώς κρίνω ότι ο κατηγορούμενος είναι ένοχος και επιβάλλεται ποινή προστίμου ΛΚ100,00.
Επίσης εκδίδεται διάταγμα τερματισμού της λειτουργίας του κέντρου αναψυχής που αναφέρεται στις λεπτομέρειες αδικήματος.
Επιδικάζονται έξοδα ΛΚ221,50 εναντίον του κατηγορουμένου.»
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων προσβάλλει την πρωτόδικη απόφαση, ισχυριζόμενος ότι αυτή είναι «παράνομη και/ή αντισυνταγματική και/ή αυθαίρετη και/ή αδικαιολόγητη και/ή μη αιτιολογημένη επαρκώς ή καθόλου και/ή υπήρξε «ουσιωδώς» πλημμελής απονομή της δικαιοσύνης». Παραπονείται ο εφεσείων ότι ενώ η υπόθεση είχε αρχικά οριστεί για απόδειξη στις 4/10/06, ημερομηνία την οποία ο εφεσείων πληροφορήθηκε και σκόπευε να εμφανισθεί, το Δικαστήριο αυθαίρετα και/ή αδικαιολόγητα επέτρεψε την επαναφορά και εκδίκαση της υπόθεσης σε ενωρίτερο στάδιο, δηλαδή στις 30/8/06 (βλέπε υποπαραγράφους (α) μέχρι (ε) του 1ου λόγου έφεσης).
Είναι περαιτέρω η θέση του ευπαιδεύτου συνηγόρου του εφεσείοντα ότι η έκδοση του διατάγματος τερματισμού της λειτουργίας του κέντρου αναψυχής είναι μέτρο πολύ αυστηρό και ειδεχθές για τον εφεσείοντα αφού ουσιαστικά επρόκειτο για μη ανανέωση της ήδη υπάρχουσας άδειας και όχι περίπτωση που θα εξασφάλιζε για πρώτη φορά άδεια λειτουργίας του κέντρου. Δέχεται ουσιαστικά ότι λειτουργούσε το κέντρο χωρίς άδεια λειτουργίας.
Το όλο θέμα διέπεται από τις πρόνοιες του άρθρου 89(1) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, που διαλαμβάνει ως εξής:
«89(1) Αν σε συνοπτική δίκη κατηγορούμενος ο οποίος δεν έχει απαλλαγεί από την υποχρέωση να παραστεί αυτοπροσώπως δυνάμει του εδαφίου (1) του άρθρου 45, παραλείπει να εμφανιστεί στον ορισμένο χρόνο για εμφάνιση, κατόπι απόδειξης επίδοσης σε αυτόν κλητηρίου εντάλματος, το Δικαστήριο δύναται να προχωρήσει στην ακρόαση της υπόθεσης και να αποφασίσει στην απουσία του ή, αν θεωρεί σκόπιμο να αναβάλει την υπόθεση και να εκδώσει ένταλμα για τη σύλληψή του δυνάμει των διατάξεων του Νόμου αυτού.»
Το πιο πάνω άρθρο έτυχε εξέτασης από το Ανώτατο Δικαστήριο στην υπόθεση Michael & Others v. Police (1987) 2 C.L.R. 78, με αναφορά και σε προηγούμενη νομολογία.
Η ουσία της πιο πάνω υπόθεσης είναι ότι, παρόλο που το όλο θέμα αν θα προχωρήσει δηλαδή το πρωτόδικο δικαστήριο να ακούσει την υπόθεση και επιβάλει ποινή στην απουσία του κατηγορουμένου ή αν θα εκδώσει ένταλμα σύλληψης για να είναι αυτός παρών, είναι στη διακριτική εξουσία του δικαστηρίου, σε υποθέσεις που ενέχουν το στοιχείο της ανεντιμότητας (dishonesty) και η ποινή είναι φυλάκιση, είναι ορθό όπως το δικαστήριο εκδίδει ένταλμα σύλληψης για να είναι παρών ο κατηγορούμενος.
Στη δική μας περίπτωση το παράπονο του εφεσείοντα ότι το πρωτόδικο δικαστήριο έφερε πιο μπροστά την υπόθεση για σκοπούς απόδειξης, σίγουρα δεν ευσταθεί. Άλλωστε όπως είναι διατυπωμένη η έφεση, αυτή περιορίζεται «κατά της διαταγής και/ή ποινής» του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού. Δεν προσβάλλει την καταδίκη. Αυτό που μας προβλημάτισε είναι το κατά πόσο θα έπρεπε το Δικαστήριο να εκδώσει ένταλμα σύλληψης για να είναι παρών ο εφεσείων και να ακουστεί στο θέμα της ποινής, ιδιαίτερα στην έκταση που θα εκδιδόταν διάταγμα τερματισμού της λειτουργίας του κέντρου, ποινή που είναι δραστικής μορφής. Η προαναφερθείσα υπόθεση Μichael & Others v. Police, μιλά για ποινή φυλάκισης. Είμαστε όμως της άποψης ότι σε περιπτώσεις που εκτός από χρηματική ποινή το δικαστήριο σκοπεύει να εκδώσει και κάποιο διάταγμα εναντίον ενός κατηγορουμένου, όπως για παράδειγμα διάταγμα κατεδάφισης μιας οικοδομής ή τερματισμού λειτουργίας ενός κέντρου αναψυχής, η απονομή της δικαιοσύνης επιτυγχάνεται καλύτερα με το να είναι ο κατηγορούμενος παρών και να ακούεται επί του θέματος.
Ενόψει των πιο πάνω η έφεση επιτυγχάνει μερικώς. Η έφεση στο βαθμό που αφορά το διάταγμα τερματισμού λειτουργίας του κέντρου, επιτρέπεται και το εν λόγω διάταγμα ακυρώνεται. Κατά τα υπόλοιπα η πρωτόδικη απόφαση παραμένει ως έχει. Υπό τις περιστάσεις δεν εκδίδουμε οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα.
Η έφεση επιτρέπεται μερικώς ως ανωτέρω. Δεν εκδίδεται διαταγή εξόδων.