ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

21 Απριλίου, 2004

[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ,

v.

ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ,

_________________________

ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Π. Καλλής.

____________________________

Ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου τέθηκαν 2 πιστοποιητικά (βλ. Τεκ. 2 και 21). Σύμφωνα με το πρώτο για τις φορολογικές περιόδους, αντικείμενο των κατηγοριών 1-9, δεν είχαν υποβληθεί οι αντίστοιχες φορολογικές δηλώσεις μέχρι την ημερομηνία λήξης της προς τούτο νόμιμης προθεσμίας. Η νόμιμη προθεσμία σε σχέση με την κατηγορία 1 ήταν η 10.2.98 και επεκτεινόταν κατά τρεις μήνες σε σχέση με την κάθε μια από τις υπόλοιπες κατηγορίες (2-9). Περαιτέρω, σύμφωνα με το ίδιο πιστοποιητικό (Τεκ. 2) ο φόρος - το ύψος του καθορίζεται στο πιστοποιητικό - ο οποίος οφείλετο σύμφωνα με τη φορολογική δήλωση για τις περιόδους που αναφέρονται στις κατηγορίες 10 μέχρι 27 δεν είχε καταβληθεί μέχρι «την ημερομηνία λήξης της προς τούτο νόμιμης προθεσμίας». Τέλος στο ίδιο πιστοποιητικό αναφέρεται ότι οι αναλογούσες χρηματικές επιβαρύνσεις για την μη έγκαιρη υποβολή της σχετικής φορολογικής δήλωσης και για τη μη έγκαιρη καταβολή του φόρου, δεν καταβλήθηκαν. Το ύψος των χρηματικών επιβαρύνσεων καθορίζεται στο πιστοποιητικό Τεκ. 2.

Με το Τεκ. 21 βεβαιώνεται ότι η εγγραφή του εφεσείοντος «στο Μητρώο Φ.Π.Α. έγινε στις 8.9.99 με ημερομηνία έναρξης ισχύος την 1.11.1994. Βεβαιώνεται, επίσης, ότι στις 14.1.2000 τροποποιήθηκε η ημερομηνία έναρξης ισχύος της εγγραφής του εφεσείοντος στο Μητρώο Φ.Π.Α. σε 1.5.95 και ότι ο εφεσείων παρέμεινε εγγεγραμμένος «στο Μητρώο Φ.Π.Α. καθ΄ όλη τη διάρκεια της περιόδου από 1.5.95 μέχρι 17.9.99».

Οι φορολογικές δηλώσεις του εφεσείοντος για τις φορολογικές περιόδους που αναφέρονται στις κατηγορίες 1-8 υποβλήθηκαν στις 28.5.2001 (βλ. φορολογικές δηλώσεις Τεκ. 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8 και 9).

Σε σχέση με τα πιο πάνω Τεκ. 2 και 21 το Πρωτόδικο Δικαστήριο παρατήρησε ότι από το ενώπιον του μαρτυρικό υλικό δεν φαίνεται να αποδεικνύεται οτιδήποτε αντίθετο από αυτά που βεβαιώνονται στα εν λόγω πιστοποιητικά. Για το λόγο αυτό κατέστησε το περιεχόμενο των δύο πιστοποιητικών ως μέρος των ευρημάτων του. Ακολούθως το Πρωτόδικο Δικαστήριο με βάση την αξιολόγηση της προφορικής μαρτυρίας και το σύνολο της ενώπιον του μαρτυρίας κατέληξε στα πιο κάτω ευρήματα:

Αναφορικά με τη νομική πτυχή το Πρωτόδικο Δικαστήριο σημείωσε ότι «σύμφωνα με το άρθρο 51(1) του πιο πάνω Νόμου οποιοδήποτε πιστοποιητικό του Εφόρου με το οποίο βεβαιώνεται η εγγραφή ή μη ορισμένου προσώπου στο μητρώο ΦΠΑ σε συγκεκριμένη ημερομηνία ή ότι οποιαδήποτε φορολογική δήλωση που προβλέπεται στον νόμο δεν υποβλήθηκε σε συγκεκριμένη ημερομηνία ή ότι οποιοσδήποτε φόρος ο οποίος οφείλεται σύμφωνα με φορολογική δήλωση που υποβλήθηκε ή βεβαίωση που έγινε με βάση τον νόμο δεν καταβλήθηκε, αποτελεί ικανοποιητική μαρτυρία για το γεγονός που βεβαιώνεται με αυτό, εκτός εάν αποδεικτεί το αντίθετο».

Το Πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε ως εξής:

Ακολούθως το Πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ένοχο τον εφεσείοντα στις κατηγορίες 1-8 και 10-27 και τον καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης ενός μηνός στην κάθε μια από τις κατηγορίες 1-8 και σε ποινή φυλάκισης τριών μηνών στις κάθε μια από τις κατηγορίες 10-27. Όλες οι ποινές να συντρέχουν.

Ο κ. Στυλιανού, εκ μέρους του εφεσείοντος, υπέβαλε ότι βάσει της προσαχθείσας μαρτυρίας και των πιστοποιητικών που είχαν κατατεθεί ως τεκμήρια τα αδικήματα ως αυτά παρατίθενται στο Κατηγορητήριο, ήταν αδύνατο να είχαν διαπραχθεί, αφού κατά τις ημερομηνίες που αναφέρονταν στις λεπτομέρειες των αδικημάτων ο εφεσείων δεν ήταν εγγεγραμμένος στο Μητρώο Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.). Αυτή η θέση - συνέχισε - είχε προβληθεί και ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου αλλά παρά τη σοβαρότητα της δεν εξετάστηκε. Είναι όμως γεγονός - συμπλήρωσε - ότι ο εφεσείων δεν θα μπορούσε να πληρώσει οποιοδήποτε φόρο στις ημερομηνίες που αναφέρονται στο κατηγορητήριο, «αφού δεν είχε υποχρέωση να το κάνει, διότι δεν ήταν εγγεγραμμένος κατά τις εν λόγω ημερομηνίες στο Μητρώο Φ.Π.Α.».

Οι πιο πάνω θέσεις του κ. Στυλιανού καθιστούν αναγκαία την εξέταση του πιο κάτω ζητήματος:

Η απάντηση στο ερώτημα εξαρτάται από την ερμηνεία που θα δοθεί στο αρ. 53(8) του Νόμου.

Το αρ. 53(8) του Νόμου ποινικοποιεί:

(α) την παράλειψη, άρνηση ή καθυστέρηση υποβολής φορολογικής δήλωσης με τον τρόπο καθώς και στον χρόνο που καθορίζονται στα εδάφια (1) και (12) του αρ. 25,

(β) την παράλειψη, άρνηση ή καθυστέρηση καταβολής του οφειλόμενου φόρου με τον τρόπο καθώς και στο χρόνο που καθορίζονται στα εδάφια (1) και (12) του αρ. 25.

Βλέπουμε, επομένως, πως το αρ. 53(8) ποινικοποιεί τις πιο πάνω παραλείψεις χωρίς να θέτει οποιαδήποτε προϋπόθεση εγγραφής στο Μητρώο Φ.Π.Α.. Έχουμε, κατά συνέπεια, την άποψη ότι τα επίδικα αδικήματα διαπράττονται ανεξάρτητα από την ημερομηνία εγγραφής στο Μητρώο. Αυτό που έχει σημασία είναι κατά πόσο ο εφεσείων είχει υποχρέωση εγγραφής στο Μητρώο. Προσθέτουμε ότι η υποχρέωση εγγραφής στο Μητρώο βαρύνει «κάθε πρόσωπο που πραγματοποιεί φορολογητέες παραδόσεις αγαθών ή φορολογητέες παροχές υπηρεσιών» (βλ. αρ. 13(1) του Νόμου), εφόσον το πρόσωπο αυτό εμπίπτει εντός των προνοιών του αρ. 13(1) (β).

Το αρ. 5(2) του Νόμου προβλέπει ότι κάθε πρόσωπο που ασκεί επιχείρηση είναι υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο «εφόσο έχει εγγραφεί ως τέτοιο στο Μητρώο Φ.Π.Α. ή οφείλει να εγγραφεί». Εφόσον ο εφεσείων πραγματοποιούσε φορολογητέες παραδόσεις αγαθών ή φορολογητέες παροχές υπηρεσιών κατά την επίδικη περίοδο όφειλε να εγγραφεί στο Μητρώο Φ.Π.Α. (βλ. αρ. 13(1) (β) του Νόμου). Ήταν, επομένως, «πρόσωπο υποκείμενο στο φόρο». Σύμφωνα με το αρ. 25(1) του Νόμου κάθε πρόσωπο υποκείμενο στο φόρο οφείλει το αργότερο μέσα σε τριάντα μέρες από το τέλος κάθε φορολογικής περιόδου, (α) να υποβάλλει στον Έφορο γραπτές φορολογικές δηλώσεις, και (β) να καταβάλλει τον οφειλόμενο φόρο. Είναι πρόδηλο ότι ο εφεσείων παρέλειψε να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που θέτει το αρ. 25(1). Επομένως έχει διαπράξει τα αδικήματα που προβλέπονται από το αρ. 53(8) του Νόμου. Κρίνουμε κατά συνέπεια ότι ορθά κρίθηκε ένοχος για παράβαση του αρ. 53(8) από το Πρωτόδικο Δικαστήριο. Ακολουθεί πως ο σχετικός λόγος της έφεσης δεν ευσταθεί και απορρίπτεται. Υιοθέτηση της προσέγγισης που έχει εισηγηθεί ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντος θα είχε σαν συνέπεια την μη δίωξη προσώπων τα οποία ενώ εμπίπτουν μεν εντός των προνοιών των πιο πάνω αρ. 5(2) και 13(1) (β) του Νόμου δεν εγγράφονται στο Μητρώο Φ.Π.Α. και δεν καταβάλλουν τον νενομισμένο φόρο λόγω μη έγκαιρου εντοπισμού τους από τη διοίκηση. Αυτό θα ενεθάρρυνε την φοροαποφυγή και δεν μπορεί να τύχει της επικύρωσης του Δικαστηρίου.

Τέλος ο κ. Στυλιανού υπέβαλε ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα αποφάσισε ότι η επιβολή επιβαρύνσεων και τόκων ως επίσης και η αναδρομική επιβολή φόρου στην παρούσα υπόθεση δεν είναι αντισυνταγματική.

Η επί του προκειμένου προσέγγιση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου έχει ως εξής:

Συμφωνούμε με την πιο πάνω προσέγγιση. Την υιοθετούμε και δεν παρίσταται ανάγκη να προσθέσουμε οτιδήποτε. Έπεται πως ο σχετικός λόγος της έφεσης πρέπει ν΄ απορριφθεί.

Ο κ. Στυλιανού έχει διατυπώσει και λόγους έφεσης που στρέφονται κατά της ποινής. Δεν τους έχει αναπτύξει στο διάγραμμα της αγόρευσης του και στην προφορική του αγόρευση. Το εκλαμβάνουμε ότι τους έχει εγκαταλείψει.

Για τους πιο πάνω λόγους η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται.

Π.

Δ.

Δ.

/ΕΑΠ.